Η άγνωστη ιστορία του Harry Pennell και του Edward Atkinson, δύο ανδρών που ερωτεύτηκαν ενόσω ήταν μέλη της αποστολής του Ρόμπερτ Σκοτ στην Ανταρκτική.
Ο Harry Lewin Lee Pennell (1882-1916) είναι ίσως το πιο αφανές μέλος της αποστολής Terra Nova του Ρόμπερτ Φάλκον Σκοτ. Υπεύθυνος για τη διοίκηση του πλοίου κατά τη διάρκεια του χρόνου που η ομάδα ξηράς βρισκόταν στην Ανταρκτική, ήταν υπεύθυνος για την επισκευή του σκάφους και τις τοπογραφικές εργασίες στη Νέα Ζηλανδία κατά τη διάρκεια των χειμώνων, ενώ την άνοιξη επιχειρούσε να ανεφοδιάσει την αποστολή με εφόδια.
Το Μουσείο Καντέρμπουρι της Νέας Ζηλανδίας έχει διαθέσει ελεύθερα σε μορφή PDF το προσωπικό ημερολόγιο του Pennell που κάλυπτε τα χρόνια της αποστολής του. Και όποιος έχει την διάθεση και τον χρόνο να το διαβάσει, θα πέσει πάνω σε μια άκρως ενδιαφέρουσα και συγκινητική ερωτική ιστορία ανάμεσα στον ίδιο και σε ένα άλλο μέλος της αποστολής.
Η αποστολή
Το ημερολόγιο του Pennell, με την ένδειξη «PRIVATE» [προσωπικό] στο εξώφυλλο, ξεκινά το καλοκαίρι του 1909. Έχοντας μόλις δώσει τις εξετάσεις του στη Ναυτική Αστρονομία, τοποθετήθηκε στο πλοίο HMS Cambrian τον Αύγουστο εκείνης της χρονιάς, και περίπου εκείνη την εποχή σκέφτηκε να υποβάλει αίτηση για την αποστολή Terra Nova, η οποία εκείνη την εποχή αναφερόταν ακόμη ως «Ανταρκτική Αποστολή Σκοτ-Έβανς».
Ο Pennell, μετά από μερικούς μακρινούς και βαρετούς μήνες στον αυστραλιανό σταθμό, επιστρέφει στην Αγγλία από το Χόμπαρτ της Νέας Ζηλανδίας τον Απρίλιο του 1910 για να ενωθεί με την Terra Nova.
Ο Ιούνιος του 1910 ήταν δύσκολος, με τον Pennell να εμπλέκεται αμέσως στις διοικητικές και οργανωτικές πτυχές της αποστολής. Μέχρι την αναχώρηση του Terra Nova από το Κάρντιφ στις 15 Ιουνίου, ο Pennell ήταν στη θέση του ως υποπλοίαρχος, με βαθμό κάτω από τους Scott, Evans και Campbell.
Στην αποστολή εκείνη τη στιγμή συμμετείχαν ο ζωολόγος Wilson, ο φυσικός Wright, ο μετεωρολόγος Simpson και (όπως καταγράφει ο Pennell) ο βακτηριολόγος και ιολόγος Ed Atkinson. Ο Pennell αισθανόταν, όπως γράφει, λίγο... κατώτερος των περιστάσεων: «Είναι εξαιρετικά ενδιαφέρον να ακούει κανείς τις συζητήσεις στην τραπεζαρία, καθώς όλοι είναι λίγο-πολύ ειδικοί σε κάποιο τομέα [...] Πρέπει να πω ότι συχνά αισθάνομαι τρομακτικά αδαής».
Τον Ιούλιο, στη θάλασσα, ο εργασιομανής Pennell ήταν απόλυτα ικανοποιημένος. Κατέγραψε τις εντυπώσεις του για πολλούς από τους συναδέλφους του καθώς και για τους άνδρες. Την πρώτη φορά που μίλησε για τον Άτκινσον ήταν από την οπτική γωνία του συνόλου του πλοίου:
«Μετά τον Γουίλσον, ο Άτκινσον είναι ο αγαπημένος μου και αυτό είναι φυσικό, με την ήρεμη αυτοπεποίθηση που κάνει έναν άνθρωπο χωρίς να τον καθιστά προσβλητικό. Τώρα που έφυγε ο Γουίλσον, ο Άτκινσον ακούει όλα τα προβλήματά μας και μας προσφέρει βοήθεια».
Πιο προσωπικός και οικείος
Αλλά όταν έφτασαν στη Μελβούρνη τον Οκτώβριο, ο δεσμός του με τον Άτκινσον φαινόταν να έχει γίνει πιο προσωπικός και οικείος. Μετά από ένα δείπνο στο πανεπιστήμιο, ο Pennell επέστρεψε στο ξενοδοχείο, και «βρίσκοντας τον Atkinson να κοιμάται, είπε μαζί του μια μεγάλη ιστορία για το πλοίο. Έχω μεγάλη εμπιστοσύνη στην κρίση του σε πολλά θέματα και, είτε συμφωνώ είτε όχι, θεωρώ ότι η άποψή του αξίζει να εξεταστεί, ιδίως επειδή έχει μεγάλη επαφή με το συναίσθημα του καταστρώματος. Σε κάθε περίπτωση, νομίζω ότι είναι καλό να έχω κάποιον με τον οποίο μπορώ να συζητήσω τα θέματα χωρίς επιφυλάξεις».
Καθώς η αποστολή αναχωρούσε από το τελευταίο λιμάνι της, το Lyttleton, για την Ανταρκτική, ο Pennell έφτασε σε ένα κομβικό σημείο προσωπικής ειλικρίνειας όσον αφορά την εκτίμησή του για τον Atkinson.
«Είναι εξαιρετικό το πόσο πολύ συμπαθώ τον Άτκινσον, ο οποίος είναι ένας πολύ ωραίος τύπος ανθρώπου με υψηλά ιδανικά και πολύ συμπαθητική φύση».
Και λίγες μέρες αργότερα, όταν το πλοίο είναι καθ' οδόν: «Ο Άτκινσον είναι ένα πολύ ελκυστικό άτομο και έντονα ανθρώπινο και παρόλο που διαφωνώ μαζί του σε πολλά, εντούτοις η διαφορετική άποψή του έχει πάντα μια πολύ υγιή πλευρά».
Πώς όμως θα εξελισσόταν η μεταξύ τους σχέση όταν ο Pennell θα ήταν στο πλοίο και ο Atkinson πάνω στην Ανταρκτική;
Η αποβίβαση στην Ανταρκτική
Σχεδόν όλοι οι αξιωματικοί της αποστολής είχαν παρατσούκλια με τα οποία αναφέρονταν και μεταξύ τους, αλλά και στο ημερολόγιο: ο Cherry-Garrard ήταν «Cherry», ο Henry Bowers ήταν «Birdie» κ.λπ. Ο Atkinson αναφερόταν συχνότερα ως «Atch», αλλά γύρω στον Δεκέμβριο της χρονιάς εκείνης ο Pennell (που ήταν γνωστός ως «Penelope») άρχισε να τον αποκαλεί «Jane» στις ημερολογιακές του καταχωρίσεις.
Ο αυστραλιανός χειμώνας και το φθινόπωρο του 1912 πέρασαν στη Νέα Ζηλανδία, κάνοντας τοπογραφικές εργασίες για λογαριασμό της κυβέρνησης και στις 14 Δεκεμβρίου του 1912, το Terra Nova, φορτωμένο με δαμάσκηνα ξεκίνησε για τελευταία φορά για την Ανταρκτική.
Στις 23 Ιανουαρίου 1913, ο Pennell άνοιξε την καταγραφή του που κάλυπτε τις προηγούμενες έξι εβδομάδες με την εξής φράση: «Να αγωνίζομαι, να αναζητώ, να βρίσκω και να μην υποχωρώ».
Επιστροφή στη Νέα Ζηλανδία
Στις 10 Φεβρουαρίου 1913 η εξερευνητική ομάδα επέστρεψε στη Νέα Ζηλανδία. Αφού ο Pennell και ο Atkinson βγήκαν στην ακτή, πέρασαν τη νύχτα στο πάτωμα του σπιτιού του Ramsay, του λιμενάρχη.
Το πρωί ξύπνησαν και «πήγαν και κάθισαν σε ένα χωράφι» μαζί περιμένοντας το τρένο για την πόλη Christchurch στις 11 το πρωί. Κατόπιν ο Pennell και ο Atkinson έμειναν μαζί στο σπίτι των Kinseys στο Te Hau:
«Η κυρία Κ. κανόνισε προσεκτικά να κοιμηθούμε η J. και εγώ μαζί στην καμπίνα και μας ζήτησε συγγνώμη που έπρεπε να μας βάλει στο ίδιο δωμάτιο». Ο Pennell και ο Atkinson πήγαν ένα Σαββατοκύριακο στο Peel Forest για να επισκεφθούν την οικογένεια Dennistoun, με την οποία ο Pennell είχε γίνει φίλος κατά τη διάρκεια των χειμώνων του στη Νέα Ζηλανδία, και στη συνέχεια πέρασαν και πάλι χρόνο μαζί με τους Kinseys.
Ο Atkinson αναχώρησε από τη Νέα Ζηλανδία στις 6 Μαρτίου, επιστρέφοντας πίσω στην Αγγλία και ο Pennell πήγε να τον αποχαιρετήσει από το Wellington, μένοντας με τον Atkinson στο Royal Oak («το καλύτερο ξενοδοχείο στο Wellington, αλλά τόσο βρώμικο μέρος»).
Σχολιάζοντας τον τελευταίο μήνα από την άφιξή του στη Νέα Ζηλανδία, αναλογίστηκε ότι «κατά κάποιο τρόπο αυτός ήταν ένας πολύ ευτυχισμένος μήνας. Κανείς δεν μπορούσε να φανταστεί πόσο καλοί θα μπορούσαν να είναι όλοι. Η στοργή και η συμπάθεια όλων των γειτόνων μας, του Τύπου και του κοινού ήταν υπέροχη. Όλος ο χρόνος μου ήταν μαζί με την Jane».
Επιστροφή στην Αγγλία
Σε αυτό το σημείο της ανάγνωσης του ημερολογίου, αναρωτιέται κανείς αν ο Pennell θα συναντούσε ξανά τον Atkinson στην Αγγλία.
Αφού έφτασε στην Αγγλία τον Ιούνιο, η καταχώριση του Pennell με ημερομηνία 6 Ιουλίου 1913 καταγράφει τα γεγονότα του προηγούμενου μήνα: το Terra Nova έδεσε στο Κάρντιφ, όπου οι τρεις αδελφές του Pennell ήρθαν να τον συναντήσουν. Παρακολούθησε κάποιες επίσημες εκδηλώσεις και επισκέφθηκε τοπικά αξιοθέατα με τις αδελφές του, παραδίδοντας τελικά το πλοίο για τελευταία φορά στον Έβανς τη Δευτέρα 23 Ιουνίου και παίρνοντας στη συνέχεια το τρένο κατευθείαν για το σπίτι της οικογένειάς του στο Awliscombe του Ντέβον.
Εκεί συνάντησε τη μητέρα του και την αδελφή του και παρακολούθησε μαζί τους την εκκλησία - και στη συνέχεια συνάντησε τον Άτκινσον, ο οποίος είχε ήδη φτάσει το περασμένο Σάββατο για να μείνει με την οικογένεια.
Ο Atkinson και ο Pennell πέρασαν την εβδομάδα χαλαρά στην περιοχή, παίζοντας τένις, βλέποντας φίλους και κάνοντας βόλτες με το αυτοκίνητο στην ύπαιθρο, συχνά με την αδελφή του Pennell, Dorothy. Και όταν ο Atkinson τελικά έφυγε εκείνη την Παρασκευή, ο Pennell κατέγραψε:
«Ο Atkinson έπρεπε να φύγει την Παρασκευή. Είμαι εντελώς ερωτευμένος μαζί του και ανυπομονώ να τον ξαναδώ, έστω και για μια ή δύο μέρες χωριστά». Το ειδύλλιο ήταν γεγονός.
Στο Λονδίνο
Στο Λονδίνο, ο Pennell μετακόμισε σε κάτι ενοικιαζόμενα δωμάτια στην οδό Queen Anne 15, καταλύματα τα οποία μοιραζόταν με τον Atkinson καθώς και με μερικούς άλλους γνωστούς. Τα Σαββατοκύριακα έπαιρνε μερικές φορές το τρένο για να επισκεφθεί την οικογένειά του στο Ντέβον.
Ο Atkinson πήγε επίσης τον Pennell να γνωρίσει τις δικές του αδελφές που ζούσαν στην Portman Square: όλες τους θα αναχωρούσαν τον Αύγουστο για τις Δυτικές Ινδίες, όπου είχε γεννηθεί ο Atkinson, για διακοπές για να επισκεφθούν την οικογένειά τους. Ο Pennell πήγε μαζί τους μέχρι το Σαουθάμπτον για να τις αποχαιρετήσει όταν απέπλευσαν, και στη συνέχεια επέστρεψε στην πολύβουη ζωή του στο Λονδίνο.
Κοντά στο τέλος της καταχώρισης με ημερομηνία 22 Αυγούστου 1913, ο Πένελ έγραψε: «Βρίσκω τον εαυτό μου να μετράει τις μέρες μέχρι να επιστρέψει η Τζέιν, είναι σχεδόν επιβαρυντικό μερικές φορές να είσαι τόσο πολύ ερωτευμένος με έναν άνδρα. Είναι ευτύχημα που έχω τόσους μήνες μαζί του τώρα».
Ο γάμος-βόμβα
Ωστόσο, όλα τα ωραία κάποτε τελειώνουν και το ίδιο ίσχυε για το ειδύλλιο Πένελ-Άτκινσον.
Στις αρχές Νοεμβρίου του 1913, ο Pennell -πιθανώς πιεσμένος από τις κοινωνικές συμβάσεις της εποχής που εναντιώνονταν σε έναν ομοφυλοφυλικό γάμο ή σχέση- έκανε πρόταση γάμου σε μια κοπέλα ονόματι Katie Hodson.
Η Κέιτι είχε αναφερθεί στο ημερολόγιό του και στο παρελθόν παρεμπιπτόντως ως η μοναδική αδελφή του φίλου του, του Τζέρι, ο Πενέλ γνώριζε την οικογένειά της επί μια δεκαετία και την είχε παρακολουθήσει να μεγαλώνει.
Όμως δεν είχε υπονοηθεί καμία ρομαντική κλίση, τουλάχιστον όχι στον συγκεκριμένο τόμο του ημερολογίου, και σίγουρα όχι απέναντι στην ίδια την Κέιτι, η οποία κάπως απρόθυμα δέχτηκε να τον παντρευτεί.
Στο μεταξύ, ο Πένελ επέστρεψε στο Λονδίνο με προτεραιότητά του να ξαναδεί και να συνομιλήσει «τετ-α-τετ» με τον Άτκινσον στο εστιατόριο Les Gobelins.
Μετά τον γάμο, ο Πένελ με τον Άτκινσον συνέχισαν να βλέπονται κρυφά και το ειδύλλιό τους διατηρήθηκε σε χρονικό βάθος πολλών μηνών.
Το άδοξο τέλος
Το ημερολόγιο λίγο πολύ τελειώνει εκεί, κάπου στα μέσα του 1914, οπότε και η σχέση των δυο ανδρών φάνηκε να έχει ολοκληρωθεί και με τον παγκόσμιο πόλεμο να διαφαίνεται στο προσκήνιο.
Ο Pennell και η Katie παντρεύτηκαν στις 13 Απριλίου 1915. Λίγο αργότερα, ο αδελφός της πέθανε στο Ypres και στη συνέχεια πέθανε ο πατέρας της. Λίγο περισσότερο από έναν χρόνο μετά τον γάμο τους, ο Harry Pennell βρήκε τραγικό θάνατο στο HMS Queen Mary στη μάχη της Γιουτλάνδης το 1916. Η Katie δεν ξαναπαντρεύτηκε μέχρι το 1945.
Ο Άτκινσον παντρεύτηκε την Τζέσι Φέργκιουσον στις 12 Αυγούστου 1915 στο Έσεξ. Έφτασε κοντά στο θάνατο μετά την έκρηξη στο πλοίο HMS Glatton στο λιμάνι του Ντόβερ το 1918, χάνοντας ένα μάτι και έχοντας υποστεί σοβαρά εγκαύματα. Η σύζυγός του πέθανε από καρκίνο δέκα χρόνια αργότερα - ξαναπαντρεύτηκε γρήγορα την ξαδέλφη της, αλλά πέθανε και ο ίδιος λίγους μήνες αργότερα, στις αρχές του 1929.
Ούτε ο Pennell ούτε ο Atkinson απέκτησαν παιδιά.