Το Open House είναι ένας σημαντικός διεθνής θεσμός, με θεματικές ξεναγήσεις στην πόλη, για την ανάδειξη και προώθηση της αρχιτεκτονικής.
Το Open House Athens επιστρέφει το Σαββατοκύριακο 5 και 6 Απριλίου, με 70 κτίρια και μια σειρά από παράλληλες δράσεις που ξεκινούν από το Σάββατο 29 Μαρτίου.
Επιπλέον, όσοι αγαπούν τις ξεναγήσεις, θα ήθελαν και δεν μπορούν να βρεθούν στα σημεία, υπάρχει δυνατότητα να τις παρακολουθήσουν μέσω live streaming, δωρεάν.
Τι είναι οι ξεναγήσεις του Open House
Η ιδέα ξεκίνησε από το Λονδίνο το 1992 και μέχρι σήμερα διαδόθηκε σε πολλές πόλεις ανά την υφήλιο. Η δράση Open House προσκαλεί το ευρύ κοινό να εξερευνήσει και να κατανοήσει την αξία της αρχιτεκτονικής. Κάθε χρόνο για ένα διήμερο, δημόσια και ιδιωτικά κτίρια ανοίγουν τις πύλες τους στο κοινό δωρεάν και η πόλη μετατρέπεται σε ένα μεγάλο μουσείο, με εκθέματα τα ίδια της τα κτίρια και την αρχιτεκτονική της. Στην Αθήνα πραγματοποιείται από το 2014 κάθε άνοιξη.
Οι θεματικές διαδρομές του OPEN HOUSE Athens μάς μεταφέρουν σε ένα ταξίδι στον χρόνο και μας ξεναγούν σε πλευρές της πόλης λιγότερο γνωστές, αλλά με ιδιαίτερο ενδιαφέρον, αρχιτεκτονικό και ιστορικό.
Τρεις είναι οι διαδρομές στη φετινή διοργάνωση, που αρχίζει το προσεχές Σάββατο: σε αρχοντικά της Κηφισιάς, στη Φωκίωνος Νέγρη στην Κυψέλη καθώς και σε διαδρομές στη φωτισμένη Αθήνα.
Η Κυψέλη μέσα από την οδό Φωκίωνος Νέγρη
Η Κυψέλη, από προάστιο των Αθηνών, μεταμορφώνεται στις αρχές του 20ού αιώνα σε πυκνοδομημένο αστικό περιβάλλον.
Αρχίζουν να εμφανίζονται οι πρώτες αστικές επαύλεις, τη θέση των οποίων σε λίγες δεκαετίες καταλαμβάνουν οι πρώτες πολυκατοικίες με στοιχεία του Μοντέρνου κινήματος.
Η εισαγωγή για πρώτη φορά της έννοιας της οριζόντιας ή κατ’ ορόφους ιδιοκτησίας δίνει το έναυσμα για το φαινόμενο της έντονης ανοικοδόμησης που ακολούθησε. Τη δεκαετία του '30, ένας κεντρικός πνεύμονας πρασίνου δημιουργείται πάνω από το ρέμα Λεβίδη: η γνωστή «πράσινη λεωφόρος» της Φωκίωνος Νέγρη. Το νέο αυτό γραμμικό πάρκο αλλάζει δραστικά την εικόνα της οδού, ενώ οι νέες κατασκευές όπως η Αγορά της Κυψέλης και οι Πολυκατοικίες Κανάκη και Λαναρά, πρωτοστατούν στη μετέπειτα οικοδόμηση των οικοπέδων πάνω στην οδό, η οποία διαδραματίστηκε την περίοδο του Μεσοπολέμου και κυρίως από τα μέσα της δεκαετίας του '30 έως και το 1940, και μεταπολεμικά τις δεκαετίες '50 και '60. Σήμερα, παρά τη συνοχή του αστικού ιστού, η εικόνα της Κυψέλης περιλαμβάνει ένα συνονθύλευμα αρχιτεκτονικών μορφών και ιστορικών φάσεων της πόλης των Αθηνών, δείγματα των οποίων βρίσκονται στον σημερινό πεζόδρομο της Φωκίωνος Νέγρη.
Στη διαδρομή αυτή θα γνωρίσουμε την ιστορία της περιοχής της Κυψέλης μέσα από την αρχιτεκτονική του δημόσιου χώρου της Φωκίωνος Νέγρη, καθώς και μέσα από τη μεσοπολεμική και μεταπολεμική αρχιτεκτονική της.
- 29 & 30 Μαρτίου / 11:00-15:00, εκκίνηση ανά 30′. Σημείο εκκίνησης Φωκίωνος Νέγρη 84 & πλ. Κανάρη, σημείο τερματισμού Φωκίωνος Νέγρη & Δροσοπούλου
Τα αρχοντικά της Κηφισιάς
OPEN WALKS
Στα τέλη του 19ου αιώνα εμφανίστηκε στην Αθήνα ένας νέος τύπος κατοικίας, αυτός της παραθεριστικής, με πιο έντονη την ανάπτυξη του φαινομένου στην περιοχή της Κηφισιάς. Η Κηφισιά προσείλκυσε πλήθος επιφανών ανθρώπων των τεχνών, των γραμμάτων αλλά και της πολιτικής σκηνής, οι οποίοι ανοικοδόμησαν τις εξοχικές τους επαύλεις εκεί, θέτοντάς την στο επίκεντρο των κοσμικών κύκλων.
Μέσα από έναν περίπατο στο Στροφύλι της Κηφισιάς, συναντά κανείς εντυπωσιακές, γοητευτικές επαύλεις, τα λεγόμενα «αρχοντικά». Γρήγορα μπορεί κανείς να παρατηρήσει τη μεγάλη ποικιλία αρχιτεκτονικών ρυθμών και ρευμάτων που υιοθετήθηκαν στις βίλες, λόγω της επαφής των ιδιοκτητών και των αρχιτεκτόνων τους με την κεντρική Ευρώπη. Ως αποτέλεσμα, στο προάστιο γειτνιάζουν μεταξύ τους κτίρια νεοβυζαντινά, φρουριακά, κεντροευρωπαϊκά, αναγεννησιακά, ρομαντικά κ.ά., δημιουργώντας ένα ποικιλόμορφο αρχιτεκτονικά περιβάλλον που σε συνδυασμό με την παρουσία πρασίνου μαγεύει κάθε επισκέπτη.
Στόχος της διαδρομής που έχει ως αφετηρία το Άλσος Κηφισιάς είναι να ταξιδέψουν οι επισκέπτες στον χρόνο, όταν η γειτονιά αυτή φιλοξενούσε πλήθος σημαντικών προσωπικοτήτων της εποχής και αποτελούσε το κέντρο των εξελίξεων.
- 29 & 30 Μαρτίου / 11:00-15:00, εκκίνηση ανά 30′. Σημείο εκκίνησης Άλσος Κηφισιάς, είσοδος από Γρ. Λαμπράκη, σημείο τερματισμού Οικία Παύλου Μελά, Τατοΐου 50
Ανακαλύπτοντας την Αθήνα μέσα από το φως
Για πρώτη φορά φέτος, το Open House Athens συνεργάζεται με την IFI Lighting, για να αναδείξει την αρχιτεκτονική κληρονομιά της Αθήνας μέσα από το φως. Σε αυτή τη διαδρομή, τρία εμβληματικά κτίρια -η Στοά Ιπποκράτους, το Εθνικό Θέατρο και το νεοκλασικό του ξενοδοχείου Fresh- συνθέτουν ένα αφήγημα που διατρέχει τη νεότερη αρχιτεκτονική ιστορία της πόλης.
Ο φωτισμός, πέρα από τεχνική παρέμβαση, λειτουργεί ως εργαλείο πολιτιστικής αφήγησης, αναδεικνύοντας τη σημασία της αρχιτεκτονικής κληρονομιάς στη σύγχρονη εποχή. Στη Στοά Ιπποκράτους, η σύγχρονη επανασχεδίαση και η μελετημένη χρήση φωτός αποκαθιστούν τη χαμένη αίγλη των εμπορικών στοών, που αποτέλεσαν ζωντανά κομμάτια του αθηναϊκού ιστού. Το Εθνικό Θέατρο, αριστούργημα του Τσίλλερ, φωτίζεται με τρόπο που αναδεικνύει τον μνημειακό του χαρακτήρα, συνομιλώντας με το αστικό τοπίο. Το νεοκλασικό του ξενοδοχείου Fresh, γνωστό παλαιότερα ως «Ξενοδοχείον Πίνδαρος», με τη διαχρονική του κομψότητα, αποκτά νέα πνοή μέσω ενός φωτισμού που αναδεικνύει τις ιστορικές του λεπτομέρειες, συνδέοντάς το με τη σύγχρονη ταυτότητα της Αθήνας.
Στον περίπατο αυτόν, οι επισκέπτες βιώνουν την αρμονική συνύπαρξη παρελθόντος και παρόντος μέσα από τον σύγχρονο φωτισμό σε ιστορικά κτίρια που αναδεικνύει την αρχιτεκτονική κληρονομιά, διατηρεί την παράδοση και, ταυτόχρονα, κοιτάζει προς το μέλλον.
- 29 & 30 Μαρτίου / 19:00-20:30, εκκίνηση ανά 30′, Σημείο εκκίνησης Στοά Ιπποκράτους, Ιπποκράτους 3-5, τερματισμός Ξενοδοχείο Fresh, Αθηνάς 59
MADE IN ATHENS
Παράλληλη δράση
Η παράλληλη αυτή δράση περιλαμβάνει ξεναγήσεις σε χώρους δημιουργίας και παραγωγής της πόλης και έχει στόχο να αναδείξει τη δημιουργική πλευρά της πόλης, συστήνοντας στο κοινό καταξιωμένους αλλά και ανερχόμενους δημιουργούς που δραστηριοποιούνται στην Αθήνα και ξεχωρίζουν στον εργασιακό τους κλάδο. Οι ξεναγήσεις πραγματοποιούνται από τους ίδιους τους δημιουργούς-παραγωγούς, και το κοινό έχει τη δυνατότητα να γνωρίσει τον τρόπο με τον οποίο δουλεύουν, χρησιμοποιώντας σύγχρονες και παραδοσιακές μεθόδους, να εξερευνήσουν τους χώρους δημιουργίας τους και να κατανοήσουν τη διαδικασία παραγωγής των προϊόντων τους.
* Απαιτείται η δημιουργία μιας ηλεκτρονικής ταυτότητας (QR code) για κάθε επισκέπτη. Η ηλεκτρονική ταυτότητα δεν αντιστοιχεί σε κράτηση ή σειρά προτεραιότητας, απλώς διευκολύνει τη διαδικασία καταγραφής των επισκεπτών στους χώρους που επισκέπτονται.
Δείτε τα 70 κτίρια που περιλαμβάνονται στο φετινό Open House ΕΔΩ
LIVE STREAMING TOURS: Παράλληλη δράση
Η διαδικτυακή αυτή δράση δίνει τη δυνατότητα στο κοινό να παρακολουθήσει διαδικτυακά ξεναγήσεις μέσω live streaming σε ορισμένα από τα κτίρια του προγράμματος. Οι ξεναγήσεις θα μεταδοθούν μέσω live μετάδοσης στο Instagram, ενώ αργότερα θα είναι διαθέσιμες ως reels στο προφίλ του @openhouseathens.