Την έντονη αντίδραση της Αθήνας αλλά και του Παρισιού, καθώς και του Βερολίνου, προκαλεί η κλιμάκωση της έντασης από την Τουρκία, η οποία εξέδωσε νέα Navtex και στέλνει το Oruc Reis δίπλα στο Καστελλόριζο.
Το «Oruc Reis» πλέει με ταχύτητα 8,7 κόμβων και μπήκε περίπου στις 17:00 εντός της περιοχής που δεσμεύει η παράνομη τουρκική Navtex. Το Ορούς Ρέις κινείται νοτιοδυτικά, γύρω στα 30 ναυτικά μίλια από το Καστελόριζο. Αν η πορεία του παραμείνει ίδια, θα περάσει αρκετά νοτιότερα από τα 6,5 μίλια που είναι το όριο της Navtex και θα κατευθυνθεί προς το νοτιοδυτικό άκρο της. Ο πομπός του Ορούς Ρέις παραμένει εδώ και ώρες κλειστός, μετά τον απόπλου του σκάφους από το λιμάνι της Αττάλειας.
Η νέα οδηγία που εκδόθηκε από την Αττάλεια αναφέρει πως το σκάφος θα κινηθεί από σήμερα και για τις επόμενες δέκα ημέρες νότια του Καστελλόριζου. Το «Oruc Reis» συνοδεύουν τα πλοία «Ataman» και «Cengiz Han».
Η αιφνιδιαστική πράξη κλιμάκωσης της έντασης στην αν. Μεσόγειο από την πλευρά της Τουρκίας, λίγα 24ωρα μετά το άνοιγμα των Βαρωσίων και στο παρά πέντε της έναρξης των διερευνητικών επαφών με την Ελλάδα, δείχνει ότι η Αγκυρα εξακολουθεί να παίζει το χαρτί των προκλήσεων.
Γεγονός που δείχνει, σύμφωνα με αναλυτές, ότι η Τουρκία νιώθει στριμωγμένη από τη διεθνή πίεση να καθίσει στο τραπέζι των διερευνητικών επαφών με την Ελλάδα, συζητώντας υπό το πρίσμα του Διεθνούς Δικαίου ή ότι εκτιμά πως μέσα από το σκηνικό έντασης μπορεί να αποκομίσει περισσότερα οφέλη. Ισως και τα δύο να υπαγορεύουν τις κινήσεις της τουρκικής ηγεσίας.
Υπενθυμίζεται ότι αύριο, Τρίτη, θα έρθει σε Αθήνα και Λευκωσία -αλλά όχι στην Αγκυρα -ο Γερμανός υπουργός Εξωτερικών Χάικο Μάας, ο οποίος θα συναντηθεί με Αναστασιάδη, Μητσοτάκη, Χριστοδουλίδη και Δένδια.
Σε κάθε περίπτωση, η νέα πρόκληση προκάλεσε την οργή της Γαλλίας. Η εκπρόσωπος του γαλλικού υπουργείου Εξωτερικών εξέφρασε την ανησυχία της χώρας για τη νέα κίνηση του τουρκικού ερευνητικού «Oruc Reis» και κάλεσε την Αγκυρα να «τηρήσει τις δεσμεύσεις της, να αποστεί από νέες προκλήσεις και να επιδείξει απτές αποδείξεις της καλής θελήσεώς της».
Αλλά και ο εκπρόσωπος της καγκελαρίας της Γερμανίας, Στέφεν Ζάιμπερτ, δήλωσε ότι αν το «Oruc Reis» προχωρήσει όντως σε σεισμικές έρευνες στην Ανατολική Μεσόγειο, «θα ήταν ένα πολύ λυπηρό και μη συνετό βήμα», προσθέτοντας ότι θα τορπίλιζε τις προσπάθειες αποκλιμάκωσης στην Ανατολική Μεσόγειο και δεν θα βοηθούσε τις σχέσεις Ε.Ε-Τουρκίας.
Ο διεθνής Τύπος ήδη σχολιάζει ότι η Τουρκία στέλνει ξανά το πλοίο της διχόνοιας στο Καστελλόριζο, υπενθυμίζοντας παράλληλα ότι ο ίδιος ο Ερντογάν είχε χαρακτηρίσει την απόσυρση του «Oruc Reis» ως κίνηση καλής θέλησης.
Νωρίτερα, ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης είχε επικοινωνήσει με τον πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Σαρλ Μισέλ, και τον ενημέρωσε για τη νέα παράνομη τουρκική NAVTEX για έρευνες νοτίως του Καστελλόριζου.
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης επισήμανε στον κ. Μισέλ ότι θα θέσει στη Σύνοδο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου της 15ης-16ης Οκτωβρίου τη νέα αυτή μονομερή ενέργεια, που αποτελεί σοβαρή κλιμάκωση από την πλευρά της Τουρκίας.
Σημειώνεται ότι, όπως ανακοίνωσε ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Στέλιος Πέτσας, ο Έλληνας πρωθυπουργός αναμένεται να πάρει και άλλες πρωτοβουλίες τις επόμενες μέρες προκειμένου να αναδειχθεί η τουρκική προκλητικότητα τόσο στο Αιγαίο όσο και στην Κύπρο και αναμένεται να έχει τηλεφωνικές επικοινωνίες με την Γερμανίδα καγκελάριο Ανγκελα Μέρκελ και τον Γάλλο πρόεδρο, Εμανουέλ Μακρόν.
Εν τω μεταξύ, ο Νίκος Δένδιας ενημέρωσε για την εξέλιξη αυτή τους συναδέλφους του στο σημερινό Συμβούλιο των ΥΠΕΞ. «Εξήγησα το προφανές: ποιος είναι ο κοινός παρονομαστής σε όλες τις προβληματικές καταστάσεις στην περιοχή: Ναγκόρνο-Καραμπάχ, Συρία, Ιράκ, Κύπρος, Νοτιοανατολική Μεσόγειος. Ο κοινός παρονομαστής είναι η Τουρκία. Η Τουρκία ενεργεί ως ο υπονομευτής της ειρήνης και της σταθερότητας στην περιοχή. Ενάντια στο Διεθνές Δίκαιο, ενάντια στα Συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου», κατέληξε ο Νίκος Δένδιας σε δηλώσεις του μετά το πέρας της Συνόδου.
«Λυπηρή» χαρακτήρισε την ανακοίνωση για νέα τουρκική NAVTEX «που επηρεάζει την Ελλάδα» ο Ζοζέπ Μπορέλ.
Ο ύπατος εκπρόσωπος της ΕΕ για θέματα Εξωτερικής Πολιτικής κατά τη διάρκεια της συνέντευξης Τύπου μετά την ολοκλήρωση του Συμβουλίου των ΥΠΕΞ της ΕΕ τόνισε ότι αυτές οι ενέργειες «οδηγούν σε κλιμάκωση».
«Ακούσαμε από τον Έλληνα και τον Κύπριο συνάδελφο για τα τελευταία γεγονότα», ανέφερε ο Ζοζέπ Μπορέλ και υπογράμμισε ότι «το άνοιγμα των Βαρωσίων υπονομεύει την κοινή εμπιστοσύνη», συμπλήρωσε. Παράλληλα, σημείωσε ότι «η Τουρκία δεν πρέπει να έχει αρνητική συμπεριφορά», καθώς αυτή δεν οδηγεί σε αποκλιμάκωση.
Υπενθυμίζεται ότι λίγο μετά τις 10:00 το πρωί η Αθήνα προέβη σε μια ακόμη ενέργεια για να μπλοκάρει τον πλου του «Oruc Reis». Οπως έγινε γνωστό, ο σταθμός του Ηρακλείου Κρήτης της υδρογραφικής υπηρεσίας του Πολεμικού Ναυτικού εξέδωσε αντι-Navtex με αφορμή την παράνομη Navtex της Τουρκίας για το «Oruc Reis».
Αυστηρή ανακοίνωση εξέδωσε και το ελληνικό ΥΠΕΞ με την οποία καταδικάζει τη νέα τουρκική NAVTEX, σημειώνοντας ότι αποτελεί μείζονα κλιμάκωση και ευθεία απειλή και καλώντας την Αγκυρα να ανακαλέσει.
Τουναντίον, η Τουρκία, αντί να αποκλιμακώσει, ρίχνει νέο λάδι στη φωτιά. Σε ανακοίνωσή του, το τουρκικό υπουργείο Εξωτερικών σημειώνει ότι, στην ανακοίνωση του ελληνικού ΥΠΕΞ, οι αντιρρήσεις που προβάλλονται για τη νέα NAVTEX είναι αβάσιμες και ασυμβίβαστες με το Διεθνές Δίκαιο.
«Είναι απαράδεκτο να αντιτάσσεστε στη χώρα μας, η οποία έχει τη μεγαλύτερη ακτή της Ανατολικής Μεσογείου, και να ζητάτε να ενεργεί μόνο στα 15 χιλιόμετρα από την ηπειρωτική χώρα», σημειώνεται στην ανακοίνωση του τουρκικού υπουργείου Εξωτερικών.