Η Ανδρεάνα Γιαννακοπούλου περιγράφει στο iefimerida.gr πώς είναι η ζωή της στο Όσλο, όπου ζει εδώ και δεκατρία χρόνια και μάς ξεναγεί στην πανέμορφη Νορβηγία.
Η Ανδρεάνα Γιαννακοπούλου μεγάλωσε σε προάστιο της Αθήνας και πέρασε την παιδική και εφηβική της ηλικία σε πολλές γειτονιές ως παιδί εκπαιδευτικών που άλλαζαν σχολεία. Πριν δεκατρία χρόνια, τον Αύγουστο του 2010, η Ανδρέανα ακολούθησε τον τότε σύντροφο της στο Όσλο της Νορβηγίας, για να παρακολουθήσει μαθήματα χορού. Και μπορεί η σχέση τους να έληξε έναν χρόνο αργότερα, ωστόσο η Ανδρεάνα παρέμεινε στη νορβηγική πρωτεύουσα χτίζοντας τη δική της ζωή.
Οι δυσκολίες που συνάντησε δεν στάθηκαν τροχοπέδη, αντίθετα πείσμωσε καταφέρνοντας να βρει εργασία σε δημόσιο παιδικό σταθμό και να γίνει μαμά δύο υπέροχων παιδιών: του Daniel 11 ετών και της 6χρονης Sienna. Η ίδια εξηγεί στο iefimerida.gr πώς πήρε την απόφαση να μετακομίσει στην Νορβηγία, περιγράφει τη ζωή στη Σκανδιναβία και εξηγεί γιατί δεν σκέφτεται να επιστρέψει στην Ελλάδα.
Από την Αθήνα στο Όσλο
Ανδρεάνα πού έχεις μεγαλώσει; Πώς ήταν η ζωή σου στην Ελλάδα;
Έχω μεγαλώσει σε προάστιο της Αθήνας, στην Αρτέμιδα, οι γονείς μου είναι καθηγητές οπότε αλλάζαμε τόπο διαμονής συχνά. Με θυμάμαι να ζω από τη Βάρη μέχρι την Κυψέλη, αλλά ως επί των πλείστον έζησα στην Αρτέμιδα. Όταν ήρθα στο κέντρο ήμουν αρκετά μεγάλη και εκείνη τη περίοδο ασχολήθηκα με το θέατρο, ήμουν φοιτήτρια σε δραματική σχολή. Ξεκίνησα το θέατρο 18 ετών και έναν χρόνο μετά την αποφοίτηση μου έφυγα για Νορβηγία.
Πώς πήρες την απόφαση να μετακομίσεις στη Νορβηγία;
Ήμουν ερωτική μετανάστρια! Το αγόρι που είχα τότε σχέση ήταν φοιτητής στην Ελλάδα, με καταγωγή από το Καμερούν, ήθελε να πάει στο Όσλο για να κάνει master και τον ακολούθησα με πρόσχημα το φοιτητικό πρόγραμμα που είχα επιλέξει. Βλέπαμε πως τα πράγματα εδώ στην Ελλάδα αρχίζουν να δυσκολεύουν, τα βάλαμε κάτω και αποφασίσαμε να δούμε πώς θα είναι η ζωή στη Σκανδιναβία. Εγώ τον πρώτο χρόνο παρακολουθούσα μαθήματα χορού για να πάρω bachelor.
Έναν χρόνο αργότερα χωρίσαμε και σκέφτηκα το ενδεχόμενο να επιστρέψω στην Ελλάδα, αλλά μετά από μια συζήτηση με τον πατέρα μου, εκείνος με απέτρεψε γιατί τα πράγματα είχαν δυσκολέψει με την οικονομική κρίση. Με παρότρυνε αφού ζούσα ήδη έναν χρόνο στην Νορβηγία να το παλέψω κι έτσι έγινε. Έμεινα εδώ, πέρασα δύσκολα ένα μήνα και στη συνέχεια στάθηκα πάρα πολύ τυχερή γιατί κατάφερα κι βρήκα εργασία σε παιδικό σταθμό. Πριν δεκατρία χρόνια η εύρεση εργασίας γινόταν από στόμα σε στόμα κι επειδή ήμουν κοινωνική, είχα δικτυωθεί και μέσα από φίλους και γνωστούς βρήκα τη δουλειά. Είμαι ακόμα στον ίδιο εργασιακό χώρο -είμαι δημόσια υπάλληλος στη Νορβηγία.
Δηλαδή πριν βρεις την τωρινή σου εργασία υπήρξε περίοδος που ζορίστηκες οικονομικά;
Ακριβώς! Υπήρξε ένας μήνας που ζορίστηκα πολύ οικονομικά και δεν ήθελα να ζητήσω βοήθεια από τους γονείς μου για να μην τους επιβαρύνω οπότε κατέφυγα σε διάφορες κρατικές παροχές. Για να καταλάβεις, για ένα μήνα κατέφυγα στο συσσίτιο -ήταν εμπειρία. Κι αυτό το λέω με μεγάλη περηφάνια γιατί είναι από αυτά που είπα «το πάλεψα μόνη μου σε ηλικία 22 ετών και τελικά πήγε πολύ καλά γιατί στάθηκα στα πόδια μου και τα κατάφερα».
Η καθημερινότητα στη Σκανδιναβία
Περιέγραψε μου το πρώτο διάστημα που από την Ελλάδα μετακόμισες στη Νορβηγία, καθώς οι Σκανδιναβοί έχουν εντελώς διαφορετική κουλτούρα από τη δική μας. Δυσκολεύτηκες ή προσαρμόστηκες εύκολα;
Οι Σκανδιναβοί έχουν εντελώς διαφορετική φιλοσοφία ζωής και αν δεν ζήσει κάποιος την καθημερινότητα τους δεν μπορεί να τους καταλάβει. Δεν σου κρύβω πως όταν μετακόμισα, τον Αύγουστο του 2010, είχα πάθει πολυπολιτισμικό σοκ τους πρώτους 6 μήνες.
Δύο μήνες πριν μετακομίσω στο Όσλο είχα ξεκινήσει να προετοιμάζομαι με τη γλώσσα κι έτσι άρχισα κάπως να μπαίνω στη φιλοσοφία τους, καθώς παρατηρούσα πως η γλώσσα τους είναι πιο στεγνή - καταλάβαινα πως μάλλον εκεί οι άνθρωποι δεν είναι τόσο εκφραστικοί όσο εδώ.
Μετακόμισα Αύγουστο -ήταν μια καλή περίοδος για να κάνω νέα αρχή γιατί είχε ακόμα καλό καιρό, η ημέρα διαρκούσε σχεδόν 24 ώρες και δεν έπεσα κατευθείαν στα χιόνια και στους -20 βαθμούς όπως συνηθίζεται το χειμώνα.
Πολύ γρήγορα συνειδητοποίησα πως υπάρχει ασφάλεια και τάξη που μου δημιουργεί ηρεμία στην καθημερινότητα μου. Η αλήθεια είναι πως ανά περιόδους δυσκολευόμουν πολύ στην Ελλάδα, ειδικά στην Αθήνα που τα πράγματα αλλάζουν συνεχώς, δεν προλαβαίνεις πάντα να κάνεις αυτά που θέλεις γιατί δεν λειτουργούν σωστά, σε στήνουν σε ραντεβού κι όταν έρχονται καθυστερημένοι είναι σαν να μην τρέχει τίποτα – όλο αυτό απλά δεν υφίσταται στη Νορβηγία. Εδώ όταν λένε πως το ραντεβού είναι στις 5 θα έρθουν 5 παρά ένα – ούτε νωρίτερα, ούτε αργότερα.
Δεν οδηγώ και δεν έχει χρειαστεί όλα αυτά τα χρόνια να σκεφτώ να πάρω δίπλωμα οδήγησης γιατί με καλύπτουν απόλυτα τα ΜΜΜ ακόμα και τώρα που έχω 2 παιδιά. Ούτε στις καιρικές συνθήκες αντιμετωπίζουμε προβλήματα μετακίνησης. Όλα έρχονται στην ώρα τους -αν δεν έρθουν το κράτος σου καλύπτει το ταξί, το οποίο στο πληρώνει γιατί ήταν δικό τους το λάθος.
Το μόνο που ήταν κάπως παρόμοιο με την Ελλάδα ήταν η γραφειοκρατία -έχουν κι εδώ θέματα όχι όπως στην Ελλάδα, ούτε φυσικά πηγαίνεις από το ένα γραφείο στο άλλο για μια σφραγίδα. Άλλωστε όλα εδώ είναι ηλεκτρονικά άρα ξεμπερδεύεις γρηγορότερα.
Πιστεύεις πως είναι κάπως παρεξηγημένοι οι Σκανδιναβοί;
Θα επιμείνω πως αν δεν ζήσεις την καθημερινότητα τους δεν μπορείς να τους καταλάβεις.
Η αλήθεια είναι πως η συμπεριφορά των ανθρώπων είναι διαφορετική το καλοκαίρι από τον χειμώνα -αλλάζει όπως η εποχή.
Το καλοκαίρι που η ημέρα διαρκεί 23 ώρες οι άνθρωποι είναι πιο ανοιχτοί, χαμογελαστοί και ευδιάθετοι. Σαφέστατα δεν θα ξεπεράσεις τον προσωπικό χώρο που σου δίνει ο άλλος εκτός αν στο επιτρέψει – αυτό είναι σαν να λέμε νόμος για τους Σκανδιναβούς. Από την άλλη, το χειμώνα μαζί με το σκοτάδι που πέφτει γίνονται πιο κρύοι, πιο απόμακροι, πιο στοχοπροσηλωμένοι.
Πώς είναι να εργάζεσαι σε νορβηγικό παιδικό σταθμό
Εργάζεσαι σε δημόσιο παιδικό σταθμό στο Όσλο, της Νορβηγίας. Τι ακριβώς κάνεις εκεί και πώς είναι το σύστημα παιδείας; Δυσκολεύτηκες να βρεις τη συγκεκριμένη εργασία;
Όταν ξεκίνησα να δουλεύω, δηλαδή το 2011, δεν χρειαζόταν κάποιο πτυχίο από παιδαγωγική σχολή γιατί είχανε μεγάλη ανάγκη από υπαλλήλους οπότε έπαιρναν ανειδίκευτο προσωπικό και επίσης η γλώσσα δεν ήταν απαραίτητη προϋπόθεση όπως έχει γίνει τώρα. Πλέον, για να μπορέσεις να εργαστείς στην Νορβηγία χρειάζεται απαραίτητα επίπεδο Β2.
Ότι αφορά το νορβηγικό σύστημα παιδείας, κι γενικότερα το σκανδιναβικό, είναι πολύ πιο δομημένο και οργανωμένο. Στο παιδικό σταθμό που εργάζομαι έχουμε παιδάκια από ενός έτους μέχρι έξι ετών. Τα τμήματα χωρίζονται από 1-3 ετών όπου είναι 9 παιδάκια μέσα στο τμήμα με 3 ενήλικες και στις ηλικίες 3-6 ετών έχουμε 18 παιδάκια με 3 ενήλικες δηλαδή αντιστοιχούν στον ενήλικα 6 παιδιά. Σε γενικές γραμμές ο παιδικός σταθμός είναι ένα multi-culti περιβάλλον κι παρόλο που έχει ξεκάθαρα νορβηγική ταυτότητα οι άνθρωποι που εργάζονται είναι από διαφορετικές χώρες του κόσμου. Ωστόσο, φροντίζουν να ηγούνται των τμημάτων Νορβηγοί έτσι ώστε να μπορέσουν να περάσουν στα παιδιά τις παραδόσεις, τη γλώσσα και γενικότερα τη φιλοσοφία της χώρας.
Στάθηκα πολύ τυχερή γιατί βρήκα γρήγορα δουλειά ως βοηθός σε παιδικό σταθμό και έμαθα τη γλώσσα καλύτερα. Για τρία χρόνια εργάστηκα στο τμήμα ενώσεων, αλλά μπήκα πολύ γρήγορα στα τμήματα -μικρά και μεγάλα.
Όταν είχα πρωτοξεκινήσει να εργάζομαι οι άνθρωποι ήταν πολλοί ανοιχτοί στη πολυπολιτισμικότητα και τους ενδιέφερε να μάθουν άλλες κουλτούρες. Όμως, το 2015 έγινε ένα μεγάλο μπαμ -άρχισαν να έρχονται πολλοί μετανάστες στην Νορβηγία κι κάπως μειώθηκε όλο αυτό. Ζητούσαν να έχεις σχέση με τα παιδαγωγικά ή να έχεις πτυχίο από ανθρωπιστική σχολή, να γνωρίζεις σε πολύ καλό επίπεδο τη γλώσσα τους. Δεν σημαίνει πως αν δεν έχεις κάτι από αυτά σε αποκλείουν, απλά έχουν προτεραιότητα όσοι έχουν ανάλογο βιογραφικό.
Ως βοηθός σε παιδικό σταθμό μπορείς να ζεις αξιοπρεπέστατα στο Όσλο;
Ναι, ένας άνθρωπος ακόμα και με την ιδιότητα του βοηθού σε παιδικό σταθμό μπορεί να ζήσει καλά. Δεν είναι πάρα πολλά τα χρήματα, όμως ο μισθός που παίρνεις σου επιτρέπει να έχεις μια καλή ζωή- δηλαδή δεν συντηρείσαι απλά έχεις τη δυνατότητα να ταξιδέψεις, μπορείς να κάνεις το κάτι παραπάνω.
Γενικότερα η ζωή στη Νορβηγία είναι πολύ ακριβή, όμως οι μισθοί είναι αντίστοιχοι για να ζεις αξιοπρεπώς. Λόγω της παγκόσμιας κρίσης έχουν στενέψει κι εδώ τα πράγματα, αλλά κι πάλι η ζωή σου είναι σε καλό βοιωτικό επίπεδο.
Φυσικά, όποιος θέλει για να συμπληρώσει το μισθό του έχει τη δυνατότητα να κάνει κάτι extra, είτε έχει πτυχίο είτε είναι ανειδίκευτος, ειδικά αν στην εργασία έχει το ωράριο 08.00-16.00 Κι κάτι πολύ σημαντικό είναι πως είτε εργάζεσαι με μόνιμο μισθό, είτε με ωρομίσθιο τα χρήματα μπαίνουν πάντα στην ώρα τους- δεν υπάρχουν καθόλου καθυστερήσεις. Μάλιστα, το κράτος κρατάει ό,τι πρέπει να πληρώσεις, δεν έχεις το άγχος να πρέπει να δώσεις για παράδειγμα το καλοκαίρι τους φόρους για έναν χρόνο. Όλα είναι απόλυτα οργανωμένα κι εσύ πολύ ήσυχος.
Στα 13 χρόνια που ζεις και εργάζεσαι στο Όσλο σκέφτηκες ποτέ το ενδεχόμενο να επιστρέψεις στην Ελλάδα;
Όχι! Δεν μου έχει περάσει από το μυαλό να φύγω από την Νορβηγία. Το πρώτο καιρό που μετακόμισα στο Όσλο έκανα περίπου τρία χρόνια να έρθω στην Ελλάδα γιατί ήμουν κι έγκυος στο πρώτο μου παιδί και τότε συνειδητοποίησα πως για μένα αυτή η χώρα, η Νορβηγία, είναι η πιο σωστή επιλογή για να μεγαλώσεις παιδιά. Υπάρχει ποιότητα ζωής.
Πλέον έχεις δύο παιδιά κι αναρωτιέμαι αν είσαι Ελληνίδα ή Σκανδιναβή μαμά;
Το μεγαλύτερο μέρος της ενήλικης ζωής μου το έχω ζήσει στο Όσλο οπότε είμαι πιο Σκανδιναβή μαμά. Όταν ερχόμουν στην Ελλάδα με το πρώτο μου παιδί και το άφηνα να παίζει με τα χώματα, να βάζει χώματα στο στόμα με κοιτούσαν περίεργα οι μαμάδες. Λόγω της δουλειάς μου καταλαβαίνω γιατί ένα μικρό παιδί έχει ανάγκη να βάζει πράγματα στο στόμα του κι δεν φρικάρω - μου είναι οικείο. Επίσης, δεν κάθομαι να φτιάχνω βαλιτσάκι βάζοντας μέσα φάρμακα σε σημείο που θεωρούμαι αναίσθητη για τα ελληνικά δεδομένα. Θα πάρω πάνες, μωρομάντηλα, μια αλλαξιά μαζί μέχρι εκεί- αυτά είναι τα απαραίτητα.
Τα παιδιά μου ταξιδεύουν από νεογέννητα- ο μεγάλος μου γιος ταξίδεψε πρώτη φορά όταν ήταν 20 ημερών, ούτε περίμενα να περάσουν 40 ημέρες για να τα βγάλω έξω βόλτα -περίπου 5 ημερών πήγαινα κανονικά για φαγητό σε εστιατόριο έχοντας το νεογέννητο στο καρότσι.
Τι αξίζει να κάνουμε και να γευτούμε στο Όσλο
Όταν έρθουμε στο Όσλο πώς θα περάσουμε όμορφα το χρόνο μας, τι να δούμε;
Στο Όσλο έχουν φανταστικά φυσικά πάρκα, αλλά και τα πάρκα μέσα στη πόλη είναι από μόνα τους μοναδικής ομορφιάς. Η πόλη κάθε χρόνο εξελίσσεται και οι άνθρωποι εδώ εστιάζουν στις εξωτερικές δραστηριότητες. Για παράδειγμα, ανεξάρτητα με τον καιρό θα βγάλουν τα παιδιά στο πάρκο να παίξουν -τους ενδιαφέρει πολύ το δημιουργικό παιχνίδι. Επίσης οι άνθρωποι είναι πολύ δραστήριοι: θα πάνε καθημερινά για τρέξιμο, θα κολυμπήσουν ακόμα και το χειμώνα σε λίμνες και θα περάσουν πολύ χρόνο κοντά στη φύση.
Φυσικά οι επισκέψεις στα μουσεία της πόλης και στις ωραίες βιβλιοθήκες αξίζουν να τις βάλετε στο πρόγραμμα σας.
Τι πιάτα να δοκιμάσουμε γενικότερα στη Νορβηγία;
Οι κάτοικοι της Νορβηγίας, πριν ανακαλύψουν το πετρέλαιο και γίνουν εκατομμυριούχοι, ήταν κυρίως ψαράδες και κτηνοτρόφοι και η κουζίνα τους παραμένει πολύ λιτή με συγκεκριμένα λαχανικά- όπως πατάτες, μπρόκαλα, καρότα. Θα γευτείτε φανταστικό ψάρι- ειδικά σολομό και έχουν πολύ καλά κρέατα- προτιμούν κυρίως χοιρινό, κατσίκι και πρόβατο.
Σε γενικές γραμμές όλη η φιλοσοφία τους προσανατολίζεται στην υγιεινή διατροφή και θα βρείτε πολλές νόστιμες επιλογές κι ισορροπημένα πιάτα με κρεατικά ή ψαρικά που τα συνδυάζουν με πατάτα και πολλά λαχανικά.