Η Νταϊάνα υψώνει το μεσαίο δάχτυλο, ο Ντόναλντ Τραμπ στο Οβάλ Γραφείο με την Μις Μεξικό.
Οι φωτογραφίες της πολυβραβευμένης Αλισον Τζάκσον, που αποδομούν την κυριαρχία των σελέμπριτι και αυτού που θεωρούμε σήμερα πραγματικό, έρχονται στο φουαγιέ του θεάτρου Παλλάς τον Δεκέμβριο.
«Η αλήθεια είναι νεκρή. Δεν μπορείς να εμπιστεύεσαι τίποτα από αυτά που σου δείχνουν, τα πάντα μπορεί να είναι κατασκευασμένα, τίποτα δεν είναι αυθεντικό. Τι μας προκαλεί αυτή η γνώση;» Η πολυβραβευμένη, ακόμα και με βραβείο BAFTA, βρετανή εικαστικός Αλισον Τζάκσον αγαπά να πιέζει διαρκώς το ανοιχτό τραύμα της σύγχησης που ζούμε στην εποχή της κυριαρχίας της εικόνας. Τo ανοιχτό τραύμα των απολύτως θολών ορίων μεταξύ πραγματικότητας και κατασκευασμένης εικόνας ή είδησης. Τι είναι αλήθεια, τι είναι fake;
Πώς η φωτογραφία, με όλα τα εργαλεία που έχει αποκτήσει τα τελευταία χρόνια μπορεί να σου δείξει κάτι, να πιστέψεις ότι ισχύει αφού η εικόνα αποτελεί αδιασειστο στοιχείο. Και μετά να καταρρεύσει όλο αυτό, όλα όσα έχεις πιστέψει.
Κοιτάς σαν αληθινό αυτό που ξέρεις ότι είναι ψεύτικο
Η αλήθεια είναι ότι η Τζάκσον το κάνει αυτό τόσο με τις φωτογραφίες της όσο και με τα ίδια της τα λόγια -και ας κινδυνεύει πολλές φορές να συλληφθεί και να συρθεί στα δικαστήρια. Είναι η φωτογράφος που βρίσκει τους ιδανικούς σωσίες και δημιουργεί εικόνες πίσω από την κουρτίνα, εικόνες ιδιωτικές των σελέμπριτι -μόνο που φυσικά αυτές δεν είναι αληθινές. Η σωσίας της πριγκίπισσας Νταϊάνα υψώνει το μεσαίο δάχτυλο, ή κρατά αγκαλιά το μαύρο μωρό της, καρπό του έρωτά της με τον Ντόντι Αλ Φαγέντ: να, αυτές οι εικόνες που ήταν μέρος της πτυχιακής της εργασίας το 1999 στο Royal College of Arts αποτελούν την ταυτότητα της δουλειάς της. Ενα σώμα φωτογραφιών και βίντεο γεννήθηκε για να προκαλέσει ταραχή, να θρέψει τα ηδονοβλεπτικά μας ένστικτα που έχουν γίνει αδηφάγα μέσα από το Instagram και τα tabloid και ταυτοχρόνα να μας ρίξουν μια δυνατή σφαλιάρα: αυτό που κοιτάς είναι ένα ψέμα, μια κατασκευή ειδικά φτιαγμένη για θρέψει την αδιακρισία σου, την ηδονοβλεπτική σου ανάγκη, τις φαντασιώσεις σου για το πώς ζουν οι επώνυμοι.
Μέρος από αυτές τις εμβληματικές εικόνες και βίντεο θα έχουμε την ευκαιρία να δούμε από κοντά, στην Αθήνα, στο φουαγιέ του θεάτρου Παλλάς στη Βουκουρεστίου για μόλις μία εβδομάδα, από τις 2 ως τις 9 Δεκεμβρίου. Ο τίτλος της έκθεσης είναι «Alison Jackson in Retrospect: Seeing is deceiving» σε διοργάνωση και επιμέλεια της Μαρίνας Νικολετοπούλου. Μάλιστα εδώ, στην Αθήνα, η ηλικίας 61 ετών Τζάκσον θα παρουσιάσει σε παγκόσμια πρώτη τα έργα από τη σειρά «Καταστροφή» («Disaster Series») σε διάλογο με μια επιλογή από προηγούμενες και νεότερες δουλειές της, απεικονίζοντας τις φοβικές φαντασιώσεις μας σε έναν κόσμο διαρκούς τρόμου, που επιδεινώνεται από τις αποτρόπαιες ειδήσεις που τα μέσα εκπέμπουν 24/7. Συγχρόνως θα έχουμε την ευκαιρία να δούμε το βίντεό της από την αποκλειστική ταινία για τα 40 χρόνια των Duran Duran.
«Η δολοφονία της πραγματικότητας είναι το τέλειο έγκλημα, το σπουδαιότερο γεγονός της σύγχρονης ιστορίας», γράφει ο Ζαν Μπωντριγιάρ. Η Τζάκσον δίνει σώμα σε αυτή τη διαπίστωση του κορυφαίου φιλοσόφου. Στο δημιουργικό σύμπαν της Τζάκσον κυριαρχεί η βρετανική βασιλική οικογένεια -καθόλου παράδοξο αφού η ίδια είναι Βρετανή και έχει μεγαλώσει με όλη τη μυθολογία του Μπάκιγχαμ, ενώ τα μέλη του βασιλικού οίκου εξακολουθούν να συνεγείρουν τα ηδονοβλεπτικά ένστικτα των πολιτών ανά τον κόσμο. Η βασίλισα Ελισσάβετ στο πιάνο γέρνει πάνω στον Ελτον Τζον, η Ελισσάβετ στο κρεβάτι παίρνει πρωινό με τα σκυλάκια της να κυκλοφορούν στο κρεβάτι, η Καμίλα και η Ελισσάβετ πίνουν ουίσκι κ.ο.κ.
Από τις εικόνες της δεν λείπει η αγαπημένη νέα εμμονή της τα τελευταία χρόνια, ο Ντόναλντ Τραμπ. Εψαχνε περισσότερο από ένα χρόνο για να βρει τον ιδανικό σωσία «δεν υπάρχει άλλος άνθρωπος που να έχει τέτοιο στόμα» για τη σειρά των φωτογραφιών της με φόντο το Οβάλ Γραφείο, τον κήπο του Λευκού Οίκου, τον δρόμο έξω από τον Trump Tower στη νέα Υόρκη.
Ιnstagram, tabloid: η δική μας πορνογραφία
Η αδιακρισία, η περιέργεια για τη ζωή του άλλου, ο φθόνος και μαζί η εμμονή για τους επώνυμους αγγίζουν τα όρια πορνογραφικής έξης με τους πολίτες να είναι οι θεατές. Αυτή τη συνθήκη θέλει να υπογραμμίσει με τον πιο προβοκατόρικο τρόπο η Τζάκσον. Η ευθύνη των σελέμπριτις που χρησιμοποιούν την εικόνα τους και κατασκευάζουν ζωές για χάρη του πλήθους, στηλιτεύεται με τον ίδιο τρόπο που στηλιτεύεται ο τρόπος που καταβροχθίζουμε βουλιμικά αυτές τις εικόνες. Και οι εικόνες της Τζάκσον, όπως θα διαπιστώσουμε στο φουαγιέ του Παλλάς (με ελεύθερη είσοδο) μας κάνουν να μην ξεκολλάμε τα μάτια μας από αυτές και τις μετα-αφηγήσεις που δημιουργούν.
Εργα της Τζάκσον ανήκουν
σε πολλές
δημόσιες συλλογές
μουσείων, όπως:
The Parliamentary Art Collection, London; The National Portrait Gallery,
London; SF MOMA, San Francisco; The Royal College of Art, London; Musée de la
Photographie, Charleroi, Brussels; The Frances Foundation, Paris; The
International Centre of Photography.
*Ημέρες και ώρες λειτουργίας της έκθεσης (ελεύθερη είσοδος)
Παρασκευή 3 Δεκεμβρίου 10:00 π.μ. - 6:30 μ.μ
Κυριακή 5 Δεκεμβρίου 10:00 π.μ. - 5:30 μ.μ.
Τρίτη 7 Δεκεμβρίου 10:00 π.μ. - 6:30 μ.μ.
Τετάρτη 8 Δεκεμβρίου 10:00 π.μ. - 5:30 μ.μ.
Πέμπτη 9
Δεκεμβρίου 10:00 π.μ. -
6:30 μ.μ.