Στη διάρκεια της Επταετίας ένας μεγάλος αριθμός Ελλήνων, κάθε ηλικίας, κοινωνικής προέλευσης ή επαγγελματικής ιδιότητας, κατέφυγαν στο Παρίσι που δεν άργησε να μετατραπεί σ’ έναν από τους σημαντικότερους χώρους αντίστασης ενάντια στο στρατιωτικό καθεστώς της Αθήνας. Ανάμεσα στους εκεί Έλληνες εξόριστους, ήταν και ο κορυφαίος μας συνθέτης, Μίκης Θεοδωράκης.
Σε μία φωτογραφία, βλέπουμε τον Μίκη Θεοδωράκη να δίνει συνέντευξη Τύπου στο Παρίσι. Στο πάνελ παρευρίσκεται και η Μελίνα Μερκούρη. Είναι Απρίλιος του 1970 και ο συνθέτης έχει μόλις αφεθεί από τη χούντα, ύστερα από διεθνείς πιέσεις. Από εκεί, απευθύνει αγωνιστικό κάλεσμα για την πτώση της δικτατορίας και την επαναφορά της Δημοκρατίας στην Ελλάδα. Κηρύσσοντας αγώνα ανένδοτο ενάντια στο στρατιωτικό καθεστώς, ο Μίκης Θεοδωράκης δίνει αμέσως συναυλίες, όλες με το μήνυμα «Κάτω η χούντα!».
Η Γαλλία προσέφερε εκείνα τα χρόνια, ευνοϊκές συνθήκες για την ανάπτυξη ενός εξ αποστάσεως πολιτικού αγώνα κατά της χούντας.
Φωτογραφίες από το αρχείο του Σίμου Τσαπνίδη, χρονολογημένες τον Νοέμβριο του 1972, παρουσιάζουν συναυλία του Μίκη Θεοδωράκη στο Παρίσι, με τους Πέτρο Πανδή, Μαρία Φαραντούρη, Αφροδίτη Μάνου και Αχιλλέα Κωστούλη.
Σε μία από αυτές, βλέπουμε τον συνθέτη να τραγουδά (πιθανώς την Ρωμιοσύνη μην την κλαις), ενώ τον χειροκροτούν γεμάτοι χαμόγελα οι νεαροί ακροατές (οι περισσότεροι Έλληνες φοιτητές).
Η συναυλία δόθηκε στο θέατρο Παλέ Γκαρνιέ (Palais Garnier) και πρόκειται για την παρουσίαση του έργου «18 Λιανοτράγουδα της Πικρής Πατρίδας», σε ποίηση Γιάννη Ρίτσου. Το έργο περιλαμβάνει 18 τετράστιχα του Γιάννη Ρίτσου, γραμμένα από τον μεγάλο μας ποιητή, ενώ βρισκόταν σε τόπους εξορίας, όπου τον είχε απομονώσει η χούντα (Παρθένι και Σάμο). Γράφτηκαν ύστερα από κρυφή έκκληση του Μίκη Θεοδωράκη.
Από το φωτογραφικό απόθεμα προκύπτει πως στο φουαγιέ του θεάτρου, όπου δόθηκε η συναυλία, εκτίθονταν και 18 σχέδια του Μίνου Αργυράκη, εμπνευσμένα από τα Λιανοτράγουδα.
Ο Σίμος Τσαπνίδης φωτογράφισε και τα σχέδια αυτά - ένα από αυτά παραθέτουμε εδώ. Η Ρωμιοσύνη που παριστάνεται με τα βασανισμένα πρόσωπα ενός άντρα, μιας γερασμένης γυναίκας και ενός παιδιού, προχωρά στον δύσκολο δρόμο της, ενώ έχει την προστασία αγγέλου.
Οι φωτογραφίες αυτές αποδεικνύουν πως η πρώτη παρουσίαση των 18 Λιανοτράγουδων, δεν έγινε στο Λονδίνο (όπως πολλοί πιστεύουν), αλλά στο Παρίσι.
Δημοσιεύουμε ακόμα, σπάνιο φωτογραφικό υλικό, από συναυλία του Μίκη Θεοδωράκη στο Παρίσι, το 1974. Η συναυλία γίνεται στο Maison de la Mutualité.
Ο Μίκης Θεοδωράκης, παρουσιάζει το ορατόριο Canto General σε ποίηση Πάμπλο Νερούδα. Ένα μεγάλο πανό στη σκηνή, γράφει VIVE LA LUTTE ANTIMPERIALISTE DU PEUPLE CHYPRIOTE (Ζήτω ο Αντιιμπεριαλιστικός Αγώνας του Κυπριακού Λαού), αφού η συναυλία γίνεται λίγο μετά την Τουρκική εισβολή στην Κύπρο.
Δεν είναι τυχαίο που οι απανταχού Έλληνες, αγάπησαν τον Μίκη Θεοδωράκη. Τα τραγούδια του αποτελούν Εθνική Μνήμη, ενώνουν, ξεπερνούν ιδεολογίες, δίνουν ελπίδα, ζωντανεύουν αλησμόνητες πατρίδες και πανανθρώπινα όνειρα.
Είναι χαρακτηριστική, για το μέγεθος της αγάπης στον Μίκη Θεοδωράκη, η φωτογραφία που τραβά το 1970 ο Σίμος Τσαπνίδης, στο Σωματείο Ελλήνων Εργαζομένων στο Παρίσι. Εκεί οι Έλληνες είχαν αναρτημένο το πανό που έγραφε ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ Η ΘΑΝΑΤΟΣ. ΤΟ ΛΑΒΑΡΟ ΜΑΣ ΓΡΑΦΕΙ HELLAS THEODORAKIS!
