Μετά τις επικρίσεις που δέχτηκε γιατί απουσίασε από το τελευταίο αντίο στον Κώστα Σημίτη, λόγω ταξιδιού του στην Κίνα, ο Γιώργος Παπανδρέου επανέρχεται στις σχέσεις του με τον πρώην πρωθυπουργό.
Ειδικότερα αναφέρεται τόσο στις προσωπικές τους σχέσεις όσο και στη συνεργασία του με τον Κώστα Σημίτη, όταν διετέλεσε υπουργός Εξωτερικών στη κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ 1999-2004, αλλά και κατά τη διάρκεια της ηγεσίας του μέχρι το 2012, σε κείμενο του στο ειδικό αφιέρωμα του Βήματος για τον αποβιώσαντα πρωθυπουργό.
Ο κ. Παπανδρέου εξιστορεί αναλυτικά γεγονότα και διπλωματικές ενέργειες που οδήγησαν σε μεγάλες επιτυχίες της ελληνικής εξωτερικής πολιτικής, στην ένταξη της Κύπρου στην ΕΕ και την οριοθέτηση των σχέσεων με την Τουρκία και το άνοιγμα στα Δυτικά Βαλκάνια καθώς και στην αξιοποίηση της διεξαγωγής των Ολυμπιακών Αγώνων.
Ο πρώην πρωθυπουργός θεωρεί ως δύο κορυφαίες στιγμές της ελληνικής εξωτερικής πολιτικής, τις αποφάσεις του Ελσίνκι και την Προεδρία της ΕΕ το 2003. «Αυτές οι επιτυχίες δεν ήταν αποτέλεσμα τύχης, ούτε έμπνευσης δύο ανθρώπων, όσο κι αν συνεργαστήκαμε άοκνα με τον Πρωθυπουργό, Κώστα Σημίτη, για την επίτευξή τους» αλλά «αποτέλεσμα μιας μακροχρόνιας στρατηγικής σχεδιασμένης και εφαρμοσμένης με προσήλωση και ακρίβεια για περισσότερα από δέκα χρόνια».
«Η σχέση μας δεν ήταν τυπική και σίγουρα όχι ανταγωνιστική, όπως δυστυχώς έχει συμβεί σε πολλές περιπτώσεις στη χώρα μας μεταξύ πρωθυπουργού και υπουργού Εξωτερικών. Ανταγωνισμός αυτού του τύπου, υπήρξε ακόμη και καταστροφικός για την ελληνική εξωτερική πολιτική», σημειώνει ο κ. Παπανδρέου και προσθέτει για τον Κώστα Σημίτη πως τον αδικεί η εικόνα του τεχνοκράτη. «Η δικιά μας σχέση ήταν επαγγελματική, αλλά στη βάση ενός κοινού οράματος. Πιστεύω ότι έχοντας ζήσει και οι δύο στη διασπορά είχαμε συνείδηση των δυνατοτήτων της χώρας. Δεν δεχόμασταν την εικόνα της «ψωροκώσταινας» για την πατρίδα. Ούτε μπορούσαν οι μικροπολιτικές σκοπιμότητες να επισκιάσουν τους μεγάλους στόχους της εξωτερικής πολιτικής. Και οι δυο μας γνωρίζαμε το διεθνές περιβάλλον, τις προκλήσεις, τις αντιλήψεις που κυριαρχούσαν, τις ευκαιρίες και τους περιορισμούς».
Υπογραμμίζει πως «δεν πιστέψαμε ποτέ σε μια Ελλάδα ασθενική και μίζερη. Επιλέξαμε ρόλο πρωταγωνιστικό στη διαμόρφωση μιας νέας πραγματικότητας στην Ευρώπη, που μας χάρισε κύρος, αξιοπιστία και διπλωματική ισχύ. Με την Τουρκία, με καθαρότητα και απόλυτη ειλικρίνεια για το πού συμφωνούμε και πού διαφωνούμε, ξεκινήσαμε τις διερευνητικές συνομιλίες».
«Αισθάνθηκα πολλές φορές μια πατρική αγωνία ακόμα και στοργή»
Τονίζει πώς σ΄όλες αυτές τις προσπάθειες, υπήρχε η υποστήριξη του τότε πρωθυπουργού, Κώστα Σημίτη. «Σε ό,τι με αφορούσε, αισθάνθηκα πολλές φορές μια πατρική αγωνία, ακόμα και στοργή για την επιτυχία μου. Όταν πήγαινα σε δύσκολες διαπραγματεύσεις ή το 2004, όταν συναντιόμασταν για να με συμβουλέψει ενόψει των εκλογών απέναντι στη ΝΔ».
Αναγνωρίζει ότι οι σχέσεις τους « πέρασαν από διάφορες φάσεις» και ότι υποστήριξε τον Κώστα Σημίτη στο συνέδριο του ΠΑΣΟΚ, μετά τον θάνατο του Ανδρέα Παπανδρέου, για μέλλοντα αρχηγό του Κινήματος.
«Δεν ζήτησα, ούτε μου έδωσε το δαχτυλίδι της αρχηγίας»
Για τα γεγονότα της διαδοχής το 2004 ο Γιώργος Παπανδρέου υποστηρίζει ότι "δεν ζήτησα, ούτε μου έδωσε, όπως κάποιοι έλεγαν, το δακτυλίδι της αρχηγίας. 'Αλλαξε το καταστατικό, πράγματι, και εκλέχτηκα, χωρίς να θελήσει άλλος να βάλει υποψηφιότητα, από ένα εκατομμύριο εκλογείς».
Γιατί διαφωνήσαμε
Παραδέχεται ότι « στην αντιπολίτευση, υπήρξε μια δύσκολη σύγκρουση. Όταν ήρθε στο Ελληνικό Κοινοβούλιο για ψήφιση η νέα συνθήκη της ΕΕ ζήτησα να γίνει δημοψήφισμα. Πίστευα, ότι το μέλλον της πορείας μας στην ΕΕ χρειαζόταν λαϊκή νομιμοποίηση. Διαφωνήσαμε», όπως σημειώνει, χωρίς αναφορά στη διαγραφή του Κώστα Σημίτη.
Συμπληρώνει ωστόσο ότι ο Κώστας Σημίτης ήταν «προνοητικός το 2008, επί ΝΔ, καθώς προειδοποίησε για την πιθανότητα να προσφύγει η Ελλάδα στο ΔΝΤ. Κατηγόρησε και τη ΝΔ ότι «κοροϊδεύει» την Ευρώπη, αλλά δικαίως, και την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, για τη «συμπαράσταση και φροντίδα» προς την τότε Ελληνική Κυβέρνηση της ΝΔ, αντί της σοβαρής παρακολούθησης και της επιδίωξης συνετισμού. Αξίζει ιστορικά να αναφέρω, προς δικαίωση του Κώστα Σημίτη, το τι έγινε το 2004, όταν βγήκε Κυβέρνηση η ΝΔ».
«Με στεναχωρεί ότι δεν αφιέρωσα χρόνο να βρεθώ με τον Κώστα Σημίτη»
«Η χώρα, επί Κώστα Σημίτη, είχε αναδειχθεί ως μια ευρωπαϊκή δύναμη σοβαρή, αξιόπιστη και καινοτόμα. Χώρα σταθερότητας αλλά και ειρήνης, που πάσχισε να εκσυγχρονιστεί και να διαπρέψει. Αυτήν την εικόνα δυστυχώς προσπάθησε να διαλύσει η ΝΔ, η οποία ενώ καυχιέται για τις ευρωπαϊκές τις αξίες, ουδέποτε τις υπηρέτησε αλλά τις υπονόμευσε, υπονομεύοντας και τη διεθνή θέση και το κύρος της χώρας», υπογραμμίζει και καταλήγει: «Αν σήμερα υπάρχει κάτι που με στεναχωρεί, είναι ότι δεν αφιέρωσα χρόνο, μετά την πρωθυπουργία μου, να βρεθώ με τον Κώστα Σημίτη, παρότι πάντα λέγαμε να βρεθούμε μακριά από την καθημερινότητα της πολιτικής, για να αναστοχαστούμε, ενθυμούμενοι το παρελθόν αλλά διερευνώντας το μέλλον της πατρίδας».