Το αποτέλεσμα της κάλπης των ευρωεκλογών στη Γαλλία μπορεί να έδωσε φτερά στις προσδοκίες της Μαρίν Λεπέν για την προεδρία, αλλά φούντωσε και τις βλέψεις του 28χρονου εκλεκτού της, Ζορντάν Μπαρντελά, για το δεύτερο σημαντικότερο πόστο της χώρας.
Αστέρι του TikTok και «wunderkind» (παιδί-θαύμα) της γαλλικής Ακροδεξιάς, όπως τον αποκαλούν διεθνή ΜΜΕ, ο Μπαρντελά -προσφιλής στόχος σατιρικής τηλεοπτικής εκπομπής για τη συνήθειά του να προτείνει σε περαστικούς που τον πλησιάζουν να ποζάρουν για selfies- θα είναι ο υποψήφιος του κόμματός του για την πρωθυπουργία στη Γαλλία.
Και δεν μπορεί να αποκλειστεί το ενδεχόμενο να τα καταφέρει, εάν η Εθνική Συσπείρωση επικρατήσει με διαφορά στις επικείμενες βουλευτικές εκλογές, όπως δείχνουν τελευταίες δημοσκοπήσεις.
Ομοϊδεάτης της Λεπέν ο Μπαρντελά
Πρόεδρος της Εθνικής Συσπείρωσης από τον Νοέμβριο του 2022, ο Μπαρντελά έπαιξε, σύμφωνα με το Bloomberg, καθοριστικό ρόλο στον εκλογικό θρίαμβο της περασμένης Κυριακής, συμβάλλοντας στη διαμόρφωση μιας κάπως πιο μετριοπαθούς εικόνας για το κόμμα.
Δεδομένου ότι δεν φέρει το επώνυμο-βαρίδι του ιδρυτή του ακροδεξιού κόμματος, βοήθησε τη Λεπέν στην προσπάθεια εξωραϊσμού της Εθνικής Συσπείρωσης, παίρνοντας ακόμη περισσότερες αποστάσεις από τον αμφιλεγόμενο πατέρα της, γνωστό για τις αντισημιτικές του απόψεις, Ζαν-Μαρί Λεπέν.
Ουδείς, ωστόσο, πρέπει να ξεγελαστεί από το αφήγημα της «μετριοπαθούς στροφής», προειδοποιεί η πολιτική επιστήμονας και συνεργάτις του London School of Economics, Μάρτα Λοριμέρ: «Ο Μπαρντελά ενστερνίζεται τις ίδιες ακριβώς ιδέες με τη Λεπέν, απλώς δεν φέρει το επώνυμό της και είναι 28 ετών. Η Εθνική Συσπείρωση δεν έχει κάνει μεγάλη μετριοπαθή στροφή την τελευταία δεκαετία. Δεν υπάρχει τίποτε που να δικαιολογούσε την αντιμετώπισή της ως οτιδήποτε άλλου παρά ένα ακροδεξιό κόμμα. Ο Μπαρντελά είναι ένα καθαρότερο, ομορφότερο πρόσωπο, αλλά δεν είναι μετριοπαθής», σημειώνει.
Ο Μπαρντελά προσελκύει ψηφοφόρους των συντηρητικών και νέους
Το στοίχημα για τη Λεπέν και τον Μπαρντελά είναι να εκμεταλλευτούν και στις βουλευτικές εκλογές την τιμωρητική για το κόμμα του Μακρόν ψήφο, που τους χάρισε τον θρίαμβο στις ευρωεκλογές, και από αξιωματική αντιπολίτευση με 89 έδρες σήμερα να γίνουν πρώτη δύναμη στη νέα Γαλλική Εθνοσυνέλευση.
Στελέχη της Ακροδεξιάς θεωρούν ότι ένα ψηφοδέλτιο με επικεφαλής τους Λεπέν και Μπαρντελά θα έχει ισχυρότερη απήχηση στους ψηφοφόρους. Το επώνυμο «Λεπέν» ασκεί ακόμη γοητεία σε αποβιομηχανοποιημένες περιοχές -πρώην προπύργια της Αριστεράς- στη Βόρεια Γαλλία, αλλά χωρίς το φορτίο αυτού του επωνύμου -μολονότι έχει βγει στο παρελθόν ραντεβού με τη Νολουέν Ολιβιέ, ανιψιά της Μαρίν Λεπέν- ο Μπαρντελά φαίνεται ότι προσελκύει ψηφοφόρους των κεντροδεξιών Ρεπουμπλικανών και κάποια στελέχη επιχειρήσεων.
«Αστέρι του TikTok»
Τη δημοφιλία του στις τάξεις των νέων ενισχύει η ισχυρή παρουσία του στα social media, ανάμεσά τους και στο TikTok, όπου ο Μπαρντελά έχει 1,4 εκατ. followers, έναντι 4,5 εκατ. του Μακρόν. Ο ίδιος έχει προετοιμαστεί για τα φώτα της δημοσιότητας λαμβάνοντας μαθήματα από πρώην δημοσιογράφο για τις σχέσεις με τα ΜΜΕ.
Ο 28χρονος με ιταλικές ρίζες Μπαρντελά, που εγκατέλειψε το πανεπιστήμιο για να αφοσιωθεί στην πολιτική, αρέσκεται να θυμίζει ότι μεγάλωσε στο φτωχό προάστιο Σεν Ντενί του Παρισιού. Αλλά σε πρόσφατο προφίλ του η γαλλική εφημερίδα Le Monde επισήμανε πως ο Μπαρντελά δεν έχει και τόση σχέση με τους μέσους κατοίκους του προαστίου, αφού, μολονότι τον ανέθρεψε η διαζευγμένη μητέρα του, απολάμβανε περισσότερα προνόμια, όπως ένα αυτοκίνητο Smart ως δώρο γενεθλίων και ένα ταξίδι στο Μαϊάμι με τον πατέρα του.
Αν και η Λεπέν έχει αποστασιοποιηθεί από σχόλια για τη φυλετική προέλευση, ο Μπαρντελά θεωρεί τους μετανάστες από την Αφρική «απειλή» για τη γαλλική κουλτούρα, σε μια έμμεση αναφορά στη θεωρία «της μεγάλης αντικατάστασης», που ασπάζονται θιασώτες της υπεροχής της λευκής φυλής ανά την υφήλιο και σύμφωνα με την οποία οι λευκοί κινδυνεύουν να εκτοπιστούν στις χώρες τους από άλλες φυλές.
Ένα από τα τρωτά του σημεία
Μολονότι ο Μπαρντελά προσελκύει πλήθη σε συγκεντρώσεις της Ακροδεξιάς, σε ντιμπέιτ εμφανίζεται έξω από τα νερά του, όπως για παράδειγμα όταν άφησε έναν βουλευτή της Εθνικής Συσπείρωσης να πάρει τη θέση του σε τηλεμαχία για σημαντικές πολιτικές, όπως το Green Deal της ΕΕ.
Σε ένα άλλο προεκλογικό ντιμπέιτ με τον 34χρονο πρωθυπουργό του Μακρόν, ο Μπαρντελά φάνηκε να δυσκολεύεται να εξηγήσει την ιδέα του για τη δημιουργία «διπλού συνόρου» για τους μετανάστες, ενώ ο Γκαμπριέλ Ατέλ τον παρέσυρε στην κουβέντα για τη μεταρρύθμιση της ευρωπαϊκής αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας.
Οπαδός των ιδεών του Τραμπ
Ο Μπαρντελά, που, όπως και η Λεπέν, έχει δηλώσει ότι προτιμά στην προεδρία των ΗΠΑ τον Ντόναλντ Τραμπ αντί του Τζο Μπάιντεν, τάσσεται υπέρ της επιβολής περισσότερων δασμών σε τομείς ιδιαίτερα ευάλωτους στον έξωθεν ανταγωνισμό, όπως στα ηλεκτρικά αυτοκίνητα και στα αγροτικά προϊόντα. Στη διάρκεια της τηλεμαχίας εκείνης επέκρινε τις συμφωνίες ελεύθερου εμπορίου της ΕΕ, καθώς και την ατζέντα της για την «Πράσινη Συμφωνία».
Σε συνάντησή του με επικεφαλής επιχειρήσεων τον περασμένο Μάρτιο, ο Μπαρντελά τόνισε ότι η οικονομία χρειάζεται εμπιστοσύνη, λιγότερους φόρους και γραφειοκρατία. Υποστήριξε πως η ανάπτυξη θα βοηθήσει τη Γαλλία να μειώσει το διογκωμένο κρατικό χρέος της -όπως επιμένει κι ο Μακρόν- κι ότι η Εθνική Συσπείρωση δεν αποβλέπει στο «Frexit», δηλαδή στην έξοδο της χώρας από την ΕΕ.
«Αγκάθια» στον δρόμο του Μπαρντελά για την πρωθυπουργία
Oι πιθανότητες του Μπαρντελά να γίνει πρωθυπουργός είναι πενιχρές, εκτιμά το Bloomberg, αφού, για να κυβερνήσει η Ακροδεξιά, θα χρειαστεί μάλλον να συγκροτήσει συμμαχίες, μεταξύ άλλων με την ανιψιά της Λεπέν, Μαριόν Μαρεσάλ, και παραδοσιακούς συντηρητικούς, ορισμένους εκ των οποίων εξακολουθεί να απωθεί η αντισημιτική, ρατσιστική φρασεολογία της Εθνικής Συσπείρωσης.
Πέραν τούτου, αλλιώς ψηφίζουν κατά παράδοση οι Γάλλοι στις ευρωεκλογές και με άλλα κριτήρια στις εθνικές εκλογές, όπου είναι διαφορετικοί οι κανόνες και η δυναμική. Αλλά εάν η Εθνική Συσπείρωση συγκεντρώσει την απαιτούμενη πλειοψηφία, ο Μακρόν ίσως καταφέρει να βγάλει στην επιφάνεια τις ατέλειές της.
«Τελικά, ο στόχος του Μακρόν μπορεί να είναι να επισπεύσει χρονικά μια νίκη της Εθνικής Συσπείρωσης για να εκθέσει την έλλειψη εμπειρίας του κόμματος στη διακυβέρνηση και να το φέρει αντιμέτωπο με πολιτικά επώδυνες αποφάσεις ενόψει των προεδρικών εκλογών του 2027», επεσήμανε ο αναλυτής της Teneo, Αντόνιο Μπαρόζο.
Ιδού η Ρόδος...
Σε περίπτωση, πάντως, που αναλάμβανε την πρωθυπουργία ο Μπαρντελά, μια από τις δυσκολότερες αποστολές του θα ήταν η διαπραγμάτευση το φθινόπωρο για τον προϋπολογισμό του ερχόμενου έτους. Η Λεπέν έχει προσπαθήσει να περιβάλει την Εθνική Συσπείρωση με τον μανδύα της δημοσιονομικής υπευθυνότητας, κατηγορώντας τον Μακρόν ότι επέτρεψε να εκτοξευθεί το δημοσιονομικό έλλειμμα και εξαπολύοντας νέα πυρά για την πρόσφατη υποβάθμιση της γαλλικής οικονομίας από την S&P.
Την ίδια ώρα, ο Μπαρντελά έχει παρουσιάσει κοστοβόρα σχέδια, μεταξύ άλλων για τη δημιουργία κρατικού ταμείου για επενδύσεις στην Ενέργεια και στην άμυνα, για υψηλότερες συντάξεις, χαμηλότερες τιμές ενέργειας και φόρους, αυξήσεις κατά 10% για τους χαμηλόμισθους και μείωση των εταιρικών εισφορών. «Είμαι περίεργος να δω τι θα συμβεί όταν ανέλθουν στην εξουσία και θα πρέπει να συμβιβαστούν με το ότι η οικονομία βάζει περιορισμούς στο τι μπορούν να υλοποιήσουν», σχολιάζει η Λοριμέρ του LSE.