Tο ντοκιμαντέρ «Βίλα Ιόλα, Ταξίδι στον Χώρο και Χρόνο», των Θάνου Αγγελή και Μανώλη Οικονόμου, είναι ένα οδοιπορικό στους χώρους του σπιτιού που έζησε ο παγκοσμίου φήμης συλλέκτης και γκαλερίστας Αλέξανδρος Ιόλας.
Μία βίλα που φιλοξένησε ορισμένα από τα σπουδαιότερα σύγχρονα έργα τέχνης.
Η έρευνα ξεκινά την δεκαετία του 1950, από την γέννηση της ανιψιάς του Λένας στο τότε μικρό και λιτό σπίτι της αραιοκατοικημένης Αγίας Παρασκευής, και φτάνει μέχρι και σήμερα, που το σπίτι των 1.700τμ στέκει εγκαταλελειμμένο και λεηλατημένο, περικυκλωμένο από οκταόροφες πολυκατοικίες.
Δείτε το τρέιλερ του φιλμ
Για πρώτη φορά από το 1987 η ανιψιά του Ιόλα, Λένα Κουτσούδη – Ιόλα και ο σύζυγος της Γκυ Νατάν, μιλούν για την ιστορία του κτιρίου το οποίο ζωντανεύει μέσα από τις μοναδικές αφηγήσεις τους και μέσα από σπάνιο φωτογραφικό υλικό.
Ακολουθώντας την ιστορία της Λένας Ιόλα, ανακαλύπτουμε άγνωστες πτυχές του μεγάλου συλλέκτη, αποκρυπτογραφούμε πτυχές της παράξενης αυτής οικίας και για πρώτη φορά καταρρίπτουμε μύθους που την περιβάλουν.
Πατήστε ΕΔΩ για να παρακολουθήσετε ολόκληρο το ντοκιμαντέρ
Ο Αλέξανδρος Ιόλας αποτέλεσε έναν από τους πρωτοπόρους στην ανάπτυξη ενός «δικτύου» από αίθουσες τέχνης δορυφόρους μιας κεντρικής γκαλερί: ανοίγει νέες Alexandre Iolas Galleries σε Γενεύη (1963), Παρίσι (1964), Μιλάνο (1965), Ζυρίχη, Μαδρίτη και Ρώμη, καθώς και περισσότερες στη Νέα Υόρκη. Εκδίδει επίσης και καταλόγους τέχνης στους οποίους προλογίζουν μεταξύ άλλων ο Andre Breton και o Pierre Restany καθώς και συλλεκτικά βιβλία καλλιτεχνών και ποιητών σε περιορισμένο αριθμό αντιτύπων (Μαξ Ερνστ, Γιάννης Ρίτσος, Οδυσσέας Ελύτης κ.α.).
Παράλληλα, προώθησε στο εξωτερικό Έλληνες καλλιτέχνες, όπως τους Χατζηκυριάκο Γκίκα, Βαγή, Γουναρό, Μόραλη και Τσαρούχη. Συνεργάζεται και με τη νεότερη γενιά Ελλήνων όπως οι Τσόκλης, Παύλος, Τάκις και η Μάρα Καρέτσου, οι οποίοι είχαν ήδη ξεκινήσει μια καριέρα στο εξωτερικό. Κάποιοι από αυτούς θα επιστρέψουν «παρασυρμένοι» από τον Ιόλα πίσω στην Ελλάδα, προκειμένου να δώσουν ώθηση στην τοπική παραγωγή της σύγχρονης τέχνης.
Δωρίζει και πουλάει έργα σε μεγάλα μουσεία, όπως τα Metropolitan Museum of Art και Museum of Modern Art στη Νέα Υόρκη, το Κέντρο Ζωρζ Πομπιντού στο Παρίσι (δωρεές 1977), αλλά και η Εθνική Πινακοθήκη της Αθήνας (δωρεά 1971).
Λίγο πριν πεθάνει η επιθυμία του να δωρίσει την αμύθητη συλλογή του από έργα τέχνης στο ελληνικό κράτος δεν εκπληρώθηκε ποτέ. Η ελληνική κυβέρνηση αρνήθηκε την προσφορά του και έτσι το μεγαλύτερο μέρος της συλλογής του χάθηκε. Το 1984, δωρίζει στο Μακεδονικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης 47 έργα σύγχρονης τέχνης από την προσωπική του συλλογή, ενώ υπόσχεται να προσθέσει και άλλα στη δωρεά. Το 1987 ωστόσο πεθαίνει σε νοσοκομείο της Νέας Υόρκης νικημένος από τη νόσο του AIDS και δεν προλαβαίνει να εκπληρώσει το όνειρο του.
Σήμερα τα περισσότερα έργα της συλλογής του έχουν κλαπεί από την έπαυλη του στην Αγία Παρασκευή Αττικής.
Σκηνοθεσία: Θάνος Αγγέλης
Αφήγηση/Έρευνα : Μανώλης Οικονόμου
Διεύθυνση Φωτογραφίας: Αλέξανδρος Καραίσκος
Σενάριο : Μανώλης Οικονόμου / Θάνος Αγγέλης
Μουσική : Γιάννης Κονσολάκης