Οι ανακοινώσεις της Moderna ότι το εμβόλιό της κατά του κορωνοϊού είναι κατά 94,5% αποτελεσματικό σκόρπισαν άνεμο αισιοδοξίας για την πιθανότητα επιστροφής στην κανονικότητα.
Ο επικεφαλής της αμερικανικής εταιρείας βιοτεχνολογίας, Στεφάν Μπανσέλ, είχε πει άλλωστε σε μια συνάντηση τον περασμένο Μάρτιο στο Λευκό Οίκο του Ντόναλντ Τραμπ με τα αφεντικά φαρμακευτικών κολοσσών, ότι η Μoderna μπορούσε να έχει έτοιμο ένα εμβόλιο κατά της Covid-19 μέσα σε λίγους μήνες, πρόβλεψη που επιβεβαιώθηκε με τις χθεσινές ανακοινώσεις.
Επικεφαλής της ομάδας πίσω από το εμβόλιο της Moderna είναι ο ισραηλινής καταγωγής Ιατρικός Διευθυντής της, Δρ Ταλ Ζακς, που δήλωσε ενθουσιασμένος: «Είναι μια από τις σημαντικότερες στιγμές στη ζωή και την καριέρα μου. Είναι συναρπαστικό να αναπτύσσουμε αυτό το εμβόλιο και να βλέπουμε την ικανότητά του να προλαμβάνει μια συμπτωματική νόσο με τόσο μεγάλη αποτελεσματικότητα».
Μελίσσα Μουρ: «η κορυφαία ειδικός στον τομέα της»
Το πρόσωπο-κλειδί, ωστόσο, αυτής της προσπάθειας ήταν η Μέλισσα Μουρ, επικεφαλής επιστημονική σύμβουλος της Moderna, υπεύθυνη για την τεχνολογία mRNA. Η Μουρ πέρασε όλη την καριέρα της αναλύοντας τις δομές των πρωτεϊνών που βρίσκονται στην καρδιά του νέου εμβολίου. Ως νεαρή ερευνήτρια στο φημισμένο Ινστιτούτο Τεχνολογίας της Μασαχουσέτης (ΜΙΤ) η διακεκριμένη βιοχημικός χαρτογράφησε για πρώτη φορά στις αρχές της δεκαετίας του 1990 τη ριβονουκλεοπρωτεΐνη αγγελιοφόρο (mRNA) και πέρασε το μεγαλύτερο διάστημα της καριέρας της στα ακαδημαϊκά έδρανα.
Το 2013, σύμφωνα με το περιοδικό Science, η Μουρ άλλαξε τακτική κι έστειλε μια επιστολή στα κεντρικά της Μοderna στο Κέιμπριτζ της Μασαχουσέτης ζητώντας θέση εργασίας. Στο email της προς τον τότε επικεφαλής επιστημονικό σύμβουλο της εταιρείας, δρ Τόνι ντε Φουζερόλ, η Μουρ ανέφερε ότι είναι «η κορυφαία, θα μπορούσε να ισχυριστεί κανείς, ειδικός» στον τομέα της. Το αίτημά της έγινε δεκτό και πριν από τέσσερα χρόνια η Μουρ πήρε τη θέση του Ντε Φουζερόλ αρνούμενη μια θέση καθηγήτριας στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου της Μασαχουσέτης. «Θα μπορούσα να συνεχίσω στο ίδιο στιλ με εργασίες και εκπαίδευση φοιτητών για άλλα 15 χρόνια, αλλά όταν θα έπιανα τα 80 ή τα 90 και έκανα ανασκόπηση της ζωής μου θα μετάνιωνα γι’ αυτή την απόφαση», είχε πει στο Science το 2017.
Η άνοδος της Moderna
Η Moderna ιδρύθηκε το 2010 από τον ειδικό σε θέματα βλαστοκυττάρων βιολόγο Ντέρικ Ρόσι και δύο χρηματοδότες με την ιδέα ότι το mRNA – το μόριο που δίνει γενετικές οδηγίες από το DNA στον μηχανισμό δημιουργίας πρωτεϊνών του κυττάρου – θα μπορούσε να ανασχεδιαστεί για την ανάπτυξη φαρμάκων και εμβολίων. Από τη στιγμή που εντάχθηκε στους κόλπους της η Μουρ, η Moderna εξελίχθηκε σε μια μεγάλη εταιρεία βιοτεχνολογίας με 23 mRNA φάρμακα και εμβόλια στο χαρτοφυλάκιό της, όπως εμβόλια για τον ιό Ζίκα, τη γρίπη των πτηνών και τον έρπητα, 14 εκ των οποίων σε φάση κλινικών μελετών. Ωστόσο, κανένα από τα προϊόντα της εταιρείας δεν έχει κυκλοφορήσει ακόμα στην αγορά.
Η Μoderna έχει λάβει κρατική χρηματοδότηση στις ΗΠΑ ύψους σχεδόν 2,5 δισ. δολαρίων για την ταχεία ανάπτυξη του εμβολίου της κατά της Covid-19, αλλά έχει δεχθεί κριτική για την πρόθεσή της να κοστολογήσει κάπου ανάμεσα σε 32 και 37 δολάρια τη δόση -αν και η ΕΕ φαίνεται ότι εξασφαλίζει χαμηλότερη τιμή. Ωστόσο, οι μετοχές της από 20 δολάρια την περασμένη διετία πήραν την πάνω βόλτα τον περασμένο Μάρτιο και μέχρι χθες είχαν εκτιναχθεί στα 95 δολάρια.
Η τεχνολογία mRNA της Moderna βασίστηκε επίσης σε μεγάλο βαθμό στην έρευνα που είχαν κάνει στα εργαστήρια του Πανεπιστημίου της Πενσιλβάνια στις αρχές της δεκαετίας του 2000 η γεννημένη στην Ουγγαρία βιοχημικός Καταλίν Κάρικο και η συνάδελφός της Ντρου Βάισμαν. Οι δύο επιστήμονες ίδρυσαν μια εταιρεία για να αξιοποιήσουν τις ανακαλύψεις τους στην ανάπτυξη φαρμάκων, αλλά οι προσπάθειές τους δεν έφθασαν στα στάδια των κλινικών δοκιμών. Το 2013 η Κάρικο εντάχθηκε στη γερμανική εταιρεία βιοτεχνολογίας BioNTech, που ανέπτυξε σε συνεργασία με την Pfizer ένα ανταγωνιστικό εμβόλιο κατά του κορωνοϊού.