Έπειτα από έναν σχεδόν χρόνο πανδημίας και με πολλούς μήνες εκτός σχολείου, τα παιδιά αρχίζουν να αντιμετωπίζουν σοβαρές δυσκολίες. Η συγκέντρωσή τους μειώνεται, δεν θέλουν άλλη τηλεκπαίδευση, δεν θέλουν άλλη κοινωνική αποστασιοποίηση.
Οι αναπτυξιακοί ψυχολόγοι προειδοποιούν ότι σε όλες τις χώρες, τις ηλικιακές ομάδες και τις κοινωνικοοικονομικές τάξεις, τα παιδιά μοιάζει να φτάνουν σε ένα σημείο καμπής που οι ειδικοί ονομάζουν τώρα “αδιέξοδο της πανδημίας”.
Το πόσο δραματικά έχει αλλάξει η ζωή των παιδιών δεν έχει καν σημασία, τονίζουν οι ειδικοί, σύμφωνα με το CNN. Το γεγονός ότι μη κανονικότητα έχει γίνει κανονικότητα είναι από μόνο του τραυματικό. Η προσπάθεια προσαρμογής σε διαρκείς αλλαγές μας έχει κουράσει όλους και ο εγκέφαλός μας δυσκολεύεται πια να τις επεξεργαστεί.
Τι ακριβώς συμβαίνει στα παιδιά
Τα παιδιά υποφέρουν από αυτό που οι ψυχολόγοι ονομάζουν νοητική υπερφόρτωση, καθώς διαθέτουν μόνο ένα βασικό πλαίσιο για να επεξεργάζονται την απογοήτευση. Όσο οι απογοητεύσεις που συνοδεύουν την πανδημία πολλαπλασιάζονται, τα παιδιά δυσκολεύονται να συνεχίζουν να ρυθμίζουν τις αντιδράσεις τους.
“Ειδικά τα μικρότερα παιδιά δεν ξέρουν πώς να ονομάσουν και να επεξεργαστούν τα όσα νιώθουν”, δηλώνει ο Τζαλίλ Αμπντούλ-Αντίλ, καθηγητής κλινικής ψυχολογίας στο πανεπιστήμιο του Ιλινόις. “Τόσοι πολλοί από τους περιορισμούς που σχετίζονται με την πανδημία είναι αφηρημένοι, και τα παιδιά δυσκολεύονται να το καταλάβουν αυτό”.
Εκφράσεις πένθους
Σύμφωνα με ειδικούς, η αδυναμία συγκέντρωσης, η κούραση, η αδιαφορία ή οι έντονες αντιδράσεις των παιδιών που παρατηρούνται πλέον με αυξανόμενη ένταση, αποτελούν εκφράσεις της διαδικασίας πένθους, όπως την είχε περιγράψει η ψυχίατρος Ελίζαμπεθ Κιούμπλερ-Ρος – άρνηση, θυμός, διαπραγμάτευση, κατάθλιψη, και αποδοχή. Τα παιδιά σήμερα μοιάζουν να βρίσκονται στα στάδια του θυμού ή της κατάθλιψης, χωρίς να μπορούν να βγουν απ’ αυτά.
Τα μικρότερα παιδιά είναι πιθανό να εμφανίζουν όλο και συχνότερα κρίσεις θυμού ή κλάματος, ενώ στις μεγαλύτερες ηλικίες η δυσκολία διαχείρισης της συνεχιζόμενης πανδημίας εκδηλώνεται συχνότερα ως γενική απώλεια ενδιαφέροντος.
Πώς μπορούν να βοηθήσουν οι ενήλικες;
Υπάρχουν κάποιοι τρόποι με τους οποίους οι ενήλικες μπορούν να βοηθήσουν. Είναι σημαντικό οι γονείς να αναγνωρίσουν τη δυσκολία της κατάστασης μιλώντας στα παιδιά τους, χωρίς ωραιοποίηση, και στη συνέχεια να δώσουν στα παιδιά την ευκαιρία να απαντήσουν. Δεν αρκεί να εκφράσουν οι γονείς τη δική τους απογοήτευση ή κούραση, αλλά κυρίως να ενθαρρύνουν τα παιδιά να μιλήσουν τα ίδια για όσα νιώθουν.
Οι γονείς μπορούν επίσης να σκεφτούν μαζί με τα παιδιά τη ζωή πριν την πανδημία ώστε να τα βοηθήσουν να θυμηθούν συγκεκριμένα πράγματα που τους λείπουν και στα οποία μπορούν να ελπίζουν ξανά, ενώ εξαιρετικά σημαντικό είναι το γεγονός να γίνεται συζήτηση με τα παιδιά για το πώς νιώθουν.