Νιώθεις ελάχιστος μπροστά στο ύψους 13 μέτρων χρυσό άγαλμα του Δία. Κρατάς στα χέρια σου τον ναό του και τον περιστρέφεις για να δεις κάθε λεπτομέρειά του. Βλέπεις καπνό από τις καμινάδες των σπιτιών. Ακούς τις ιαχές του κοινού στο στάδιο. Από σήμερα, μέσω της Microsoft, μπορεί κανείς να περιηγηθεί μέσα στην Αρχαία Ολυμπία στις πραγματικές συνθήκες που επικρατούσαν αιώνες πριν.
Η αρχαία Ελλάδα, για την ακρίβεια αυτό που αποτελούσε στην ακμή της, 2.000 χρόνια πριν, η Αρχαία Ολυμπία -η επιτομή της αριστείας, του δίκαιου, της συνεργασίας- συναντά ακαριαία την υψηλή τεχνολογία, τους κόσμους δυνατοτήτων που έχει ανοίξει μπροστά μας η ψηφιακή επανάσταση. Και αυτό συμβαίνει με εντυπωσιακό τρόπο στην Αρχαία Ολυμπία, στο Ολυμπιακό Μουσείο, αλλά και μέσω site και εφαρμογών οπουδήποτε στον κόσμο βρίσκεται κανείς.
Ο λόγος για τη συνεργασία της Microsoft με την Ελλάδα, που μετά από δύο χρόνια εργασιών παραδίδει στο διεθνές κοινό το έργο «Αρχαία Ολυμπία: Κοινός Τόπος», που αξιοποιεί την τεχνητή νοημοσύνη για την ψηφιακή διατήρηση και αποκατάσταση αυτού του πλούσιου αρχαιολογικού χώρου για τις επόμενες γενιές, ζωντανεύοντας τα κτίρια και τον πολιτιστικό της αντίκτυπο όπως ποτέ άλλοτε.
Ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης βιώνει σήμερα την εμπειρία αυτή στην Αρχαία Ολυμπία, πριν ανοίξει για το διεθνές κοινό. Το iefimerida είχε την ευκαιρία αυτής της εμπειρίας και σας τη μεταφέρει.
ΗoloLens, αντί για δάφνινο στεφάνι
Αν αναζητήσεις τελετουργικά και αναλογίες από την αρχαία Ελλάδα μέχρι σήμερα, καθώς κάθεσαι στην ειδική θέση και ένας συνεργάτης του Ολυμπιακού Μουσείου σού φορά στο κεφάλι τα ΗoloLens -τα smartglasses μεικτής τεχνολογίας της Microsoft-, νιώθεις κάπως σαν να σου βάζει το δάφνινο στεφάνι της νίκης. Βλέπετε, αμέσως μόλις σηκωθείς και για περίπου 20 λεπτά θα βρεθείς στην Αρχαία Ολυμπία 2.000 χρόνια πριν. Φορώντας τα HoloLens, πλησιάζεις σε ένα μεγάλο τραπέζι που πριν βάλεις τα ειδικά γυαλιά έμοιαζε με μια εκτενή μακέτα της Αρχαίας Ολυμπίας, με τα 27 κύρια μνημεία και κτίρια και τα πολλά μικρότερα. Ομως, καθώς κάθεσαι στη θέση εκκίνησης αυτής της διαδρομής, η μακέτα αποκτά ζωή, κίνηση.
Όταν η μνήμη τού τόπου ξυπνά
Τα κτίρια ορθώνονται ένδοξα μπροστά σου, με κάθε αρχιτεκτονική λεπτομέρεια να αποκαλύπτεται σε όλο της το μεγαλείο. Ταυτόχρονα, η φωνή που ακούς στα αυτιά σου (μόνον εσύ) σού λέει πληροφορίες για κάθε μνημείο, για τη σχέση του με την Ιστορία της αρχαίας Ολυμπίας, τους αγώνες, τα τελετουργικά. Ακολουθείς μια λευκή σφαίρα που περιστρέφεται στον αέρα και σταματά σε κάποιο σημείο του τραπεζιού και κοιτώντας εκεί ξυπνά το μνημείο και όλες του οι μνήμες, όπως έχουν καταγραφεί σε ντοκουμέντα, αφηγήσεις, έργα τέχνης της εποχής. Από το εργαστήρι του περίφημου γλύπτη Φειδία ως τον ναό της Ηρας, τον επιβλητικό ναό του Δία, το στάδιο, όλα αποκαλύπτονται μέσα από αυτή την πολυαισθητηριακή περιήγηση, καθώς κινείσαι γύρω από το τραπέζι και κάνεις πέντε στάσεις.
Ο ναός του Δία ακουμπά στην παλάμη σου
Βλέπεις καπνό να βγαίνει από καμινάδες σπιτιών στην περιοχή. Βλέπεις το χώμα που σηκώνεται όταν τρέχουν οι νεαρές παρθένες με τα ξέπλεκα μαλλιά, τους κοντούς χιτώνες, με τους ώμους έξω, στους αγώνες προς τιμήν της Ήρας. Ακούς φωνές στο στάδιο. Υψώνεις την παλάμη και ο ναός του Δία ακουμπά σε αυτήν και τον φέρνεις κοντά σου, τον παρατηρείς, τον περιστρέφεις, σαν ένα μεγάλο όστρακο που βρήκες στη θάλασσα. Μετά υψώνεις το κεφάλι ψηλά, σε μια απόλυτη διάταση του αυχένα, και μετράς σχεδόν ματιά με ματιά το ύψους δεκατριών μέτρων χρυσελεφάντινο άγαλμα του Δία.
Ας σταθούμε σε αυτή την εμπειρία: Το χρυσό άγαλμα του Δία, που φυσικά δημιούργησε ο Φειδίας, ήταν ένα από τα επτά θαύματα της αρχαιότητας. Εφερε ελεφαντοστό, φύλλα χρυσού και πολύτιμους λίθους και για οκτώ αιώνες έστεκε στον ναό που κατασκευάστηκε ειδικά για να τον στεγάσει. Φορώντας τα HoloLens της Microsoft, υψώνεις το κεφάλι και αισθάνεσαι σαν είσαι δίπλα του σε φυσικό μέγεθος, ενώ, γυρνώντας τα μάτια, βλέπεις τις λεπτομέρειες του επιβλητικού ναού. Μετά από λίγα λεπτά, η δύναμη της ψηφιακής τεχνολογίας σε έχει πείσει σχεδόν ότι βρίσκεσαι μέσα στον ναό, στα χρόνια της πλήρους ακμής του.
Αρχαία Ολυμπία: Κοινός τόπος
Βλέποντας τους αγώνες στο ολυμπιακό στάδιο ή τους εργάτες που σφυρηλατούν το γλυπτό στο εργαστήριο του Φειδία, λευκές γεωμετρικές ανθρώπινες μορφές, σκέφτηκα πόσο ενδιαφέρον θα είχε οι μορφές αυτές να ήταν πιστές αναπαραστάσεις από συμμετέχοντες σε αγώνες στην αρχαία Ολυμπία, όπως μας είναι γνωστές από αναπαραστάσεις σε αγγεία και άλλες αρχαιότητες. Θα ήταν ίσως μια τελική πυκνή εικόνα μετάδοσης και της αισθητικής εμπειρίας της Τέχνης και της μορφής. Η περιήγηση με τα HoloLens κλείνει με μια εικόνα της αρχαίας Ολυμπίας, ακριβώς όπως είναι σήμερα.
Ομως η επίσκεψη στον ειδικά διαμορφωμένο χώρο του Ολυμπιακού Μουσείου για το «Αρχαία Ολυμπία: Κοινός τόπος» δεν τελειώνει εδώ. Υπάρχει ένα βίντεο τεσσάρων λεπτών, που εξηγεί την Ιστορία του τόπου και πώς έγινε η διαδικασία, σε στενή συνεργασία με το εξειδικευμένο και άοκνο προσωπικό του υπουργείου Πολιτισμού.
Στη συνέχεια, καθώς στέκεσαι σε έναν ειδικό κύκλο, μέσω μιας εφαρμογής που από σήμερα μπορούμε να κατεβάσουμε όλοι στα κινητά μας, με τη βοήθεια της τεχνολογίας επαυξημένης πραγματικότητας ξεναγείσαι και βλέπεις με ρεαλιστική απόδοση τα μνημεία.
Μπορείτε να κατεβάσετε την εφαρμογή από ΕΔΩ.
Περιήγηση σε έναν χάρτη αξιών
Στον τελευταίο χώρο τρεις οθόνες υπολογιστών περιμένουν το κοινό να συλλέξει περισσότερες πληροφορίες και να συμμετάσχει στην καταγραφή των εμπειριών του και κυρίως των αξιών που νιώθει ότι αναβλύζουν. Αλλωστε, οι αξίες αποτελούν μια σταθερή συνοδεία, σχεδόν σε κάθε βήμα της περιήγησης, όπως υπογραμμίζονται και αναδύονται: συνεργασία, αρετή, αριστεία, δίκαιο. Νιώθει κανείς, φεύγοντας από τον χώρο, ότι δεν ταξίδεψε μόνο στην Ιστορία, την ομορφιά και τον πλούτο της Αρχαίας Ολυμπίας, αλλά και σε έναν αξιακό χάρτη.
Δεν είναι τυχαίο, προφανώς, ότι ο πρόεδρος της Microsoft, Brad Smith, στο μήνυμα που έστειλε με αφορμή την παρουσίαση της εφαρμογής, μίλησε για κοινές αξίες, διαχρονικές, που αναδύονται μέσα από την περιήγηση, ενώ τόνισε ότι μέσα από αυτή την εμπειρία αναλογίζεται κανείς πώς όσα δημιούργησαν οι αρχαίοι Ελληνες εξακολουθούν να οδηγούν τον σύγχρονο κόσμο. Γι' αυτό μιλάει για ένα χρονικό ορόσημο, αυτό που ενώνει την Αρχαία Ολυμπία με το σήμερα και το μέλλον.
Ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης σημειώνει, μεταξύ άλλων: «Ο "Κοινός Τόπος" είναι ένας μοναδικός τρόπος να βιώσει κανείς την επιβλητική πολιτιστική κληρονομιά της Ελλάδας. Άνθρωποι από όλον τον κόσμο μπορούν να επισκεφθούν ψηφιακά τον αρχαιολογικό χώρο της Ολυμπίας και να βιώσουν την Ιστορία, χρησιμοποιώντας την τεχνολογία επαυξημένης πραγματικότητας».
