Δημόσια και ιδιωτικά κτίρια ανοίγουν τις πύλες τους στο κοινό δωρεάν και η πόλη μετατρέπεται σε ένα μεγάλο μουσείο, με ξεναγήσεις και εκθέματα τα ίδια τα κτίρια και την αρχιτεκτονική της.
Το Open House Athens θα πραγματοποιηθεί το Σαββατοκύριακο 5-6 Απριλίου με ξεναγήσεις σε 70 κτίρια και παράλληλες δράσεις που θα ξεκινήσουν από το Σάββατο 29 Μαρτίου.
Το Open House είναι ένας από τους σημαντικότερους διεθνείς θεσμούς για την ανάδειξη και προώθηση της αρχιτεκτονικής. Η ιδέα ξεκίνησε από το Λονδίνο το 1992 και μέχρι σήμερα διαδόθηκε σε πολλές πόλεις ανά την υφήλιο. Η δράση Open House προσκαλεί το ευρύ κοινό να εξερευνήσει και να κατανοήσει την αξία της αρχιτεκτονικής.
Δωρεάν ξεναγήσεις σε κτίρια με αρχιτεκτονικό ενδιαφέρον
Μεσα από ένα πλούσιο πρόγραμμα ξεναγήσεων σε μουσεία, νεοκλασικά, διαμερίσματα, αρχιτεκτονικά γραφεία, επιλέξαμε 10 διαδρομές με ξεχωριστό ενδιαφέρον.
Κτίριο κατοικιών στη Φειδίου
Αλλαξε όψη ολόκληρο το τετράγωνο στη Φειδίου. Κτίριο γραφείων της δεκαετίας του ’60, που κάποτε στέγαζε την εφημερίδα «Απογευματινή» και παρέμεινε κενό τα τελευταία χρόνια, μεταμορφώνεται το 2025 σε κτίριο κατοικιών από το αρχιτεκτονικό γραφείο Deda & Architects.
Το κτίριο συνδυάζει τη σύγχρονη αισθητική με τη λειτουργικότητα, προσφέροντας στους κατοίκους έναν αρμονικό συνδυασμό άνεσης και εκλεπτυσμένου αστικού τρόπου ζωής.
05/04 12:00-18:00 Τελευταία είσοδος: 20′ πριν τη λήξη του ωραρίου. Φωτογραφίες: αρχείο αρχιτεκτόνων
Ωνάσειος Βιβλιοθήκη
Νεοκλασικό κτίριο των αρχών του 20ού αιώνα, που σχεδιάστηκε από τον αρχιτέκτονα Αναστάσιο Μεταξά και αποκαταστάθηκε το 1991 από τον αρχιτέκτονα Βασίλη Τσεγκή.
- Για την είσοδο στο κτίριο απαιτείται ταυτότητα
05/04 11:00-15:00. 06/04 11:00-15:00. Τελευταία είσοδος: 20′ πριν τη λήξη του ωραρίου. Φωτογραφία: αρχείο Βιβλιοθήκης
Aρχείο Καβάφη
Διατηρητέο κτίριο του 1910 με στοιχεία εκλεκτικισμού, που επεκτάθηκε το 1989. Σήμερα στεγάζει το Αρχείο Καβάφη, έναν χώρο με γραπτά και βιβλία του ποιητή, προσωπικά του αντικείμενα κι έπιπλα, πλαισιωμένα από έργα τέχνης, που δημιουργήθηκε από το Ίδρυμα Ωνάση και εγκαινιάστηκε τον Νοέμβριο του 2023. Την αρχιτεκτονική μελέτη επιμελήθηκε το Flux-office της Εύας Μανιδάκη και του Θανάση Δεμίρη.
- Για την είσοδο στο κτίριο απαιτείται ταυτότητα
05/04 12:00-18:00, 06/04 12:00-18:00. Τελευταία είσοδος: 20′ πριν τη λήξη του ωραρίου. Φωτογραφία: Στέλιος Τζέτζιας
Παλαιό (ΜΙΚΡΟ) Χρηματιστήριο
Το Χρηματιστήριο Αξιών Αθηνών εγκαταστάθηκε στο κτίριο αυτό, την τέταρτη κατά σειρά έδρα του, το Νοέμβριο του 1891, στις εγκαταστάσεις που ενοικίαζε από τον ιδιοκτήτη Κωσταντίνο Βούλτσο. Παρέμεινε σε αυτό μέχρι το Noέμβριο του 1934, όταν μεταφέρθηκε στο σημερινό κτίριο επί της οδού Σοφοκλέους, ιδιοκτησίας της Εθνικής Τράπεζας της Ελλάδος.
Η αποκατάσταση του κτιρίου έγινε το 1997 από τον αρχιτέκτονα Γιάννη Κίζη. Το κτίριο ξεχωρίζει για τον επιβλητικό αρχιτεκτονικό του διάκοσμο, τόσο στο εξωτερικό και κυρίως στο εσωτερικό, ο οποίος ακολουθεί τις αρχές του εκλεκτισμού.
05/04 10:00-14:00, 06/04 10:00-14:00. Τελευταία είσοδος: 20′ πριν τη λήξη του ωραρίου. Φωτογραφίες: αρχείο Εθνικής Τράπεζας της Ελλάδος και ΜΙΕΤ
Βρετανικη Σχολή Αθηνών
Η Βρετανική Σχολή Αθηνών (BSA) ιδρύθηκε το 1886. Σήμερα έχει εξελιχθεί σε ένα δυναμικό κέντρο έρευνας σε όλους τους τομείς, προσφέροντας στέγη για μεταπτυχιακούς φοιτητές και ερευνητές από το εξωτερικό.
Οι εγκαταστάσεις της βρίσκονται μέσα σε μια πράσινη όαση και περιλαμβάνουν διάφορα κτίρια, όπως ο ξενώνας Macmillan (1897 και επεκτάσεις), μια εκτεταμένη βιβλιοθήκη –μεταξύ άλλων, το Finlay Common Room, Penrose Memorial Library (1904), το Payne Room (1938 και επεκτάσεις το 1965-67, 1985) και το Kollakis Wing (2007)– καθώς και το εργαστήριο Marc and Ismene Fitch για αρχαιολογικές επιστήμες (ιδρύθηκε το 1974, επεκτάθηκε το 1987).
05/04 10:00-16:00. Φωτογραφίες: αρχείο Σχολής
Ατελιέ Οδού Κυκλάδων και Οικία Σπητέρη
Ένα από τα πιο χαρακτηριστικά δείγματα μοντέρνας αρχιτεκτονικής της Αθήνας, που παραμένει αναλλοίωτο στο πέρασμα του χρόνου, έργο του αρχιτέκτονα Αριστομένη Προβελέγγιου, που χτίστηκε το 1958. Το 2009 ανακαινίστηκε με ευαισθησία από τον αρχιτέκτονα Διονύση Σοτοβίκη, ο οποίος το χρησιμοποιεί ως ατελιέ.
Το 2021 το ατελιέ επεκτάθηκε στο διπλανό κτίσμα, την οικία Σπητέρη, το οποίο είναι επίσης επισκέψιμο στις ξεναγήσεις.
05/04 12:00-18:00, 06/04 12:00-18:00. Τελευταία είσοδος: 20′ πριν τη λήξη του ωραρίου. Φωτογραφίες: Φάνης Παυλόπουλος, αρχείο ιδιοκτήτη
Διατηρητέο κτίριο στην Πλάκα (ΜΙΕΤ)
Διατηρητέο κτίριο που μετά την απελευθέρωση λειτούργησε ως ένα από τα πρώτα ξενοδοχεία, με το συμβολικό όνομα «Ευρώπη». Στέγασε διαδοχικά το Β’ Γυμνάσιο (1852-1880), το Φρουραρχείο Αθηνών (1881), το Κακουργιοδικείο (1890-1910), οικογένειες προσφύγων (1922), αλλά και οικογένειες που νοίκιαζαν δωμάτια κατά τη δεκαετία του ’40 και του ’60. Το 1959 περιήλθε στην ιδιοκτησία της Εθνικής Τράπεζας και το 1975 αποφασίστηκε να στεγάσει το Μορφωτικό της Ίδρυμα. Μεταξύ των ετών 1980-1984 πραγματοποιήθηκε η αποκατάστασή του, βάσει μελέτης των αρχιτεκτόνων Α. Σ. Καλλιγά και Α. Γ. Ρωμανού.
05/04 11:00-17:00 Τελευταία είσοδος: 20′ πριν τη λήξη του ωραρίου. Φωτογραφίες: αρχείο ΜΙΕΤ
Ιστορικό Υφαντουργείο Σ.Ε.Ν.
Το Ιστορικό Υφαντουργείο του Συλλόγου Εκπαιδεύσεως Νεανίδων ανήκει σε ένα κτιριακό συγκρότημα που χτίστηκε από το 1878 ως το 1901 σε σχέδια του αρχιτέκτονα Νικολάου Λύσσιπου και συνιστά ένα μοναδικό διατηρούμενο ενιαίο οικοδομικό τετράγωνο στο μέτωπο της Πλάκας. Επισκέψιμος θα είναι ο πρώτος όροφος του κτιρίου, όπου εκτίθεται σπάνια συλλογή εργαλείων προβιομηχανικής κλωστοϋφαντουργίας.
05/04 11:00-15:00, 06/04 11:00-15:00. Τελευταία είσοδος: 20′ πριν τη λήξη του ωραρίου. Φωτογραφίες: αρχείο Σ.Ε.Ν.
ΓΡΑΦΕΙΟ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ-ΜΕΓΑΡΟ ΜΑΥΡΟΜΙΧΑΛΗ
Διατηρητέο νεοκλασικό κτίριο του 1870, που αποκαταστάθηκε το 1993 από τους Β. & Ι. Γιαννώτη, Π. Χατζησαράντη, Δ. Κλεισιούνη κι εν συνεχεία το 1999 από την τεχνική εταιρεία ΕΔΡΑΣΙΣ, για να στεγάσει το Γραφείο του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στην Ελλάδα.
- Για την είσοδο στο κτίριο απαιτείται ταυτότητα
05/04 12:00-16:00, 06/04 12:00-16:00. Τελευταία είσοδος: 20′ πριν τη λήξη του ωραρίου. Φωτογραφίες: Gavriil Papadiotis (www.gavriilux.com)
Πύργος Πειραιά
Τοπόσημο του Πειραιά, το δεύτερο ψηλότερο κτίριο της χώρας, άρχισε να οικοδομείται το 1972, παρέμεινε ημιτελές για δεκαετίες και ανακατασκευάστηκε πλήρως το 2021-23.
Σήμερα αποτελεί τον πρώτο «πράσινο» και ψηφιακό ουρανοξύστη της Ελλάδας.
Τον αρχικό σχεδιασμό του΄70 ανέλαβε το αρχιτεκτονικό γραφείο του Αλέξανδρου Λοΐζου, σε συνεργασία με τους Ιωάννη Βικέλα και Δημοσθένη Μολφέση. Για την ανακατασκευή του το 2021-23 συνεργάστηκαν το αρχιτεκτονικό γραφείο PILA, που ανέλαβε τον σχεδιασμό των όψεων, το γραφείο ASPA – KST για τους εμπορικούς χώρους, ενώ η νέα γενική αρχιτεκτονική μελέτη ανατέθηκε στην Betaplan. Την υλοποίηση του έργου ανέλαβαν, μεταξύ άλλων, η Dimand και η Prodea Investments.
05/04 11:00-17:00. Τελευταία είσοδος: 20′ πριν τη λήξη του ωραρίου. Φωτογραφία Νίκος Δανιηλίδης