Η ιδέα της εργασίας από το κρεβάτι είναι γοητευτική, αλλά η μετατροπή του στρώματός σας σε γραφείο μπορεί να προκαλέσει πληθώρα προβλημάτων υγείας, τόσο ψυχολογικά, όσο και σωματικά.
Για πολλούς ανθρώπους, το να εργάζονται από το σπίτι σημαίνει επίσης το να εργάζονται από το κρεβάτι. Το να ντυθείς και να πας στο γραφείο απέχει από το να ρίξεις λίγο νερό στο πρόσωπό σου και να ανοίξεις τον υπολογιστή, την ώρα που είσαι κουκουλωμένος κάτω από την κουβέρτα σου.
Ο αριθμός των ατόμων που δουλεύουν από το κρεβάτι τους προκαλεί έκπληξη. Σύμφωνα με μια μελέτη του Νοεμβρίου 2020, το 72% των 1.000 Αμερικανών που ρωτήθηκαν, δήλωσαν ότι είχαν εργαστεί εξ αποστάσεως από το κρεβάτι τους κατά τη διάρκεια της πανδημίας -αύξηση κατά 50% από την έναρξη της κρίσης. Ένας στους 10 ανέφερε ότι πέρασε «το μεγαλύτερο μέρος ή όλη την εβδομάδα εργασίας του» -24 έως 40 ώρες ή περισσότερο- στο κρεβάτι. Αυτό ισχύει ιδιαίτερα για τους νέους εργαζόμενους.
Στο Ηνωμένο Βασίλειο, οι εργαζόμενοι ηλικίας 18 έως 34 ετών έχουν τις λιγότερες πιθανότητες να έχουν ένα κατάλληλο γραφείο και καρέκλα, και είναι διπλάσιες οι πιθανότητες του να εργαστούν από το κρεβάτι, σε σχέση με τους μεγαλύτερους εργαζόμενους.
Ωστόσο, η εργασία από το κρεβάτι δεν είναι μόνο λόγω έλλειψης κατάλληλης καρέκλας. Πολλοί απλώς αγαπούν τη ζεστασιά και την άνεση που τους προσφέρει. Στο Instagram, αναζητώντας κανείς το hashtag #WorkFromBed, θα δει χιλιάδες φωτογραφίες, πολλές από τις οποίες περιλαμβάνουν χαμογελαστούς ανθρώπους, να ποζάρουν φορώντας τις πιτζάμες, με φλιτζάνια καφέ, ή ακόμη και πρωινό σε δίσκο.
Αλλά η πραγματικότητα είναι ότι η μετατροπή του κρεβατιού σας σε γραφείο μπορεί να προκαλέσει πλήθος προβλημάτων υγείας, τόσο ψυχολογικά όσο και σωματικά, όπως αναφέρει δημοσίευμα του BBC. Και ακόμη και αν δεν τα παρατηρήσετε τώρα, ενδέχεται να προκύψουν ανεπιθύμητες ενέργειες -πιθανώς μόνιμες- αργότερα στη ζωή.
Εργονομικός εφιάλτης
Είναι σημαντικό να αναγνωρίσετε ότι η εργασία από το σπίτι είναι ένα προνόμιο που δεν προσφέρεται σε εκατοντάδες εκατομμύρια ανθρώπους. Επιπλέον, για ορισμένους απομακρυσμένους εργαζόμενους, σημαίνει ότι η εργασία από το κρεβάτι μπορεί να είναι η μόνη επιλογή τους.
Ωστόσο, για άλλους είναι η ευκολότερη επιλογή, καθώς μπορεί να έχουν ένα γραφείο ή ένα τραπέζι κουζίνας για να τοποθετήσουν τον υπολογιστή τους - απλά επιλέγουν να μην το κάνουν.
Όμως, οι ειδικοί λένε ότι ανεξάρτητα από το αν η εργασία από το κρεβάτι είναι κάτι που μπορεί να αποφευχθεί ή όχι, η εργονομική συμβουλή είναι η ίδια: δεν είναι καλό για το σώμα σας, οπότε είναι πολύ σημαντικό να αλλάξετε τη στάση σας και να υποστηρίξετε διαφορετικά μέρη του σώματός σας όπου είναι δυνατόν.
Ο λαιμός, η πλάτη, οι γοφοί και πολλά άλλα καταπονούνται όταν βρίσκεστε σε μια μαλακή επιφάνεια που σας ενθαρρύνει να καμπουριάσετε ή να απλωθείτε.
Όπως επισημαίνει η Σούζαν Χάλμπεκ, από τη Mayo Clinic, ένα από τα μεγαλύτερα ιδρύματα ιατρικής έρευνας στις ΗΠΑ, οι νέοι είναι ιδιαίτερα πιθανό να πέσουν θύματα αυτών των κακών συνηθειών, επειδή μπορεί να μη νιώσουν αμέσως την καταπόνησή τους. Αλλά ο πόνος θα μεγαλώσει με τον καιρό. Και ανάλογα με το πόσο κακές είναι οι συνήθειές σας τον τελευταίο χρόνο, η ζημιά μπορεί να έχει ήδη γίνει. Εξαρτάται από το άτομο, αλλά μπορεί να είναι πολύ αργά για να αναιρέσετε τα εργονομικά προβλήματα που θα αντιμετωπίσετε όταν γερνάτε.
Αυτές οι ασθένειες θα μπορούσαν να περιλαμβάνουν απλούς πονοκεφάλους και θα μπορούσαν επίσης να επεκταθούν σε μόνιμη δυσκαμψία στην πλάτη σας, αρθρίτιδα και αυτό που είναι γνωστό ως αυχενικός πόνος -ο πόνος στα οστά, τους συνδέσμους και τους μυς στον λαιμό σας που επιτρέπουν την κίνηση. «Οτιδήποτε είναι καλύτερο από τη συνέχιση αυτής της κακής συνήθειας. Όποτε μπορείτε να σταματήσετε, σταματήστε», λέει η Χάλμπεκ.
Εάν πρέπει να συνεχίσετε να εργάζεστε από το κρεβάτι, δοκιμάστε να δημιουργήσετε την εμπειρία του να κάθεστε σε καρέκλα όσο μπορείτε, και να στοχεύσετε σε «ουδέτερη στάση» - δηλαδή, αποφύγετε να πιέζετε οποιοδήποτε μέρος του σώματός σας.
Ανασηκώστε ένα μαξιλάρι και κολλήστε το κάτω από την πλάτη σας για οσφυϊκή υποστήριξη, βάλτε μαξιλάρια κάτω από τα γόνατά σας, προσπαθήστε να διαχωρίσετε την οθόνη από το πληκτρολόγιό σας και τοποθετήστε την οθόνη στο επίπεδο των ματιών ή υψηλότερα. Ό,τι κι αν κάνετε, αποφύγετε να ξαπλώνετε μπρούμυτα για να πληκτρολογείτε. Πραγματικά κουράζει το λαιμό και τους αγκώνες σας.
Σε περίπτωση αμφιβολίας, γίνετε δημιουργικοί, όπως το να χρησιμοποιήσετε σιδερώστρα ως αυτοσχέδιο μόνιμο γραφείο. «Αν πρόκειται να δουλεύετε από το σπίτι για μεγάλο χρονικό διάστημα» - και οι περισσότεροι ειδικοί προβλέπουν ότι θα το κάνουμε - «πραγματικά αξίζει να επενδύσετε σε έναν καλό χώρο εργασίας, ακόμα κι αν είναι ένας πολύ μικρός», προσθέτει η Χάλμπεκ.
«Καίγοντας» τον εγκέφαλό σας
Όταν εργάζεστε από το κρεβάτι για ένα χρόνο, δεν καταστρέφεται μόνο το σώμα σας. Είναι επίσης πιθανό κακό για την παραγωγικότητα και τις συνήθειες ύπνου σας.
Σύμφωνα με τη Ρέιτσελ Σάλας, αναπληρώτρια καθηγήτρια νευρολογίας και ειδικό στον ύπνο, στο Πανεπιστήμιο Johns Hopkins στο Μέριλαντ, «όσο περισσότερο παρακολουθείτε τηλεόραση στο κρεβάτι, παίζετε βιντεοπαιχνίδια στο κρεβάτι και δεν κοιμάστε στο κρεβάτι, ο εγκέφαλός σας αρχίζει να μαθαίνει πως “ω, εντάξει, μπορούμε να κάνουμε οποιαδήποτε από αυτές τις δραστηριότητες στο κρεβάτι”. Αρχίζει να χτίζει αυτούς τους συσχετισμούς, οι οποίοι τελικά εξελίσσονται σε συνηθισμένες συμπεριφορές».
Αυτό το ονομάζουν οι ειδικοί «υγιεινή ύπνου». Το να φοράτε τις πιτζάμες σας τη νύχτα είναι καλή υγιεινή ύπνου, διότι λέει στο σώμα σας ότι είναι καιρός να αρχίσετε να «κατεβάζετε διακόπτες». Το να σερφάρετε στο ίντερνετ ή να στέλνετε email στο κρεβάτι είναι κακή υγιεινή ύπνου.
Έτσι, όταν εργάζεστε στο κρεβάτι με φορητό υπολογιστή, τηλέφωνο, και όλες τις λαμπερές οθόνες που απαιτεί η δουλειά σας κάθε μέρα, ο εγκέφαλος και το σώμα σας σταματούν τελικά να συνδέουν το κρεβάτι με την ξεκούραση. Αυτός είναι ένας μεγάλος λόγος για τον οποίο η πανδημία οδήγησε σε «κορωνο-αϋπνία», λέει η Σάλας, αναφερόμενη στην παγκόσμια αύξηση της αϋπνίας και των διαταραχών του ύπνου που συνοδεύει τον Covid-19.
«Στην ουσία εκπαιδεύετε τον εγκέφαλό σας για να είναι σε εγρήγορση» προσθέτει. «Όταν προσπαθείτε να χαλαρώσετε και να κοιμηθείτε, ο εγκέφαλός σας είναι σαν “ περιμένετε ένα λεπτό, τι κάνουμε; Αυτή είναι ώρα εργασίας”».
Κάνοντας αυτό για ένα χρόνο, ή για παρατεταμένη χρονική περίοδο, θα μπορούσε να οδηγήσει σε αϋπνία ή σε κάτι που ονομάζεται διαταραχή του κιρκαδικού ρυθμού. Τότε είναι που τα φυσικά ρολόγια του σώματός μας, που μας λένε πότε είναι ώρα να κοιμηθούμε, απορρίπτονται μακροχρόνια. Σύμφωνα επίσης, με τη Σάλας, αυτό μπορεί επίσης να επιδεινώσει τα προβλήματα που δεν σχετίζονται με τον ύπνο που μπορεί να έχετε, όπως το σύνδρομο ανήσυχων ποδιών.
Και όπως λένε οι ειδικοί, οι δυσάρεστες νύχτες, ο πόνος στο σώμα ή και τα δύο σημαίνουν ότι είναι λιγότερο πιθανό να είστε παραγωγικοί, δημιουργικοί ή συγκεντρωμένοι, πράγμα που θα επηρεάσει συνεπώς την εργασία σας.
Αποτελεί πρόβλημα για όλους;
Το πιο ολέθριο ζήτημα, ωστόσο, είναι ότι όλα αυτά τα πιθανά προβλήματα μπορεί να εμφανιστούν σε ορισμένους από όσους εργάζονται από το κρεβάτι, αλλά όχι σε άλλους.
«Μερικοί άνθρωποι ορκίζονται ότι δεν είναι θέμα για αυτούς: μπορούν να εργαστούν στο κρεβάτι, μπορούν να κοιμηθούν στο κρεβάτι», λέει η Σάλας. «Μπορούν να κάνουν ό,τι θέλουν στο κρεβάτι και αυτό να μην επηρεάσει αρνητικά τον ύπνο τους».
Τα γονίδια, οι περιβαλλοντικοί παράγοντες, πόσο κακές είναι οι συνήθειες και πόσο καιρό τις έχετε και η ηλικία σας, διαδραματίζουν ρόλο στο εάν η εργασία από το κρεβάτι για ένα χρόνο ή περισσότερο θα είναι πραγματικά κακό για εσάς.
Και παρόλο που η εργασία από το κρεβάτι μπορεί να μην είναι απαραίτητα κάτι που μπορείτε να αλλάξετε - ή θέλετε να αλλάξετε - είναι σημαντικό να έχετε κατά νου ότι το σώμα και ο εγκέφαλός σας ενδέχεται να μην νιώσουν την επίπτωση αυτή τη στιγμή. Αλλά θα μπορούσαν, κάποια μέρα. «Δεν θα το νιώσουν τώρα», λέει η Χάλμπεκ, ειδικά για τους νεότερους που εργάζονται από το κρεβάτι. «Αλλά καθώς μεγαλώνουν, θα εμφανιστεί».
Όλο αυτό, μπορεί να μοιάζει σαν ένα ακόμη πράγμα για το οποίο πρέπει να ανησυχείτε στην εποχή του Covid-19. Αλλά αν αυτή η περίοδος μας έχει διδάξει κάτι, είναι ότι, όσον αφορά την υγεία, είναι καλύτερο να είμαστε ασφαλείς παρά να λυπόμαστε αργότερα. «Εάν δεν έχετε κανένα από τα αρνητικά αποτελέσματα, υπέροχα», λέει η Σάλας. «Αλλά αυτό δεν μπορεί να ισχύει για πάντα».
Φωτογραφία: Shutterstock