Το 1977, ο Νικόλας Άσιμος, ο τραγουδοποιός Χρήστος Ζυγομαλάς, ο πρωτοποριακός ζωγράφος και ποιητής Ηλίας Πολίτης, ο υπερλεξιστής Δαβίδ ο Σεπτός (Σωτήρης Μπουσμπορέλης), άλλοι καλλιτέχνες και απλά φρικιά ακόμη και η τραβεστί Σόνια, δημιουργούν μια καλλιτεχνική παρέα στα Εξάρχεια και δηλώνουν Κροκάνθρωποι.
Η παρέα αυτή, παράγει διάφορες Καταστάσεις (ή Συμβάντα Κροκ όπως τα ονόμαζαν) γνωστότερο των οποίων το Συμβάν ΚΡΟΚ στο κλαμπ Σούσουρο (11 Δεκεμβρίου 1979) όπου ο Άσιμος κατεβάζει τα παντελόνια του, βρίζει και καταργεί το κοινό του!
Άλλες ανάλογες καταστάσεις έγιναν στην Πλατεία Εξαρχειων, στον Λόφο του Στρέφη αλλά και στους δρόμους της Αθήνας με την περίφημη Βόλτα. Μπροστάρης στην Βόλτα ήταν ο Άσιμος παίζοντας τραγούδια με την κιθάρα του ενώ τον ακολουθούσε ο πιστός πυρήνας των Κροκανθρώπων.
«Στρατηγείο» της ομάδας, ήταν το ημιυπόγειο διαμέρισμα του Νικόλα Άσιμου, στην οδό Αραχώβης 41 (Εξάρχεια). Στο «στρατηγείο» έμπαινες από ...παράθυρο και όχι από την πόρτα!
Σε μία φωτογραφία που τράβηξε τότε ο Χρηστος Μελκώνης φαίνεται το παράθυρο, από όπου έμπαινες στην υπόγα του Άσιμου, και «στρατηγείο» των Κροκανθρώπων. Έξω, υπάρχουν τα μυστηριώδη αντικείμενα του Μαγικού Θεάτρου του Κροκ, αφημένα αφύλαχτα εκεί, ενώ στους τοίχους, ολόγυρα, κροκ ζωγραφιές, και συνθήματα: «Νικόλα μην τους αφήσεις να σε πεθάνουν» και «Θα συνέλθεις θες δεν θες», και άλλα τέτοια.
Το όνομα ΚΡΟΚ δόθηκε από τον Άσιμο, ο οποίος μάλιστα έγραψε και βιβλίο με τίτλο «Αναζητώντας τους Κροκανθρώπους». Δεν εξήγησε ποτέ, γιατί έδωσε αυτό το όνομα, το όρισε όμως με τα λόγια.
«Το Κροκ, είναι Κροκ. Όπως τρόζει ένα γρανάζι, όπως καταρρέει ένας θεσμός, όπως κροκορόζει ένα βρέφος που γεννήθηκε απλά. Κροκ, τώρα πάντα και ποτέ. Το Κροκ είναι Κροκ, δεν συλλαμβάνεται, ως ασύλληπτο. Το Κροκ ανατρέπει τα πάντα». (Νικόλας Άσιμος- Λόγος περί Κροκ)
Η ουσία είναι, ότι, πρόκειται για μια ομάδα ντανταϊστικού ήθους, που δημιουργεί καταστάσεις (συμβάντα) με στόχο –όπως έλεγαν- την αποκόλληση του θεατή από την τυραννία του θεάματος. Οι dada, οι Καταστασιακοί, οι Φουτουριστές, ο Μαχαράτζι, ο Καστανέντα, ήταν συνήθεις αναφορές της ομάδας.
Ο Άσιμος σε αυτή την φάση, αποκηρύσσει τα παλαιότερα τραγούδια του, και γίνεται ο ηγέτης των Κροκανθρώπων.
Το ΚΡΟΚ θα δώσει ποιήματα, ντανταϊστικές μπροσούρες, τραγούδια, εικαστικά έργα, θεατρικές (καταστασιακές ή μεταφουρφούριες) παραστάσεις, συμβάντα, αλλά και μια σειρά από μουσικά συγκροτήματα (Exarchia Square Band, Κοιλοκέφαλος Πόνος, Εναπομείνατες, και άλλα βραχύβια σχήματα), που δημιουργούνται συνήθως, αλλά όχι πάντα, από τον Άσιμο.
Σήμερα, με τον όρο ΚΡΟΚ, δεν εννοούμε μόνο τον Άσιμο. Συγκροτήματα ΚΡΟΚ θεωρούνται και αυτά που σχηματίστηκαν από τον Ζυγομαλά (αν και ο ίδιος δήλωνε ροκ), και έχουμε ακόμη ηχογράφηση τραγουδιών του Ανδρέα Ταρνανά, στην οποία συμμετείχε ο Νικόλας Άσιμος και ο Παύλος Σιδηρόπουλος, στην διάρκεια της κατάληψης Βαλτετσίου.
Το ΚΡΟΚ είναι μια ομάδα που, πλην του Άσιμου, δεν έχει αναδειχθεί το έργο των μελών της. Σημαντικοί ποιητές αυτής της ομάδας είναι ο Δαβίδ ο Σεπτός και η Ρίτσα Φράνη. Και οι δύο, όπως και ο Ηλίας Πολίτης, ασκούν επιρροή στον Νικόλα. Από τους τρεις όμως, την μεγαλύτερη επιρροή ασκεί η Ρίτσα, πρώτα γιατί είναι ένα λαμπερό μυαλό και σπουδαία ποιήτρια, και μετά γιατί είναι ο έρωτας της ζωής του. Σήμερα, η Ρίτσα, έχει αλλάξει τελείως ζωή και από κροκ έγινε Σανιάσι, ακόλουθος πνευματικού δρόμου.
Η ομάδα ΚΡΟΚ, σκιάζεται από σειρά θανάτων, όπως η ανεξιχνίαστη δολοφονία της τραβεστί Σόνιας, η αυτοκτονία του Δαβίδ του Σεπτού, το θανατηφόρο δυστύχημα του Ντάτουρα και κυρίως η αυτοκτονία του ίδιου του «αρχηγού» Νικόλα Άσιμου.
Από τα σημαντικότερα έργα της ομάδας του ΚΡΟΚ, θεωρούνται οι τέσσερις πρώτες ΠΑΡΑΝΟΜΕΣ ΚΑΣΕΤΕΣ του Νικόλα Άσιμου. Η πρώτη, «Με το Βαρέλι που για να βγει το σπάει» Παράνομη Κασέτα Νο 000001, κυκλοφορεί τον Σεπτέμβριο του 1978 και περιέχει το «Δεν Πα Να Μας Χτυπάν», ένα τραγούδι σπάνιας ομορφιάς. Μέχρι σήμερα, αυτό το τραγούδι θεωρείται ο ύμνος των Ελλήνων αναρχικών, αν και ο Άσιμος, αναρχικός με την παραδεκτή έννοια του όρου, ποτέ δεν υπήρξε.
*Credits- Όλες οι φωτογραφίες ΑΡΧΕΙΟ Μ.Νταλούκα