Κλασικά έργα από μεγάλους συγγραφείς και σύγχρονα μυθιστορήματα που μόλις κυκλοφόρησαν. Αυτά τα βιβλία αποτελούν τα πιο δυνατά χαρτιά της φετινής βιβλιοπαραγωγής.
Αυτό που αποκαλούμε «βιβλία παραλίας» ή «βιβλία για τη βαλίτσα των διακοπών» δεν υπάρχει ως είδος, είναι ένα σχήμα λόγου. Η λογοτεχνία δεν έχει εποχή, ούτε location. Τα καλά βιβλία διαβάζονται πάντα και παντού. Στη σεζλόνγκ, στην αμμουδιά, στο μετρό καθώς πηγαίνουμε στη δουλειά, στη σκιά ενός δέντρου στον κήπο, στη δροσερή μας βεράντα, σε ένα ήσυχο καφέ ανάμεσα σε δυο ραντεβού, στην ουρά της τράπεζας, στο τραπέζι της κουζίνας καθώς μαγειρεύουμε... Το καλοκαίρι, στην πόλη ή στις μικρές μας αποδράσεις, διαβάζουμε ό,τι διαβάζουμε πάντα, δηλαδή όσα μας κεντρίζουν το ενδιαφέρον και μας προσφέρουν απόλαυση. Υπό αυτή την έννοια καλοκαιρινά δεν είναι τα «ελαφριά» ή τα «βαριά» αναγνώσματα, αλλά εκείνα τα βιβλία που τα ταξιδεύουμε από νησί σε νησί, που τα νοτίζει η αύρα από τα μελτέμια του Αιγαίου καθώς τα διαβάζουμε στο κατάστρωμα ενός πλοίου, τα μυθιστορήματα που γίνονται σκιά στο πρόσωπό μας όταν απολαμβάνουμε τον ήλιο ξαπλωμένοι στην αμμουδιά, τα βιβλία που κουβαλάμε στην τσάντα μας κάθε πρωί όταν πηγαίνουμε στο γραφείο και μετράμε αντίστροφα τις μέρες για την άδειά μας, τα βιβλία που μας χαλαρώνουν πριν κοιμηθούμε ένα βράδυ με καύσωνα στην καρδιά της πόλης.
Το iefimerida, παρακολουθώντας τις συζητήσεις των βιβλιόφιλων στα κοινωνικά δίκτυα, αλλά και στα σχετικά βιβλιοφιλικά apps οπως το Goodreads, ξεχώρισε τα βιβλία εκείνα που αυτή τη σεζόν έχουν τραβήξει, για πολλούς και διάφορους λόγους, την προσοχή του ενημερωμένου κοινού και αποτελούν αυτό που ονομάζουμε εκδοτικό γεγονός.
Έτσι στη δική μας λίστα με τις πιο δυνατές αφίξεις του φετινού καλοκαιριού, φιγουράρουν σπουδαία έργα κλασικής λογοτεχνίας που κυκλοφόρησαν με νέα μετάφραση, όπως «Ο έφηβος» του Ντοστογιέφσκι από τις εκδόσεις Άγρα ή το «Αβεσσαλώμ, Αβεσσαλώμ» από τη μνημειώδη σειρά Orbis Literae των εκδόσεων Gutenberg, αλλά και σύγχρονα μυθιστορήματα που παρουσιάζουν μεγάλο ενδιαφέρον όπως το «Άλλες ζωές» του Αμπντουλραζάκ Γκούρνα που απέσπασε το βραβείο Νόμπελ του 2021 και κυκλοφόρησε στα ελληνικά από τις εκδόσεις Ψυχογιός ή το «Ξένο χώμα» της Τζανίν Κάμμινς που έχει σαρώσει διεθνώς τις πωλήσεις με πάνω από 2.000.000 αντίτυπα παγκοσμίως και μιλά με πολύ ιδιαίτερο και καταιγιστικό τρόπο για την προσφυγιά.
«Ο Σινεφίλ», Γουόκερ Πέρσυ, εκδ. Καστανιώτη, μτφρ. Μυρσίνη Γκανά
Ένα σπουδαίο μυθιστόρημα που κυκλοφορεί πρώτη φορά στα ελληνικά, σε μετάφραση μιας ποιήτριας με πολύ τρυφερή ματιά, της Μυρσίνης Γκανά. Το βιβλίο μας ταξιδεύει στον αμερικανικό νότο, μέσα από τη ζωή ενός νεαρού άνδρα, του Μπινξ Μπόλινγκ, γόνου μιας παλιάς κρεολικής οικογένειας στη Νέα Ορλεάνη, ο οποίος βλέπει τη ζωή μόνο μέσα από τον κινηματογράφο. Η καθημερινότητα του σινεφίλ νεαρού αναλώνεται στο περιστασιακό σεξ, μέχρι που πριν μπει στα τριάντα αποφασίζει, να αναζητήσει την αυθεντική εμπειρία που θα τον συνταράξει συθέμελα.
Το έργο του Γουόκερ Πέρσυ, τον οποίο στιγμάτισε η απώλεια και των δύο γονιών του όταν ήταν δεκατριών ετών, είναι ένα κλασικό αμερικανικό μυθιστόρημα του 20ού αιώνα, το οποίο απέσπασε το Εθνικό Βραβείο Βιβλίου στις ΗΠΑ και συγκαταλέγεται στα 100 Καλύτερα Αγγλόφωνα Μυθιστορήματα του περιοδικού Time από το 1923 έως το 2005. Ο «Σινεφίλ» αν και συνομιλεί με το έργο του υπαρξιστή Δανού φιλόσοφου του 19ου αιώνα, Σαίρεν Κίρκεγκωρ, το έργο του οποίου έχει μελετήσει επισταμένα ο Πέρσυ, είναι ένα πολυεπίπεδο βιβλίο που διαβάζεται ευχάριστα.
«Ουίσκι, Τάνγκο, Φόξτροτ», David Shafer, εκδ. Πόλις, μτφρ. Λευτέρης Καλοσπύρος
Καλοκαίρι χωρίς πολιτικό νουάρ μυθιστόρημα από τις εκδόσεις Πόλις δεν νοείται. Το «Ουίσκι, Τάνγκο, Φόξτροτ» του νεοϋρκέζου συγγραφέα Ντέιβιντ Σέιφερ, με σπουδές στο Χάρβαρντ και το Κολούμπια είναι ένα πολύ ενδιαφέρον μυθιστόρημα που συνδυάζει το νουάρ, με μια σύγχρονη οπτική, τη δυστοπία, αλλά και την πολιτική. Με δάνειο τη συναρπαστική πλοκή ενός τεχνο-θρίλερ το βιβλίο δίνει ένα αιχμηρό κοινωνικό σχόλιο πάνω στην ιδιωτικότητα που βάλλεται από παντού στην αναδυόμενη ψηφιακή εποχή μας. Τα πρόσωπα του βιβλίου είναι μια νεαρή, η Λεϊλά Μετζνούν, που εργάζεται σε αμερικανική ΜΚΟ και γίνεται μάρτυρας σε ένα δάσος μεταξύ Βιρμανίας και Κίνας σε κάτι που δεν έπρεπε να δει, ο Λίο Κρέιν, ένας πάμπλουτος κληρονόμος μιας αμερικανικής δυναστείας που τον μαγνητίζουν οι θεωρίες συνωμοσίας, ο οποίος παθαίνει ένα μυστηριώδες ατύχημα και ένας διάσημος συγγραφέας βιβλίων αυτοβοήθειας, ο Μαρκ Ντέβεροου, που δεν πιστεύει λέξη από όσα γράφει και αναζητά το νόημα των πραγμάτων. Αυτοί οι τρεις γίνονται στόχος μιας μυστικής οργάνωσης που ελέγχει τα πιο ισχυρά μίντια σε όλο τον κόσμο και ποντάρει στον έλεγχο των προσωπικών δεδομένων και των data που θεωρούν κομβικής σημασίας για τη συσσώρευση εξουσίας και πλούτου.
«Οι προφήτες», Robert Jones, Jr., εκδ. Διόπτρα, μτφρ. Ρηγούλα Γεωργιάδου
Ένα μυθιστόρημα που επί έναν ολόκληρο χρόνο ήταν στη λίστα με τα πιο πολυδιαβασμένα βιβλία των αναγνωστών-χρηστών της διεθνούς πλατφόρμας Goodreads. O συγγραφέας του, Robert Jones, Jr., αρθρογράφος σε μεγάλα έντυπα όπως οι New York Times και το The Paris Review, με το πρώτο του κιόλας έργο κατάφερε να αποκτήσει φήμη διεθνώς, να διεκδικήσει μια θέση στη βραχεία λίστα για το National Book Award των ΗΠΑ και να εκδοθεί άμεσα σε 15 χώρες σε όλο τον κόσμο, μεταξύ των οποίων και στην Ελλάδα. Το βιβλίο αφηγείται τη ζωή δύο σκλάβων σε μια φυτεία στον αμερικανικό Νότο, του Αϊζάια και του Σάμιουελ που ζουν μαζί σε έναν στάβλο ήσυχα, φροντίζοντας ο ένας τον άλλον με αγάπη και τρυφερότητα, μέχρι που ξυπνά ο εφιάλτης και η ζωή τους στη φυτεία γίνεται κόλαση. Ένας γηραιότερος σκλάβος ιδρύει υπό τις ευλογίες του σκληρού αφέντη της φυτείας, μια θρησκεία η οποία στοχοποιεί τον έρωτα του Αϊζάια και του Σάμιουελ, σπέρνοντας το φόβο και τον πανικό, δημιουργώντας ένα τρομακτικό επιθετικό κλίμα που τους εμπλέκει όλους στο μίσος.
«Άλλες ζωές», Αμπντουλραζάκ Γκούρνα, εκδ. Ψυχογιός, μτφρ. Κατερίνα Σχινά
Το βιβλίο αυτό σάρωσε τα μεγάλα βραβεία, συστήνοντάς μας έναν συγγραφέα που τιμήθηκε το 2021 με το βραβείο Νόμπελ. Ο Αμπντουλραζάκ Γκούρνα, Βρετανός με καταγωγή από την Τανζανία, είναι ομότιμος καθηγητής Αγγλικής και Μετααποικιακής Λογοτεχνίας στο Πανεπιστήμιο του Κεντ και ζει στο Καντέρμπουρι. Τα βιβλία του ξεχωρίζουν και αποσπούν σημαντικές διακρίσεις γιατί διεισδύουν μεθοδικά στις ρίζες της αποικιοκρατίας, αποκαλύπτοντας τις βαθιές συνέπειες στη ζωή εκατομμυρίων ανθρώπων στην Ανατολική Αφρική. Το «Άλλες ζωές» μάς ταξιδεύει στις αρχές του περασμένου αιώνα στην Τανζανία, όπου ο νεαρός Ιλιάς, μπαίνει ως μισθοφόρος στο γερμανικό στρατό που ελέγχει το ανατολικό τμήμα της Αφρικής και εξαφανίζεται. Η απώλεια αυτή στοιχειώνει τη ζωή της μικρής του αδερφής, της Αφίγια, η οποία ερωτεύεται ένα νεαρό λιποτάκτη που ξεφεύγει από έναν παράλογο πόλεμο και τη λυτρώνει.
«Όμορφε κόσμε, πού είσαι», Σάλλυ Ρούνεϋ, εκδ. Πατάκη, μτφρ. Στέλλα Κάσδαγλη
Την έχουν αποκαλέσει «φωνή των Millennials» και δικαίως είναι. Η Σάλλυ Ρούνεϋ από την Ιρλανδία, γεννημένη το 1991 (31 ετών), κατάφερε το 2017 να γίνει εκδοτικό φαινόμενο με το πολυσυζητημένο μυθιστόρημα «Συζητήσεις με φίλους». Το βιβλίο που είχε φανατικούς θαυμαστές ή φανατικούς πολέμιους, αναγνωρίστηκε ως ένα καθαρό δείγμα της κουλτούρας των Millennials, εκτοξεύοντας τη φήμη της νεαρής Σάλλυ σε κάθε γωνιά της Γης. Ακολούθησε το «Normal People» που έγινε πολύ δημοφιλής τηλεοπτική σειρά και τώρα, το τρίτο της μυθιστόρημα, το «Όμορφε κόσμε, πού είσαι», το οποίο θεωρήθηκε από τους Sunday Times «Μυθιστόρημα της Χρονιάς». Σε αυτό το νέο της βιβλίο η Σάλλυ Ρούνεϋ αφηγείται την ιστορία μιας νεαρής συγγραφέα, της Άλις, και τριών φίλων της, της Αϊλίν, του Φίλιξ και του Σάιμον, που θα ερωτευθούν ο ένας τον άλλον, θα χωρίσουν, και θα μπερδευτούν σε ένα γαϊτανάκι έρωτα και φιλίας, αναζητώντας ένα παράθυρο ανοιχτό που θα τους οδηγήσει σε έναν πιο όμορφο κόσμο.
«Λατρεία», Hannah Kent, εκδ. Ίκαρος, μτφρ. Άγγελος Αγγελίδης-Μαρία Αγγελίδου
Η Χάνα Κεντ από τη Νότια Αυστραλία ξεσήκωσε κυριολεκτικά ένα τεράστιο κύμα λατρείας με το πρώτο της μυθιστόρημα «Έθιμα ταφής» που σάρωσε σε διεθνή βραβεία και μεταφράστηκε σε 28 γλώσσες. Στο νέο της βιβλίο, τη «Λατρεία» η συγγραφέας-φαινόμενο δικαιώνει τους φαν της δίνοντας μια σπαρακτική ιστορία που μας ταξιδεύει στον 19ο αιώνα: Στην Πρωσία του 1836 όπου μια οικογένεια Παλαιολουθηρανών που απειλείται για την πίστη της αναζητά καταφύγιο σε ένα πλοίο που αναχωρεί για τη Νότια Αυστραλία και στη Νότια Αυστραλία του 1838 όπου τελικά η υπόσχεση της ελευθερίας γίνεται εφιάλτης. Το βιβλίο αφηγείται την ιστορία αγάπη δυο κοριτσιών, της Χάνε και της Τέα, που η νέα αρχή σε μια άλλη μακρινή γη, αντί να τις απελευθερώσει, απειλεί να τις χωρίσει.
«Ο έφηβος», Φιοντόρ Ντοστογιέφσκι, εκδ. Άγρα, μτφρ. Ελένη Μπακοπούλου
Αυτό είναι το προτελευταίο μυθιστόρημα που έγραψε ο Ντοστογιέφσκι, ένα παραγνωρισμένο έργο που δεν κέρδισε την παγκόσμια φήμη όπως «Οι δαιμονισμένοι» το «Έγκλημα και τιμωρία», οι «Αδερφοί Καραμάζοφ». Πρόκειται για την εξομολόγηση ενός αφελούς, φιλόδοξου, έφηβου αγοριού, του Αρκάντι Ντολγκορούκι, που είναι νόθος γιος ενός γαιοκτήμονα και μιας δουλοπάροικης. Ο έφηβος δέχεται βία στο σχολείο και κλείνεται στον εαυτό του, κάνοντας μεγαλομανή σχέδια που αγγίζουν το ντελίριο. Ο Αρκάντι θα αναζητήσει την τύχη του Αγία Πετρούπολη και ο Ντοστογιέφσκι μέσα από αυτό το ταξίδι θα σκιαγραφήσει έναν κόσμο που δονείται από τον έρωτα, την επανάσταση (με αναφορές στα οδοφράγματα του Παρισιού του 1848 και τη Γαλλική Κομμούνα) και τις μεγάλες ιδέες.
«Αβεσσαλώμ, Αβεσσαλώμ!», William Faulkner, εκδ. Gutenberg, μτφρ. Μαργαρίτα Ζαχαριάδου
Το αριστούργημα του Φώκνερ κυκλοφόρησε στις αρχές του καλοκαιριού σε νέα μετάφραση-άθλο από την εξαιρετική Μαργαρίτα Ζαχαριάδου. Ο νομπελίστας Αμερικανός συγγραφέας, αντλώντας έμπνευση από την Παλαιά Διαθήκη και τα ομηρικά έπη, αφηγείται, με μια μοντερνιστική γραφή που παραπέμπει στον Οδυσσέα του Τζέιμς Τζόυς, την άνοδο και την πτώση μιας δυναστείας του αμερικανικού Νότου. Η φιλοδοξία θα οδηγήσει έναν φτωχό άνδρα, τον Τόμας Σάτπεν, στα πλούτη, αλλά και την καταστροφή. Η πολυπρόσωπη αφήγηση θα φωτίσει την ύβρη που διαπράττει ο Σάτπεν, όταν εγκαταλείπει τη γυναίκα -την κόρη ενός γαιοκτήμονα που είχε τον Σάτπεν στη δούλεψή του, ως επιστάτη, στην Αϊτή- και το γιο του, επειδή ανακάλυψε ότι εκείνη είναι κατά το 1/8 μαύρη. Ορμώμενος από μια άρρωστη νοοτροπία περί φυλετικής καθαρότητας θα συνάψει δεύτερο γάμο από τον οποίο θα αποκτήσει δύο ακόμα παιδιά, αλλά θα κάνει και ένα εξώγαμο με μια μαύρη υπηρέτρια. Όταν ο γιος του μετά από χρόνια καλέσει στο σπίτι για διακοπές ένα νεαρό συμφοιτητή του, ο Σάτπεν θα ανακαλύψει τα παιχνίδια που στήνει η μοίρα για να τιμωρήσει την αμετροέπεια και την ύβρη, αφού ο νεαρός καλεσμένος είναι ο γιος του από τον πρώτο του γάμο με την Αϊτινή γυναίκα που είχε εγκαταλείψει κάποτε και τον οποίο θα ερωτευθεί η κόρη του από το δεύτερο γάμο του.
«Στους δρόμους», Sylvain Prudhomme, εκδ. Στερέωμα, μτφρ. Έφη Κορομηλά
To μυθιστόρημα που διακρίθηκε στα Prix Femina (βραβεία γαλλικής λογοτεχνίας) το 2019, αφηγείται το ερωτικό τρίγωνο μεταξύ ενός συγγραφέα που βιώνει κρίση μέσης ηλικίας, ενός φίλου του από τα νεανικά του χρόνια που αρέσκεται να ζει μποέμ κάνοντας ωτοστόπ και της γυναίκας του τελευταίου. Ο συγγραφέας εγκαταλείπει το Παρίσι στο οποίο δεν βρίσκει νόημα να ζει άλλο πια και πηγαίνει σε μια μικρή πόλη στη νοτιοανατολική Γαλλία, όπου θα συναντήσει ξανά τον παλιό του φίλο.
Ο ωτοστόπερ παρά το γεγονός ότι είναι παντρεμένος βγαίνει στην εθνική οδό και σταματά αυτοκίνητα, ταξιδεύοντας έτσι, στο άγνωστο, σαν αλήτης. Ο Sylvain Prudhomme δίνει ποιητικά τη συνάντηση των τριών ηρώων του αλλά και την ερωτική επιθυμία, το αίσθημα ελευθερίας, τον ίλιγγο μιας ζωής χωρίς όρια.
«Διηγήματα», Χάινριχ φον Κλάιστ, εκδ. Αντίποδες, μτφρ. Θοδωρής Δασκαρόλης
Ο Γερμανός ποιητής και μυθιστοριογράφος Χάινριχ φον Κλάιστ υπήρξε μια σημαντική φωνή για το ρομαντισμό του 19ου αιώνα, όχι μόνο με το έργο του αλλά και με το ίδιο του το θάνατο που έγινε θρύλος, καθώς αυτοκτόνησε το 1811 μαζί με τη φίλη του Henriette Vogel με την οποία είχαν πλατωνικό έρωτα. Ο τόμος που κυκλοφόρησε πρόσφατα από τις εκδόσεις Αντίποδες περιλαμβάνει επτά διηγήματα, χαρακτηριστικά δείγματα του αφηγηματικού ύφους του Κλάιστ, τα οποία παραμένουν επίκαιρα αφού μιλούν για ζητήματα που ακόμα και σήμερα μας απασχολούν, όπως είναι η θέση της γυναίκας στον κόσμο, η πολιτική, ο έρωτας, η ψυχή, η καταπίεση, η ελευθερία. Πρόδρομος του μοντερνισμού, ο Κλάιστ, επηρέασε το έργο πολλών σπουδαίων συγγραφέων του 20ού αιώνα.
Ξένο χώμα, Τζανίν Κάμμινς, εκδ. Δώμα, μτφρ. Ρηγούλα Γεωργιάδου
Ο Στίβεν Κινγκ βρήκε τόσο ακαταμάχητο αυτό το μυθιστόρημα, που προκαλεί οποιονδήποτε να διαβάσει τις πρώτες δέκα σελίδες τουν και μετά να μην το τελειώσει. Το βιβλίο της Κάμμινς αφηγείται την πορεία μιας γυναίκας στην προσφυγιά, η οποία φεύγει άρον άρον από το Ακαπούλκο του Μεξικού για να σωθεί μαζί τον οκτάχρονο γιο της από το καρτέλ που λυμαίνεται την πόλη. Η ζωή της Λύδια, η οποία στο Ακαπούλκο είχε ένα βιβλιοπωλείο, ανατρέπεται ξαφνικά και από τη μια στιγμή στην άλλη γίνεται μετανάστρια. Διασχίζοντας την απέραντη χώρα της για να φτάσει παράνομα στις ΗΠΑ, όπου ελπίζει να βρει καταφύγιο, συνειδητοποιεί το πόσο δύσκολο είναι να παραμείνουν με το γιο της ζωντανοί σε αυτή την ατελείωτη οδύσσεια. Το συνταρακτικό βιβλίο είναι μια ωδή στη μητρική αγάπη, αλλά και μια σκληρή ιστορία επιβίωσης που συγκλονίζει.
«Το σιντριβάνι ξεχειλίζει», Rebecca West, εκδ. Μεταίχμιο, μτφρ. Κλαίρη Παπαμιχαήλ
Η Cicily Isabel Andrews, Βρετανίδα δημοσιογράφος που έγινε γνωστή καλύπτοντας τη δίκη Νυρεμβέργης, έγινε διάσημη ως συγγραφέας με το ψευδώνυμο Rebecca West. Με μια πένα ευαίσθητη στα κοινωνικά ζητήματα, πρωτοστάτησε σε φεμινιστικούς αγώνες για τη χειραφέτηση των γυναικών. Στην τριλογία της, «The Saga of the Century Trilogy», το πρώτο μέρος της οποία μόλις κυκλοφόρησε στα ελληνικά με τίτλο «Το σιντριβάνι ξεχειλίζει», η Rebecca West αφηγείται το χρονικό της οικογένειας Όμπρι. Η μητέρα προσπαθεί να βρει διέξοδο στις σπατάλες του ασταθούς συζύγου της ποντάροντας στο μουσικό ταλέντο των παιδιών της και ελπίζοντας ότι η έφεσή τους στο πιάνο θα τους βγάλει από τα αδιέξοδα της φτώχειας.