Η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν δεν απέκλεισε καμία επιλογή αναφορικά με τη συγκέντρωση χρημάτων για την ενίσχυση της άμυνας της Ευρώπης μετά τους δισταγμούς και της ανησυχίες των κρατών-μελών της ΕΕ.
«Όλα είναι στο τραπέζι», είπε η πρόεδρος της Κομισιόν προειδοποιώντας χθες Κυριακή στη διάρκεια συνέντευξης Τύπου ότι απειλούνται οι ευρωπαϊκές αξίες, όπως η δημοκρατία και το Κράτος Δικαίου σε έναν ολοένα και περισσότερο «συναλλακτικό» κόσμο.
«Μπηχτές» Φον ντερ Λάιεν για τη συναλλακτική πολιτική του Τραμπ
Χωρίς να αναφέρει το όνομα του προέδρου των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, η Φον ντερ Λάιεν έκανε λόγο για μια νέα αίσθηση επείγοντος στη γεωπολιτική σφαίρα, σημειώνοντας ότι «κάτι θεμελιώδεις» είχε αλλάξει αφότου ξεκίνησε τη δεύτερη θητεία της στο τιμόνι της Ευρωπαϊκής Επιτροπής την 1η Δεκεμβρίου.
«Οι ευρωπαϊκές μας αξίες, η δημοκρατία, η ελευθερία, το Κράτος Δικαίου απειλούνται«, είπε η Φον ντερ Λάιεν στους δημοσιογράφους. «Βλέπουμε ότι τίθενται υπό αμφισβήτηση η κυριαρχία, αλλά και οι ακλόνητες δεσμεύσεις . Όλα έχουν γίνει συναλλακτικά».
Και μετά από επανειλημμένες ερωτήσεις δημοσιογράφων η Φον ντερ Λάιεν είπε ότι οι ΗΠΑ εξακολουθούν να είναι σύμμαχοι, αν και «αναμφίβολα υπάρχουν πολλά θέματα προς συζήτηση». Και πρόσθεσε ότι «από τη σκοπιά της Ευρωπαϊκής Ένωσης, νομίζω ότι είναι ένα πολύ δυνατό σήμα αφύπνισης».
Το σχέδιο της Φον ντερ Λάιεν για τον επανεξοπλισμό της Ευρώπης και η αλλαγή ηγεσίας στο Βερολίνο
Οι ηγέτες της ΕΕ δεσμεύτηκαν την περασμένη εβδομάδα να αυξήσουν δραματικά τις αμυντικές δαπάνες μετά την παρουσίαση από τη Φον ντερ Λάιεν ενός σχεδίου 800 δισ. ευρώ, που θα επιτρέψει στα κράτη-μέλη να λαμβάνουν δάνεια και να αυξάνουν τα εθνικά τους χρέη χωρίς να τους επιβάλλονται κυρώσεις βάσει των αυστηρών δημοσιονομικών κανόνων της Ένωσης.
Μολαταύτα, πολλά κράτη μέλη θα ήθελαν να κάνουν βήματα παραπέρα με κοινό δανεισμό για τη χρηματοδότηση άμεσων επιχορηγήσεων,αντί δανείων, για την ενίσχυση των αμυντικών δαπανών.
Ερωτηθείσα χθες αναφορικά με τέτοιες προτάσεις η Φον ντερ Λάιεν δήλωσε ότι: «τίποτα δεν είναι εκτός τραπεζιού. Είμαι ανοιχτή σε ό,τι χρειαστεί».
Ένα τέτοιο βήμα θα απαιτούσε την υποστήριξη της Γερμανίας, η οποία ήταν αντίθετη στον κοινό αμυντικό δανεισμό υπό την απερχόμενη κυβέρνηση συνασπισμού υπό τον Όλαφ Σολτς. Αλλά ο εν αναμονή κεντροδεξιός καγκελάριος Φρίντριχ Μερτς δημιούργησε ελπίδες για αλλαγή στάσης του Βερολίνου μετά την ταχεία συμφωνία του με τους Σοσιαλδημοκράτες - με τους οποίους διαπραγματεύεται τη συγκρότηση κυβερνητικής συμμαχίας - για αλλαγή του Συντάγματος της Γερμανίας προκειμένου να υλοποιήσει ένα σχέδιο δαπανών για την άμυνα και τις υποδομές καθώς εντείνεται η ανησυχία στην Ευρώπη για την αποστασιοποίηση των ΗΠΑ υπό τον Ντόναλντ Τραμπ, που επιδιώκει αναθέρμανση των σχέσεων με τη Ρωσία του Βλαντίμιρ Πούτιν.
Η Φον ντερ Λάιεν για τη γαλλο-γερμανική κόντρα για τα 150 δισ. του ευρωπαϊκού αμυντικού πακέτου
Η Φον ντερ Λάιεν είπε ότι το σχέδιό της μπορεί να αποτελέσει «το θεμέλιο μιας Ευρωπαϊκής αμυντικής ενώσης» και άφησε ανοικτό το ενδεχόμενο «συνεργασίες με ομονοούσες χώρες, όπως η Βρετανία, η Νορβηγία και ο Καναδάς». Ένα ερώτημα είναι κατά πόσον οι χώρες αυτές που δεν αποτελούν κράτη μέλη της ΕΕ μπορούν να εμπλακούν σε συμβόλαια δισ. ευρώ για την ευρωπαϊκή άμυνα με τον Γάλλο πρόεδρο Μακρον να επιδιώκει να πάνε οι προμήθειες αποκλειστικά στις ευρωπαϊκές βιομηχανίες και τον Σολτς και την Πολωνία να τάσσονται υπέρ την προμήθεια εξοπλισμών και από «χώρες - συνεργάτες».
Αν και δεν έδωσε ξεκάθαρη απάντηση η Φον ντερ Λάιεν φάνηκε να κλίνει προς μια πιο ανοικτή προσέγγιση σημειώνοντας ότι εταιρείες έχουν ήδη ισχυρούς διασυνοριακούς δεσμούς. «Δεν χρειάζεται να επανεφεύρουμε τον τροχό», είπε η πρόεδρος της Κομισιόν. «Πρέπει να σκεφτούμε έναν έξυπνο μηχανισμό για το πώς μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε αυτή τη συνεργασία σε υψηλό επίπεδο ποιότητας» καθώς ο χρόνος πιέζει την Ευρώπη. Και αναφέρθηκε στο παράδειγμα της Ουκρανίας και την παραγωγή drone εν μέσω του πολέμου με τη Ρωσία, λέγοντας ότι θα πρέπει να ακολουθήσουμε το παράδειγμά τους.
Φον ντερ Λάιεν: «Στήριξη στην Ουκρανία για να μπορεί να συνεχίσει να μάχεται»
Αναφερόμενη στο ουκρανικό η Φον ντερ Λάιεν μίλησε μεν για την ανάγκη υποστήριξης του Κιέβου, ώστε «να μπορεί να συνεχίσει να πολεμά», αλλά δεν αναφέρθηκε άμεσα στην πρόταση της επικεφαλής εξωτερικής πολιτικής της ΕΕ, Κάγια Κάλλας για βραχυπρόθεσμη στρατιωτική βοήθεια στην Ουκρανία. Η πρώην πρωθυπουργός της Εσθονίας κάλεσε τα κράτη-μέλη της ΕΕ να επιταχύνουν τις προσπάθειες για να βοηθήσουν την Ουκρανία το 2025, μεταξύ άλλων με την παράδοση «το συντομότερο δυνατό» μεταξύ άλλων και βλημάτων, πυρομαχικών, συστημάτων αεράμυνας και drones.
Ερωτηθείσα σχετικά με την πρόταση της Κάλας για στρατιωτική βοήθεια στο Κίεβο το τρέχον έτος η Φον ντερ Λάιεν είπε ότι «θα πρέπει αναμφίβολα να επιταχύνουμε τον βηματισμό μας» και αναφέρθηκε στο πώς το Κίεβο θα μπορούσε να επωφεληθεί από το σχέδιο των 800 δισ. ευρώ για την ισχυροποίηση της άμυνας της Ευρώπης - το οποίο, ωστόσο, δεν έχει ακόμη οριστικοποιηθεί.
Η Φον ντερ Λάιεν υπογράμμισε ότι η ΕΕ παραμένει προσηλωμένη στο στόχο της σταδιακής απεξάρτησης από το ρωσικό φυσικό αέριο παρά τις δύο καθυστερήσεις στο σχέδιο αυτό, καθώς πέρυσι η Ένωση αγόραση 18,8 τόνους ρωσικού LNG παρά την δραστική μείωση των εισαγωγών φυσικού αερίου, πετρελαίου και άνθρακα από τη Ρωσία. «Είναι απόλυτη ανάγκη» η απεξάρτηση αυτή, είπε.