Το ποδόσφαιρο όπως το γνωρίζαμε αλλάζει; Αυτό είναι το κυρίαρχο ερώτημα παγκοσμίως από την Κυριακή. Και η απάντηση τείνει προς το «ναι».
Διότι οι πλούσιοι του ποδοσφαίρου αποφάσισαν να κάνουν αντάρτικο και να δημιουργήσουν τη δική τους λίγκα, την European Super League. Στα πρότυπα του NBA, διότι το εγχείρημα και το όλο σχέδιο έχει… αμερικάνικο άρωμα και εκκίνηση από τις μεγάλες επιχειρήσεις στις ΗΠΑ, στα πρότυπα της Euroleague στο ευρωπαϊκό μπάσκετ.
Σε αυτό το σχέδιο αποχώρησης από το Champions League συμφώνησε η «ελίτ» των ευρωπαϊκών συλλόγων: Μίλαν, Άρσεναλ, Ατλέτικο Μαδρίτης, Τσέλσι, Μπαρτσελόνα, Ίντερ, Γιουβέντους, Λίβερπουλ, Μάντσεστερ Σίτι, Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ, Ρεάλ Μαδρίτης και Τότεναμ. Μέχρι στιγμής δεν έχει υπογράψει καμία γαλλική ή γερμανική ομάδα. Και η απουσία ειδικά της Μπάγερν Μονάχου (και μετά της Παρί Σεν Ζερμέν), ενός τεράστιου κεφαλαίου στο ευρωπαϊκό ποδόσφαιρο μέσα και έξω από τις γραμμές σημαίνει και εκπροσωπεί πολλά. Κυρίως ότι αυτό το εγχείρημα είναι άκρως επικίνδυνο. Για το ίδιο το άθλημα, για την σχέση του και την σύνδεση του με τον λαό. Οι γερμανικές ομάδες άλλωστε κατά (μίνιμουμ) 51% ανήκουν στους φιλάθλους τους βάση νόμου, οπότε μετρούν πολύ την γνώμη του κοινού στην χώρα. Και εδώ το κοινό έχει «βγει» απέναντι. Ειδικά στην Μεγάλη Βρετανία που «γέννησε» το ποδόσφαιρο και ακόμη και σήμερα οι Βρετανοί φίλαθλοι παραμένουν ρομαντικοί αγαπώντας το κλασικό προϊόν όπως το έμαθαν, έχουν εξοργιστεί. Και αν έχεις απέναντι τον λαό, άρα και τον πελάτη (εισιτήρια διαρκείας, τηλεοπτικά, αγορές κλπ) φλερτάρεις με το να τον χάσεις. Άρα κινείσαι σε μία λεπτή γραμμή που εξυπηρετεί τα άμεσα συμφέροντα σου, αλλά ίσως απολέσεις μια για πάντα τα μετέπειτα.
Ο κορωνοϊός άλλαξε τα δεδομένα
Δεν είναι μυστικό ότι τα μεγάλα και μικρά κλαμπ στην Ευρώπη και παγκοσμίως «γονάτισαν» από την πανδημία του κορωνοϊού. Αυτή που επικαλείται η ανακοίνωση των 12 ομάδων τέσσερις φορές. Η... οικονομική τρύπα αυτών των 12 ομάδων για το κενό των τριών μηνών της σεζόν 2019/20 (παρότι συνεχίστηκε και τελείωσε η χρονιά) ξεπερνά το 1,6 δισ.ευρώ. Για ολόκληρη την φετινή σεζόν που δεν υπήρχαν φίλαθλοι στα γήπεδα, ακόμη δεν έχουν υπολογιστεί. Πάνω από 7 δις.ευρώ είναι τα χρέη τους και δίχως ροή χρημάτων δεν μπορούν να εξυπηρετούν τα δάνεια που έχουν πάρει από τράπεζες. Οπότε η... τρύπα ολοένα και μεγαλώνει δίχως ρευστό, με τα έξοδα να παραμένουν μεγάλα. Οι ομάδες είναι εταιρίες που ζουν από τα μεγάλα έσοδα τους και κάνουν διαχείριση, μιας και συνήθως δεν υπάρχει ο πολύ πλούσιος επιχειρηματίας που καλύπτει τα χρέη. Κάπως έτσι η Μπαρτσελόνα φλερτάρει με την χρεοκοπία, κάπως έτσι τα μεγάλα κλαμπ κάνουν αυτό το αντάρτικο για να πάρουν τα υπέρογκα έσοδα της νέας λίγκας. Δίχως να ενδιαφερθούν για τα εγχώρια εθνικά πρωταθλήματα που δεν θα έχουν υπόσταση και σιγά-σιγά θα σβήνουν, όπως τα κατάφερε η Euroleague στο μπάσκετ.
Η στάση της UEFA πριν τον γκρεμό
Η UEFA βλέπει το παγόβουνο μπροστά. Και για να το αποφύγει απειλεί αυτές τις ομάδες με άμεσο αποκλεισμό. Προσπαθεί εν ολίγοις να σώσει ότι σώζεται. Αν σώζεται τώρα... Η FIFA κρατά μία πιο χαλαρή στάση, αλλά είναι με την πλευρά της UEFA διότι δεν έχει κέρδος από το αντάρτικο και δεν είναι και ορθόν να υπάρχουν διοργανώσεις πέραν των βασικών δομών του αθλήματος. Ο πρόεδρος της UEFA Αλεξάντερ Τσεφέριν σε λίγα λόγια συμπεριέλαβε όλα τα δεδομένα και τις απειλές. «Το ποδόσφαιρο και οι κυβερνήσεις είναι ενωμένες. Είμαστε όλοι ενωμένοι απέναντι σε αυτό το σχέδιο που δεν έχει λογική. Η αγγλική ομοσπονδία, η ισπανική, η ιταλική, η La Liga, η Serie A, η FIFA και οι 55 δικές μας ομοσπονδίες είναι αντίθετες με αυτό το σχέδιο που πηγαίνει κόντρα στο ποδόσφαιρο. Δεν θα επιτρέψουμε ποτέ να γίνει αυτή η αλλαγή. Οι παίκτες που θα παίξουν στις ομάδες που ενδέχεται να πάρουν μέρος στο κλειστό πρωτάθλημα θα αποκλειστούν από το Παγκόσμιο Κύπελλο και τα Ευρωπαϊκά Πρωταθλήματα». Μίλησε για μία βρώμικη ντουζίνα δημοσίως....
«Για μερικούς ανθρώπους το μόνο πράγμα που υπάρχει είναι το χρήμα στις τσέπες τους, όχι η αλληλεγγύη ή οτιδήποτε άλλο. Το νέο format της UEFA διατηρεί την ανταγωνιστικότητα. Θα ήθελα να ευχαριστήσω όλη την οικογένεια ποδοσφαίρου, τα πρωταθλήματα, τα κλαμπ εκτός από τους 12, τις ομοσπονδίες, τις κυβερνήσεις και τον πρωθυπουργό Τζόνσον, Μακρόν, Σασόλι και άλλους Ευρωπαίους ηγέτες που σέβονται τους οπαδούς μας και τις ευρωπαϊκές αξίες» ολοκλήρωσε ο Τσεφέριν.
Τελικά είναι επανάσταση ή αποστασία; Δεν υπάρχει απάντηση τώρα. Το μόνο σίγουρο είναι ότι το ποδόσφαιρο πλήττεται βάναυσα και κινδυνεύει να απαξιωθεί σε μεγάλο βαθμό με ευθύνη των 12 ομάδων και των διοικήσεων τους. Σκοτώνουν το προϊόν, για να μην καταστραφούν οικονομικά, μιας και τα τελευταία χρόνια ζούσαν σε μία φούσκα υπέρογκων ποσών που… έσκασε η πανδημία.
Η κλειστή λίγκα της European Super League «κλειδώνει» τα μεγάλα έσοδα 12 ομάδων, των λίγων δηλαδή, των πλουσίων με λίγα λόγια. Και «σκοτώνει» τα όνειρα εκατοντάδων ομάδων στην Ευρώπη.
Η στάση του ελληνικού ποδοσφαίρου
Στην Ελλάδα, παρότι είμαστε αρκετά μακριά από αυτό το γκρουπ ομάδων, ο Θοδωρής Ζαγοράκης ως πρόεδρος της ΕΠΟ αντιτάχθηκε του νέου σχεδίου, ενώ ο Πέδρο Μαρτίνς, ο προπονητής του νταμπλούχου Ολυμπιακού σε λίγα λόγια είπε την πικρή αλήθεια αναφέροντας «Είναι κάτι που εδώ και χρόνια υποψιαζόμαστε ότι θα συμβεί και κάποια στιγμή ξέραμε πως θα συνέβαινε. Είναι πραγματικά μία μεγάλη επανάσταση στο παγκόσμιο ποδόσφαιρο γιατί θα απομακρύνει το ποδόσφαιρο ως λαϊκό άθλημα από τον κόσμο, από τον λαό, από τις πιο μικρές ομάδες και τις πιο φτωχές χώρες». Η Ελλάδα όμως είναι μακριά από αυτό το πάρτι, όπως και οι περισσότερες χώρες της Ευρώπης. Στο Βελιγράδι και στο… κάθε αντίστοιχο Βελιγράδι το 1992 πανηγύριζαν την κατάκτηση του Πρωταθλητριών. Τώρα το κάθε «Βελιγράδι» και η κάθε Αθήνα πανηγυρίζει έξαλλα αν μπει στους ομίλους των «32». Τα δεδομένα άλλαξαν...
Τα έσοδα της νέας λίγκας σοκάρουν!
Ηδη σε ανακοίνωσή της η European Super League γνωστοποίησε ότι έχει εξασφαλίσει χρηματοδότηση 4.000.000.000, χωρίς να κατονομάσει την πηγή της. Τα ρεπορτάζ των ημερών ήθελαν το χρηματοπιστωτικό ίδρυμα JP Morgan πίσω από τη χρηματοδότηση, κάτι που επιβεβαίωσε ο ίδιος ο αμερικανικός κολοσσός το πρωί της Δευτέρας στο ειδησεογραφικό πρακτορείο Reuters.
Στην ιδρυτική διακήρυξή της η European Super League ανακοίνωσε ότι θα μοιράσει το ποσό των 3.500.000.000 στα 12+3 ιδρυτικά μέλη της με την υπογραφή της συμφωνίας ένταξης στον οργανισμό. Κάθε σύλλογος θα εισπράξει μάξιμουμ 350.000.000 από αυτά τα χρήματα, με την προϋπόθεση να τα χρησιμοποιήσει σε υποδομές, αναπτυξιακά προγράμματα, ακαδημίες ή για να αμβλύνει τον αντίκτυπο της πανδημίας και όχι για λειτουργικά έξοδα όπως μεταγραφές και συμβόλαια ποδοσφαιριστών. Με λίγα λόγια θα πληρώσουν τις… τρύπες από την πανδημία.
Αυτά τα χρήματα παίζουν το ρόλο... πριμ υπογραφής και δεν είναι τα πάγια έσοδα στα οποία προσβλέπουν οι σύλλογοι της European Super League. Συνολικά, οι δεσμεύσεις του νεοσύστατου φορέα και των χρηματοδοτών του κάνουν λόγο για τουλάχιστον 10.000.000.000 για κάθε σύλλογο σε βάθος χρόνου. Ο χρονικός ορίζοντας δεν έχει προσδιοριστεί επισήμως, όμως τα διεθνή ΜΜΕ κάνουν λόγο για 23 χρόνια.
Η φιλοσοφία γύρω από τη νέα διοργάνωση είναι οι ομάδες να ανταμείβονται για τους αγώνες που δίνουν και όχι τόσο για την επιτυχία τους σε αυτούς τους αγώνες. Γι' αυτόν το λόγο, κάθε σύλλογος υπολογίζεται ότι θα κερδίζει περίπου 180.000.000 ετησίως για τους 18 αγώνες του στη φάση των ομίλων, ενώ αν φτάσει μέχρι την κατάκτηση του τροπαίου, θα εισπράττει περίπου 30.000.000 παραπάνω. Άρα δίδεται ένα μεγάλο μπόνους στην συμμετοχή στη διοργάνωση και δεν δίνουν κίνητρο στην επιτυχία, στις νίκες. Όπως συμβαίνει ακριβώς στο NBA. Μόνο που εκεί αφορά μόνο και μία χώρα με συγκεκριμένη φιλοσοφία και νοοτροπία και όχι μία ολόκληρη Ήπειρο με τόσες χώρες που αγαπούν το ποδόσφαιρο διαφορετικά…
Από εδώ και πέρα...
Τι θα γίνει από εδώ και πέρα; Οι απειλές από UEFA-FIFA θα συνεχιστούν, αλλά δεν μπορούν να πετύχουν και πολλά. Οι 12 ομάδες δεν δείχνουν όμως να κάνουν πίσω μπροστά στο φάσμα της οικονομικής καταστροφής τους και απειλούν με τη σειρά τους για δικαστικά μπλεξίματα. Μάλιστα, θεωρούν ότι θα ξεκινήσουν άμεσα για την νέα σεζόν και ανακοινώνουν ότι είναι παν-έτοιμες.
FIFA-UEFA είναι άμοιρες ευθυνών; Οχι. Μπορεί ο κορωνοϊός να είναι ο κύριος υπεύθυνος για αυτό που παρακολουθούμε, αλλά UEFA-FIFA έκαναν σημαντικά λάθη που έφεραν ανισότητες και ρήξεις. Και όσον αφορά την απειλή σε παίκτες ότι δεν θα παίξουν στο επόμενο Μουντιάλ, μην ξεχνάμε ότι η ίδια η FIFA των σκανδάλων έδωσε τη διοργάνωση στο Κατάρ και μάλιστα για να γίνει χειμώνα σε μία απόφαση-ντροπή στην ιστορία. Και τώρα θα πει στους μεγάλους αστέρες δεν θα παίξετε εκεί; Δύσκολο…
Για το φινάλε: Η «αμερικανοποίηση» του ευρωπαϊκού ποδοσφαίρου ήταν κάτι που φαινόταν στον ορίζοντα εδώ και καιρό και κάποια στιγμή θα ερχόταν. Να που ήρθε…
Τα αφεντικά των ομάδων που δημιουργούν την European Super League:
