6+1 ολοκαίνουρια βιβλία ξένης λογοτεχνίας, μυθιστορήματα και διηγήματα, μέσα από τα μάτια των ανθρώπων που τα ξέρουν καλύτερα από τον καθένα.
Ένας μεταφραστής δεν μεταφέρει απλώς ένα λογοτεχνικό έργο από το πρωτότυπο σε μια άλλη γλώσσα. Πιάνει το σφυγμό του βιβλίου, μελετά και αποδίδει το στυλ του συγγραφέα, ζει για καιρό με ένα κείμενο και το κατανοεί βαθιά, συμβάλλοντας με καίριο τρόπο στο να αγαπηθεί ένα έργο και ένας συγγραφέας σε ένα αλλόφωνο κοινό. Κανένας λοιπόν δεν μπορεί καλύτερα και με μεγαλύτερη γνώση να μας συστήσει ένα καλό βιβλίο και να μας εξηγήσει πειστικά γιατί πρέπει να το ξεχωρίσουμε ανάμεσα σε εκατοντάδες άλλα που κυκλοφορούν μέσα σε μία σεζόν. Το iefimerida.gr μίλησε με τους μεταφραστές εφτά εξαιρετικών λογοτεχνικών έργων που μόλις κυκλοφόρησαν για το βιβλίο που μετέφρασαν.
Η μεταφράστρια Μαρία Ξυλούρη μιλάει για το μυθιστόρημα «Utopia Avenue» του Ντέιβιντ Μίτσελ (εκδ. Μεταίχμιο)
Είναι 1967. Ο αέρας μυρίζει μπαρούτι και δονείται από τη μουσική. Στο Λονδίνο, μια καινούργια, ιδιοσυγκρασιακή και δύσκολα κατηγοριοποιήσιμη μπάντα κάνει τα πρώτα της βήματα: είναι οι Utopia Avenue, «δημιούργημα» του μάνατζερ Λέβον Φράνκλαντ που προσπαθεί να ρίξει τη μεγάλη του ζαριά για την επιτυχία.
Συνδυάζοντας τις φολκ καταβολές της τραγουδίστριας και πιανίστριας Ελφ Χολογουέι, το μπλουζ υπόβαθρο του μπασίστα Ντιν Μος, την εμπειρία του ντράμερ Πίτερ «Γκριφ» Γκρίφιν από τα τζαζ κυκλώματα και τον ιδιοφυή ήχο του ηλεκτρικού κιθαρίστα Γιάσπερ ντε Ζουτ, οι Utopia Avenue θα βγάλουν δύο δίσκους και θα αρχίσουν να ετοιμάζουν έναν τρίτο· θα «αποφοιτήσουν» από τα καταγώγια του Σόχο προς μεγαλύτερες σκηνές και διεθνείς περιοδείες· θα διασταυρωθούν με πολλούς μελλοντικούς θρύλους· θα γευτούν τόσο την αποτυχία και την απογοήτευση, όσο και την επιτυχία και τη δόξα, θα κάνουν λάθη αλλά θα κάνουν και σωστά, ενώ τριγύρω τους οι υποσχέσεις της δεκαετίας του '60 αρχίζουν να σβήνουν και να διαψεύδονται.
Ο Μίτσελ αφηγείται τη συλλογική ιστορία των Utopia Avenue μέσα από τις διαδρομές των μελών, ιδίως των τριών τραγουδοποιών (της Ελφ, του Ντιν και του Γιάσπερ), καθώς πλάι στις προκλήσεις της σταδιοδρομίας τους και τον πυρετό της δημιουργίας έχουν επίσης να διαχειριστούν και τα διλήμματα, τις δυσκολίες, ακόμα και τους δαίμονες της προσωπικής τους ζωής. Οι χαρακτήρες σκιαγραφούνται με μεγάλη προσοχή και θέρμη, όπως με μεγάλη προσοχή και θέρμη αποδίδεται η -τόσο δύσκολη στην περιγραφή της- δημιουργική διαδικασία, από τις πρώτες σπίθες ενός τραγουδιού μέχρι να φτάσει αυτό στη σκηνή κι αποκεί στα ραδιόφωνα και τα πικάπ.
Το μυθιστόρημα γράφεται με πλήρη επίγνωση ότι πολλή από τη «μαγεία» της δεκαετίας του '60 έχει φθαρεί ή/και παραμορφωθεί από τη μυθοποίησή της, καταφέρνει ωστόσο μια πολύχρωμη (και πονηρή) ανασύστασή της, που ξεχειλίζει από τρυφερότητα και ζωντάνια, αποτίνοντας έναν θαυμάσιο και πολύ διασκεδαστικό φόρο τιμής στη μουσική και στη δημιουργία γενικότερα. Είναι ένα βιβλίο γεμάτο αγάπη: αγάπη για τους ήρωές του, αγάπη για τη μουσική, αγάπη για τη δημιουργία, αγάπη για την ίδια την αφήγηση και τους αναγνώστες – που ελπίζω να του την ανταποδώσουν.
Η μεταφράστρια Θεοδώρα Δαρβίρη μιλάει για το μυθιστόρημα «Φάκελος Απόδρασης» (εκδ. Gutenberg)
Ο Φάκελος Απόδρασης γλιστρά διακριτικά κάτω από τη βαριά πόρτα του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου. Περιέχει μια λίστα διάσωσης 200 σημαντικών ανθρώπων της τέχνης και του πνεύματος από τις αρπάγες του Τρίτου Ράιχ, αλλά και ονόματα και τοπία που αποκτούν ανάσα, φωνή, μορφή και χρώμα σε ένα σκηνικό μουντό και παγωμένο από τον φόβο και τη φρίκη. Τα δάχτυλά μου πάνω στο πληκτρολόγιο προσπαθούν να ακολουθήσουν τη χορευτική ευλυγισία της παραστατικής και διεισδυτικής πένας της Τζούλι Όριντζερ∙ κοντοστέκονται συγκλονισμένα κάθε φορά που οι τεκμηριωμένες πληροφορίες της, ρίχνοντας φως σε εξελίξεις και γεγονότα πάνω σε ένα ανάγλυφο φόντο που ενώνει δύο ηπείρους, σμίγουν αριστοτεχνικά με έναν κόσμο συναρπαστικής μυθοπλασίας∙ φτερουγίζουν όταν η ευγενική φωνή του κεντρικού ήρωα, του Αμερικανού δημοσιογράφου Βάριαν Φράι, πότε εσωτερική και πότε εκκωφαντική, αποκαλύπτει τις μύχιες σκέψεις του, τις προσδοκίες του, τα σχέδιά του, αλλά και τις πληγές του, τους φόβους του, τις αμφιβολίες του, τα συναισθήματά του.
Γύρω από τον Φράι, ένας αστερισμός προσώπων διαγράφουν τις δικές τους τροχιές. Είτε πρόκειται για καλλιτέχνες, συγγραφείς, φιλοσόφους, διπλωμάτες, εθελοντές είτε για τον υπόκοσμο, όλοι μου απλώνουν τον χέρι και με τραβούν μέσα από τις σελίδες του βιβλίου στη ζωή τους: Στο γραφείο του Φράι ενώ καταστρώνει σχέδια σωτηρίας με τους συνεργάτες του, πάνω σε ένα ποδήλατο κάτω από τη βροχή στον δρόμο για την Αρλ, στη στέγη ενός ξενοδοχείου για να χαζέψω τον Σαγκάλ την ώρα που ζωγραφίζει, σε ένα εστιατόριο στη Μασσαλία να ακούσω απαγορευμένη τζαζ μουσική, στη βίλα Ερ Μπελ για να παίξω ταμπού με τους σουρεαλιστές, αλλά και στο γραφείο ενός διοικητή στρατοπέδου συγκέντρωσης όπου αναριγώ τρομαγμένη κάτω από το απάνθρωπο βλέμμα του ή στο καταγώγιο ενός μαυραγορίτη όπου με κατακλύζει μια εμετική αποφορά.
Παράλληλα με τον αγώνα με τον αδυσώπητο χρόνο για να σωθούν τόσοι σπουδαίοι άνθρωποι από τις λίστες θανάτου του Χίτλερ, καταβάλλεται και μια απεγνωσμένη προσπάθεια διαφύλαξης της ταυτότητας και της ανθρωπιάς σε μια κοινωνία όπου κυριαρχεί το μίσος, ο φόβος, ο ρατσισμός και ο αντισημιτισμός. Το στίγμα της φυλής, του χρώματος, της σεξουαλικής προτίμησης, της διαφορετικότητας γενικότερα, σέρνεται σαν βαριά αλυσίδα πίσω από τους ήρωες που αναγκάζονται να υποκριθούν, ηθελημένα ή άθελά τους, για να λυτρωθούν από αυτή. Και είναι ίσως αυτή η διαχρονικότητα των βαθιά ανθρώπινων ζητημάτων με τα οποία καταπιάνεται ο Φάκελος Απόδρασης που του εξασφαλίζουν ξεχωριστή θέση ανάμεσα σε τόσα σημαντικά έργα με θέμα το Ολοκαύτωμα, ανάμεσα σε τόσες ιστορίες για τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο που πρέπει να διαβαστούν.
Η μεταφράστρια Άννα Παπασταύρου μιλάει για το μυθιστόρημα «Μεσάνυχτα στη Βιβλιοθήκη» του Ματ Χέιγκ (εκδ. Ψυχογιός)
Ένα βιβλίο για τις απεριόριστες δυνατότητες που μας δίνονται στη ζωή. Ο Ματ Χέιγκ δε μας χαρίζει απλώς ένα καθηλωτικό, πρωτότυπο μυθιστόρημα. Μας προτείνει, αθόρυβα, μέσα από την ιστορία της Νόρα Σιντ, να κυνηγήσουμε ευκαιρίες για μια ζωή ευτυχισμένη, γεμάτη προοπτικές και ενδιαφέροντα.
Μέσα σε ένα ευφάνταστο φλας μπακ, όπου ο χρόνος παύει πια να παίζει τον γνώριμο ρόλο του στη ζωή της, η νεαρή Νόρα Σιντ, αντιμέτωπη με την προοπτική της αυτοκτονίας, καθώς όλα καταρρέουν γύρω της, βρίσκεται να περιπλανιέται μέσα στη Βιβλιοθήκη του Μεσονυκτίου. Τα ράφια αυτής της παράξενης βιβλιοθήκης είναι φορτωμένα με ασυνήθιστα βιβλία που το καθένα αντιπροσωπεύει μια διαφορετική εκδοχή της ζωής της Νόρα. Εδώ, η κυρία Ελμ, η γηραιά βιβλιοθηκάριος, θα καθοδηγήσει την απελπισμένη νεαρή γυναίκα σ’ ένα ταξίδι σε πιθανές επιλογές ζωής. Γιατί αυτό ακριβώς είναι τα βιβλία στα ράφια: «πύλες προς όλες τις ζωές που θα μπορούσε να ζήσει».
«Όλα τα βιβλία εδώ μέσα […] –εκτός από ένα– είναι μια εκδοχή της ζωής σου. Αυτή η βιβλιοθήκη είναι δική σου. Βρίσκεται εδώ για σένα. […]».
«Όλα τα βιβλία – εκτός από ένα»: αυτό το ένα και μοναδικό βιβλίο, που εξαιρεί η κυρία Ελμ, είναι η πηγή όλων των προβλημάτων της Νόρα. Είναι το «Βιβλίο των Τύψεων», όπου περιέχονται όλα αυτά για τα οποία μετανιώνει, από τα πιο απλά και καθημερινά μέχρι τα ουσιώδη. Γιατί αυτό είναι που δηλητηριάζει τη ζωή μας, η σκέψη ότι θα μπορούσαμε να έχουμε ζήσει διαφορετικά, ότι κάναμε τα πάντα λάθος, ότι δεν εκμεταλλευτήκαμε τη ζωή μας με τον σωστό τρόπο.
Με βαθιά φιλοσοφική διάθεση, αλλά με απλό λόγο, ο Χέιγκ καταπιάνεται με τις υπαρξιακές ανησυχίες του ανθρώπου: τον φόβο του θανάτου, την απόγνωση, το άγχος, τις τύψεις, τη μοναξιά, την απώλεια. Αλλά και με τα ενδιαφέροντα του σύγχρονου ανθρώπου: την οικολογία, τη μουσική, την τέχνη, τις επιστήμες.
Μέσα από μια φανταστική περιπέτεια στους διαδρόμους μιας φανταστικής βιβλιοθήκης, όπου ο χρόνος παίζει παιχνίδια και μετακινεί πρόσωπα και καταστάσεις από το παρελθόν στο παρόν και αντίστροφα, με συντροφιά τους ανθρώπους που έπαιξαν σημαντικό ρόλο στη ζωή της Νόρα, την οικογένειά της, τους φίλους της και την παρέα της στην μπάντα, ο αναγνώστης θα διασκεδάσει, θα προβληματιστεί, θα συγκινηθεί, θα δακρύσει και θα γελάσει.
Μεταφράζοντας το μυθιστόρημα, θαύμασα την έμπνευση, την αμεσότητα, τη γλαφυρότητα του λόγου, όσο και την τρυφερότητα που αποπνέει. Και βέβαια την αισιοδοξία που έρχεται αναπάντεχα σε επιστέγασμα αυτής της περιπλάνησης μέσα από τον φαινομενικά ζοφερό λαβύρινθο της ανθρώπινης ζωής.
Η μεταφράστρια Ιωάννα Ηλιάδη μιλάει για το μυθιστόρημα «Ο γιος του αφέντη των ορφανών» του Άνταμ Τζόνσον (εκδ. Παπαδόπουλος)
«Στα μέρη μας» είπε «οι ιστορίες βασίζονται σε γεγονότα. Αν ένας αγρότης δηλωθεί από το κράτος ως βιρτουόζος μουσικός, καλά θα κάνουν όλοι ν’ αρχίσουν να τον αποκαλούν μαέστρο. Και θα ήταν σώφρον εκ μέρους του ν’ αρχίσει στα κρυφά να εξασκείται στο πιάνο. Για μας, η ιστορία είναι πιο σημαντική από το άτομο. Όταν ένας άνθρωπος και η ιστορία του αλληλοσυγκρούονται, αυτό που πρέπει ν’ αλλάξει είναι ο άνθρωπος».
Και πράγματι, ο Πακ Τζουν Ντο, ο πρωταγωνιστής του βραβευμένου μυθιστορήματος «Ο γιος του αφέντη των ορφανών», διαρκώς αλλάζει, καθώς το παράξενο πεπρωμένο του, ή ίσως απλώς ο παραλογισμός της αυταρχικής πατρίδας του, του «ερμητικού βασιλείου» της Βόρειας Κορέας, τον οδηγεί εκόντα άκοντα από το ένα απίθανο μονοπάτι στο άλλο. Από τη θητεία του στις σκοτεινές υπόγειες σήραγγες ανάμεσα στη Βόρεια και τη Νότια Κορέα ως τη στρατολόγησή του ως απαγωγέα ανύποπτων ανθρώπων από τις ακτές της Ιαπωνίας, και από τις περιπέτειές του πάνω σ’ ένα ψαράδικο ως τη σουρεαλιστική επίσκεψή του στην Αμερική και τα ασύλληπτα δεινά που υπομένει στη συνέχεια, ο Πακ Τζουν Ντο, που έχει πάρει το όνομά του από τη λίστα με τα ονόματα των ηρώων της Επανάστασης, όπως συμβαίνει με όλα τα ορφανά παιδιά, και μεγάλωσε στο ορφανοτροφείο που διεύθυνε ο πατέρας του, παρότι δεν ήταν ορφανός, αγωνίζεται να επιβιώσει διασώζοντας ό,τι μπορεί από την ανθρωπιά και την αξιοπρέπειά του. Όταν ο δρόμος του διασταυρώνεται με εκείνον της εθνικής ηθοποιού Ήλιου Σελήνης, ο έρωτας γίνεται καταλύτης για κάθε λογής υπέρβαση, σαρώνει μία προς μία όλες τις ψευδαισθήσεις και δίνει στον νεαρό άντρα τη δύναμη να καταδυθεί σε μια λυτρωτική αυτογνωσία.
Μυθιστόρημα μαθητείας, θρίλερ ή ιστορία αγάπης, ελάχιστη σημασία έχει σε ποιο είδος θα το κατατάξουμε —είναι όλα αυτά μαζί, και πάνω απ’ όλα ένα συναρπαστικό ανάγνωσμα στις σελίδες του οποίου η εξοργιστική αυθαιρεσία μιας ανελέητης δικτατορίας και η πνευματώδης σάτιρα, η απόγνωση και η δίψα για ζωή συνυπάρχουν σε θαυμαστή ισορροπία χάρη στην καταιγιστική πρόζα του Άνταμ Τζόνσον, που πλάθει έναν κόσμο τόσο διαφορετικό από τον δικό μας ώστε να είναι αδύνατο να διακρίνει κανείς τα όρια μεταξύ πραγματικότητας και φαντασίας.
H μεταφράστρια Κλαίρη Παπαμιχαήλ μιλάει για το μυθιστόρημα «Καμένη Ζάχαρη» της Άβνι Ντόσι (εκδ. Κλειδάριθμος)
Πώς φροντίζεις μια μητέρα που σε παραμέλησε; Αυτό είναι, για μένα, το κεντρικό θέμα της Καμένης Ζάχαρης της Άβνι Ντόσι. Η Τάρα, ανικανοποίητη και δυστυχισμένη στην Ινδία της δεκαετίας του 1980, μαγεύεται από έναν γκουρού, παρατάει τον σύζυγό της και πηγαίνει να ζήσει στο άσραμ του σαν ερωμένη του παίρνοντας μαζί και τη μικρή της κόρη, χωρίς να νοιαστεί ιδιαίτερα γι’ αυτήν, που όλο αυτό το διάστημα ζει παραμελημένη. Όταν φεύγουν από εκεί, η Τάρα ζει σαν ζητιάνα, της προσφέρουν καταφύγιο οι γονείς της, ερωτεύεται και συζεί για χρόνια μ’ έναν άστεγο φωτογράφο, ενώ αδιαφορεί για τις επιπτώσεις που έχει μια τέτοια ζωή στον ψυχισμό της κόρης της, της Αντάρα. Τα όρια της αυτοπραγμάτωσης και του εγωισμού είναι πολύ θολά.
Όταν αρχίζει να ξεχνάει, να πάσχει από Αλτσχάιμερ, η Αντάρα υποχρεώνεται να τη φροντίσει. Η ίδια είναι καλλιτέχνις, παντρεμένη μ’ έναν Ινδό που μεγάλωσε και σπούδασε στην Αμερική, ζουν στη σύγχρονη εποχή χωρίς ωστόσο να αποτινάζουν τις οικογενειακές παραδόσεις και υποχρεώσεις. Για να δώσει νόημα στον γάμο της, αποφασίζει να κάνει παιδί και, αφού γεννήσει την κόρη της, πάσχει από επιλόχεια κατάθλιψη. Η τραυματική παιδική της ηλικία κάνει περίπλοκη τη σχέση της με τη μητέρα της –τη λατρεύει, αλλά είναι γεμάτη οργή απέναντί της για την απόρριψη που έχει υποστεί. Καθώς η κατάσταση της Τάρα επιδεινώνεται, η Αντάρα βιώνει μια βαθιά εσωτερική σύγκρουση, γιατί η Τάρα θα ζήσει χωρίς να λογοδοτήσει για τη δυστυχία που της προκάλεσε. Εξάλλου, αλλιώς θυμάται η κάθε μια το παρελθόν τους, η αλήθεια τους είναι υποκειμενική.
Η Καμένη Ζάχαρη είναι ένα βιβλίο γραμμένο με εξαιρετική οξυδέρκεια, διορατικότητα και θάρρος, που η ειλικρίνεια των συναισθημάτων που περιγράφει προκαλεί πολλές φορές αμηχανία. Οι χαρακτήρες είναι περίπλοκοι, τα αισθήματα συγκρουόμενα, η αγάπη της οικογένειας έχει το τίμημα και τις υποχρεώσεις της. Τι προσδοκίες έχουμε από τον ρόλο της «μητέρας» και τι κάνουμε όταν διαψεύδονται, προκαλώντας τραύματα; Όσο κι αν τα παραμερίζουμε για να συνεχίσουμε τη ζωή μας, αυτά κάποια στιγμή θ’ ανέλθουν στην επιφάνεια, θα μεταφερθούν από γενιά σε γενιά. Βλέπουμε τι προκύπτει όταν δεν ξεθάβουμε το παρελθόν, δεν το μοιραζόμαστε και δεν έχει αρχίσει η επούλωση.
Η Καμένη Ζάχαρη μιλάει για τη μνήμη –τι θυμόμαστε, πώς διαλέγουμε τι θυμόμαστε και για ποιο λόγο, αν μπορούμε άραγε να εμπιστευθούμε αυτό που θυμόμαστε. Το Αλτσχάιμερ, σβήνοντας τη μνήμη, σβήνει και πλευρές του εαυτού της Τάρα σημαντικές για την ψυχική δικαίωση της Αντάρα, αφήνοντάς την έκθετη και μπερδεμένη. Επίσης, κλονίζει τα θεμέλια μιας οικογένειας, πυρηνικής ή εκτεταμένης, η οποία καλείται να ζήσει με τις συνέπειες που έχει η αρρώστια για κάθε μέλος της κι ιδιαίτερα γι’ αυτόν που αναλαμβάνει τον συχνά άχαρο ρόλο του φροντιστή, είτε είναι έτοιμος είτε όχι.
Πολυεπίπεδο, διεισδυτικό και άβολα αληθινό, είναι ένα βιβλίο που θα προβληματίσει τον αναγνώστη, καθώς τα ερωτήματα που θέτει σίγουρα δεν πρόκειται να τον αφήσουν αδιάφορο.
Η μεταφράστρια Μαρία Φραγκούλη μιλά για τα διηγήματα «Η σκοτεινή όψη των πραγμάτων» του Μάριο Αντρέα Ριγκόνι (εκδ. Loggia)
Ο Μάριο Αντρέα Ριγκόνι, ο οποίος έφυγε στις 15 Οκτωβρίου αυτού του έτους, υπήρξε ένας κορυφαίος μελετητής του Λεοπάρντι καθώς και ο πρώτος που διέδωσε τη σκέψη του Σιοράν, μεταφράζοντας το έργο του στην Ιταλία. Καλλιέργησε σχεδόν όλα τα είδη του λόγου: δοκίμιο, αφορισμό, διήγημα, κείμενα αυτοβιογραφικού, ημερολογιακού χαρακτήρα, και τέλος την ποίηση. Ο παρών τόμος από τις εκδόσεις Loggia προέκυψε ως ανθολογία των τεσσάρων συλλογών διηγημάτων που o Μ. Α. Ριγκόνι είχε εκδώσει από το 2009 ως 2019. Η επιλογή έγινε από κοινού με τον συγγραφέα, με την προσπάθεια να περιληφθούν κείμενα αντιπροσωπευτικά από όλη την παραγωγή του. Όπως λέει και ο υπότιτλος του βιβλίου, πρόκειται για δεκαεπτά διηγήματα και ένα παραμύθι («Η πληγή του Κάλεμπ» είναι ένα παραμύθι που ο συγγραφέας έγραψε για τη γυναίκα του Λουίζα), διαφορετικής έκτασης μεταξύ τους, με ποικιλία ύφους και θεματικής: έρωτας, θάνατος, ασθένεια, ματαιότητα, αγωνία αυτοπροσδιορισμού του ατόμου, ημιαυτοβιογραφικά γραπτά, στιγμιότυπα, μέχρι ένα περιστατικό βασισμένο σε αληθινή ιστορία του 1943. Ταλαντεύονται από το ρεαλιστικό ως το γκροτέσκο, το φανταστικό και το ονειρικό, άλλοτε με διαλογική ή κινηματογραφική πλοκή, άλλοτε με δοκιμιακό ή εξομολογητικό τόνο, άλλοτε κλειστοφοβικά, σε μια καφκική ατμόσφαιρα, όπου ο αφηγητής είναι συγχρόνως ο μοναδικός χαρακτήρας του κειμένου. Όλα τα διέπει η αντίληψη ότι το πραγματικό έχει πάντα μια κρυφή όψη.
Η μεταφράστρια Στέλλα Βρετού μιλάει για το μυθιστόρημα «To Mαύρο Βιβλίο του Ορχάν Παμούκ (εκδ. Πατάκη)
Το Μαύρο Βιβλίο είναι ένα πολυσύνθετο, ερωτικό, ιστορικό, αστυνομικό μυθιστόρημα με εγκυκλοπαιδική πυκνότητα. Μια φιλόδοξη απόπειρα, όπως έχει πει ο συγγραφέας σε μια συνέντευξή του, να συγκεντρώσει στο βιβλίο αυτό ό, τι αγαπάει περισσότερο, ιστορίες από την Πόλη, από την οικογένειά του, από την ιδιωτική του ζωή.
Ο Γκαλίπ, ένας νεαρός δικηγόρος περιπλανιέται στα χιονισμένα, δαιδαλώδη σοκάκια της Κωνσταντινούπολης ψάχνοντας να βρει τη γυναίκα του και τον Τζελάλ, στενό συγγενή του και διάσημο αρθρογράφο. Ο Τζελάλ είναι το πρότυπο του Γκαλίπ, Ο νεαρός δικηγόρος ταυτίζεται με το πρότυπό του, δεσμεύεται από αυτό, κυριαρχείται από αυτό.
Ο αναγνώστης παρακολουθεί την αναζήτηση του Γκαλίπ σε μια πόλη όπου κάθε καμινάδα, κάθε σοκάκι, κάθε άνθρωπος μετατρέπεται σε σημάδι ενός άλλου, μυστηριακού κόσμου, διαβάζει άρθρα του Τζελάλ. Τα σημάδια του Τζελαλ, οι δικές του παράξενες ιστορίες συμπληρώνουν την αναζήτηση.
Κάθε κεφάλαιο του βιβλίου απορρέει από μια πληροφορία στο τέλος του προηγούμενου κεφαλαίου. Ιστορίες για τη μέρα που θα τραβηχτούν τα νερά του Βοσπόρου και θα αποκαλύψουν τον εφιαλτικό βυθό του, για πασάδες που κυκλοφορούσαν μεταμφιεσμένοι, για μυστηριώδεις δολοφονίες, ιστορίες αγάπης, μυστικά νοήματα αποτυπωμένα στα χαρακτηριστικά των προσώπων, στιγμές από την πρόσφατη ιστορία και την καθημερινότητα.
Ένα μυθιστόρημα με χαρακτηριστικά μεταμοντέρνας λογοτεχνίας, με πολύ ισχυρούς δεσμούς με την παράδοση, με τα κλασικά κείμενα της σουφικής παράδοσης. Ένα βιβλίο για την αυτογνωσία του ατόμου και για τη διαδικασία που ακολουθεί για να φτάσει σε αυτήν, και για τη συνεχή αναζήτηση της πατρίδας του συγγραφέα να βρει τη θέση της ανάμεσα στην Ανατολή κα τη Δύση.
Τι σήμαινε για μένα η ανάγνωση και μετάφραση του Μαύρου Βιβλίου, ενός μυθιστορήματος που εκτυλίσσεται στην Κωνσταντινούπολη, στην Ιστανμπούλ του Ορχάν Παμούκ; Σήμαινε την επιστροφή μου νοερά στην πόλη των παιδικών μου χρόνων, με το μαγικό, μεγαλόπρεπο παρελθόν, το αινιγματικό παρόν.