Για τη «νιτσεϊκή θέληση εξουσίας» του Τραμπ, το γεγονός ότι είναι ο καλύτερος εχθρός της Δύσης και τους πραγματικούς κινδύνους για την Ευρώπη λόγω του τραμπισμού μιλάει ο Πασκάλ Μπρυκνέρ, σε μια ενδιαφέρουσα συνέντευξη στο iefimerida.
Ο διάσημος Γάλλος συγγραφέας αναφέρεται και στην πρόσφατη συζήτηση που είχε με τον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη, στο debate που διοργάνωσε το iefimerida, τον περασμένο Νοέμβριο, και εξηγεί εκ νέου τη θέση του απέναντι στο woke -τον «απατεώνα προοδευτισμό», όπως τον αποκαλεί-, αλλά και στον τραμπισμό - τον «απατεώνα συντηρητισμό».
Ολόκληρη η συνέντευξη
Λιγότερο από έναν μήνα μετά την ορκωμοσία του, o Τραμπ προχωράει με πρωτοφανή ταχύτητα στην υλοποίηση εξαγγελιών του. Η ICE εισβάλλει σε σχολεία, οι ομοσπονδιακοί υπάλληλοι πρέπει να αφαιρέσουν αμέσως τις αντωνυμίες τους (αυτή/αυτός), επιβλήθηκαν δασμοί σε Καναδά, Μεξικό, Κίνα. Τι σημαίνει αυτή η επιθετική πολιτική; Πώς ερμηνεύετε αυτές τις πρώτες ημέρες της διακυβέρνησής του;
Οι πρώτες εβδομάδες της βασιλείας του Ντόναλντ Τραμπ μοιάζουν με τη νιτσεϊκή θέληση για εξουσία. Ο Τραμπ κάνει αυτό που είπε και λέει αυτό που θα κάνει. Θέλει να εντυπωσιάσει τους ψηφοφόρους του και τον υπόλοιπο κόσμο. Είμαστε τόσο έκπληκτοι όταν βλέπουμε έναν Δυτικό ηγέτη να τηρεί τις υποσχέσεις του, που οι περισσότεροι από εμάς μένουμε άφωνοι. Φανταστείτε τι θα συνέβαινε αν οι Δυτικοί πολιτικοί υλοποιούσαν τα προγράμματά τους μία εβδομάδα μετά την ανάληψη των καθηκόντων τους...
Ο Τραμπ υποσχέθηκε να τερματίσει τον πόλεμο στην Ουκρανία, αλλά στην πραγματικότητα μόλις κήρυξε έναν: τον εμπορικό πόλεμο, ο οποίος μπορεί να συμπεριλάβει σύντομα και την Ευρώπη. Πόσο επικίνδυνος είναι αυτός ο πόλεμος, όχι μόνο οικονομικά, αλλά και πολιτικά;
Ο Ντόναλντ Τραμπ αποφάσισε να μαχαιρώσει πισώπλατα τους συμμάχους του αντί να πολεμήσει τους εχθρούς της Δύσης. Η πρώτη κίνηση είναι πιο εύκολη, καθώς επιτίθεται σε αδύναμες χώρες όπως ο Παναμάς, ο Καναδάς ή η Γροιλανδία, όσο μεγάλες και αν είναι. Αυτού του είδους η επιθετικότητα είναι πολύ επικίνδυνη, καθώς έρχεται σε αντίθεση με το δικό του στρατόπεδο. Ας ελπίσουμε ότι η Ευρώπη θα αντιδράσει στην προσάρτηση της Γροιλανδίας. Έχω ανταλλάξει απόψεις με τον Πρόεδρο Μακρόν για το θέμα αυτό. Ο Ντόναλντ Τραμπ, ακόμη κι αν μπλοφάρει, πρέπει να γνωρίζει ότι οποιαδήποτε προσπάθεια να πάρει στα χέρια του τη Γροιλανδία θα κοστίσει πολύ ακριβά.
Έχουμε συνηθίσει να αποκαλούμε τον Τραμπ «νταή». Πιστεύετε ότι πλέον χρειαζόμαστε νέες λέξεις για αυτόν;
Ο Τραμπ δημιούργησε ένα νέο στιλ στην πολιτική: τον τρομακτικό κλόουν. Κάνει τους ανθρώπους να γελούν και να ανατριχιάζουν ταυτόχρονα. Η αντίδρασή του μετά την επίθεση με όπλο που δέχθηκε κατά τη διάρκεια του περασμένου καλοκαιριού, όταν γλίτωσε τον θάνατο, ήταν εκπληκτική. Αυτός ο τύπος έχει ένα πολιτικό ένστικτο που κανένας άλλος ηγέτης στον κόσμο δεν έχει. Σκεφτείτε ότι σε λιγότερο από δύο χρόνια θα γίνει 80 και έχει μια ενέργεια που δεν έχει κανείς άλλος. Αυτό ήταν καθοριστικό στη μάχη του εναντίον του Μπάιντεν. Ένας αστείος νταής έχει όλες τις πιθανότητες να νικήσει έναν φλύαρο γέρο...
Υπάρχει βαθιά ανησυχία ότι ο Τραμπ δίνει χώρο στους εξτρεμιστές χριστιανούς να επιβάλουν την ατζέντα τους στις ΗΠΑ, καταστέλλοντας τα δικαιώματα των γυναικών, του μη λευκού πληθυσμού, των ομοφυλοφίλων. Κάποιοι προειδοποιούν ότι οδεύουμε προς ένα νέο Ιράν.
Ο Τραμπ δεν έχει βαθιά καμία άλλη ιδεολογία εκτός από τον εαυτό του. Ο ίδιος είναι ο καλύτερος υποστηρικτής του. Αλλά πρέπει να ικανοποιήσει κάθε μερίδα των ψηφοφόρων του, μεταξύ των οποίων και οι χριστιανοί. Έτσι, θα προσπαθήσει να περικόψει τα δικαιώματα των γυναικών, τα δικαιώματα των ομοφυλοφίλων και ούτω καθ' εξής. Ωστόσο, οι πιθανότητες να πετύχει σε αυτόν τον τομέα είναι μικρές. Οι Ηνωμένες Πολιτείες είναι ένα ομοσπονδιακό κράτος και ακόμη και πολλοί Ρεπουμπλικανοί τάσσονται υπέρ των δικαιωμάτων των γυναικών ή των μελών της LGBTQ+ κοινότητας. Κάθε πολιτεία μπορεί να αποφασίσει να μην υπακούσει στις προεδρικές εντολές. Θα είναι μια μακρά και δύσκολη μάχη, με πολλά ένδικα μέσα. Οι Δημοκρατικοί πρέπει να... ξυπνήσουν και να αντεπιτεθούν μόλις βρουν έναν ηγέτη, άνδρα ή γυναίκα, που θα αντιταχθεί στον νέο Πρόεδρο.
Κινδυνεύει η Δύση και οι αξίες που εκφράζει;
Ο Τραμπ είναι ο καλύτερος εχθρός της Δύσης. Δεν αισθάνεται καμία αλληλεγγύη με την Ευρώπη ή την Ουκρανία. Το «πρώτα η Αμερική» είναι μια οργουελιανή δήλωση. Αλλά, αν είναι προς το συμφέρον του, ο Τραμπ θα προσπαθήσει να κάνει μια καλή συμφωνία μεταξύ Κιέβου και Μόσχας. Και έχει καταφέρει να επιβάλει μια εκεχειρία στη Γάζα που είναι πολλά υποσχόμενη. Αυτό θα μπορούσε να είναι μια νέα επανεκκίνηση για τις «Συμφωνίες του Αβραάμ».
Πόσο απειλητική είναι για την Ευρώπη η εποχή Τραμπ και η ιδεολογία του τραμπισμού; Η έλλειψη της κατάλληλης ηγεσίας τον βοηθάει πραγματικά να επικρατήσει;
Η Ευρώπη είναι αδύναμη, διχασμένη, περιθωριακή μπροστά στον Τραμπ και στον Πούτιν. Πρόκειται για έναν σπαραγμό της καρδιάς. Και ανάμεσα στα ευρωπαϊκά έθνη, η Γαλλία βρίσκεται σε χαμηλό επίπεδο, ο άρρωστος του παλιού κόσμου. Το θέαμα των πολιτικών μας συζητήσεων αυτή τη στιγμή είναι θλιβερό.
Η παρουσία του Γάλλου μεγιστάνα Μπερνάρ Αρνό στην ορκωμοσία αποτέλεσε ένα είδος έκπληξης. Μίλησε εναντίον της πολιτικής Μακρόν, ενώ σκέφτεται να επενδύσει στο «MAGA» του Τραμπ. Πόσο επικίνδυνο είναι αυτό για το πολιτικό και οικονομικό κλίμα στη Γαλλία;
Δεν αποτελεί έκπληξη το ότι ο Αρνό, που έχει συμφέροντα στις ΗΠΑ, είναι ιδιοκτήτης της Tiffany μέσω της LVMH, αποφασίζει να επενδύσει στην Αμερική. Πολλοί επιχειρηματίες έχουν κουραστεί από το πολύ υψηλό επίπεδο φόρων στη Γαλλία. Η αύξηση των φόρων και η επιβολή νέων φόρων είναι το αγαπημένο εθνικό σπορ της Γαλλίας. Για αυτό δεν φταίει ο Τραμπ, αλλά μόνο εμείς. Οι οικονομικές, χρηματοπιστωτικές, τεχνολογικές αποφάσεις της Ευρώπης είναι καταστροφικές. Είμαστε πολύ-πολύ πίσω από την Κίνα και τις ΗΠΑ όσον αφορά την τεχνητή νοημοσύνη. Και εξακολουθούμε να εξαρτιόμαστε από τη στρατιωτική ομπρέλα των ΗΠΑ για να υπερασπιστούμε τον εαυτό μας. Τι χαστούκι στο πρόσωπο!
Έχετε κάνει δεύτερες σκέψεις, τώρα, για τη στάση σας στην κουλτούρα του woke μετά τις πρώτες κινήσεις του Τραμπ σε αυτόν τον τομέα;
Πάντα πολεμούσα τις τραγικές παρεκκλίσεις της Αριστεράς από τη δεκαετία του '80 και μετά. Ο γουοκισμός είναι ένας απατεώνας προοδευτισμός, όπως ο τραμπισμός είναι ένας απατεώνας συντηρητισμός. Αυτό δεν σημαίνει ότι πρέπει να... πετάξουμε το μωρό μαζί με το νερό της μπανιέρας. Όπως είπα στη συζήτηση με τον Έλληνα πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη, τα δικαιώματα των γυναικών και τα δικαιώματα των ομοφυλοφίλων είναι μια κατάκτηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Τα παραληρήματα των Δυτικών πανεπιστημίων δεν θα καταστρέψουν την κληρονομιά του Διαφωτισμού.
Μιλάμε για τέλος εποχής και αυγή μιας νέας εποχής. Τι τίτλο θα δίνατε σε αυτήν;
Από ευρωπαϊκή σκοπιά μπορούμε να το ονομάσουμε Wake-up call ή This is the end my friend. Το μέλλον είναι στα χέρια μας και θα είναι ακριβώς αυτό που θέλουμε να είναι. Ο Ντόναλντ Τραμπ δεν είναι και δεν θα είναι ποτέ μια δικαιολογία.