«Pecunia non olet», το χρήμα δεν όζει, κατά το γνωστό λατινικό ρητό, που είναι κάτι περισσότερο από ακριβές στην περίπτωση του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, συγγενικών προσώπων και συμμάχων του.
Η οικογένεια του Τούρκου προέδρου και ο περίγυρός του περιβάλλονται από τόσα σκάνδαλα, ώστε αυτή είναι μία από τις βασικές εξηγήσεις αναλυτών για το λόγο που ο Ερντογάν γαντζώνεται τόσο επίμονα στην εξουσία, αφού αν τη χάσει θα κινδυνεύσει να βρεθεί στο εδώλιο και ενδεχομένως και στη φυλακή όχι μόνον ο ίδιος αλλά και οι περί αυτόν.
Τα Pandora Papers και οι σύμμαχοι του Ερντογάν
Οι πρόσφατες αποκαλύψεις των Pandora Papers αποκαλούν χαρακτηριστικό παράδειγμα, αφού έφεραν στο φως το πώς η Rönesans, ένας από τους ομίλους του μεγαλοεργολάβου κολλητού του Ερντογάν, Ερμάν Ιλιτζάκ, που επωφελήθηκαν τα μέγιστα από την κατασκευαστική άνθηση στην Τουρκία επί των ημερών του κυβερνώντος κόμματος AKP και η οποία έχει κερδίσει 10 δημόσιους διαγωνισμούς αξίας περίπου 16 δισ. δολαρίων την τελευταία πενταετία
Tα ίδια έγγραφα, τα Pandora Papers, αποκάλυψαν ακόμη λεπτομέρειες και για τα συστήματα φοροαποφυγής που αφορούν δύο από τους μεγαλύτερους ομίλους επιχειρήσεων της Τουρκίας, την Çalık Holdings -μια από τις ταχύτερα αναπτυσσόμενες επί των ημερών του AKP κοινοπραξίες, με επενδύσεις σε διάφορους τομείς, από τον κατασκευαστικό μέχρι την κλωστοϋφαντουργία, τις χρηματοοικονομικές υπηρεσίες και τα ΜΜΕ- και την Cengiz Holding του συμμάχου του Ερντογάν, Μεχμέτ Τσενγκίζ, που εξασφάλισε από το 2002 κρατικά συμβόλαια αξίας τουλάχιστον 42,1 δισ. δολαρίων, μεταξύ άλλων για τη συμμετοχή της στην κατασκευή του νέου αεροδρομίου της Κωνσταντινούπολης. Επικεφαλής της Çalık Holdings είναι ο πέμπτος, κατά το Forbes, πλουσιότερος άνθρωπος στην Τουρκία, ο Αχμέτ Τσαλίκ, με προσωπική περιουσία 1,5 δισ. δολαρίων, αλλά παραμένει ασαφές πόσους φόρους πλήρωσε τα τελευταία χρόνια ο επιχειρηματίας με τις υψηλές διασυνδέσεις. Ο ίδιος όμιλος βρέθηκε και το 2017 στο επίκεντρο αποκαλύψεων -τότε από τα Paradise Papers, σύμφωνα με τα οποία η Çalık Holdings χρησιμοποιούσε υπεράκτιους λογαριασμούς την εποχή που διευθύνων σύμβουλός της ήταν ο γαμπρός του Ερντογάν, Μπεράτ Αλμπαϊράκ. Τα Paradise Papers είχαν αποκαλύψει επίσης ότι η οικογένεια του τότε πρωθυπουργού της Τουρκίας και στενού συνεργάτη του Ερντογάν, Μπιναλί Γιλντιρίμ, χρησιμοποιούσε εικονικές εταιρείες στον φορολογικό παράδεισο για να αποκρύπτει τα κέρδη από την εφοπλιστική της αυτοκρατορία.
Η Νήσος του Μαν και οι καταγγελίες κατά της οικογένειας Ερντογάν για φοροδιαφυγή
Αλλά και ο ίδιος ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν και η οικογένειά του έχουν κατηγορηθεί στο παρελθόν από τον επικεφαλής της αξιωματικής αντιπολίτευσης του κεμαλικού CHP στην Τουρκία ότι είχαν μεταφέρει τη διετία 2011-2012 εκατομμύρια δολάρια στην offshore Bellway Limited στη Νήσο του ΜΑΝ, αυτόνομο βρετανικό προτεκτοράτο που κατηγορείται συχνά πως διευκολύνει τη φοροδιαφυγή. Το CHP είχε δώσει την περίοδο εκείνη στη δημοσιότητα έγγραφα, ανάμεσά τους statements για τις κινήσεις τραπεζικών λογαριασμών. Ο κ. Ερντογάν απέρριψε τις καταγγελίες της αξιωματικής αντιπολίτευσης, κάνοντας λόγο για ψέματα και μάλιστα δικαστήριο επέβαλε στον Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου πρόστιμο ύψους 142.000 τουρκικών λιρών (σχεδόν 14.000) διότι υποστήριξε ότι η οικογένεια του προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν επιδιδόταν σε φοροδιαφυγή, δυνάμει δικαστικής απόφασης στην οποία αναφέρθηκε χθες το τουρκικό επίσημο πρακτορείο ειδήσεων Anadolu.
Η Νήσος Μαν φαίνεται ότι είναι η αγαπημένη της οικογένειας Ερντογάν, που απέκτησε το 2008 το αξίας 25 εκατ. δολαρίων δεξαμενόπλοιο Agdash από τον Αζέρο-Τούρκο δισεκατομμυριούχο επιχειρηματία Μουμπαρίζ Μανσίμοφ μέσω της εταιρείας που εδρεύει στο βρετανικό προτεκτοράτο Bumerz Limited η οποία πήρε το όνομά της από τα αρχικά των μικρών ονομάτων των τριών ιδιοκτητών της, Μπουράκ Ερντογάν, Μουσταφά Ερντογάν και Ζίγια Ιλγκεν. Μέρος του ποσού είχε καταβάλει ο επιχειρηματίας και στενός φίλος του Ερντογάν, Σιτκί Αγιάν, πιθανώς έναντι παροχής κρατικών συμβολαίων, καθώς σε υποκλαπείσες το 2013 συνομιλίες του νυν προέδρου της Τουρκίας με τον γιο του Μπιλάλ είχε γίνει νύξη για πληρωμή μίζας από την οικογένεια Αγιάν. Το υπόλοιπο ποσό καταβλήθηκε μέσω τραπεζικού δανείου, που εξόφλησε ο ίδιος ο Μανσίμοφ, που κέρδισε εν συνεχεία αρκετούς κρατικούς διαγωνισμούς στην Τουρκία.
Ο γιος του Ερντογάν Μπιλάλ και οι καταγγελίες για τα δώρα από χρηματοδότη της Αλ Κάιντα
Στα τέλη του περασμένου μήνα μια συνομιλία που υπεκλάπη με δικαστική εντολή ήρθε να ρίξει φως στις σχέσεις του Σαουδάραβα επιχειρηματία Γιασίν αλ-Καντί – χρηματοδότη στο παρελθόν της Αλ Κάιντα, σύμφωνα με το Συμβούλιο Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών, αλλά και με το υπουργείο Οικονομικών των ΗΠΑ – με τον μικρότερο γιο του Ερντογάν, Μπιλάλ. Σύμφωνα με το Nordic Monitor ο αλ Καντί ζήτησε τον αριθμό τραπεζικού λογαριασμού του Μπιλάλ επιβεβαιώνοντας ότι θα του αποσταλεί ποσό μισού εκατ, δολαρίων, με τον γιο του Τούρκου προέδρου. Το τηλεφώνημα έγινε στις 14 Μαΐου 2013, στις 10:37 τοπική ώρα Τουρκίας, ενώ μια άλλη υποκλοπή, που καταγράφηκε στις 30 Νοεμβρίου του 2012, δείχνει πώς ο Σαουδάραβας μετέφερε τα χρήματά του στην Τουρκία. Αλ Καντί και Μπιλάλ Ερντογάν συνεργάζονταν μυστικά στη Bosporus 360, εικονική εταιρεία που ιδρύθηκε για να αναλάβει τη διαχείριση οικοπέδου 32 στρεμμάτων ιδιοκτησίας της Αστυνομικής Ακαδημίας του Ετιλέρ, στην περιοχή Μπεσίκτας της Κωνσταντινούπολης.
Ο Μπιλάλ Ερντογάν και οι συνεργάτες του ήθελαν να χτίσουν ένα εμπορικό κέντρο και ένα πολυτελές συγκρότημα κατοικιών στο ίδιο σημείο και προσπάθησαν να αγοράσουν το «φιλέτο» χωρίς διαγωνισμό στη χαμηλότερη δυνατή τιμή και να εξασφαλίσουν εν συνεχεία οικοδομική άδεια για να χτίσουν σε ύψος που υπερβαίνει τους ισχύοντες περιορισμούς χωροταξίας. Οι εισαγγελείς ισχυρίστηκαν ότι ο γιος του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν χρησιμοποίησε την επιρροή του πατέρα του για την αγορά πολύτιμης γης σε διάφορες επαρχίες, σε τιμές πολύ χαμηλότερες από την πραγματική τους αξία, ενώ χρησιμοποίησε και το Ίδρυμα Νεολαίας και Εκπαίδευσης στην Τουρκία (TÜRGEV), που διοικούν ο ίδιος κι άλλα μέλη της οικογένειας Ερντογάν, ως κάλυψη για τις υπόγειες επιχειρηματικές του συμφωνίες. Ο αλ Καιντί και ο Μπιλάλ ήταν οι κύριοι ύποπτοι σε έρευνα διαφθοράς που διεξήχθη από εισαγγελείς στην Κωνσταντινούπολη, αλλά ο Ταγίπ Ερντογάν διέταξε την αστυνομία να αγνοήσει το ένταλμα σύλληψης που είχε εκδώσει η εισαγγελία στις 25 Δεκεμβρίου 2013, ενώ όσοι συμμετείχαν στην υπόθεση απομακρύνθηκαν από τις θέσεις τους και όλες οι κατηγορίες εξαφανίστηκαν. Τον Σεπτέμβριο του 2015 ο Μπιλάλ πήγε στην Ιταλία με την οικογένειά του για να διαχειριστεί τραπεζικούς λογαριασμούς στο εξωτερικό λίγους μήνες μετά τις εκλογές του Ιουνίου όπου το κόμμα του Ερντογάν έχασε την πλειοψηφία στο Κοινοβούλιο, αλλά αναγκάστηκε να αποχωρήσει και από εκεί όταν ξεκίνησε εισαγγελική έρευνα για τις δραστηριότητές του. Τελικά το AKP ανέκτησε την πλειοψηφία στις πρόωρες κάλπες του Νοεμβρίου του 2015 και ο Μπιλάλ εξασφάλισε τη νομική ασυλία στην Τουρκία.
Η υπόθεση της Halkbank
Ο Ερντογάν και ο γαμπρός του Μπεράτ Αλμπαϊράκ -αλλά και τρεις τουρκικές τράπεζες - ενεπλάκησαν στη γνωστή υπόθεση της Halkbank -της τουρκικής κρατικής τράπεζας που κατηγορείται ότι έσπασε τις κυρώσεις κατά του Ιράν- μετά την ομολογία του Τουρκοϊρανού λαθρεμπόρου χρυσού Ρεζά Ζαράμπ, που μεσολάβησε όπως και ο τότε αναπληρωτής διευθύνων σύμβουλός της Halkbank, Μεχμέτ Χακάν Ατίλα, καθώς και τότε υπουργός Εθνικής Οικονομίας, Ζαφέρ Τσαγκλαγιάν, ο οποίος κατηγορήθηκε ότι ενθυλάκωσε κατομμύρια δολάρια προκειμένου να να διευκολύνει τη διαδικασία.
Στη συνέχεια ο αρχηγός του CHP, Κιλιτσντάρογλου κατηγόρησε μέλη της οικογένειας Ερντογάν – μεταξύ άλλων τον αδελφό του, Μουσταφά, τον κουνιάδο του Ζιγιά Ιλγκέν, τον πεθερό του, Οσμάν Κετεντσί, τον γιο του Αχμέτ Μπουράκ Εντογάν – ότι μετέφεραν εκατ. δολάρια σε offshore φορολογικού παραδείσου.
Όλες οι ειδήσεις
Η κακοκαιρία Αθηνά έπληξε Β. Εύβοια και Πήλιο, μεγάλες καταστροφές -Πού θα χτυπήσει σήμερα, οι 10 περιοχές σε κίνδυνο πλημμύρας
Φθινοπωρινές εκπτώσεις: Πότε αρχίζουν -Ποιες Κυριακές θα είναι ανοιχτά τα καταστήματα
Eπέστρεψε στον πολιτισμό ο «Ροβινσώνας Κρούσος» της Ιταλίας -Ζούσε για 33 χρόνια μόνος του σε ένα νησί [εικόνες & βίντεο]