Ο Πάμπλο Πικάσο ήταν παντρεμένος με την πρώην μπαλαρίνα Όλγα Κόκλοβα όταν γοητεύτηκε από ένα 17χρονο κορίτσι έξω από την Γκαλερί Λαφαγιέτ στο Παρίσι το 1927.
Ήταν 28 χρόνια μεγαλύτερός της, αλλά η Μαρί Τερέζ Γουάλτερ έγινε σύντομα η μούσα του για τα ηδονικά πορτρέτα του ενώ απέκτησε μαζί της μία κόρη, προτού προχωρήσει στην επόμενη από τις πολλές σχέσεις του, με την Ντόρα Μάαρ την σουρεαλίστρια φωτογράφο και ζωγράφο.
Και τώρα η κόρη του αυτή, η Μάγια Ρουίζ Πικάσο, ηλικίας 84 ετών, μίλησε για τις γυναίκες στη ζωή του πατέρα της αλλά και την δική της στενή σχέση με τον καλλιτέχνη σε ένα νέο βιβλίο που ετοίμασε η δική της κόρη, ιστορικός τέχνης, Ντιάνα Γουιντμάγιερ Πικάσο. Το βιβλίο με τίτλο «Picasso and Maya: Father and Daughter» που θα κυκλοφορήσει τον επόμενο μήνα, διερευνά το πώς αποτύπωνε ο Πάμπλο Πικάσο την Ρουίζ Πικάσο και την σχέση μεταξύ ενός πατέρα με την μεγαλύτερη κόρη του.
Σε συνέντευξη για το βιβλίο της κόρης της, η Ρουίζ Πικάσο λέει ότι ο τρόπος με τον οποίο ο Πάμπλο Πικάσο απεικόνιζε την μητέρα της ήταν «πολύ αισθησιακός. Με εντυπωσιάζει η ακρίβεια με την οποία την παρουσιάζει. Είχε έντονες καμπύλες και τα στήθη της ΄ήταν ιδιαίτερα στρογγυλά, αλλά ήταν επίσης πολύ αθλητική και γεμάτη πάθος. Όταν την γνώρισε, νομίζω πως ο πατέρας μου βρήκε την φόρμα του, όπως σε ορισμένα γλυπτά στα οποία τα θηλυκά και τα αρσενικά σεξουαλικά όργανα είναι αλληλένδετα. Γι’ αυτό την απεικονίζει τόσο συχνά, ειδικά στα γλυπτά του».
Ο πίνακας με το ένα πρόσωπο και τις δύο ερωμένες
Η ίδια ξεχωρίζει τον πίνακα «Still Life on a Pedestal Table», που εκτίθεται στο Musée National Picasso-Paris: «Μέσω της εικόνας μιας νεκρής φύσης, ο πατέρας μου απεικόνισε τις καμπύλες της μητέρας μου, ειδικά τα στήθη της ως φρούτα, καθώς και τα ίσια, ξανθά μαλλιά της. Αυτά τα στοιχεία μεταφράζουν τα συναισθήματα του πατέρα μου απέναντί της».
Η ύπαρξη της Μάγια, όπως και η σχέση του πατέρα της με την Μαρί Τερέζ, αρχικά είχαν κρατηθεί μυστικές. Λίγους μήνες μετά την γέννησή της, ο Πικάσο ξεκίνησε μια νέα σχέση με την Μάαρ.
Η Ρουίζ Πικάσο παρατηρεί πως, όταν ο Πάμπλο Πικάσο διχάστηκε ανάμεσα στην μητέρα της και την νέα του ερωμένη, συνδύασε τα χαρακτηριστικά των δύο αυτών γυναικών σε σημείο που να τα συγχωνεύσει στον πίνακά του 1937 με τίτλο: «Η Μαρί Τερέζ με κόκκινο μπερέ».
«Ο πατέρας μου δεν κουράστηκε ποτέ να ζωγραφίζει την μητέρα μου, να την αποτυπώνει σε γλυπτά, να την χαράζει. Αλλά σε αυτόν τον πίνακα, είναι ένας συνδυασμός της μητέρας μου και της Ντόρα Μάαρ. Είναι τα μαλλιά και τα μάτια της μητέρας μου, αλλά η μύτη θυμίζει την Ντόρα Μάαρ, η οποία μπήκε στην ζωή του το 1936, λίγο μετά την γέννησή μου» λέει.
Ωστόσο, αναμφίβολα, το νέο βιβλίο της κόρης του Πάμπλο Πικάσο θα αντιμετωπίσει κριτική επειδή απεικονίζει την σχέση της Βάλτερ με τον καλλιτέχνη με έναν πολύ θετικό τρόπο δεδομένου ότι μετά το κίνημα #MeToo, επανεξετάστηκε η μεταχείριση του Πικάσο απέναντι στις γυναίκες. Το 2018, ο Τζοκ Ρέινολντς, διευθυντής της γκαλερί τέχνης του Πανεπιστημίου του Γέιλ, περιέγραψε τον Πάμπλο Πικάσο ως «έναν από τους χειρότερους παραβάτες του 20ου αιώνα, όσον αφορά στην ιστορία του με τις γυναίκες» και αναρωτήθηκε: «Θα βγάλουμε τα έργα του από τις γκαλερί;».
Στην σειρά της στο Netflix με τίτλο «Nanette», η κωμικός Χάνα Γκάντσμπι περιέγραψε την φρίκη της διαβάζοντας για την σχέση του Πάμπλο Πικάσο με την Βάλτερ. «Ο Πικάσο είπε: ‘Ήταν τέλεια – ήμουν στην ακμή μου, ήταν στην ακμή της’. Πιθανότατα, το διάβασα αυτό όταν ήμουν 17 ετών, Ξέρετε πόσο απαίσιο ήταν αυτό;».
Τα ανέκδοτα σχετικά με την σχέση του Πικάσο με τις γυναίκες, έγραψε η συντάκτρια του Τζούλια Χαλπερίν, «εξυπηρετούν το ρομαντικό αφήγημα ενός εμμονικού, παθιασμένου και δύσκολου καλλιτέχνη του οποίου οι ταραχώδεις σχέσεις με τις γυναίκες ήταν ο απαραίτητος συνδυασμός για να ανάψουν την δημιουργική του φλόγα».
Η δική της εμπειρία από την ζωή της με τον διάσημο καλλιτέχνη - Τα ροζ μποτάκια και πόσο σημαντικά ήταν για τον Πάμπλο Πικάσο
Στο νέο βιβλίο, η Ρουίζ Πικάσο θυμάται να ποζάρει για τον Πικάσο από την ηλικία των 7 έως τα 18 της: «Καθόμασταν σε ένα τραπέζι και ξαφνικά ήθελε να αποθανατίσει μια έκφραση ή στάση. Μου έλεγε: ‘Μην κουνιέσαι!’ και έτρεχε να βρει χαρτί, μολύβια, ένα χαρτόνι ή ένα σημειωματάριο».
Όσο για το πορτρέτο της ως μικρό παιδί με τίτλο «Το πρώτο Χιόνι» του 1938, λέει: «Ήταν η μέρα που έκανα τα πρώτα μου βήματα… Φορούσα ροζ μποτάκια που ο πατέρας μου κράτησε για όλη του την ζωή». Θυμάται πως, όταν ο πατέρας της την ζήτησε να του ποζάρει, «επέμεινε να μην χαμογελάω». Αλλά θυμάται την «μεγάλη αίσθηση του χιούμορ» του Πάμπλο Πικάσο και τα παιχνίδια που έφτιαξε για εκείνη κατά την διάρκεια του πολέμου, συμπεριλαμβανομένης της «οικογένειας μικρών χαρακτήρων σε ύφασμα με κεφάλια φτιαγμένα από ρεβίθια».
Το 1977, τέσσερα χρόνια μετά τον θάνατο του Πάμπλο Πικάσο, η Βάλτερ αυτοκτόνησε σε ηλικία 68 ετών .
Φωτογραφίες: AP