Ηταν πιο σύντομη, πιο χειροποίητη, η τελετή παράδοσης παραλαβής στο Φεστιβάλ Αθηνών και Επιδαύρου σε σχέση με αυτή του Εθνικoύ. Ο Θεοδωρόπουλος παρέδωσε με μια αγκαλιά στην Κατερίνα Ευαγγελάτου, που ήταν σαφές από τη στάση της ότι αναγνωρίζει το βάρος της ευθύνης, ενώ Μενδώνη και Γιατρομανωλάκης ανέβασαν τον πήχη για τον θεσμό.
Η αλήθεια είναι ότι δεν περιμέναμε εκπλήξεις στην τελετή παράδοσης παραλαβής που έγινε το πρωί της Δευτέρας στο Φεστιβάλ Αθηνών και Επιδαύρου, ανάμεσα στον απερχόμενο Βαγγέλη Θεοδωρόπουλο και τη νέα διευθύντρια Κατερίνα Ευαγγελάτου, παρουσία της υπουργού Πολιτισμού Λίνας Μενδώνη και του γενικού γραμματέα Σύγχρονου Πολιτισμού Νικόλα Γιατρομανωλάκη. Είχαμε ήδη ζήσει λίγες μέρες πριν την αντίστοιχη τελετή στο Εθνικό Θέατρο. Και όμως δεν έλειψαν οι εκπλήξεις που προήλθαν από την πολιτική ηγεσία.
Φεστιβάλ, μια εκρηκτική εξαίρεση
Τι είδαμε; Το θερμό κλίμα μεταξύ των τεσσάρων, την αυθεντικά θερμή παράδοση από τον Βαγγέλη Θεοδωρόπουλο «στα δυναμικά χέρια της Κατερίνας» (από την πρώτη μέρα που ανακοινώθηκε ότι τον διαδέχεται η Κατερίνα Ευαγγελάτου βρίσκεται σε επικοινωνία μαζί της και την ενημερώνει για ότι χρειάζεται), το στρίμωγμά τους στις μικρές πολυθρόνες κάτω από τις τέσσερις αφίσες του Φεστιβάλ από τα χρόνια διεύθυνσης του Θεοδωρόπουλου, την πιο τρακαρισμένη Κατερίνα Ευαγγελάτου που έχω δει ποτέ με σαφή συναίσθηση της ευθύνης που αναλαμβάνει. Ακούσαμε την υπουργό να επαινεί τον Βαγγέλη Θεοδωρόπουλο «έβγαλε τον καλύτερο εαυτό του στο Φεστιβάλ», να υπογραμμίζει πώς άνοιξε το Φεστιβάλ σε όλη την πόλη και σε ευρύ κοινό. Ακούσαμε τον Βαγγέλη Θεοδωρόπουλο να λέει ότι θα μεταφέρει τις εμπειρίες και τις γνώσεις που συγκέντρωσε σε πιο μικρή κλίμακα στο δικό του θέατρο, στο Θέατρο του Νέου Κσμου (όπου δίνει συνέντευξή για το πρόγραμμά του την προσεχή Δευτέρα). Μέχρι εδώ τα αναμενόμενα.
Βαθαίνοντας στην ουσία, η σύντομη ομιλία της Κατερίνας Ευαγγελάτου έδωσε το στίγμα με λέξεις ισχυρές: θα διευθύνει με δημιουργική ορμή το Φεστιβάλ διατηρώντας παράλληλα την προσωπική της καλλιτεχνική δράση. «Θέλω το Φεστιβάλ να αποτελέσει μια εκρηκτική εξαίρεση του χειμερινού ρυθμού και του τρόπου λειτουργίας της πολιτιστικής ζωής» ξεκαθάρισε. Και υποσχέθηκε έναν ανοιχτό διάλογο της σύγχρονης ελληνικής δημιουργίας με τις παγκόσμιες σκηνές.
Η υπουργός Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη, πέρα από τα τυπικά όμως, μίλησε με νόημα για μια άλλη διάσταση του Φεστιβάλ προφανώς δίνοντας το δικό της μήνυμα για το πώς θέλει να μετασχηματιστεί, σε μια εποχή που ο ελληνικός πολιτισμός μπαίνει σε φάση δυναμικής εξωστρέφειας και ετοιμάζεται για τον στόχο του εορτασμού 200 ετών από το 1821. «Ξέρει πολύ καλά η κυρία Ευαγγελάτου αυτό που ξέρουμε όλοι. Ότι πολλές πόλεις ζουν από τα φεστιβάλ.», είπε με νόημα. Για να προχωρήσει ακόμα παραπέρα αυτή την προφανή στρατηγική επιλογή της πολιτικής ηγεσίας ο Νικόλας Γιατρομανωλάκης, λέγοντας πως το Φεστιβάλ Αθηνών και Επιδαύρου προφανώς απευθύνεται στο ελληνικό κοινό, αλλά ήρθε η ώρα να γίνει σημαντικός πόλος έλξης διεθνώς. «Προφανώς μας ενδιαφέρει το ελληνικό κοινό και αυτό είναι το πρωταρχικό κοινό, όμως ο ρόλος που μπορεί να παίξει το Φεστιβάλ στον πολιτιστικό τουρισμό, η έλξη που μπορεί να προκαλέσει και ο τρόπος που μπορεί να σταθεί ισότιμα και ισάξια δίπλα σε άλλα μεγάλα φεστιβάλ, φέρνοντας κόσμο, χρήματα -δεν είναι κακό να το λέμε κι αυτό- αλλά και αναγνώριση της ελληνικής δημιουργίας στο εξωτερικό, είναι πάρα πολύ σημαντικός και εμείς, ως υπουργείο Πολιτισμού και γενική γραμματεία Σύγχρονου Πολιτισμού, θα κάνουμε ό,τι μπορούμε για να συνδράμουμε το έργο του Φεστιβάλ» είπε χαρακτηριστικά ο κύριος Γιατρομανωλάκης.
Πώς το Φεστιβάλ θα κάνει την Αθήνα πόλο έλξης διεθνώς
Και η αλήθεια είναι ότι ο Φεστιβάλ Αθηνών, κυτταρικά έχει την ικανότητα να το κάνει. Συμπεριλαμβάνει όλες τις τέχνες, αποτελεί το πιο παλλόμενο ηχείο της σύγχρονης ελληνικής δημιουργίας, έχει τη δυνατότητα να είναι καινοτόμο, πρωτοποριακό και συνάμα να συνδέει το παρελθόν με το μέλλον. Η επιλογή της Κατερίνας Ευαγγελάτου για τη θέση της καλλιτεχνικής διευθύντριας, φέρει λοιπόν και τη συνείδηση αυτής της αποστολής. Μια νέα σκηνοθέτιδα με δεκάδες παραστάσεις στην Ελλάδα και το εξωτερικό, που ταξιδεύει πολύ για να να διδάξει ή να παρακολουθήσει πολιτιστικές δράσεις, που μιλά ξένες γλώσσες και μπορεί να οδηγήσει το Φεστιβάλ σε αυτή τη νέα εποχή. Την εποχή που η Αθήνα θα ζει και θα συν-διαμορφώνεται από το φεστιβάλ της, την εποχή που ξένοι επισκέπτες θα προγραμματίζουν να έρθουν στην Ελλάδα για να παρακολουθήσουν σημαντικά θεάματα και να κάνουν διακοπές σε Αθήνα και Επίδαυρο.
Nα σημειώσουμε, ότι όπως στην περίπτωση του Εθνικού Θεάτρου, έτσι και εδώ η πρόσκληση ενδιαφέροντος για τη θέση του επόμενου διευθυντή του Φεστιβάλ θα αρχίσει νωρίτερα ώστε από τις αρχές του 2022 να ξέρουμε ποιος θα είναι αυτός και να συνεργαστεί με την Κατερίνα Ευαγγελάτου. Αν δεν είναι η ίδια βέβαια, γιατί όπως αποσαφήνισε η Λίνα Μενδώνη, ναι, οι νυν διευθυντές και στο Φεστιβάλ και στο Εθνικό, θα μπορέσουν να διεκδικήσουν ξανά τη θέση τους συμμετέχοντας στην πρόσκληση ενδιαφέροντος. Προσοχή και σε αυτό: η λέξη «προκήρυξη» θέσης φαίνεται να υποχωρεί και να μπαίνουμε στη λογική της πρόσκλησης ενδιαφέροντος για τη θέση. Οπως ακριβώς συμβαίνει αυτή τη στιγμή στα μεγαλύτερα θέατρα και οργανισμούς της Ευρώπης.