Ξεκινά από σήμερα το «χτένισμα» των δημοσιονομικών αλλά και των υπολοίπων εκκρεμοτήτων από τα τεχνικά κλιμάκια των Θεσμών, που καταφτάνουν για να προετοιμάσουν το έδαφος στους επικεφαλής, οι οποίοι ετοιμάζουν βαλίτσες για την επόμενη Δευτέρα.
Το κλίμα στο οικονομικό επιτελείο είναι θετικό, μετά το Eurogroup στο Ελσίνκι και πολύ περισσότερο μετά τα πολύωρα τετ-α-τετ που είχε ο Χ. Σταϊκούρας με τον Κ. Ρέγκλινγκ, τον Μ. Σεντένο και τα επιτελεία τους, αν και εμπειρία όλων των προηγούμενων ετών δείχνει ότι οι τόνοι πρέπει να μένουν χαμηλοί ως την τελευταία στιγμή. «Πάμε καλά», σημειώνει αρμόδιος αξιωματούχους, συμπληρώνοντας ότι οι επαφές στο Ελσίνκι πήγαν πολύ καλύτερα από το αναμενόμενο αλλά και παρατηρώντας ότι «αυτό δεν σημαίνει ότι συμφωνήσαμε».
Το καλό νέο είναι ότι δεν εκφράστηκαν επιφυλάξεις, δεν ήγειρε κάποιος ενστάσεις για το δημοσιονομικό/φορολογικό σχεδιασμό της κυβέρνησης για το επόμενο 12μηνο, ούτε στην παρουσίαση του Ελληνα υπουργού στο Eurogroup, ούτε στις κατ’ ιδίαν επαφές του με τους Ευρωπαίους αξιωματούχους. Ωστόσο, όποιος έχει τη στοιχειώδη εμπειρία από το πώς λειτουργούν οι υπουργοί Οικονομικών στην Ευρωομάδα, γνωρίζει ότι αν δεν έχουν στα χέρια τους τις τεχνοκρατικές εισηγήσεις των Θεσμών ότι βγαίνουν ή δεν βγαίνουν τα νούμερα, κανείς δεν μιλάει. Συμπέρασμα; Η αρχή ήταν θετική, αλλά για να κλείσει η αξιολόγηση χωρίς αστερίσκους και χωρίς καθυστερήσεις, έχουμε ακόμα πολύ δρόμο μπροστά μας, ειδικά από τη στιγμή που οι εκκρεμότητες δεν είναι μόνο δημοσιονομικές.
Ο προϋπολογισμός θα κρίνει τις φοροελαφρύνσεις
Σε κάθε περίπτωση, παρά το ότι το αναπτυξιακό πολυνομοσχέδιο και η έντονη κινητικότητα στο πεδίο των επενδύσεων δείχνουν να ικανοποιούν τα «αυτιά» των Ευρωπαίων, είναι προφανές ότι η μητέρα των μαχών θα δοθεί στο πεδίο του Προϋπολογισμού, που πρέπει να «χωρέσει» τα περίπου 1,2 δις ευρώ των φοροελαφρύσεων που εξαγγέλθηκαν. Οι πληροφορίες αναφέρουν ότι η αποστολή στοιχείων συνεχιζόταν μέχρι την προηγούμενη εβδομάδα και πλέον οι διαβουλεύσεις θα γίνουν επί ελληνικού εδάφους.
Το πλάνο στο ΓΛΚ μοιάζει απλό, αλλά στην πραγματικότητα δεν είναι. Η πρώτη κίνηση γίνεται στο πεδίο των εσόδων και των φορολογικών μέτρων, που ήδη «τρέχουν», με φόντο τα στοιχεία των δύο προηγούμενων ετών, που αποδεικνύουν ότι υπήρξε συστηματική υποεκτίμηση, με πιο χαρακτηριστικό παράδειγμα αυτό του ΦΠΑ, όπου η αύξηση του κατά 1 ολόκληρη ποσοστιαία μονάδα τιμολογήθηκε με περίπου… 400 εκατ. ευρώ, αλλά η πραγματική απόδοση του μέτρου ήταν πολύ μεγαλύτερη, συμβάλλοντας στη δημιουργία των τερατωδών υπερπλεονασμάτων λιτότητας, που ξεπέρασαν τα 11 δισεκ. σωρευτικά στην τριετία.
Η δεύτερη κίνηση γίνεται στο πεδίο των δαπανών, όπου θα μπουν ρεαλιστικές οροφές στις δαπάνες των υπουργείων. Όπως αναφέρει και η τελευταία Εκθεση της Κομισιόν, αφήνοντας αιχμές για σκοπιμότητες, υπήρξε τα τελευταία χρόνια συστηματική υπερεκτίμηση των δαπανών, με αποτέλεσμα στην πορεία να προκύπτει υπερβάλλων δημοσιονομικός χώρος, δηλαδή πλεονάζουσα λιτότητα. Ο συνδυασμός των δύο και η στόχευση για δημοσιονομικό αποτέλεσμα στα όρια του στόχου- δηλαδή 3,5%- και όχι υπερπλεόνασμα, εκτιμάται ότι δημιουργεί τον αναγκαίο χώρο για το φορολογικό σχεδιασμό του επόμενου 12μηνου. Οχι, όμως, μόνο αυτό. Πέρα από το χώρο που θα δημιουργήσει η παραπάνω διαδικασία, ο περιορισμός της λιτότητας υπολογίζεται ότι θα φανεί και στο ΑΕΠ, αφού οι περιβόητοι πολλαπλασιαστές, αυτή τη φορά μπορούν να λειτουργήσουν θετικά.
Τον τελευταίο λόγο οι Θεσμοί
Φυσικά όλα αυτά μπορεί να ακούγονται λογικά, ωστόσο τον τελευταίο λόγο θα έχουν και πάλι οι Θεσμοί, που ως γνωστόν δεν διακρίνονται από ευελιξία. Το βασικό μακροοικονομικό σενάριο του υπουργείου Οικονομικών είναι πολύ πιθανόν να κινείται πολύ πάνω από το 2,5% και η εμπειρία των προηγούμενων ετών δείχνει ότι οι ξένοι τεχνοκράτες είναι πολύ πιο συντηρητικοί, ειδικά αν οι δείκτες δεν είναι ακόμα υποστηρικτικοί, όπως συνέβη με το ΑΕΠ του πρώτου εξαμήνου.
Την ίδια στιγμή στην Ευρώπη δείχνουν, μάλιστα, χωρισμένοι σε δύο στρατόπεδα- για μια ακόμα φορά- ως προς τις ενδεδειγμένες κινήσεις για να αποφύγουμε μια νέα ύφεση και αυτό φάνηκε στο Eurogroup. Οι Γάλλοι, που υποστηρίζονται από ένα ισχυρό μπλοκ χωρών, κινούνται στη λογική Ντράγκι- Λαγκάρντ, ότι δηλαδή απαιτούνται διαρθρωτικές αλλαγές και πρωτοβουλίες στα δημοσιονομικά- κοινώς χαλάρωση- έτσι ώστε η ευρωπαϊκή οικονομία να πάρει μπροστά. Από την άλλη, οι Γερμανοί και οι δορυφόροι τους, υποστηρίζουν ότι αυτή η εικόνα οφείλεται στον «πόλεμο» ΗΠΑ- Κίνας κι όταν εξομαλυνθεί αυτή η κατάσταση, όλα θα κινηθούν φυσιολογικά, χωρίς να χρειάζονται ανατροπές…