Διπλωματικός μαραθώνιος της Αθήνας, ενόψει της Συνόδου Κορυφής στις 10 Δεκεμβρίου, με στόχο την έναρξη της διαδικασίας κυρώσεων στην Τουρκία. Χθες υπήρξαν αλλεπάλληλες επαφές του Πρωθυπουργού για την προετοιμασία της Συνόδου, ενώ επικοινωνία με ομολόγους του είχε και ο υπουργός Εξωτερικών.
Την τελευταία εβδομάδα η Άγκυρα έχει επιδοθεί σε μια προσπάθεια «δημοσίων σχέσεων», προκειμένου να αντιστρέψει το κλίμα δυσαρέσκειας και εκνευρισμού που επικρατεί στις Βρυξέλλες και τις περισσότερες ευρωπαϊκές πρωτεύουσες και να αποφύγει κυρώσεις που μπορούν να αποδειχθούν δυσβάστακτες.
Η Ελλάδα από την πλευρά της θέτει την κατάσταση που έχει διαμορφωθεί απαριθμώντας της προκλήσεις της Τουρκίας το διάστημα που έχει μεσολαβήσει από την Σύνοδο του Οκτωβρίου και τους κινδύνους που εγκυμονούν. Παράλληλα, στοχεύει στην αποδόμηση της επιχείρησης «γοητείας» από την τουρκική πλευρά, αν και το κλίμα που υπάρχει είναι ότι πλέον δεν πείθεται κανένας στην Ευρώπη από τις διακηρύξεις Ερντογάν. Εκτός αν το …επιθυμεί, περίπτωση κατά την οποία είναι δύσκολο να το αντιμετωπίσεις δια των επιχειρημάτων. Γεγονός είναι πως και οι χώρες που δεν κόπτονται για την επιβολή κυρώσεων αναγνωρίζουν ότι τόσο η αποχώρηση του Oruc Reis, όσο και η διάθεση για διάλογο που εμφανίζει η Τουρκία είναι προσχήματα.
Το επικρατέστερο σενάριο για τη Σύνοδο Κορυφής
Ως προς το επικρατέστερο σενάριο για τα αποτελέσματα της Συνόδου Κορυφής αυτό που προκρίνεται είναι να δοθεί εντολή προς τον ύπατο εκπρόσωπο εξωτερικής πολιτικής της ΕΕ να καταρτίσει κατάλογο κυρώσεων κατά της Τουρκίας, οι οποίες θα ενεργοποιηθούν αν η Άγκυρα επανέλθει στον δρόμο των προκλήσεων το επόμενο διάστημα. Ευρωπαϊκές και διπλωματικές πηγές εκτιμούν ότι είναι μια κοινή συνισταμένη στην οποία μπορεί να υπάρξει ομοφωνία από τους 27 ηγέτες και ταυτόχρονα να μην πληγωθεί το κύρος της Ένωσης δίνοντας ένα απλό συγχωροχάρτι στον Τούρκο πρόεδρο. Πρόκειται για τον κατάλογο που ο κ. Μπορέλ θα ξεκινούσε να καταρτίζει από τον περασμένο Αύγουστο αλλά δεν έχει πάρει παραδώσει μέχρι σήμερα. Μια τέτοια απόφαση από την πλευρά του Συμβουλίου θεωρείται ότι «βάζει το νερό στο αυλάκι για την έναρξη των κυρώσεων στην Τουρκία», όπως εκτιμούν πηγές.
Υπέρ των κυρώσεων κατά της Τουρκίας ο Μακρόν
Ο πιο ένθερμος υποστηρικτής της επιβολής κυρώσεων «εδώ και τώρα» είναι ο Εμανουέλ Μακρόν. Χθες ο Κυριάκος Μητσοτάκης είχε τηλεφωνική επικοινωνία με τον Γάλλο πρόεδρο και συζήτησαν αναλυτικά το θέμα των κυρώσεων στην Τουρκία. Είναι δεδομένη η συναντίληψη των δύο χωρών για την τουρκική προκλητικότητα και επιθετικότητα στην Αν. Μεσόγειο, ενώ ο κ. Μακρόν εμφανίζεται έτοιμος να πάρει πρωτοβουλίες για το θέμα. Στο ίδιο μήκος κύματος είναι και η Αυστρία ενώ στο πλευρό Ελλάδας και Κύπρου στέκονται Λουξεμβούργο, Ιρλανδία και Τσεχία. Θετικά αναμένεται να λειτουργήσει και η στάση της Ολλανδίας. Παρότι κατά το παρελθόν αντιστρατευόταν την σκληρή στάση έναντι της Άγκυρας, το κοινοβούλιο της χώρας ψήφισε το εμπάργκο όπλων προς την Τουρκία και η στάση της έχει μεταστραφεί. Προσπάθεια να βγουν ένα βήμα μπροστά γίνεται για την Πολωνία και την Ουγγαρία, σύμφωνα με πληροφορίες.
Βέβαια, ξεχωριστή σημασία έχει η στάση Γερμανίας και Ισπανίας, χώρες που για οικονομικούς λόγους πρωτίστως, αν και το Βερολίνο έχει κι άλλους όπως το προσφυγικό, μπλοκάρουν τις κυρώσεις. Αποτελεί ερωτηματικό μέχρι ποιο σημείο είναι διατεθειμένες να μπλοκάρουν αποφάσεις αν υπάρξει μεγάλη πίεση από άλλες χώρες ή θα συμβάλουν σε μια συμβιβαστική λύση που θα ικανοποιεί όλες τις πλευρές.
Κρίσιμη είναι και η στάση της Αμερικής στο νέο περιβάλλον που διαμορφώνεται. Χθες, ο Μάικ Πομπέο κατά τη διάρκεια της Συνόδου ΥΠΕΞ του ΝΑΤΟ ήταν πολύ σκληρός με την Τουρκία, τονίζοντας πως η Άγκυρα εναντιώνεται στις αρχές και τη λειτουργία της Συμμαχίας, υπονομεύοντας έτσι τη συνοχή της. Και η επερχόμενη νέα διοίκηση στις Ηνωμένες Πολιτείες αναμένεται πιο αυστηρή απέναντι στον Ερντογάν, αλλάζοντας τα δεδομένα σε σχέση με τον Ντόναλντ Τραμπ. Κοινοτικές πηγές θεωρούν αυτονόητο ότι αυτή η στάση θα επηρεάσει και την ευρωπαϊκή πολιτική, όμως αυτό μπορεί να επιφέρει και καθυστερήσεις στην λήψη αποφάσεων αφού εκτιμάται ότι θα επιδιωχθεί μια συνεννόηση με τον νέο ένοικο του Λευκού Οίκου.