Με έντονη δόση αυτοκριτικής αλλά και πεπεισμένος ότι ο κινεζικός λαός μπορεί να πάρει στα χέρια του την μοίρα του, ο Κινέζος πρωθυπουργός Γουέν Τζιαμπάο έσπασε ένα ιστορικό ταμπου, κάνοντας μια αγωνιώδη έκκληση για πολιτικές μεταρρυθμίσεις προκειμένου να αποφευχθεί μια νέα τραγωδία, όπως ήταν εκείνη που έζησε η Κίνα με την Πολιτιστική Επανάσταση.
Σε μια ασυνήθιστη για τα πολιτικά ήθη της χώρας κίνηση, ο Κινέζος πρωθυπουργός Μια αγωνιώδη έκκληση για πολιτικές μεταρρυθμίσεις προκειμένου περιλαμβάνει η παρακαταθήκη που αφήνει ο Γουέν Τζιαμπάο στην επόμενη γενιά ηγετών της Χώρας του Δράκου.
Η καθιερωμένη συνέντευξη Τύπου που παραχώρησε με τη λήξη της συνόδου του Εθνικού Συμβουλίου του Λαού ήταν η ένατη και τελευταία του πιο δημοφιλή πολιτικού της Κίνας ο οποίος το επόμενο έτος θα παραδώσει την εξουσία στην «πέμπτη γενιά ηγετών».
«Πρέπει να προχωρήσουμε ταυτόχρονα σε διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις στον οικονομικό και τον πολιτικό τομέα, κυρίως στη δομή του συστήματος διοίκησης του κόμματός μας και διακυβέρνησης της χώρας μας», δήλωσε ο Γουέν Τζιαμπάο.
Στις τρεις ώρες που διήρκεσε η συνέντευξη Τύπου, ο κ. Τζιαμπάο αναφέρθηκε σε όλα τα ζητήματα που ενδιαφέρουν το Πεκίνο. Μεταξύ άλλων επέκρινε τον Δαλάι Λάμα για το θέμα του Θιβέτ και εξέφρασε την ελπίδα για μια μελλοντική ένωση της Κίνας με την Ταϊβάν.
Ο Κινέζος πρωθυπουργός εξέφρασε την ελπίδα για μια ειρηνική διευθέτηση της σύγκρουσης στη Συρία και τόνισε ότι τα κέρδη από την αλματώδη οικονομική ανάπτυξη που γνωρίζει η Κίνα πρέπει να διοχετευθούν ταχύτερα στις φτωχές περιοχές της χώρας.
Ωστόσο παραμένει ασαφές, αν υπάρχουν και άλλοι που συμμερίζονται τον μεταρρυθμιστικό του ζήλο στην ιεραρχία του κόμματος. Φυσικά ο Κινέζος ηγέτης δεν έχει στο μυαλό του μια δυτικού τύπου δημοκρατία. Πιστεύει, όμως, ότι ένας εκδημοκρατισμός σε τοπικό επίπεδο δεν είναι ασύμβατος με τη«σοσιαλιστική δημοκρατία».
Σύμφωνα με τον κ. Τζιαμπάο, οι πρώτες ελεύθερες εκλογές που πραγματοποιήθηκαν στην κομμουνιστική Κίνα, όταν οι κάτοικοι μιας κωμόπολης εξέλεξαν νέα πρόσωπα στην ηγεσία λίγες εβδομάδες μετά την εξέγερσή τους κατά διεφθαρμένων στελεχών του κόμματος και της διοίκησης, αποτέλεσαν ένα επιτυχές πείραμα που ανοίγει τον δρόμο του εκδημοκρατισμού σε επίπεδο Τοπικής Αυτοδιοίκησης.
«Αν ο λαός μπορεί να διαχειριστεί ένα χωριό, τότε μπορεί να διαχειριστεί και τις υποθέσεις μιας κοινότητας και μιας περιοχής, συνεπώς οφείλουμε να ενθαρρύνουμε τον λαό να συνεχίσει με τόλμη σε αυτόν τον δρόμο που θα επιτρέψει να αποκτήσει πείρα», υπογράμμισε.
Μια τέτοια εξέλιξη είναι αναπόφευκτη. «Είμαστε πεπεισμένοι ότι η δημοκρατία στην Κίνα μπορεί να συνεχίσει να εξελίσσεται παράλληλα με την ανάπτυξη της χώρας», εξήγησε. «Είναι μια διαδικασία που δεν μπορεί να σταματήσει».
Πολιτιστική Επανάσταση: μια ματωμένη δεκαετία
Η σχετική ελευθερία των αρχών της δεκαετίας του 1960 στις τέχνες και τα γράμματα, μέσα από το σύνθημα του Μάο «Αφήστε 100 λουλούδια να ανθίσουν, 100 σχολές σκέψης να συναγωνιστούν», είχε ενοχλήσει τους σκληροπυρηνικούς· ανάμεσα στους οποίου συγκαταλέγετο και η σύζυγος του Μεγάλου Τιμονιέρη.
Έτσι η Τζιανγκ Τζινγκ έπεισε τον ισχυρό άνδρα της Κίνας πως ο Κομμουνισμός κινδύνυε. Το σύνθημα για την Πολιτιστική Επανάσταση δόθηκε από το Πολιτικό Γραφείο του Κινεζικού Κομμουνιστικού Κόμματος στις 16 Μαΐου του 1966.
Κομματικά στελέχη, κυβερνητικοί αξιωματούχοι, στρατιωτικοί και καλλιτέχνες καταγγέλθηκαν συλλήβδην ως αντεπαναστάτες. Τα ηνία ανέλαβαν με προτροπή του Μάο μαθητές και φοιτητές. Ακολούθησαν 10 χρόνια χάους στα οποία οι νεαροί ερυθροφρουροί επιχείρησαν συνειδήσεις εκατομμυρίων ανθρώπων.
Θύματα εκτός από τα φυσικά πρόσωπα υπήρξαν οι πολιτιστικές παραδόσεις, τα έθιμα και η μακραίωνη κινεζική κουλτούρα. Αναρίθμητα αρχαία μνημεία, έργα τέχνης, βιβλία και πίνακες καταστράφηκαν ενώ η οικονομία συρρικνώθηκε. Στα 10 χρόνια της «πολιτιστικής τρομοκρατίας» χάθηκαν σύμφωνα με τους επίσημους υπολογισμούς 34.776 ζωές ωστόσο ανεπίσημες πηγές κάνουν λόγο για πολλαπλάσια νούμερα.