Η επιγραφή στο λεωφορείο του Φικρέτ Ολούκ στην Κωνσταντινούπολη γράφει με κόκκινα γράμματα «Τουρκία Μείνε Σπίτι». Αλλά ο οδηγός λέει ότι οι επιβάτες αγνοούν τους κανόνες και συνωστίζονται, συχνά χωρίς μάσκες, ενώ τα κρούσματα έχουν εκτοξευθεί.
Η Τουρκία έχει το υψηλότερο επίπεδο ημερήσιων κρουσμάτων από κορωνοϊό στην Ευρώπη και τη Μέση Ανατολή. Και έπειτα από τις εκκλήσεις των γιατρών και της αντιπολίτευσης, οι αρχές ενίσχυσαν την περασμένη εβδομάδα τα περιοριστικά μέτρα. Περιορίζουν, ματαίως, στους 69 τον αριθμό των επιβατών στο λεωφορείο του Φικρέτ Ολούκ. «Αλλά δυστυχώς οι άνθρωποι δεν ακούν. Μας επιτίθενται και μας φέρνουν σε δύσκολη θέση. Πώς να μην ανησυχούμε; Οι ζωές μας εξαρτώνται από αυτές τις μάσκες. Αλλά δυστυχώς, όπως οι άνθρωποι δεν σκέφτονται τους ίδιους, δεν σκέφτονται κι εμάς».
Ανάμεικτος φόβος και απογοήτευση από την εκτόξευση σε επίπεδα ρεκόρ των κρουσμάτων και των θανάτων
Συνομιλίες με Τούρκους που έχουν λάβει την πρώτη δόση εμβολίου ή περιμένουν να εμβολιασθούν δείχνουν ανάμεικτο φόβο και απογοήτευση από την εκτόξευση σε επίπεδα ρεκόρ των κρουσμάτων και των θανάτων, καθώς και από την πλημμελή τήρηση των μέτρων. Η επικεφαλής της Ιατρικής Ένωσης της Τουρκίας δηλώνει πως πιστεύει ότι το μεγαλύτερο παραπάτημα της κυβέρνησης του Ταγίπ Ερντογάν ήταν η ευρεία χαλάρωση των περιοριστικών μέτρων τον Μάρτιο, όταν τα καταγεγραμμένα ημερήσια κρούσματα που ανακοινώνονταν έπεσαν κάτω από τα 10.000. Πιστεύει ότι η απόφαση θυσίασε τα οφέλη ολόκληρου του χειμώνα και την χαρακτήρισε «κοινωνική δολοφονία».
«Το ονομάσαμε, κοινωνική δολοφονία, διότι γνωρίζουν ήδη τι θα προκαλέσει αυτούς τους θανάτους και δεν έχουν λάβει προληπτικά μέτρα», εξηγεί η Σεμπνέμ Κορουτσού Φιντζαντζί. Κατά την γνώμη της οι μετακινήσεις μεταξύ των πόλεων, η βιομηχανική δραστηριότητα και η λειτουργία των δημόσιων συγκοινωνιών πρέπει να σταματήσουν. Ο Ερντογάν και η κυβέρνησή του δέχθηκαν πυρά τον περασμένο μήνα για την πραγματοποίηση του συνεδρίου του κυβερνώντος κόμματος με την συμμετοχή χιλιάδων ανθρώπων, πολλοί από τους οποίους παραβίασαν τους κανόνες της κοινωνικής αποστασιοποίησης και δεν φορούσαν μάσκες. Η τουρκική ηγεσία κατηγορήθηκε για την υπονόμευση των προσπαθειών για την αναχαίτιση της επιδημίας.
Ο Νουρετίν Γιγκίτ, διευθυντής του νέου νοσοκομείου της Κωνσταντινούπολης που δημιουργήθηκε ειδικά για την επιδημία, δηλώνει ότι οι επιπτώσεις της πρόσφατης έκρηξης της επιδημίας στο σύστημα υγείας είναι μικρότερες και χαρακτήρισε «ατυχή» την συγκυρία της απόφασης για χαλάρωση των μέτρων. «Τη στιγμή που ξεκινούσαμε αυτήν την ελεγχόμενη εξομάλυνση, ξεκίνησε η είσοδος νέων παραλλαγών (του ιού) από άλλες χώρες», και αποδίδει την εκτόξευση των κρουσμάτων και τις εσωτερικές στην Τουρκία μετακινήσεις των ανθρώπων.
Η τουρκική κυβέρνηση απορρίπτει τις επικρίσεις για τη διαχείριση της υγειονομικής κρίσης
Η Άγκυρα αποδίδει την έκρηξη της επιδημίας στις νέες παραλλαγές, λέγοντας ότι περί το 85% του συνόλου των κρουσμάτων αφορά την βρετανική παραλλαγή του ιού. Παραδέχεται ωστόσο, ότι δεν τηρούνται τα μέτρα της κοινωνικής αποστασιοποίησης και της χρήσης μάσκας. Την περασμένη εβδομάδα, ο υπουργός Υγείας Φαρετίν Κοτσά δήλωσε στην Hurriyet ότι η λύση στη «σοβαρή αύξηση» των κρουσμάτων είναι η επιτάχυνση των εμβολιασμών. Και επανέλαβε ότι ο στόχος είναι «ο εμβολιασμός όλων των πολιτών άνω των 20 ετών μέχρι τον Ιούλιο».
Ωστόσο, η Σεμπνέμ Κορουτσού Φιντζαντζί θεωρεί τον στόχο του εμβολιασμού μη ρεαλιστικό, ενώ επικρίνει τα ανακριβή δημοσιευόμενα στοιχεία για τον αριθμό των κρουσμάτων και των θανάτων. «Πρέπει να είναι ρεαλιστές, πρέπει να υπάρχει διαφάνεια», λέει. Σύμφωνα με απολογισμό του Reuters, η Τουρκία έχει χορηγήσει περί τα 18 εκατομμύρια δόσεις εμβολίων, καλύπτοντας μόλις το 11% του πληθυσμού. Η τουρκική κυβέρνηση απορρίπτει τις επικρίσεις για τη διαχείριση της υγειονομικής κρίσης λέγοντας ότι «η δημόσια υγεία αποτελεί προτεραιότητα».
Ανήσυχοι οι πολίτες που τηρούν μέτρα
Υπάρχουν νέα μέτρα «Μείνετε Σπίτι» για τα Σαββατοκύριακα, ενώ από την έναρξη του ραμαζανιού αύριο δεν θα λειτουργούν τα εστιατόρια για το βραδινό μοναδικό γεύμα της νηστείας. Αλλά η χώρα έχει παραμείνει ανοικτή στο επιχειρείν από τον περασμένο Ιούνιο, ενώ με την άνοδο της θερμοκρασίας τις τελευταίες ημέρες, οι άνθρωποι κατακλύζουν τους δρόμους και τα καφέ, ανησυχώντας όσους τηρούν τα περιοριστικά μέτρα.
«Δεν έχω πιει τσάι σε καφέ εδώ και 11 μήνες. Δεν βγαίνω από το σπίτι», λέει ένας 62χρονος που έχει μόλις λάβει την πρώτη δόση εμβολίου. «Θα συνεχίσω να προσέχω μέχρι να κάνω την δεύτερη δόση», ακόμη και αν οι άλλοι δεν παίρνουν μέτρα. «Τα περιμένουν όλα από το κράτος. Αλλά εξαρτάται από εμάς. Αν προσέξουμε, δεν θα αρρωστήσουμε».