«Ο εφιάλτης των Ελλήνων τελείωσε», γράφει σε πανηγυρικό της άρθρο η Frankfurter Allgemeine Zeitung στο οικονομικό σκέλος της εφημερίδας αναφερόμενη στη λήξη των αυστηρών δημοσιονομικών ελέγχων, δηλαδή στο τέλος της ενισχυμένης εποπτείας.
Η ΕΕ απαλλάσσει την Αθήνα στις 20 Αυγούστου από την ενισχυμένη εποπτεία, ξεκινά το δημοσίευμα της FAZ.
«Μετά από τρία μνημόνια το 2010, το 2011/12 και το 2015 και εκτεταμένες μεταρρυθμίσεις οι περήφανοι Έλληνες ένιωθαν τη συνεχή παρουσία της τρόικας ως πρόκληση και εφιάλτη – ακριβώς επειδή οι θεσμοί δεν ασχολούνταν μόνο με την αποταμίευση αλλά κυρίως με τις διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις, τις οποίες οι Έλληνες αντιλαμβάνονταν περισσότερο ως απαιτήσεις λιτότητας και ως παρέμβαση στην ελληνική πολιτική» αναφέρει η FAZ, σύμφωνα με την ελληνόφωνη έκδοση της Deutsche Welle.
Η Ελλάδα, προσθέτει ωστόσο η FAZ, παραμένει μια ιδιαίτερη περίπτωση, και μόνο λόγω του υψηλού χρέους της. «Ορισμένα δάνεια που έλαβε η Ελλάδα για την κρίση του ευρώ δεν λήγουν παρά το 2060, γεγονός που θα συνεχίσει να επιβαρύνει τον ελληνικό εθνικό προϋπολογισμό για πολύ καιρό ακόμη παρά τις ευνοϊκές συνθήκες. Ακόμα και έτσι το τέλος της αυξημένης επιτήρησης είναι ένα σημαντικό βήμα», σχολιάζει η FAZ.
Φον ντερ Λάιεν: Η Ελλάδα ατενίζει το μέλλον με αισιοδοξία
Με διθυραμβικές αναρτήσεις Ευρωπαίων αξιωματούχων για την Ελλάδα συνοδεύτηκε η είδηση της εξόδου της ελληνικής οικονομίας από το καθεστώς της ενισχυμένης εποπτείας.
Η αρχή έγινε από την πρόεδρο της Κομισιόν Ούρσουλα Φον ντερ Λάιεν η οποία σε ανάρτησή της -στα ελληνικά- αναφέρει:
«Η σημερινή ημέρα σηματοδοτεί το τέλος της ενισχυμένης εποπτείας για την Ελλάδα. Χάρη στην αποφασιστικότητα και τη δύναμη της Ελλάδας και των Ελλήνων, η χώρα κλείνει πλέον αυτό το κεφάλαιο και ατενίζει το μέλλον με αισιοδοξία. Η EU πάντα στο πλευρό σας».
Η ανάρτηση της Ουρσουλα Φον ντερ Λάιεν:
Μισέλ: Η Ελλάδα προχωρά μπροστά
Ο Σαρλ Μισέλ, πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, ανέφερε από την πλευρά του, «ταγκάροντας» τον Κυριάκο Μητσοτάκη:
«Μια σημαντική μέρα για την Ελλάδα, που βγαίνει από το πλαίσιο ενισχυμένης παρακολούθησης. Μια επιτυχία που ήρθε με την αφοσίωση του ελληνικού λαού και των Αρχών, σε συνδυασμό με την ευρωπαϊκή αλληλεγγύη. Η Ελλάδα προχωρά μπροστά»
Ντόναχιου: Κομβικός ο ρόλος Μητσοτάκη - Σταϊκούρα στην επιτυχία
Ακολούθησε η ανάρτηση του προέδρου του Eurogroup, υπουργού Οικονομικών της Ιρλανδίας Πασκάλ Ντόναχιου.
Ο κ. Ντόναχιου λέει ότι σήμερα, για πρώτη φορά από το 2010, η Ελλάδα επανέρχεται σε συνθήκες οικονομικής ομαλότητας, βγαίνοντας από την ενισχυμένη εποπτεία. «Αυτή είναι μια μεγάλη επιτυχία για την ελληνική κυβέρνηση και τους πολίτες», σημειώνει ο κ. Ντόναχιου κάνοντας ειδική μνεία στον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη και τον υπουργό Οικονομικών Χρήστο Σταϊκούρα «για τον κομβικό τους ρόλο σε αυτή την επιτυχία».
Τζεντιλόνι: Η κρίση του δημόσιου χρέους ήταν σκληρό μάθημα
«Χάρη στις θυσίες και την αντοχή του λαού της και την αποφασιστικότητα των αρχών, η Ελλάδα κλείνει σήμερα ένα δύσκολο κεφάλαιο στη μακρόχρονη και περήφανη ιστορία της», δήλωσε σήμερα ο Επίτροπος Οικονομίας, Πάολο Τζεντιλόνι, ανακοινώνοντας την έξοδο της χώρας από το καθεστώς ενισχυμένης εποπτείας.
«Η χώρα εξέρχεται από το καθεστώς ενισχυμένης εποπτείας, μετά από τέσσερα χρόνια, έχοντας εκπληρώσει με επιτυχία το μεγαλύτερο μέρος των πολιτικών της δεσμεύσεων που ανέλαβε στο Eurogroup. Η Ελλάδα έχει εφαρμόσει ουσιαστικά βασικές μεταρρυθμίσεις για την ενίσχυση της οικονομίας και των δημόσιων οικονομικών της. Τα επιτεύγματά της είναι ακόμη πιο αξιέπαινα, δεδομένου ότι αυτή η περίοδος σημαδεύτηκε από δύο σοβαρά εξωτερικά σοκ: την πανδημία COVID-19 και την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία», αναφέρει στη δήλωσή του ο Επίτροπος Οικονομίας.
Ο Πάολο Τζεντιλόνι τονίζει, επίσης, ότι η Επιτροπή θα συνεχίσει να στέκεται στο πλευρό της Ελλάδας στην επόμενη φάση της οικονομικής της ανάπτυξης και θα συνεργαστεί μαζί της για την υλοποίηση των μεταρρυθμίσεων και των επενδύσεων που ορίζονται στο φιλόδοξο σχέδιο ανάκαμψης και ανθεκτικότητας.
«Το τέλος της ενισχυμένης εποπτείας για την Ελλάδα σηματοδοτεί επίσης τη συμβολική κατάληξη της πιο δύσκολης περιόδου που έχει βιώσει η ζώνη του ευρώ. Η κρίση δημόσιου χρέους που καθόρισε τα πρώτα χρόνια της προηγούμενης δεκαετίας ήταν μια απότομη καμπύλη μάθησης για την Ένωσή μας. Η ισχυρή συλλογική μας απάντηση στην πανδημία έδειξε ότι η Ευρώπη είχε μάθει τα μαθήματα αυτής της κρίσης. Πρέπει να δείξουμε την ίδια αλληλεγγύη και ενότητα καθώς πλέουμε στα ταραγμένα νερά στα οποία εισέρχονται τώρα οι οικονομίες μας», καταλήγει η δήλωση του Επιτρόπου Οικονομίας.
Ερωτηθείς από το ΑΠΕ - ΜΠΕ, «ποια είναι τα διδάγματα που αντλήθηκαν από την εμπειρία της κρίσης του δημόσιου χρέους», ο Πάολο Τζεντιλόνι απάντησε ότι τα διδάγματα που ξεχωρίζουν είναι δύο: «Πρώτον, σε μια κατάσταση κρίσης, οι αποφάσεις πρέπει να λαμβάνονται γρήγορα και με πνεύμα αλληλεγγύης. Η κρίση του δημόσιου χρέους ήταν μια απότομη καμπή και σκληρό μάθημα για την Ένωσή μας: συχνά βρίσκονταν λύσεις με αδικαιολόγητα υψηλό κόστος, τόσο κοινωνικό όσο και οικονομικό. Δεύτερον, δεδομένης της αλληλεξάρτησης των οικονομιών της ζώνης του ευρώ, απαιτείται ένα συνεπές και συνεκτικό μείγμα πολιτικών, με συνετές δημοσιονομικές πολιτικές σε συνδυασμό με επενδύσεις και μεταρρυθμίσεις και με τη συνεργασία μεταξύ νομισματικών και δημοσιονομικών πολιτικών. Ευτυχώς, πιστεύω ότι πήραμε συλλογικά αυτά τα μαθήματα, όπως φαίνεται από την απάντηση της ΕΕ στην πανδημία COVID-19», απάντησε ο Π. Τζεντιλόνι.
Handelsblatt για λήξη ενισχυμένης εποπτείας
«Με τη λήξη των αυστηρών δημοσιονομικών ελέγχων (ενισχυμένη εποπτεία) η ελληνική κυβέρνηση θα έχει περισσότερα περιθώρια ελιγμών από την ερχόμενη εβδομάδα. Η οικονομική και δημοσιονομική πολιτική δεν θα γίνεται πλέον στις Βρυξέλλες αλλά στην Αθήνα - στο πλαίσιο των προαπαιτούμενων σταθερότητας εντός της ΕΕ (…) Κανείς δεν μιλά πια για Grexit (…) Όμως οι συνέπειες της κρίσης δεν έχουν παρέλθει» αναφέρει ρεπορτάζ στην οικονομική εφημερίδα Handelsblatt για την ελληνική οικονομία κάνοντας μια αναλυτική ανασκόπηση των χρόνων της ενισχυμένης εποπτείας και της σημασίας της.
Στην πράξη σήμαινε τακτικούς, τριμηνιαίους ελέγχους της οικονομικής κατάστασης της χώρας και της ατζέντας μεταρρυθμίσεων. «Από την άποψη της Κομισιόν η διαδικασία πέτυχε. Τώρα επαινεί το αποτέλεσμα των μεταρρυθμιστικών προσπαθειών της Ελλάδας, ‘η ανθεκτικότητα της οικονομίας έχει βελτιωθεί σημαντικά’ και ο κίνδυνος που θέτει η χώρα για την ευρωζώνη ‘έχει μειωθεί σημαντικά’», αναφέρει μεταξύ άλλων το ρεπορτάζ.
Έλεγχοι ως το 2059 παρά τις επιτυχίες
Σε άλλο σημείο ο αρθρογράφος παρατηρεί: «Τη μεγαλύτερη βελτίωση επιδεικνύει η Ελλάδα στην εξυγίανση του προϋπολογισμού - ακόμα κι αν η πανδημία και η ενεργειακή κρίση έχουν πάει τη χώρα πίσω δημοσιονομικά, όπως σχεδόν όλες τις χώρες της ΕΕ (…) Φέτος, λοιπόν, ο πρωτογενής ισολογισμός του προϋπολογισμού, που δεν περιλαμβάνει δάνεια και τόκους, θα κλείσει με μείον 2% του ΑΕΠ.
Αλλά του χρόνου, η Ελλάδα θέλει να επιστρέψει στον δρόμο της δημοσιονομικής αρετής με πλεόνασμα 1% (…) Ακόμα κι αν η Ελλάδα διαθέτει τον υψηλότερο δείκτη χρέους στην ΕΕ, ο κίνδυνος να ξαναπέσει στη δίνη του χρέους θεωρείται χαμηλός. Ο Κλάους Ρέγκλινγκ, επικεφαλής του ESM, του μεγαλύτερου πιστωτή της Ελλάδας, θεωρεί το χρέος βιώσιμο, ακόμη και αν αυξηθούν τα βασικά επιτόκια. Ο λόγος έγκειται στη δομή του χρέους: τα τρία τέταρτα του χρέους είναι έναντι δημόσιων πιστωτών όπως ο ESM».
Και οι διεθνείς οίκοι έχουν επιβραβεύσει την Ελλάδα με συνεχείς αναβαθμίσεις, σημειώνει το ρεπορτάζ. «Ωστόσο, η ολοκλήρωση της ενισχυμένης επιτήρησης δεν σημαίνει και το τέλος των ελέγχων. Η εποπτεία θα συνεχιστεί έως ότου αποπληρωθούν τα τρία τέταρτα των δανείων βοήθειας που χορηγήθηκαν. Βάσει του ισχύοντος σχεδίου, αυτό δεν θα συμβεί ως το 2059» αναφέρει κλείνοντας η Handelsblatt.
Το μήνυμα Μητσοτάκη
Νωρίτερα το Σάββατο, σε μήνυμά του ο πρωθυπουργός, μεταξύ άλλων, επισήμανε ότι σήμερα κλείνει ένας δωδεκαετής κύκλος «που έφερε πόνο στους πολίτες, καθήλωση στην οικονομία και διχασμό στην κοινωνία» και πως η σημερινή εξέλιξη σηματοδοτεί το τέλος των Μνημονίων.
«Η Ελλάδα σήμερα είναι μία άλλη Ελλάδα» αναφέρει στη συνέχεια, σημειώνοντας ότι η χώρα σήμερα εμφανίζει υψηλή ανάπτυξη και μεγάλη πτώση της ανεργίας, ενώ, ταυτόχρονα, «οι πολίτες της έχουν, πλέον, απαλλαγεί ή ελαφρυνθεί από πολλούς φόρους που επιβλήθηκαν τα πέτρινα χρόνια. Όλοι πληρώνουν λιγότερες εισφορές και σχεδόν όλοι χαμηλότερο ΕΝΦΙΑ».
Καταλήγοντας, ο κ. Μητσοτάκης τονίζει ότι «το αύριο μπορεί και πρέπει να είναι πιο δίκαιο, με περισσότερες ευκαιρίες σε όλους. Για να μην ξαναζήσουμε το brain drain των νέων, οι γυναίκες να ζουν και να εργάζονται με ασφάλεια και ισοτιμία, τα άτομα με αναπηρία και κάθε αδύναμος να νιώθουν τη φροντίδα του κράτους, σε μία χώρα κατοχυρωμένων δικαιωμάτων και καλά αμειβόμενης εργασίας, ανοιχτής Παιδείας και αξιοπρεπούς Υγείας. Το μπορούμε. Σήμερα η κυβέρνηση, πριν ακόμη κλείσει η πρώτη της τετραετία, γράφει τους τίτλους τέλους σε μία πολυετή δοκιμασία. Ας τους μετατρέψουμε, λοιπόν, σε πρόλογο μιας νέας συναρπαστικής διαδρομής. Με πρώτο σταθμό την ανάκτηση της Επενδυτικής Βαθμίδας και σταθερή πυξίδα το Εθνικό Σχέδιο Ανάκαμψης που θα οικοδομήσει την ισχυρή, σύγχρονη και αυτοδύναμη Ελλάδα. Με σταθερότητα, συνέχεια και συνέπεια.»
Ολόκληρο το μήνυμα του πρωθυπουργού
Το μήνυμα του πρωθυπουργού:
«Η 20ή Αυγούστου του 2022 είναι μία ιστορική ημέρα για την Ελλάδα και τους Έλληνες: με τον πιο επίσημο τρόπο, η χώρα μας εξέρχεται από το καθεστώς της Ενισχυμένης Ευρωπαϊκής Εποπτείας. Κλείνει, έτσι, ένας δωδεκαετής κύκλος που έφερε πόνο στους πολίτες, καθήλωση στην οικονομία και διχασμό στην κοινωνία. Για να ξεπροβάλει, όμως, ένας νέος, καθαρός ορίζοντας ανάπτυξης, ενότητας και ευημερίας για όλους.
Η σημερινή εξέλιξη σηματοδοτεί το τέλος των Μνημονίων και όσων επιβλήθηκαν στο όνομά τους: δυσβάσταχτοι φόροι και περικοπές μισθών και συντάξεων. Τραπεζικοί έλεγχοι και υποθήκευση της δημόσιας περιουσίας. Υποβάθμιση της εθνικής Άμυνας, της δημόσιας Παιδείας και Υγείας. Αλλά και περιθωριοποίηση της θέσης της Ελλάδας στην Ευρώπη και στον κόσμο. Όλα αυτά ανήκουν, ευτυχώς, στο παρελθόν. Στο παρελθόν ανήκουν, επίσης, και οι πληγές που άνοιξαν στον κορμό της κοινωνίας μας, αυτά τα 12 χρόνια: φανατισμοί, φωτιές, βία, αλλά και τραγικοί θάνατοι, όπως εκείνοι της Marfin. Τυφλή αμφισβήτηση των θεσμών. Πάνω και κάτω πλατείες, όπου φύτρωσε το ψέμα δίπλα στο δηλητήριο της Χρυσής Αυγής. Για ν’ ακολουθήσει, μετά, μία τετραετία δημαγωγίας που κόστισε 100 δισ. και έσπρωξε τον τόπο στο χείλος του γκρεμού. Χρειάστηκαν σκληρές μάχες κατά του λαϊκισμού για να παραμείνει η χώρα σε ευρωπαϊκή τροχιά.
Μόνον όποιος δεν λησμονεί βρίσκει τη δύναμη να προχωρεί. Γι’ αυτό και οφείλουμε να διδαχθούμε από την πρόσφατη εμπειρία. Από τις διαχρονικές και διακομματικές ευθύνες που οδήγησαν στα Μνημόνια με σπατάλες πέρα από τις αντοχές μας. Από τις πολιτικές που επιδείνωσαν τις συνέπειές τους. Αλλά και από τους χειρισμούς που απέτρεψαν την πιο γρήγορη έξοδο από την εποπτεία των διεθνών εταίρων μας.
Η Ελλάδα σήμερα είναι μία άλλη Ελλάδα. Εμφανίζει υψηλή ανάπτυξη και μεγάλη πτώση της ανεργίας, που ήδη μειώθηκε 3 μονάδες από πέρυσι και 5 από το 2019. Ενώ, ταυτόχρονα, οι πολίτες της έχουν, πλέον, απαλλαγεί ή ελαφρυνθεί από πολλούς φόρους που επιβλήθηκαν τα πέτρινα χρόνια. Όλοι πληρώνουν λιγότερες εισφορές και σχεδόν όλοι χαμηλότερο ΕΝΦΙΑ. Αυξήθηκε κατά 63 ευρώ ο κατώτατος μισθός. Και στηρίζονται στοχευμένα οι πιο αδύναμοι.
Θα επαναλάβω ότι η ανάταξη της χώρας δεν ήταν ούτε ευνόητη, ούτε εύκολη. Πολύ περισσότερο καθώς επιτεύχθηκε εν μέσω αλλεπάλληλων προκλήσεων: από τις μεταναστευτικές εισβολές στον Έβρο και τη μόνιμη επιθετικότητα των γειτόνων μέχρι την παγκόσμια πανδημία και την «έκρηξη» στην ενέργεια και στον πληθωρισμό από τον πόλεμο στην Ουκρανία. Μέτωπα διαρκή, για τα οποία η Πολιτεία έχει διαθέσει, ήδη, 50 δισεκατομμύρια.
Κι όμως, σ’ έναν αβέβαιο κόσμο, η χώρα μας βαδίζει με τη βεβαιότητα της συνέπειας και του αποτελέσματος. Ενισχύοντας τις Ένοπλες Δυνάμεις με σύγχρονα μέσα και τη Διπλωματία μας με δυναμικές πρωτοβουλίες. Θέτοντας σε νέες τροχιές τη δημόσια Παιδεία και Υγεία. Αυξάνοντας τα συλλογικά έσοδα από την υπεραπόδοση της οικονομίας. Μετατρέποντας την Ελλάδα σε ένα απέραντο εργοτάξιο με εκατοντάδες μεγάλα και μικρά έργα. Και ψηφιοποιώντας το κράτος σε τέτοιο βαθμό που ξεχνάμε πώς ήταν η ζωή μας πριν το gov.gr. Η απαλλαγή από την Ενισχυμένη Εποπτεία σημαίνει μεγαλύτερη εθνική ευχέρεια στις οικονομικές μας επιλογές. Όχι όμως και επιστροφή στα λάθη που έφεραν την οδυνηρή μνημονιακή περιπέτεια. Άλλωστε, τα όσα προανέφερα οφείλονται, ακριβώς, σε μία συνετή πολιτική που εξαντλεί τον δημοσιονομικό χώρο, χωρίς όμως να τον ναρκοθετεί. Με μέτρα μετρημένα, που αυξάνουν τον συνολικό πλούτο υπέρ όλης της κοινωνίας. Προχωράμε χωρίς να ξεχνάμε. Γιατί ξέρουμε, πλέον, ότι οι χαμηλότεροι φόροι οδηγούν στην ανάπτυξη και οι επενδύσεις σε νέες δουλειές. Ξέρουμε πως η Ευρώπη δεν έχει μόνο την όψη του ελέγχου, αλλά και της αλληλεγγύης που δυναμώνει τη θέση της χώρας. Και ότι, τελικά, η οικονομική ανεξαρτησία συμβαδίζει με την εθνική, όπως και η πρόοδος του κράτους μπορεί να μεταφράζεται σε στήριξη και όφελος για κάθε ελληνικό νοικοκυριό.
Η τελευταία τριετία απαντά, έτσι, στην πράξη στα διδάγματα της τελευταίας 12ετίας. Δείχνει τον δρόμο για να μη γυρίσουμε ποτέ, μα ποτέ, πίσω στα όσα ζήσαμε. Σφυρηλατεί την αυτογνωσία μας. Και μας καλεί να βαδίσουμε ενωμένοι με όπλο την αλήθεια και τις ρεαλιστικές λύσεις και όχι το ψέμα και τις εύκολες αρνήσεις. Σε μία πορεία που ίσως να κρύβει και λάθη, αλλά που σίγουρα δεν θα είναι μία λάθος πορεία! Στα δύσκολα χρόνια που προηγήθηκαν, ο λαός μας υπέφερε πολλά. Όμως απέδειξε και πολλά. Χάρη στις δικές του θυσίες, η πατρίδα στάθηκε γρήγορα στα πόδια της. Τα παθήματα έγιναν μαθήματα ώριμης ευθύνης στις πολιτικές μας συμπεριφορές. Κι όταν χρειάστηκε, οι Ελληνίδες και οι Έλληνες εμπιστεύτηκαν και συστρατεύτηκαν με την Πολιτεία και τις υπεύθυνες δυνάμεις, απέναντι στις κοινές απειλές. Τους ευχαριστώ από την καρδιά μου.
Το αύριο μπορεί και πρέπει να είναι πιο δίκαιο, με περισσότερες ευκαιρίες σε όλους. Για να μην ξαναζήσουμε το brain drain των νέων, οι γυναίκες να ζουν και να εργάζονται με ασφάλεια και ισοτιμία, τα άτομα με αναπηρία και κάθε αδύναμος να νιώθουν τη φροντίδα του κράτους, σε μία χώρα κατοχυρωμένων δικαιωμάτων και καλά αμειβόμενης εργασίας, ανοιχτής Παιδείας και αξιοπρεπούς Υγείας. Το μπορούμε. Σήμερα η κυβέρνηση, πριν ακόμη κλείσει η πρώτη της τετραετία, γράφει τους τίτλους τέλους σε μία πολυετή δοκιμασία. Ας τους μετατρέψουμε, λοιπόν, σε πρόλογο μιας νέας συναρπαστικής διαδρομής. Με πρώτο σταθμό την ανάκτηση της Επενδυτικής Βαθμίδας και σταθερή πυξίδα το Εθνικό Σχέδιο Ανάκαμψης που θα οικοδομήσει την ισχυρή, σύγχρονη και αυτοδύναμη Ελλάδα. Με σταθερότητα, συνέχεια και συνέπεια.»