Κάθε σκέψη και συναίσθημα της καραντίνας που ζουν στο Βερολίνο η Δανάη και η Κυβέρλη Ντέρκεν, συνιδρύτριες του Διεθνούς Φεστιβάλ Μουσικής Μολύβου και διεθνούς φήμης πιανίστες συνοδεύεται από την κατάλληλη μουσική. Ένα Ημερολόγιο που φέρνει μέσα στις λέξεις την ορμή της μουσικής.
Οι Δανάη και Κυβέλη Ντέρκεν, μόλις 28 και 25 ετών, είναι πιανίστες με διεθνή καριέρα που ζουν πλέον στη Γερμανία και εμφανίζονται στα σημαντικότερα concert halls σε όλο τον κόσμο, αλλά και συνιδρύτριες και καλλιτεχνικές διευθύντριες του Διεθνούς Φεστιβάλ Μουσικής Μολύβου που κατόρθωσε μέσα σε λίγα χρόνια να μπουν στα κορυφαία του είδους με επισκέπτες και συμμετέχοντες από όλο τον κόσμο. Ζουν στο Βερολίνο, βλέπουν από το παράθυρό τους μια γαλήνια λίμνη και προετοιμάζονται πυρετωδώς για το φετινό φεστιβάλ του Αυγούστου. Γράφουν το δικό τους Ημερολόγιο Καραντίνας για το iefimerida, με μια ιδιαίτερη έκπληξη: με εμβόλιμες ανά παράγραφο προτάσεις μουσικής απόλαυσης.
«Έντβαρντ Γκριγκ: Πεερ Γκυντ “Πρωινή διάθεση”: Τα πρωινά πάντα φαντάζουν γεμάτα δυνατότητες. Ο χρόνος που μας έχει δοθεί απαιτεί την προσοχή μας. Απλές διαδικασίες, όπως το να φτιάχνεις καφέ, να κάθεσαι και να τον απολαμβάνεις, έχουν αποκτήσει νέα σημασία. Και η οπτική μας έχει αλλάξει. Είμαστε πολύ πιο κοντά στη φύση και την ίδια τη ζωή από όσο έχουμε να υπάρξουμε εδώ και πολύ καιρό. Ξαφνικά το να στρέψουμε την προσοχή μας σε ένα πουλί που κελαηδάει, στον ήχο του ανέμου, στο ξύπνημα της άνοιξης δε μοιάζουν χάσιμο χρόνο αλλά μια όμορφη στιγμή, κερδισμένη. Ο κορωνοΐος μας έχει στερήσει πολλά - μήπως όμως μας δίνει άλλα τόσα; Ποτέ πριν μια κρίση δεν είχε τόσο ελεύθερο χρόνο που μας προσφέρεται να τον αξιοποιήσουμε δημιουργικά. Οι συνέπειες θα έρθουν, η πραγματικότητα θα μας «χτυπήσει» καταπρόσωπο, αλλά προς το παρόν, βρισκόμαστε σε αυτό το σουρεαλιστικό ‘ενδιάμεσο’.
Γκούσταφ Μάλερ: Συμφωνία αρ. 2, “Ανάσταση”: Ανασταίνουμε παλιές συνήθειες ή δημιουργούμε νέες; Τα κλειστά εστιατόρια σημαίνουν την επιστροφή στην παράδοση της μαγειρικής με την οικογένεια για την οικογένεια. Είχαμε ξεχάσει πόση ικανοποίηση προσφέρει να φτιάχνεις το φαγητό σου. Έχουμε τώρα χρόνο να απολαύσουμε κάθε άρωμα, να δοκιμάσουμε κάθε γεύση και να γιορτάσουμε τη θρέψη του σώματός μας – σε αντίθεση με το να καταβροχθίσουμε ένα σάντουιτς καθώς διασχίζουμε ένα αεροδρόμιο. Συνηθίζαμε να «πετάμε» αναζητώντας την περιπέτεια, και τώρα μας δίνεται η ευκαιρία να επικεντρωθούμε στην αληθινή περιπέτεια της ζωής: να ψάξουμε αυτό που μας χαρίζει νόημα εσωτερικά. Ως νεαρές γυναίκες, προφανώς ένα κομμάτι μας επιθυμεί εκείνη την ταχύτητα, στην οποία τόσα επενδύσαμε για να χτίσουμε τη ζωή μας. Όμως με την αναγκαστική καραντίνα και αυτοαπομόνωση συνειδητοποιούμε νέα πράγματα: μπορείς να κυνηγάς το ηλιοβασίλεμα σε όλο τον κόσμο ή απλώς να συνειδητοποιήσεις ότι ο ίδιος ήλιος είναι πάντα μαζί σου.
Φραντς Σούμπερτ, “Χειμωνιάτικο ταξίδι”: “Fremd bin ich eingezogen - fremd zieh ich wieder aus” –“Σαν ξένος έφτασα εδώ, σαν ξένος φεύγω πάλι”. Τις μέρες αυτές όλα μοιάζουν ξένα. Μερικές φορές αισθανόμαστε ξένες στην ίδια μας τη ζωή. Δεν έχουμε τον απόλυτο έλεγχό της. Ξαφνικά μπορεί να μας κυριεύσει ο φόβος. Εκεί που το μυαλό μας ήταν πλημμυρισμένο με ηρεμία, την επόμενη στιγμή είμαστε αντιμέτωπες με το χάος. Κάθε μέρα μαθαίνουμε για ακόμα μια ακύρωση φεστιβάλ. Πόσες συναυλίες θα πέσουν θύματα αυτού του ιού; Πόσα ακόμα δημόσια γεγονότα θα αξιώσει; Είναι σχεδόν αδύνατο να προγραμματίσουμε το μέλλον. Επαφιόμαστε στις αποταμιεύσεις μας, ελπίζοντας ότι θα φτάσουν. Πόσα ακόμα αγαπημένα πρόσωπα κινδυνεύουμε να χάσουμε; Με τι ένταση καταλάβαμε ότι κανένας πλούτος, καμία φήμη, καριέρα ή επιτυχία δε μπορούν να συγκριθούν με την αξία της υγείας μας. Σε μια στιγμή, η διάθεσή μας αλλάζει πάλι - συνειδητοποιούμε πόσες πράξεις εξακολουθούμε να ελέγχουμε, με σημαντικότερη από όλες την προοπτική μας. Φτάνουμε έτσι στον Αριστοτέλη: Δεν μπορούμε να κατευθύνουμε τον άνεμο, αλλά μπορούμε να ρυθμίσουμε τα πανιά.
Γιόχαν Σεμπάστιαν Μπαχ, “Η Τέχνη της Φούγκας”: Βιώνουμε τέτοια πολυφωνία απόψεων, ανησυχία, προειδοποιήσεις και πράξεις αλληλεγγύης. Στην πολυφωνική μουσική, αυτό που στέκει ανάμεσα στην κακοφωνία και τη συμφωνική φούγκα είναι ότι σε όλες τις μεμονωμένες φωνές δίνεται ο απαραίτητος «χώρος» ώστε να αναπτυχθούν φυσικά και ταυτόχρονα, και ο «χρόνος» για να «λάμψει» καθεμία ξεχωριστά. Η δυσαρμονία είναι ένα εργαλείο ζωτικής σημασίας για να αντιληφθούμε την αρμονία. Η κοινωνική αποστασιοποίηση ποτέ δεν ήταν τόσο κοινωνική. Βρίσκουμε τώρα χρόνο να τηλεφωνήσουμε σε παλιούς φίλους, βρίσκουμε χώρο για να έρθουμε σε επαφή με τις δημιουργικές μας πλευρές και ανακαλύπτουμε νέους τρόπους για να μείνουμε συνδεδεμένοι. Οι online συναυλίες και η χρήση της εικονικής επικοινωνίας είναι στο απόγειό τους. Κατά κάποιο τρόπο, η κοινωνική απομόνωση μας έφερε πιο κοντά.
Ολιβιέ Μεσιάν, “Κουαρτέτο για το τέλος του χρόνου”: Ο μυστικός πρωταγωνιστής αυτής της κρίσης είναι ο χρόνος: «Πόσον καιρό μέχρι να ανοίξουν ξανά τα σχολεία;» - «Πόσον καιρό μέχρι να μπορέσω να ταξιδέψω ξανά;» - «Πότε θα ανακάμψω οικονομικά;» - «Πότε επιτέλους θα κυκλοφορήσει το εμβόλιο;» Ο χρόνος- συνήθως είναι απέναντι μας. «Δεν έχω αρκετό χρόνο να γυμναστώ», «δεν έχω αρκετό χρόνο για να φάω υγιεινά», «δεν έχω αρκετό χρόνο να διαβάσω το τάδε βιβλίο», «έχουν περάσει 2 ώρες, γιατί δεν έχω λάβει απάντηση ακόμα;», «ανέβασα αυτή την φωτογραφία, πριν από μία ώρα, γιατί δεν έχω πιο πολλά likes;», «σε πόσον καιρό θα μπορέσω να αγοράσω το δικό μου σπίτι;», «πότε είναι η κατάλληλη στιγμή να κάνω παιδιά;», «σε πόσον καιρό θα βγω στη σύνταξη;», «δεν έχω αρκετό χρόνο για να περάσω με την οικογένειά μου», «ο χρόνος περνάει τόσο γρήγορα». Εάν η έλλειψη χρόνου μας προκαλεί τέτοιο βάρος, τότε τον χρόνο που μας έχει δοθεί, μέσα σε αυτή την κρίση, πρέπει να τον δούμε ως δώρο. Ας τον χρησιμοποιήσουμε με σύνεση.
Λούντβιχ βαν Μπετόβεν, “9η Συμφωνία, Ωδή στη Χαρά”: Οι αίθουσες είναι άδειες, οι δρόμοι έρημοι, τα αεροπλάνα καθηλωμένα, το μέλλον αβέβαιο. έχουμε κάθε λόγο να αισθανόμαστε αποθαρρυμένοι και αποπροσανατολισμένοι. Το 2020 ήταν υποτίθεται το έτος Μπετόβεν, αντιθέτως μοιάζει με έτος σιωπής. Κι όμως- κωφός δεν ήταν ο Μπετόβεν όταν έγραψε το αδιαμφισβήτητα πιο διάσημο έργο του; Μία από τις πιο γνωστές μελωδίες που γράφτηκαν ποτέ, γράφτηκε από έναν άνθρωπο που δεν ήταν σε θέση να ακούσει. Οι κρίσεις κάνουν τους ανθρώπους να επιτυγχάνουν το ανέφικτο. Για αυτό, ακούστε προσεκτικά. Την ορχήστρα που βρίσκεται στο κεφάλι σας, τη χορωδία που είναι στο σώμα σας, και την καρδιά σας που είναι ο μαέστρος που τα φέρνει κοντά. Αφήστε την "Ωδή στη χαρά" να αποτελέσει την κινητήρια δύναμή μας, να μας γεμίσει με σθένος και ανθεκτικότητα και να μας οδηγήσει προς μια νέα κανονικότητα.»
*Η Δανάη και η Κυβέλη προτείνουν μια δημιουργική απασχόληση από το σπίτι με την μορφή συμμετοχής σε ένα διαδικτυακό διαγωνισμό, μιας και το Διεθνές Φεστιβάλ Μουσικής Μολύβου επιλέχτηκε να πάρει φέτος μέρος στο πρόγραμμα της ΕΕ «Δημιουργική Ευρώπη» με το πρότζεκτ: «Η Μουσική είναι μιά γυναίκα» - „Musique est une femme“. Για περισσότερες πληροφορίες επισκεφτείτε τον σύνδεσμο https://fundacjatak.pl/en/musique-est-une-femme-2/