Ανάμεσα στους καλύτερους εκπαιδευτικούς του κόσμου βρίσκεται μια Ελληνίδα νηπιαγωγός, η οποία μίλησε στο iefimerida.gr για τις πολλαπλές διακρίσεις που έχει λάβει μέσα από τη μέθοδο διδασκαλίας της.
Η Μαρίνα Ζαχαρία είναι νηπιαγωγός στα Λαγυνά και πρόσφατα είδε το όνομα της να φιγουράρει στη λίστα των 50 κορυφαίων εκπαιδευτικών του κόσμου, ενώ στις 8 Νοεμβρίου διεκδικεί το Global Teacher Prize, υπό την αιγίδα της UNESCO- δηλαδή είναι τα Νόμπελ των εκπαιδευτικών. Αξίζει να αναφέρουμε πως ανάμεσα στις 7.000 υποψηφιότητες από 130 χώρες του κόσμου η δραστήρια νηπιαγωγός κατάφερε να μπει στη πολυπόθητη λίστα.
Η κυρία Ζαχαρία δεν είναι η κλασική νηπιαγωγός που έχουμε συνηθίσει, αντίθετα η μέθοδο της όπου προσεγγίζει τη μάθηση μέσα από το παιχνίδι, τα projects που αναλαμβάνει με τους μικρούς μαθητές και η διδασκαλία πολλές φορές έξω από τη διδακτική αίθουσα την έχουν κάνει να ξεχωρίσει και πλέον να έχει μια θέση στους 50 καλύτερους εκπαιδευτές του κόσμου- μάλιστα είναι η μοναδική Ελληνίδα νηπιαγωγός
Για δώδεκα χρόνια η κυρία Ζαχαρία δίδασκε στην Όσσα, μάλιστα διένυε 80 χιλιόμετρα για να φτάνει καθημερινά από τη Θεσσαλονίκη, ένα μικρό χωριό με περίπου 300 κατοίκους όπου με τη μέθοδο της κατάφερε να ανοίξει τους ορίζοντες των παιδιών, να συμμετέχουν σε πανελλήνιες και πανευρωπαϊκούς διαγωνισμού καταφέρνοντας να αποσπάσουν πολλά βραβεία. Μάλιστα, ένα project που ανέλαβαν με τους λιλιπούτειους μαθητές όπου υιοθέτησαν ένα διατηρητέο μνημείο του χωριού, το οποίο κινδύνευε με κατάρρευση και οργάνωσαν εκστρατεία για τη διάσωσή του κατάφεραν το θέμα να φτάσει μέχρι τη Βουλή.
Τα τελευταία δύο χρόνια είναι σε νηπιαγωγείο στα Λαγυνά -το νηπιαγωγείο έχει ήδη κερδίσει βραβεία, ενώ η ίδια είναι μητέρα ενός 10χρονου παιδιού.
Ευγενέστατη, γλυκομίλητη μου μίλησε με χαρά για τη ρομποτική, το μεγάλο της πάθος που κατάφερε να τη φέρει μέχρι το μικρό απομακρυσμένο χωριό της Όσσα κι τελικά αυτή η μικρή κοινότητα να ακουστεί σε κάθε μέρος του πλανήτη.
Κάνοντας ένα διάλειμμα από το διάβασμα του γιου της, διάβαζε τον 10χρονο Δημήτρη ιστορία, μίλησε στο iefimerida.gr για τη μέθοδο της που την έχει κάνει να ξεχωρίσει, ενώ σε λίγες ημέρες διεκδικεί το βραβείο Νόμπελ των εκπαιδευτικών που διοργανώνεται υπό την αιγίδα της UNESCO.
Πώς κατάφερε να μπει στη λίστα των κορυφαίων εκπαιδευτικών στον κόσμο
Πώς αποφασίσατε να γίνεται νηπιαγωγός; Ήταν «όνειρο ζωής» ή προέκυψε στη πορεία;
Ήμουν αριστούχος και οι καθηγητές με παρότρυναν να δηλώσω την Ιατρική οπότε είχα ακολουθήσει δεύτερη δέσμη, στην οποία ήταν και τα Παιδαγωγικά. Τη πρώτη χρονιά που έδωσα Πανελλήνιες κράτησα 3 μαθήματα, που είχα πάρει άριστα, και θα έδινα άλλο ένα. Πέρασα Νηπιαγωγός, αλλά θα ξανά έδινα. Παρακολουθώντας τα παιδαγωγικά μαθήματα και βλέποντας την παιδαγωγική επιστήμη, αλλά και τις προοπτικές που έχει ως επάγγελμα, το αγάπησα πολύ και δεν έδωσα ξανά εξετάσεις. Έμεινα στη σχολή, συνέχισα τις σπουδές μου, έκανα και μεταπτυχιακό. -Νομίζω πως έκανα την καλύτερη επιλογή. Είναι ένα επάγγελμα που μου ταιριάζει απόλυτα.
Πώς συμμετείχατε στο διαγωνισμό διεκδικώντας μια θέση στους 50 καλύτερους εκπαιδευτικούς του κόσμου κόσμου υπό την αιγίδα της UNESCO;
Το 2018 έμαθα για το διαγωνισμό όταν είχα παρακολουθήσει στη τηλεόραση την Άντρια Ζαφειράκου, που είχε κερδίσει το 1.000.000 δολάρια τότε, και λέω αφού τα κατάφερε μια Κύπρια μουσικός, η οποία ωστόσο ζούσε στο Λονδίνο, γιατί όχι και μια νηπιαγωγός. Δεν σκέφτηκα ότι θα φτάσω στην κορυφή, αλλά να ακουστεί η ιστορία μου. Μπαίνοντας να κάνω την αίτηση ζητούσαν πάρα πολλά κριτήρια, ήταν πολύ απαιτητικοί, αλλά είχα να απαντήσω σε όλα τα κριτήρια από δράσεις που έκανα. Δηλαδή αφορούσε στις πρακτικές που ακολουθούμε, στην εκπαιδευτική μας πορεία στο σχολείο που βρισκόμαστε, αν έχουμε κάνει άνοιγμα του σχολείου στην κοινωνία, στο αν συνεργαζόμαστε με τοπικούς φορείς, στη δράση μας ως εκπαιδευτικοί προς άλλους εκπαιδευτικούς.
Γενικότερα ήμουν τυχερή γιατί επί 12 χρόνια ήμουν στο ίδιο σχολείο, στην Όσσα -υπηρετούσα εκεί από το 2010. Μάλιστα, η λεζάντα που μου έβαλαν κάτω από τη φωτογραφία μου ήταν πως κατάφερα να μετατρέψω ένα μικρό χωριό από άγνωστο σε επίκεντρο των παιδαγωγικών πρακτικών και ρομποτικών δράσεων. Κι αυτό γιατί είχαμε καταφέρει κάθε χρονιά να παίρνουμε πανελλήνιες διακρίσεις σε διαγωνισμούς που συμμετείχαμε με αποκορύφωμα το 2021 που πήραμε το πρώτο ευρωπαϊκό βραβείο e-Twinning σε συνεργασία με κάποια άλλα σχολεία που ήταν στην ομάδα μου.
Σε όποιον πανελλήνιο διαγωνισμό κατεβαίναμε κερδίζαμε βραβείο. Κάθε χρόνο ανεβαίναμε κι ένα σκαλοπάτι. Ουσιαστικά η πορεία εκεί σταμάτησε το 2021, καθώς το σχολείο μπήκε σε αναστολή λόγω έλλειψη μαθητών – είχε μόνο τρία.
Στη συνέχεια μετατέθηκα στα Λαγυνά, είμαι εκεί δύο χρόνια τώρα, και έχουμε πάρει 4 διακρίσεις. Έχουμε δρόμο μπροστά μας.
Στο κριτήριο για το άνοιγμα του σχολείου στην κοινωνία τι ακριβώς κάνατε;
Πέρα από τους διαγωνισμούς που συμμετείχαμε θέλω να πω πως αγωνιστήκαμε γενικότερα. Σχετικά με το συγκεκριμένο κριτήριο κάποια στιγμή είχαμε κατέβει βόλτα με τα παιδιά στο χωριό κι είχαμε δει ένα παλιό σπίτι, το οποίο έχει χαρακτηριστεί διατηρητέο. Επειδή εγώ δεν ήμουν από εκεί, ρώτησα τα παιδιά και μου είπαν ότι είναι καταραμένο σπίτι κι έτσι τους προέτρεψα να ψάξουμε να βρούμε το γιατί. Έτσι, υιοθετήσαμε το διατηρητέο μνημείο του χωριού, το οποίο κινδύνευε με κατάρρευση και οργανώσαμε εκστρατεία για τη διάσωσή του. Δημιουργήσαμε αφίσες, πραγματοποιήσαμε διαδήλωση, ηχογραφήσαμε ραδιοφωνικό μήνυμα, με το οποίο εισακουστήκαμε σε όλη την Ελλάδα κατακτώντας την 1η θέση στον Πανελλήνιο Μαθητικό Διαγωνισμό Ραδιοφώνου. Η τελετή απονομής των βραβείων έγινε 300 χιλιόμετρα μακριά από το χωριό και αυτό για τους μαθητές μου ήταν το πρώτο τους ταξίδι. Αυτή η εκδήλωση έγινε η αφορμή για να φτάσει το μήνυμά μας στη Βουλή των Ελλήνων.
Ποια ήταν τα συναισθήματα σας όταν μάθατε τα αποτελέσματα όπου σας συμπεριλαμβάνουν μέσα στους 50 καλύτερους εκπαιδευτικούς του κόσμου;
Ειλικρινά δεν το περίμενα! Νόμιζα πώς ήταν ένα όνειρο που δεν θα το πετύχαινα ποτέ. Αρκεί να σας πω πως μιλάμε για 7.000 υποψηφιότητες από 130 διαφορετικές χώρες. Θυμάμαι, το μήνυμα ήρθε στις 23.30, την ώρα που πήγαινα για ύπνο, και δεν το πίστευα.
Την επόμενη ημέρα πέρασα από συνέντευξη – ήμουν ακόμα σε σοκ δεν είχα ιδέα για όλη τη διαδικασία. Πλέον, θα ανοιχτούν νέες διαδρομές μιας και θα είμαστε πρεσβευτές της εκπαίδευσης σε όλο τον κόσμο, και μεταξύ άλλων, για ένα χρόνο θα βρισκόμαστε σε συνέδρια, σε διάφορα εκπαιδευτικά δρώμενα εκπροσωπώντας τη χώρα μας. Υπάρχει μέλλον από εδώ κι πέρα.
Στις 8 Νοεμβρίου θα διεξαχθεί η τελετή, στο Παρίσι, όπου θα ανακοινωθεί το όνομα του εκπαιδευτικού που θα κερδίσει το πρώτο βραβείο. Πιστεύετε πώς μπορεί να κερδίσετε;
Δεν το πιστεύω. Έχοντας διαβάσει τις ιστορίες των εκπαιδευτικών, η δική μας είναι πολύ όμορφη, αλλά είμαστε τυχεροί που δεν έχουμε τις δικές τους ιστορίες. Υπάρχουν εκπαιδευτικοί που κάνουν μάθημα εν καιρώ πολέμου, έχουν παιδιά με aids, διδάσκουν στη Νότια Αφρική χωρίς να έχουν ούτε καν τα απαραίτητα. Υπάρχουν πάρα πολύ δυνατές ιστορίες, βέβαια η ελπίδα πεθαίνει τελευταία. Στη λίστα υπάρχουν σημαντικοί εκπαιδευτικοί και είναι τιμή μου που είμαι μαζί τους.
Έχει υπάρξει άλλος Έλληνας/ Ελληνίδα εκπαιδευτικός στη συγκεκριμένη λίστα;
Στα πρώτα χρόνια του θεσμού έχει μπει μια εκπαιδευτικός πληροφορικής και μια καθηγήτρια αγγλικών, η οποία ήταν από ιδιωτικό. Εκπαιδευτικός από δημόσιο σχολείο και νηπιαγωγείο δεν έχει υπάρξει. Ούτε άλλος/η νηπιαγωγός υπάρχει στη 50αδα.
Η μέθοδος της Ελληνίδας νηπιαγωγού
Ποια είναι η δουλειά μιας καλής νηπιαγωγού;
Αρχικά η δουλειά της είναι να αγαπάει τα παιδιά και το δεύτερο να προσεγγίζει τη μάθηση μέσα από το παιχνίδι και από πράγματα που τα ενδιαφέρουν αλλιώς δεν θα αποκτήσεις την προσοχή τους ποτέ -δεν πρόκειται να τους τραβήξεις το ενδιαφέρον.
Στο νηπιαγωγείο είναι απαραίτητη η καλλιέργεια των δεξιοτήτων, της εν συναίσθησης, να διαχειρίζονται τα συναισθήματα τους, να κοινωνικοποιηθούν, να μπούνε σε ομάδες, να κάνουν φιλίες, να σέβονται και φυσικά, λόγω της εποχής, να αναπτύξου τεχνολογικές δεξιότητες. Προσωπικά ασχολούμαστε με τη ρομποτική εδώ και χρόνια, καθώς έχω κάνει μεταπτυχιακό, και αρέσει πολύ στα παιδιά.
Καθώς δεν είστε μια τυπική νηπιαγωγός, μπορείτε να μου πείτε ποια είναι η μέθοδος σας;
Ανέκαθεν ήθελα να κάνω κάτι πρωτοποριακό. Όταν μπήκα στο e-Τwinning οι νηπιαγωγοί ήμασταν μετρημένοι στα δάχτυλα. Ξεκίνησα να κάνω δραστηριότητες με σχολεία από το εξωτερικό και μάλιστα από τη πρώτη χρονιά πήραμε βραβείο -μας βράβευσε ο τότε Υπουργός Παιδείας. Άρχισα να κάνω διαφορετικά πράγματα με τα παιδιά, άρεσαν στους μαθητές και τους γονείς τους, και ουσιαστικά αναλαμβάναμε projects με διαφορετικό θέμα καταφέρνοντας να παίρνουμε και βραβεία σε πανελλήνιους και πανευρωπαϊκούς διαγωνισμούς. Γενικότερα σε projects που κάναμε με τα παιδιά βγαίναμε έξω από την τάξη -τους άρεσε πάρα πολύ.
Ρωτούσα τα παιδιά τι τους ενδιέφερε, τα καταγράφαμε και πάνω στις ιδέες των παιδιών βασιζόμασταν και κάναμε τις δραστηριότητες της κάθε χρονιάς.
Πώς αντέδρασαν οι γονείς, παλιοί μαθητές σας που η νηπιαγωγός τους είναι μία από τις καλύτερες του κόσμου;
Μου λένει συνέχεια πως θα πάρουμε το χρηματικό έπαθλο- εντάξει κρατάω χαμηλά τον πήχη. Ενθουσιάστηκαν, αλλά δεν ξέρω αν τους έκανε εντύπωση. Ακόμα και οι γονείς μπορούσαν να συγκρίνουν πώς έκανα μάθημα τα παιδιά στο προνήπιο και πώς όταν ανέλαβα την τάξη. Δεν κατηγορώ κανέναν συνάδερφο, απλά έχω ένα διαφορετικό τρόπο προσέγγισης. Θέλω να περνάνε καλά τα παιδιά, να έρχονται και να φεύγουν με χαμόγελο.
Μου στείλανε μήνυμα τα παιδιά κι μου ευχήθηκαν καλή επιτυχία- ήταν πολύ συγκινητικό. Μου έγραφαν «κυρία» και χαμογελούσα -με λένε ακόμα κυρία παρόλο που κάποιοι μαθητές μου πλέον είναι φοιτητές.
Υπάρχουν πολλές δυσκολίες στο χώρο της εκπαίδευσης;
Έχει αυξηθεί ο αριθμός των μαθητών σε25 παιδιά μέσα στη τάξη και δεν ξέρεις ποιο να πρωτοκοιτάξεις. Δεν είναι εύκολο όταν δεν υπάρχει βοήθεια και ο εκπαιδευτικός είναι μόνος του.
Πραγματικά οι νηπιαγωγοί έχουν διάθεση να ξεφύγυν από την τερτριμμένη διδασκαλία, είναι πιο δημιουργικοί τα τελευταία χρόνια, αλλά αντιμετωπίζουν πρακτικά προβλήματα. Δηλαδή, αν συμβεί σε μας κάτι τι θα κάνουν τα παιδιά; Αυτή τη παράμετρο δεν την έχει σκεφτεί κανείς αρμόδιος. Συζητούσα με μια νηπιαγωγό, η οποία ήταν μόνη της σε νηπιαγωγείο και είχε κάποια προβλήματα υγείας, και μου έλεγε πως έχει μάθει στα μικρά παιδιά να παίρνουν τηλ το 100 σε περίπτωση που κάτι της συμβεί. Πρέπει οπωσδήποτε κάποιος να τα σκεφτεί όλα αυτά γιατί υπάρχουν πολλοί κίνδυνοι.
Στα νήπια τι τους μαθαίνουν οι γονείς και τι οι νηπιαγωγοί;
Οι γονείς πρέπει να τα μάθουν να αυτοεξυπηρετούνται, να ντύνονται, να γνωρίζουν τα πράγματα τους, να έχουν αξίες, να λένε ευχαριστώ, παρακαλώ, να σέβονται και να περνάνε ποιοτικό χρόνο μαζί τους. Επίσης, είναι πολύ σημαντικό να τους λένε κάθε μέρα ότι τα αγαπούν -τα παιδιά πρέπει να νιώθουν την ασφάλεια και πως έρχονται στο σχολείο, αλλά τα περιμένουν οι γονείς στο σπίτι. Όλα τα υπόλοιπα είναι δική μας δουλειά.
Πώς είστε ως μαμά; Φαντάζομαι ο γιος σας είναι περήφανος για τη μαμά του.
Πολύ δασκάλα! Επειδή άργησα να κάνω παιδί πάντα έλεγα πως η καρδιά μου γεμίζει με τους μαθητές μου -τελικά είναι διαφορετική η αγάπη για το παιδί σου σου δεν έχει σχέση. Είμαι μια τρελή μαμά, κάνω στο Δημήτρη όλα τα χατίρια.
Ο γιος μου χάρηκε πολύ για τη διάκριση μου και μάλιστα μου είπε πως ακόμα και αν δεν πάρω το πρώτο βραβείο δεν πειράζει, γιατί όπως του έχω μάθει, η προσπάθεια έχει μεγάλη σημασία.