Μπορεί να έχει περάσει πάνω από ένας αιώνας από τη βύθιση του Τιτανικού, αλλά το ναυάγιο του θρυλικού υπερωκεάνιου εξακολουθεί να ιντριγκάρει την επιστημονική κοινότητα.
1.514 άνθρωποι έχασαν τις ζωές τους όταν ο Τιτανικός προσέκρουσε σε παγόβουνο και τώρα μια νέα θεωρία έρχεται να υποστηρίξει ότι ίσως στην τραγωδία αυτή να έπαιξε σημαντικό ρόλο μια ηλιακή καταιγίδα!
Αν και έχουν διατυπωθεί κατά καιρούς διάφορα σενάρια για τη βύθιση του Τιτανικού – από μια μεγάλη πυρκαγιά μέχρι τις ακραίες περιβαλλοντικές συνθήκες και τον υψηλό αριθμό παγόβουνων στην περιοχή εκείνη τη χρονιά η νέα έρευνα υποδεικνύει ότι μια γεωμαγνητική καταιγίδα πιθανώς να «τρέλανε» τα συστήματα πλοήγησης και επικοινωνίας του Τιτανικού και να εμπόδισε τις προσπάθειες διάσωσης των επιβαινόντων στο κρουαζιερόπλοιο.
Επιζώντες έχουν αναφέρει ότι τη νύχτα της 15ης Απριλίου του 1912 ήταν ορατές στον ουρανό πρασινόχρωμες ακτίνες από το Βόρειο Σέλας. Το φαινόμενο δημιουργείται όταν ηλεκτρικά φορτισμένα σωματίδια ηλιακών καταιγίδων πέφτουν στα ανώτερα στρώματα της ατμόσφαιρας και φθάνοντας στην ιονόσφαιρα, συγκρούονται με τα ιόντα του οξυγόνου και του αζώτου, τα οποία απορροφούν την ενέργεια και φτάνουν σε υψηλότερη ενεργειακή κατάσταση. Στη συνέχεια αποδιεγείρονται εκπέμποντας την ενέργεια με τη μορφή ορατής ακτινοβολίας. Σύμφωνα με τη NASA το φορτισμένα σωματίδια μπορούν επίσης να επηρεάσουν ηλεκτρικά και μαγνητικά σήματα προκαλώντας έτσι υπέρταση και ταλαντώσεις.
Γεωμαγνητική καταιγίδα «τρέλανε» τις πυξίδες και τις ασύρματες επικοινωνίες του Τιτανικού
Όπως γράφει ο ιστότοπος επιστημονικών ειδήσεων Live Science, «μια ηλιακή καταιγίδα (γνωστή και ως γεωμαγνητική καταιγίδα) αρκετά ισχυρή για να δημιουργήσει Βόρειο Σέλας, ενδέχεται να είχε επηρεάσει τις πυξίδες και τις ασύρματες επικοινωνίες του Τιτανικού και των πλοίων που έπλεαν στην περιοχή και προσπάθησαν να προσφέρουν βοήθεια». Το περιοδικό επικαλείται μια μελέτη της ερευνήτριας καιρικών φαινομένων και φωτογράφου Μίλα Ζίνκοβα, που υποστηρίζει ότι ακόμη και ένα μικρό πρόβλημα στα συστήματα πλοήγησης και τηλεπικοινωνιών θα ήταν αρκετό για να οδηγήσει τον Τιτανικό στην καταστροφή.
Το Βόρειο Σέλας ήταν ιδιαίτερα ορατό, όταν βυθίστηκε ο Τιτανικός. Ο ύπαρχος του RMS Carpathia, που διέσωσε επιβαίνοντες του Τιτανικού, Τζέιμς Μπίσετ έγραψε στο ημερολόγιο καταστρώματος τη νύχτα της καταστροφής: «Ήταν μια ασέληνη νύχτα, αλλά το Βόρειο Σέλας έλαμπε σαν ακτίνες σεληνιακού φωτός στον βορεινό ορίζοντα». Σε μια άλλη καταχώρησή του πέντε ώρες αργότερα ο Μπίσετ σημείωσε ότι εξακολουθούσε να βλέπει «πρασινωπές ακτίνες» από το Βόρειο Σέλας καθώς το Carpathia πλησιάζε τις σωστικές λέμβους του Τιτανικού. Επιζώντες ανέφεραν ότι παρατήρησαν το ίδιο φαινόμενο γύρω στις 03:00 τα χαράματα. Όπως έγραψε ο επιζών, Λόρενς Μπίσλεϊ, η λάμψη σχημάτιζε «ένα τόξο αριστερόστροφα στο βόρειο ουρανό με αχνές ακτίνες να απλώνονται μέχρι τον Πολικό Αστέρα». Η γεωμαγνητική καταιγίδα, λέει η Ζίνκοβα, μπορεί να «τρέλανε» την πυξίδα του Τιτανικού και μια παρέκκλιση μόλις 0,5 βαθμού θα ήταν αρκετή για να οδηγήσει το κρουαζιερόπλοιο στην θανατηφόρα πορεία σύγκρουσης με το παγόβουνο. «Αυτό το φαινομενικά ασήμαντο λάθος μπορεί να έκανε τη διαφορά ανάμεσα στη σύγκρουση με το παγόβουνο και την αποφυγή της», σημειώνει.
Αλλά και η επικοινωνία με άλλα παραπλέοντα σκάφη μπορεί να επηρεάστηκε την παγωμένη εκείνη νύχτα. «Τα σήματα SOS, που εξέπεμψε ο Τιτανικός σε κοντινά σκάφη, δεν ακούστηκαν», λέει η ερευνήτρια σύμφωνα με το Live Science. «Το επίσημο πόρισμα για τη βύθιση του Τιτανικού ανέφερε ότι ερασιτέχνες ασυρματιστές είχαν παρέμβει, μπλοκάροντας άθελά τους τα ραδιοκύματα κι έτσι απέτρεψαν την ακριβή μετάδοση σημάτων SOS σε άλλα πλοία που έπλεαν στην περιοχή. Ωστόσο, την εποχή εκείνη οι γνώσεις για την επίδραση που μπορεί να έχουν οι γεωμαγνητικές καταιγίδες στην ιονόσφαιρα και τις τηλεπικοινωνίες ήταν ανεπαρκής», αναφέρει η ερευνήτρια.