Οι ταινίες που πραγματεύονται ληστείες έργων τέχνης σε μουσεία - όπως το «Ocean's 8», την «Υπόθεση Thomas Crown», το «Πώς να κλέψετε ένα εκατομμύριο» με την Όντρεϊ Χέπμπορν - πάντα αιχμαλωτίζουν τη φαντασία.
Ωστόσο, είδους σενάρια έχουν γίνει πραγματικότητα πολλές φορές. Μόλις την περασμένη εβδομάδα, η Μητροπολιτική Αστυνομία του Λονδίνου επιβεβαίωσε την έναρξη έρευνας σχετικά με θησαυρούς, συμπεριλαμβανομένων ημιπολύτιμων λίθων και χρυσών κοσμημάτων που χρονολογούνται από τον 15ο αιώνα π.Χ. έως τον 19ο αιώνα μ.Χ., οι οποίοι σύμφωνα με το Βρετανικό Μουσείο «λείπουν, έχουν κλαπεί ή έχουν υποστεί ζημιές» επί σειρά ετών. Ένας υπάλληλος του μουσείου έχει απολυθεί, ενώ εκκρεμούν «νομικές ενέργειες», προστίθεται στην ανακοίνωση.
Ενώ ο Hartwig Fischer, ο απερχόμενος διευθυντής του μουσείου, δήλωσε ότι το περιστατικό ήταν «εξαιρετικά ασυνήθιστο» και ότι το μουσείο έχει «ήδη αυστηροποιήσει τις ρυθμίσεις ασφαλείας μας», τέτοια εγκλήματα δεν είναι κάτι καινούργιο. Ακολουθούν άλλες πέντε διαβόητες ληστείες που έγιναν πρωτοσέλιδα.
Η κλοπή της «Μόνα Λίζα» (1911)
Ένας από τους πιο διαβόητους κλέφτες έργων τέχνης στον κόσμο ήταν ο Vincenzo Peruggia, ο άνθρωπος που έκλεψε τη «Μόνα Λίζα». Ο Ιταλός υαλοποιός εργαζόταν στο Μουσείο του Λούβρου στο Παρίσι, όπου εκτίθεται το αριστούργημα του Λεονάρντο ντα Βίντσι του 16ου αιώνα- είναι άγνωστο αν κρύφτηκε κατά τη διάρκεια της νύχτας ή μπήκε κρυφά στο μουσείο το πρωί της κλοπής, αλλά στις 21 Αυγούστου 1911, ενώ το μουσείο ήταν κλειστό για συντήρηση, ο Peruggia κατάφερε να αποφύγει την ασφάλεια, να αφαιρέσει το πορτρέτο από το περίβλημά του ενώ η γκαλερί στην οποία εκτίθετο ήταν άδεια και, σύμφωνα με πληροφορίες, να το κρύψει κάτω από τη ζακέτα του πριν βγει από το μουσείο.
Το αριστούργημα ήταν κρυμμένο στο διαμέρισμα του Peruggia στο Παρίσι μέχρι το 1913, όταν, έχοντας μετακομίσει σε ένα ξενοδοχείο στην Ιταλία, προσπάθησε να το πουλήσει στον έμπορο αρχαιοτήτων Alfredo Geri, ο οποίος ειδοποίησε τις αρχές και ο Peruggia συνελήφθη. Ορισμένοι δήλωσαν ότι ο Peruggia ήταν ήρωας επειδή επέστρεψε τη «Μόνα Λίζα» στην πατρίδα της - έστω και προσωρινά, και αφού εξέτισε μόλις οκτώ μήνες στη φυλακή, ο Peruggia αποφυλακίστηκε. Το 1914, το πορτρέτο επανήλθε στο Λούβρο, όπου περίπου 30.000 επισκέπτες επισκέπτονται κάθε μέρα για να δουν από κοντά το αινιγματικό χαμόγελο.
Η μεγάλη ληστεία που ονομάστηκε «Skylight Caper» (1972)
Η μεγαλύτερη ληστεία τέχνης στον Καναδά σημειώθηκε στο Μουσείο Καλών Τεχνών του Μόντρεαλ τις πρώτες πρωινές ώρες της 4ης Σεπτεμβρίου 1972. Σε μια σκηνή βγαλμένη από ταινία δράσης, τρεις μασκοφόροι κλέφτες απέκτησαν πρόσβαση στην οροφή του κτιρίου πριν χρησιμοποιήσουν ένα σχοινί για να κατέβουν στο μουσείο μέσω ενός φεγγίτη (εξ ου και το παρατσούκλι του περιστατικού, «Skylight Caper»).
Μόλις μπήκαν μέσα, απείλησαν τρεις φρουρούς ασφαλείας με πυροβόλα όπλα και τους έδεσαν πριν κλέψουν τα λάφυρά τους. Εκείνη την εποχή, ο εκπρόσωπος του μουσείου Bill Bantey περιέγραψε τους δράστες στο καναδικό ραδιοτηλεοπτικό δίκτυο CBC ως «επιλεκτικούς κλέφτες (που) είχαν μια αρκετά καλή ιδέα για το τι έψαχναν».
Η λεία περιελάμβανε 18 πίνακες - ανάμεσά τους το «Τοπίο με εξοχικά» του Ρέμπραντ - καθώς και 30 και πλέον κοσμήματα που χρονολογούνται από τον 17ο αιώνα. Θα ήταν ακόμη μεγαλύτερη, αλλά ενεργοποιήθηκε συναγερμός καθώς οι κλέφτες προσπάθησαν να φύγουν από μια πόρτα ασφαλείας και αναγκάστηκαν να αφήσουν πίσω τους αρκετούς πίνακες. Μέχρι σήμερα, κανείς δεν έχει κατηγορηθεί για τις κλοπές. Μόνο δύο αντικείμενα - ένα μενταγιόν και ένας πίνακας που αποδίδεται στον Γιαν Μπρίγκελ τον πρεσβύτερο - έχουν ανακτηθεί.
H «μπάζα» της Βοστώνης (1990)
Η κλοπή 13 έργων τέχνης από το Μουσείο Isabella Stewart Gardner στη Βοστώνη το 1990 ήταν τόσο διαβόητη που έγινε το επίκεντρο ενός ντοκιμαντέρ του Netflix, με τίτλο «This Is A Robbery: The World's Biggest Art Heist», το 2021.
Η ληστεία ξεκίνησε λίγο μετά τη 1 τα ξημερώματα της 18ης Μαρτίου, όταν δύο άνδρες μεταμφιεσμένοι σε αστυνομικούς ενημέρωσαν την ασφάλεια του μουσείου ότι ερευνούσαν μια διαταραχή. Αμέσως μετά, πέρασαν χειροπέδες σε δύο φρουρούς ασφαλείας στο υπόγειο του μουσείου, προτού μετακινηθούν από δωμάτιο σε δωμάτιο, αφαιρώντας πολύτιμα έργα τέχνης. Μεταξύ των κλεμμένων πινάκων περιλαμβάνονταν το μοναδικό θαλασσογραφικό έργο του Ρέμπραντ «Ο Χριστός στην καταιγίδα στη θάλασσα της Γαλιλαίας» και το έργο του Βερμέερ «Η συναυλία».
Συνολικά, τα έργα πιστεύεται ότι αξίζουν περίπου 500 εκατομμύρια δολάρια, αλλά παρά την αμοιβή ύψους 10 εκατομμυρίων δολαρίων που προσφέρθηκε το 2017 για την επιστροφή τους, η τύχη τους παραμένει μυστήριο - όπως και η ταυτότητα των κλεφτών.
Διαρρήκτης «χτυπάει» στο Παρίσι (2010)
Η μεγαλύτερη ληστεία έργων τέχνης που έγινε ποτέ σε γαλλικό έδαφος έλαβε χώρα στις 20 Μαΐου 2010 στο Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης στο Παρίσι. Ένας μασκοφόρος κλέφτης, που σήμερα είναι γνωστό ότι είναι ο «επαγγελματίας» διαρρήκτης (cat burglar) Vjéran Tomic (που αναφέρεται ως Spider-Man από τον διεθνή Τύπο), εισήλθε στο μουσείο γύρω στις 3 π.μ. αφού αφαίρεσε με επιμέλεια ένα παράθυρο. Η είσοδός του όχι μόνο πέρασε απαρατήρητη από τους φρουρούς ασφαλείας που είχαν βάρδια, αλλά ο συναγερμός ασφαλείας του μουσείου δεν λειτουργούσε και οι ανιχνευτές κίνησης δεν λειτουργούσαν σωστά.
Κατά τη διάρκεια της ληστείας εκλάπησαν πέντε πίνακες των Braque, Léger, Matisse, Modigliani και Picasso, συνολικής αξίας άνω των 100 εκατομμυρίων δολαρίων. Μετά από πληροφορία, ο Tomic συνελήφθη το 2011. Το 2017 καταδικάστηκε σε οκτώ χρόνια φυλάκισης, ενώ δύο συνεργοί του έλαβαν ποινές έξι και επτά ετών για το ρόλο τους. Στους τρεις άνδρες επιβλήθηκε επίσης πρόστιμο ύψους 112 εκατομμυρίων δολαρίων. Οι κλεμμένοι πίνακες, ωστόσο, δεν βρέθηκαν ποτέ.
Η ληστεία του Πράσινου Θόλου (2019)
Η ληστεία του Green Vault είναι αξιοσημείωτη στο ότι αφορούσε αποκλειστικά την κλοπή κοσμημάτων και όχι έργων τέχνης. Πραγματοποιήθηκε στις 25 Νοεμβρίου 2019 στο μουσείο Grünes Gewölbe (Πράσινο Θόλο) που στεγάζεται στο Κάστρο της Δρέσδης στη Γερμανία.
Πριν από την αυγή, τέθηκε σκόπιμα φωτιά κοντά στο μουσείο, προκειμένου να απενεργοποιηθεί η παροχή ρεύματος στα φώτα του δρόμου που το περιβάλλουν. Στη συνέχεια, αφού εισέβαλαν στο εσωτερικό, οι κλέφτες έκοψαν τα σιδερένια κάγκελα και έσπασαν τις γυάλινες προθήκες, ενώ οι άοπλοι φρουροί ασφαλείας -που δεσμεύονται από κανόνες που τους απαγορεύουν αυστηρά να αντιμετωπίζουν τους εισβολείς- παρακολουθούσαν αβοήθητοι από τις κάμερες ασφαλείας.
Η συμμορία έκλεψε μια σειρά από κοσμήματα και τεχνουργήματα, συμπεριλαμβανομένων διαμαντιών και ρουμπινιών συνολικής αξίας άνω των 123 εκατομμυρίων δολαρίων. Μετά από πολυετή έρευνα, πέντε άνδρες από μια διαβόητη γερμανική εγκληματική οικογένεια ομολόγησαν το έγκλημα και καταδικάστηκαν τον Μάιο του 2023, λαμβάνοντας ποινές μεταξύ τεσσάρων και έξι ετών. Αν και η αστυνομία ανέκτησε πολλά από τα κοσμήματα, άλλα κομμάτια - συμπεριλαμβανομένου ενός σπαθιού με διαμάντια - παραμένουν άφαντα.
Πηγή: CNN