Η Μαάτχι Μπενάσι, στρατιωτικός στο επάγγελμα και μητέρα δύο παιδιών, έχει γίνει στόχος των θεωριών συνωμοσίας που την τοποθετούν ψευδώς στην αρχή της πανδημίας του κορωνοϊού, λέγοντας ότι αυτή έφερε την ασθένεια στην Κίνα.
Οι ψευδείς ισχυρισμοί διαδίδονται καθημερινά στο YouTube, έχοντας συγκεντρώσει εκατοντάδες χιλιάδες προβολές και έχουν μάλιστα «αγκαλιαστεί» από τα μέσα ενημέρωσης του Κινεζικού Κομμουνιστικού Κόμματος. Παρά το γεγονός ότι δεν έχει βρεθεί θετική στον κορωνοϊό ούτε έχει εμφανίσει συμπτώματα, η Μπενάσι και ο σύζυγός της αποτελούν πλέον αντικείμενο συζήτησης στα κινεζικά μέσα κοινωνικής δικτύωσης σχετικά με το ξέσπασμα του κορωνοϊού, συμπεριλαμβανομένων λογαριασμών που είναι γνωστοί οδηγοί συντονισμένων δραστηριοτήτων μεγάλης κλίμακας από τους οπαδούς τους.
«Είναι σαν να ξυπνάς από ένα κακό όνειρο και να εξελίσσεται σε ένα καθημερινό εφιάλτη»
Οι ισχυρισμοί αυτοί έχουν ανατρέψει την ζωή τους. Το ζευγάρι λέει ότι η διεύθυνση κατοικίας τους έχει αναρτηθεί στο διαδίκτυο και πως, προτού κλείσουν τους λογαριασμούς τους, τα εισερχόμενα μηνύματα στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης είχαν γεμίσει από πιστούς των θεωριών συνωμοσίας.
«Είναι σαν να ξυπνάς από ένα κακό όνειρο και να εξελίσσεται σε έναν εφιάλτη μέρα με την μέρα» δήλωσε η Μαάτχι στο CNN, σε μια αποκλειστική συνέντευξη, την πρώτη φορά που μίλησε δημόσια από τότε που το όνομά της έχει εμφανιστεί στο διαδίκτυο.
Τεράστια η παραπληροφόρηση σχετικά με τον κορωνοϊό
Καθώς ο κορωνοϊός έχει εξαπλωθεί σε όλο τον κόσμο, το ίδιο έχει κάνει και η παραπληροφόρηση σχετικά με την ασθένεια. Οι γίγαντες της τεχνολογίας έχουν κάνει τα βήματα που τους αναλογούν στην καταπολέμηση της παραπληροφόρησης του κορωνοϊού, αλλά αυτές οι προσπάθειες απέτυχαν να βοηθήσουν τους Μπενάσι. Μάλιστα, η περίπτωσή τους αποτελεί μια ισχυρή υπενθύμιση πως η διαδικτυακή παραπληροφόρηση, όσο άγρια ή προφανώς αναληθής φαίνεται, μπορεί να έχει πραγματικές και διαρκείς συνέπειες εκτός του δικτύου.
Η Μαάτχι και ο σύζυγός της Ματ, εξακολουθούν να εργάζονται στις κυβερνητικές δουλειές τους . Η Μαάτχι είναι πολιτικός υπάλληλος στο Fort Bevoir του Στρατού των ΗΠΑ στην Βιρτζίνια όπου εργάζεται ως αξιωματικός ασφαλείας. Ο Ματ, συνταξιούχος αξιωματικός της Πολεμικής Αεροπορίας, είναι πολιτικός υπάλληλος με την Πολεμική Αεροπορία στο Πεντάγωνο. Παρά το γεγονός ότι εργάζεται για την αμερικανική κυβέρνηση, το ζευγάρι βιώνει τα ίδια αισθήματα αδυναμίας που είναι γνωστά σε όλους έχουν γίνει στόχο παρενόχλησης και παραπληροφόρησης. «Θέλω όλοι να σταματήσουν να με παρενοχλούν, γιατί αυτό μου προκαλεί εκφοβισμό στον κυβερνοχώρο και έχει ξεφύγει τελείως η κατάσταση» είπε η Μαάτζι, προσπαθώντας να κρύψει τα δάκρυά της.
Ο Ματ προσπάθησε να κατεβάσει τα βίντεο από το YouTube και να αποτρέψει την διάδοσή τους στο διαδίκτυο. Το ζευγάρι είπε ότι επικοινώνησε με έναν δικηγόρο, ο οποίος τους είπε ότι δεν μπορούσαν να κάνουν και πολλά, όπως και η τοπική αστυνομία.
Πολλές οι θεωρίες συνωμοσίας σχετικά με τον κορωνοϊό
Οι θεωρίες συνωμοσίας δεν διαφέρουν από τους ιούς, καθώς εξελίσσονται και μεταλλάσσονται ενώ εξαπλώνονται και επιβιώνουν. Προτού η Μαάτχι Μπενάσι γίνει ο κύριος πρωταγωνιστής αυτής της συνωμοσίας, πολλές παραλλαγές κυκλοφορούσαν στο διαδίκτυο για μήνες.
Τις πρώτες εβδομάδες του κορωνοϊού, οι λάτρεις των θεωριών συνωμοσίας άρχισαν να ισχυρίζονται, χωρίς αποδείξεις, πως ήταν ένα βιολογικό όπλο των ΗΠΑ. Αργότερα,ένα έλος της κινεζικής κυβέρνησης προώθησε δημόσια την ιδέα πως ο στρατός των ΗΠΑ έφερε τον ιό στην Κίνα. Ο υπουργός Άμυνας των ΗΠΑ, Μαρκ Εσπερ είπε πως ήταν «εντελώς γελοίο και ανεύθυνο» για κάποιον που μιλά εξ ονόματος της κινεζικής κυβέρνησης να προωθεί έναν τέτοιο ισχυρισμό.
Η περίπτωση της Μαάτχι Μπενάσι
Μέχρι τον Μάρτιο, μήνες μετά τα πρώτα κρούσματα κορωνοϊού στην Κίνα, οι λάτρεις των θεωριών συνωμοσίας στράφηκαν στην Μαάτχι Μπενάσι. Η αβάσιμη θεωρία ξεκίνησε με την συμμετοχή της τον Οκτώβριο στους παγκόσμιους Στρατιωτικούς Αγώνες, ουσιαστικά τους στρατιωτικούς Ολυμπιακούς Αγώνες, που φιλοξένησε η Ουχάν, η κινεζική πόλη από όπου ξεκίνησε η πανδημία του κορωνοϊού, πέρυσι.
Η Μαάτχι Μπενάσι, συμμετείχε τότε στον αγώνα ποδηλασίας, όπου υπέστη ένα ατύχημα στον τελευταίο γύρο που την άφησε με σπασμένο πλευρό και διάσειση. Παρά την πτώση, η Μπενάσι ολοκλήρωσε τον αγώνα, αλλά αποδείχθηκε η αρχή για κάτι χειρότερο. Ενώ εκατοντάδες αθλητές από τον αμερικανικό στρατό συμμετείχαν στους αγώνες, η Μαάτχι Μπενάσι επελέγη και έλαβε πρωταγωνιστικό ρόλο στην θεωρία συνωμοσίας.
Ποιος κρύβεται πίσω από την περίπτωση της Μπενάσι
Ίσως η πιο εξέχουσα μαζορέτα της ιδέας πως η Μπενάσι είχε ρόλο στην φανταστική αυτή συνωμοσία της μόλυνσης του κόσμου, είναι ο Τζορτζ Γουέμπ, ένας 59χρονος παραγωγός, υπεύθυνος παραπληροφόρησης. Ο Γουέμπ μεταδίδει εδώ και χρόνια καυστικές διατριβές ζωντανά στο YouTube, όπου έχει συγκεντρώσει πάνω από 27 εκατομμύρια προβολές και σχεδόν 100.000 οπαδούς.
Το 2017, το CNN είχε αποκαλύψει πως ο Γουέμπ ήταν μέρος ενός τρίου θεωρητικών συνωμοσίας που έσπρωξε μία ψεύτικη φήμη για ένα φορτηγό πλοίο με μια «βρώμικη βόμβα» που επρόκειτο να φτάσει στο λιμάνι του Τσάρλεστον της Νότιας Καρολίνας. Η βόμβα δεν υπήρξε ποτέ αλλά οι ισχυρισμοί οδήγησαν σε τμήματα του λιμανιού – ένα από τα μεγαλύτερα της Αμερικής - να κλείσει για κάποιο χρονικό διάστημα ως μέτρο προφύλαξης.
Μέχρι πρόσφατα, είπε ο Γουέμπ , τα βίντεό του στο YouTube περιελάμβαναν διαφημίσεις – που σημαίνει ότι η πλατφόρμα, που ανήκει στην Google, βγάζει χρήματα από την παραπληροφόρηση του Γουέμπ, όπως και ο ίδιος.
«Θύμα» του Γουέμπ και ο Ιταλός DJ Μπένι Μπενάσι
Ο Γουέμπ ισχυρίστηκε ακόμη και πως ο Ιταλός DJ Μπένι Μπενάσι, του οποίου το τραγούδι «Satisfaction» έγινε παγκοσμίος γνωστό, είχε κορωνοϊό και πως μαζί με την Μαάτχι και τον Ματ Μπενάσι, ήταν μέρος μιας πλοκής των Μπενάσι που συνδέεται με τον κορωνοϊό. (Ο DJ δήλωσε στο CNN πως δεν έχει γνωρίσει ποτέ το ζευγάρι και πως το επίθετο αυτό είναι σύνηθες στην Ιταλία).
Ο Μπένι Μπενάσι είπε επίσης πως δεν έχει διαγνωστεί με κορωνοϊό. Όπως και πολλοί άλλοι καλλιτέχνες στον κόσμο, ακύρωσε τις συναυλίες του λόγω των κοινωνικών αποστάσεων και των ταξιδιωτικών περιορισμών. (Ο Γουέμπ είχε ισχυριστεί στο παρελθόν ότι ο DJ είναι Ολλανδός, ενώ στην πραγματικότητα είναι Ιταλός).
Σε τηλεφωνική συνέντευξη με το CNN την περασμένη εβδομάδα, την οποία μετέδωσε live στο YouTube o Γουέμπ δεν προσέφερε ουσιαστικά αποδεικτικά στοιχεία για να υποστηρίξει τους ισχυρισμούς του για τους Μπενάσι και είπε ότι θεωρεί τον εαυτό του «ερευνητικό ρεπόρτερ» και όχι θεωρητικό συνωμοσίας. Είπε επίσης, ότι το YouTube σταμάτησε πρόσφατα να προβάλει διαφημίσεις στα βίντεό του, αφότου άρχισε να μιλά για τον κορωνοϊό και τόνισε ότι μέχρι πρότινος κέρδιζε μερικές εκατοντάδες δολάρια τον μήνα από το YouTube.
Οι ψευδείς θεωρίες στο διαδίκτυο προκαλούν ανησυχίες στον πραγματικό κόσμο
Ενώ οι ισχυρισμοί για τους Μπενάσι μπορεί να είναι αναληθείς, οι απειλές που αντιμετωπίζουν και ο φόβος που νιώθουν είναι πραγματικός. Ο Ματ Μπενάσι είπε ότι φοβάται πως αυτό θα μπορούσε να μετατραπεί σε ένα άλλο «Pizzagate». αναφερόμενος σε μια άλλη αβάσιμη θεωρία συνωμοσίας που έλεγε πως ένας δακτύλιος παιδεραστίας, που με κάποιο τρόπο αφορούσε και την Χίλαρι Κλίντον μεταξύ άλλων, λειτουργούσε έξω από μαι πιτσαρία στην Ουάσινγκτον. Η θεωρία δεν έλαβε μεγάλη προσοχή μέχρις ότου ένας άνδρας εμφανίστηκε στην πιτσαρία στα τέλη του 2016 και πυροβόλησε με ένα όπλο λέγοντας πως ήταν εκεί για να ερευνήσει για το «Pizzagate».
Δεν υπάρχουν νόμοι που να περιορίζουν την εξάπλωση των θεωριών συνωμοσίας
Είναι πολύ δύσκολο να τον κατηγορήσουμε (τον Γουέμπ)» είπε ο Ματ Μπενάσι. «Η επιβολή του νόμου θα σας πει ότι δεν μπορούμε να κάνουμε τίποτα γιατί έχουμε ελευθερία λόγου σε αυτή την χώρα. Μας λένε να πάμε να μιλήσουμε σε έναν πολιτικό δικηγόρο.Το κάναμε. Για ανθρώπους όμως σαν εμάς, κοστίζει πολύ να ασκήσουμε ένδικες αντιδράσεις».
Ο Ματ Μπενάσι είπε ότι παραπονέθηκε και στο YouTube αλλά ακόμη κι όταν η εταιρεία αποφασίσει να κατεβάσει κάποια βίντεο, μπορεί να χρειαστούν μερικές ημέρες μέχρι να γίνει. Μέχρι τότε, ένα βίντεο μπορεί να γίνει viral και η ζημιά να έχει ήδη γίνει. Στην Κίνα, τα βίντεο του YouTueπου αφορούν στους Μπενάσι, μεταφορτώνονται σε δημοφιλείς πλατφόρμες, όπως το WeChat, το Weibo και το Xigua Video και μεταφράζονται στα κινέζικα.
«Η ζημιά έχει ήδη γίνει»
Δυστυχώς, η εμπειρία των Μπενάσι δεν είνια μοναδική, δήλωσε η Ντανιέλ Σίτρον, καθηγήτρια νομικής στο Πανεπιστήμιο της Βοστόνης. Αντιμέτωποι με τους κυβερνοχώρους, όπως τους περιγράφει η Σιτρόν, οι αχές επιβολής του νόμου συχνά δεν μπορούν ή δεν θα διερευνήσουν. Όσον αφορά τους οπαδούς του YouTube, η Σιτρόν είπε ότι ο νόμος πρέπει να αλλάξει: «Αυτή την στιγμή, είναι απολύτως απαλλαγμένοι από την νομική ευθύνη, σύμφωνα με την ομοσπονδιακή νομοθεσία. Και έτσι μπορούν να την γλυτώσουν».
Οτι κι αν συμβεί στην συνέχεια, «η ζημιά έχει γίνει» σύμφωνα με την Μαάτχι Μπενάσι. «Ξέρω ότι δεν θα είναι ποτέ ξανά το ίδιο. Κάθε φορά που θα αναζητώ το όνομά μου στο Google, θα εμφανίζεται ως ο ασθενής μηδέν».