Ο μήνας της εξωστρέφειας είναι εδώ και θα τον απολαύσουμε με εννέα βιβλία, μυθιστορήματα και συλλογές διηγημάτων, που ξεχωρίζουν.
Οι εξορμήσεις μας στην παραλία, τους δροσερούς κήπους και την εξοχή έχουν ήδη αρχίσει. Βάζουμε στην τσάντα μας ένα καλό βιβλίο και απολαμβάνουμε τον καιρό που έχει ζεστάνει με τις πιο συναρπαστικές ιστορίες της μεταφρασμένης και ελληνικής λογοτεχνίας.
«Γκρίζες μέλισσες» - Αντρέι Κούρκοφ, εκδ. Καστανιώτη
Ο Αντρέι Κούρκοφ είναι ο πιο επιφανής συγγραφέας της Ουκρανίας. Ένας ιδιοφυής άντρας, που γεννήθηκε το 1961 στο Λένινγκραντ αλλά μεγάλωσε στο Κίεβο, ο οποίος μιλά με ευκολία έντεκα γλώσσες και γράφει τα μυθιστορήματά του στα ρωσικά. Οι ιστορίες του κινούνται μεταξύ ρεαλισμού και σουρεαλισμού και αποτυπώνουν την μετασοβιετική πραγματικότητα της Ανατολικής Ευρώπης. Στο νέο του μυθιστόρημα αφηγείται την ιστορία δύο αντρών, του Σεργκέι Σεργκέγιτς και του Πάσκα, οι οποίοι έχουν ξεμείνει στην «γκρίζα ζώνη» της Ανατολικής Ουκρανίας, στο χωριό Μάλαγια Σταρογκράντοφκα. Ο Σεργκέι καταστρώνει το σχέδιο της μεταφοράς των μελισσιών του όσο πιο μακριά από τον πόλεμο γίνεται για να μην δηλητηριάσει η μυρωδιά των όπλων το μέλι του. Η μικρή του οδύσσεια τον οδηγεί στην Κριμαία όπου ανακαλύπτει ότι δεν μπορεί να εμπιστεύεται κανέναν. Η, έτσι και αλλιώς, σπουδαία λογοτεχνία του Κούρκοφ διαβάζεται με νέα ματιά υπό το ζοφερό φως της άγριας ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία και μοιάζει προφητική. Το συγκλονιστικό κείμενο που έγραψε για να αφηγηθεί τη φυγή του από το Κίεβο, έγινε viral και έκανε ακόμα πιο διάσημο σε όλο τον κόσμο αυτόν το σπουδαίο λογοτέχνη.
«Τι σημαίνει να είσαι άντρας» - Nicole Krauss, εκδ. Μεταίχμιο
H Νικόλ Κράους είναι μια ήρεμη δύναμη. Τα βιβλία της αποσπούν διθυραμβικές κριτικές και βραβεία ή είναι υποψήφια για σημαντικές διακρίσεις. Ο γάμος, αλλά και το πολυσυζητημένο διαζύγιό της από το νεαρό σταρ της πεζογραφίας Τζόναθαν Σάφραν Φόερ, τη μετέτρεψε από μια σπουδαία λογοτεχνική φωνή σε ένα πρόσωπο της πρώτης γραμμής στα σύγχρονα αμερικανικά γράμματα. Τα μυθιστορήματα «Όταν όλα καταρρέουν» και «Δάσος Σκοτεινό» αγαπήθηκαν πάρα πολύ, με το τελευταίο, με το οποίο έδινε τη δική της εκδοχή για τον πολύκροτο γάμο της, να προκαλεί φρενίτιδα στη Νέα Υόρκη. Στη συλλογή διηγημάτων που μόλις κυκλοφόρησε στα ελληνικά, η Κράους ανιχνεύει με δέκα ιστορίες τη σημασία του φύλου, αλλά και τις εύθραυστες ισορροπίες, την ένταση, μεταξύ ανδρών και γυναικών.
«Η υπόσχεση» - Damon Galgut, εκδ. Διόπτρα
Η οικογένεια, αυτός ο άγνωστος τόπος που άλλοτε είναι ένα ηλιόλουστο λιβάδι κι άλλοτε ένας ζοφερός βάλτος που μπορεί να σε καταπιεί, που άλλοτε είναι μαγνήτης που σε έλκει και άλλοτε ένας πόλος που σε απωθεί, βρίσκεται στο επίκεντρο αυτού του πολυσυζητημένου μυθιστορήματος που απέσπασε το βραβείο Booker του 2021. Ο Νοτιοαφρικανός συγγραφέας, που γεννήθηκε το 1963 και έχει γράψει μυθιστορήματα και θεατρικά έργα, δεν είναι η πρώτη φορά που διεκδικούσε αυτή τη σπουδαία διάκριση: το 2003 ήταν ξανά υποψήφιος με το μυθιστόρημα «Ο καλός γιατρός», όπως επίσης και το 2010 με το «In a strange room». Στην «Υπόσχεση», το έργο που τον οδήγησε στη βράβευση, ο Γκαλγκούτ αφηγείται την ιστορία των Σουάρτ, μιας οικογένειας που συγκεντρώνεται στην πατρική φάρμα, λίγο έξω από την Πρετόρια, για την κηδεία της μητέρας τους. Η αφήγηση που περνά από όλα τα πρόσωπα αυτής της οικογένειας, έχει ως κεντρικό της άξονα μια υπόσχεση που αθετήθηκε: να δοθεί πίσω στην μαύρη υπηρέτρια, τη Σαλομέ, η προγονική της γη και το σπίτι της. Μέσα από την ιστορία αυτής της οικογένειας, η οποία είχε τις ρίζες της σε Ολλανδούς αποικιοκράτες, των οποίων οι απόγονοί προσπαθούν να κρατήσουν την περιουσία και τη θέση τους στη Νότια Αφρική μετά το Απαρτχάιντ, ο Γκαλγκούτ αφηγείται τη δική του ιστορία, αλλά και την ιστορία της πατρίδας του.
«Μπέρδεμα στο Χάρλεμ» - Colson Whitehead, εκδ. Ίκαρος
Ο Αφροαμερικανός Κόλσον Γουάιτχεντ, με σπουδές στο Χάρβαρντ και μεγάλη αρθρογραφία στα πιο μεγάλα έντυπα της Νέας Υόρκης, από τους New York Times μέχρι το New Yorker, έχει γράψει οκτώ μυθιστορήματα, με πιο γνωστά τον «Υπόγειο Σιδηρόδρομο» που απέσπασε σπουδαία λογοτεχνικά βραβεία, μεταξύ των οποίων το US National Book Award το 2016 και το Πούλιτζερ το 2017 και το «Αγόρια του Νίκελ» που τιμήθηκε επίσης με Πούλιτζερ το 2020. Στο νέο του μυθιστόρημα «Μπέρδεμα στο Χάρλεμ» ο σπουδαίος αυτός αφηγητής μάς ταξιδεύει στη Νέα Υόρκη του 1960, στη ζωή του Ρέι Κάρνεϊ στο Χάρλεμ, ενός καταστηματάρχη που ο απατεώνας ξάδερφός του, ο Φρέντι, τον μπλέκει στη ληστεία ενός ξενοδοχείου.
«Γείρε, Πέσε, Σήκω» - Jon McGregor, εκδ. Άγρα
Ο Τζον ΜακΓκρέγκορ με το μυθιστόρημα «Ταμιευτήρας 13» έγινε μέσα στην πανδημία ένα μικρό φαινόμενο, αφού το βιβλίο του από στόμα σε στόμα έγινε πολύ δημοφιλές στους βιβλιοφιλικούς κύκλους της χώρας μας. Αυτή τη φορά, με το μυθιστόρημα «Γείρε, Πέσε, Σήκω» κερδίζει ξανά τις εντυπώσεις, με έναν ήρωα που μένει αξέχαστος. Η ιστορία έχει ως εξής: Όταν τα πράγματα ξεφεύγουν άσχημα σε μια ερευνητική αποστολή στην Ανταρκτική, ο Ρόμπερτ Ράιτ, που βίωσε τα γεγονότα και ξέρει την αλήθεια, αλλά δεν μπορεί πια να τα αφηγηθεί, αναζητά ένα νέο τρόπο να υπάρχει, μια νέα γλώσσα για να μοιραστεί τα πάντα με τη γυναίκα του Άννα που τον φροντίζει.
«Οι μάγισσες του Βάρντε» - Κίραν Μίλγουντ Χάργκρεϊβ, εκδ. Πατάκη
Τι συμβαίνει όταν μια ποιήτρια και συγγραφέας παιδικών βιβλίων αφήσει τη φαντασία της να οργιάσει και να δημιουργήσει το πρώτο της μυθιστόρημα για ενήλικες; Το βιβλίο της καταφέρνει μέσα σε δύο μόλις χρόνια να γίνει εκδοτικό φαινόμενο και να μεταφραστεί σε είκοσι γλώσσες, μεταξύ των οποίων και στα ελληνικά. Οι «Μάγισσες του Βάρντε» είναι μια καθηλωτική ιστορία που μας ταξιδεύει στις αρχές του 17ου αιώνα, όπου όλοι οι άντρες σε ένα ψαροχώρι αφανίζονται σε ένα φρικτό ναυάγιο. Μετά από 18 μήνες στο χωριό που ζουν μόνο γυναίκες έρχεται ένας παράξενος άντρας, ο Αβεσσαλώμ Κόρνετ, που προσπαθεί να τις υποτάξει. Το βιβλίο βασίζεται σε πραγματικά γεγονότα, στο ναυάγιο του Βάρντε και στις δίκες μαγισσών που έγιναν στο απομονωμένο νησί.
«Κορετζιντόρα» - Gayl Jones, εκδ. Κλειδάριθμος
Το έργο αυτό εκδόθηκε χάρη στην προνοητικότητα του ποιητή Μάικλ Χάρπερ που το έδωσε στη νομπελίστρια Τόνι Μόρισον. Εκείνη συγκλονίστηκε και βοήθησε την 25χρονη μαύρη συγγραφέα του, την Γκέιλ Τζόουνς, να το εκδώσει. Το σπουδαίο αυτό έργο που κυκλοφόρησε το 1975 είναι μια γροθιά στο στομάχι αφού είναι μια κατάβαση στην κόλαση της φυλετικής, αλλά και έμφυλης βίας, στο ρατσισμό, στην κακοποίηση των γυναικών, στη δουλοκρατία, στη χειραγώγηση. Ηρωίδα του βιβλίου είναι μια μαύρη γυναίκα στο Κεντάκι του 1947, που τραγουδά συγκλονιστικά τα μπλουζ και μισεί παράφορα τον Κορετζιντόρα, έναν δουλέμπορο που ρήμαξε τη ζωή της γιαγιάς της και της μητέρας της.
«Το όνειρο της Ζέλμα» - Mariana Leky, εκδ. Gutenberg
Ο μαγικός ρεαλισμός είναι ένας εξωτικός λογοτεχνικός «καρπός» που φύεται συνήθως στα εύφορα εδάφη της Λατινικής Αμερικής. Κι όμως με αυτό το ιδιαίτερο μυθιστόρημα βλέπουμε τον μαγικό ρεαλισμό να καρποφορεί στη Γερμανία, δημιουργώντας έναν εκδοτικό σεισμό. Η συγγραφέας του μυθιστορήματος «Το όνειρο της Ζέλμα», με αυτό το βιβλίο, πασπαλίζει τη γερμανική λογοτεχνία με άφθονες δόσεις μαγείας, αφηγούμενη την ιστορία της Ζέλμα και της εγγονής της Λουίζε. Η μεταφυσική ικανότητα της γιαγιάς Ζέλμα να προβλέπει το θάνατο των συγχωριανών της, μέσα από το ίδιο όνειρο που όποτε το βλέπει κάποιος γύρω της πεθαίνει, αλλάζει τους ανθρώπους που τις περιβάλλουν και κινητοποιεί μια σειρά από γεγονότα που ξεσκεπάζουν μυστικά.
«Κλίμακα Μπόγκαρτ» - Μαρία Φακίνου, εκδ. Αντίποδες
Το δυστοπικό μυθιστόρημα «Η αρχή του κακού», της εξαιρετικής μεταφράστριας και συγγραφέα Μαρίας Φακίνου, είχε δημιουργήσει τις καλύτερες εντυπώσεις στη βιβλιοφιλική κοινότητα αλλά και στην κριτική, όταν είχε κυκλοφορήσει το 2012. Έτσι αυτή η νουβέλα των 107 σελίδων αξίζει δικαιωματικά την προσοχή μας. Η συγγραφέας εδώ αποτυπώνει το νοερό απολογισμό ενός άντρα χωρίς όνομα, σε ένα παραθαλάσσιο χωριό, ο οποίος δεν έχει μιλήσει με την κόρη του τα τελευταία δώδεκα χρόνια.