Σε κοινή επιστολή των ηγετών Γαλλίας, Ιταλίας, Πορτογαλίας, Κύπρου, Κροατίας, Σλοβενίας, Μάλτας και Ελλάδας προς τον πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου κατέληξε η πρωτοβουλία του Κυριάκου Μητσοτάκη για αύξηση των πόρων του Ταμείου Αλληλεγγύης για την αντιμετώπιση των συνεπειών της κλιματικής κρίσης και των καταστροφών.
Στη συζήτηση για την αναθεώρηση του Πολυετούς Δημοσιονομικού Πλαισίου στη χθεσινή Σύνοδο Κορυφής ο πρωθυπουργός τόνισε ότι η κλιματική κρίση και οι επιπτώσεις που συνεπάγεται, ειδικά για τις χώρες της Μεσογείου, απαιτούν την αύξηση των πόρων προκειμένου να αντεπεξέλθουν τα κράτη-μέλη στις απαραίτητες δράσεις για την ανοικοδόμηση των περιοχών που πλήττονται και τη στήριξη πολιτών και επιχειρήσεων. Όπως αναφέρει η επιστολή, «οι πόροι (υλικοί, ανθρώπινοι, λειτουργικοί, οικονομικοί) που έχουμε στη διάθεσή μας έχουν αποδειχθεί ανεπαρκείς. Οι ζημιές είναι ανυπολόγιστες. Αυτή η μεγάλη πρόκληση της ΕΕ δεν μπορεί να αντιμετωπιστεί με τα μέσα που έχουμε στη διάθεσή μας, καθώς κινδυνεύουμε να χάσουμε την κοινωνική και οικονομική συνοχή των χωρών μας, καθώς και της Ένωσης. Το μέλλον της κοινωνίας μας βρίσκεται σε κίνδυνο».
Τη θέση αυτή είχε διατυπώσει ο κ. Μητσοτάκης στην ομιλία του στη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ στη Ν. Υόρκη τον Σεπτέμβριο, και στη Σύνοδο της MED9 είχε συζητηθεί μια κοινή παρέμβαση των ηγετών του Νότου στη Σύνοδο Κορυφής που πήρε τη μορφή της επιστολής. Όπως επισημαίνεται, «είναι προφανές ότι οι διαθέσιμοι οικονομικοί πόροι είναι εντελώς ανεπαρκείς. Το Ταμείο Αλληλεγγύης για το 2023 έχει εξαντληθεί, μαζί με τμήματα του 2024 κεφάλαια που θα μπορούσαμε να αξιοποιήσουμε με τη μορφή προπληρωμών. Το ίδιο ισχύει και για το σχετικό Αγροτικό Αποθεματικό (στο πλαίσιο της ΚΑΠ). Καθώς ζούμε σε μια περίοδο αυξανόμενης αστάθειας, αλλά και αυξανόμενων προσδοκιών, πρέπει να εργαστούμε μαζί με τη σειρά να αυξηθούν οι διαθέσιμοι πόροι και να ενισχυθούν τα μέσα και μηχανισμών για την αντιμετώπιση των συνεπειών των φυσικών καταστροφών».
Μητσοτάκης: Αύξηση των ευρωπαϊκών κονδυλίων για το Μεταναστευτικό
Οι οκτώ ηγέτες τόνισαν ότι πρέπει να παρθούν τολμηρές αποφάσεις «για τη στήριξη της ανθεκτικότητας των οικονομιών, τη βιωσιμότητα των επιχειρήσεων και την ευημερία των κοινωνιών μας». Παράλληλα, ο κ. Μητσοτάκης στην παρέμβασή του ζήτησε μετ’ επιτάσεως την αύξηση των ευρωπαϊκών κονδυλίων για το Μεταναστευτικό. «Είμαστε απολύτως θετικοί στο να εκταμιευθούν 50 δισεκατομμύρια για τη στήριξη της Ουκρανίας, αλλά ταυτόχρονα ζητάμε αύξηση των πόρων για τη μετανάστευση. Η Ελλάδα είναι χώρα πρώτης υποδοχής και χρειάζεται περισσότερη ευρωπαϊκή στήριξη για να αντιμετωπίσει το μεταναστευτικό πρόβλημα», είπε.
Σύνοδος Κορυφής: Οι ηγέτες καταδικάζουν τη Χαμάς για τις βάναυσες τρομοκρατικές επιθέσεις στο Ισραήλ
Το μεταναστευτικό αποτελεί, άλλωστε, μία από τις παράπλευρες κρίσεις της συνεχιζόμενης σύγκρουσης στη Λωρίδα της Γάζας που απασχόλησε κατά κύριο λόγο τους ηγέτες στη διάρκεια της Συνόδου. Μετά από πέντε ώρες συζητήσεων κατάφεραν να καταλήξουν στο κείμενο συμπερασμάτων με το οποίο καταδικάζουν «με τον πιο έντονο τρόπο τη Χαμάς για τις βάναυσες και αδιάκριτες τρομοκρατικές επιθέσεις της σε ολόκληρο το Ισραήλ» και τονίζουν ότι «η χρήση αμάχων ως ανθρώπινων ασπίδων από τη Χαμάς είναι μια ιδιαίτερα άθλια θηριωδία». Αυτό που προκάλεσε, όμως, έντονες συζητήσεις και καθυστέρησε την τελική συμφωνία ήταν εάν θα υπάρχει αναφορά σε «ανθρωπιστική παύση» ή «ανθρωπιστικές παύσεις», προκειμένου να φτάσει ανθρωπιστική βοήθεια στους αμάχους. Το «παιχνίδι των λέξεων» που παίζεται για άλλη μία φορά σε ένα Ευρωπαϊκό Συμβούλιο αποτυπώνει τις λεπτές ισορροπίες που προσπαθούν να κρατήσουν οι χώρες ανάλογα του πώς αξιολογούν την κατάσταση.
«Ανησυχούμε για την επιδείνωση των ανθρωπιστικών συνθηκών στη Γάζα»
Η «ανθρωπιστική παύση» ερμηνεύτηκε από Αυστρία και Τσεχία ως προτροπή για εκεχειρία και άρα υπόδειξη προς το Ισραήλ για το πώς θα αμυνθεί απέναντι στη Χαμάς, θέση που στήριξε και η Γερμανία απέναντι σε Ισπανία και Ιρλανδία, που τάχθηκαν με τη θέση για παύση των εχθροπραξιών. Τελικά, οι ηγέτες δήλωσαν ότι «ανησυχούν για την επιδείνωση των ανθρωπιστικών συνθηκών στη Γάζα» και ζήτησαν να υπάρξει άμεση βοήθεια «συμπεριλαμβανομένων των ανθρωπιστικών διαδρόμων και των παύσεων για τις ανθρωπιστικές ανάγκες». Για να επιτευχθεί συμφωνία υπάρχει μια αλλαγή στη διατύπωση της παραγράφου σχετικά με την προσπάθεια για την Ημέρα της Ειρήνης. Το τελικό σχέδιο «υποστηρίζει τη διεξαγωγή διεθνούς ειρηνευτικής διάσκεψης σύντομα», μια φράση που δεν υπήρχε στο σχέδιο που διανεμήθηκε νωρίτερα την Πέμπτη. Αυτό κινείται προς την κατεύθυνση της ειρηνευτικής διάσκεψης, που ζήτησε νωρίτερα ο Ισπανός πρωθυπουργός Πέδρο Σάντσεθ.
Μητσοτάκης για Μεσανατολικό: Να ανοίξει ανθρωπιστική διαδρομή και να υπάρξει ανθρωπιστική παύση
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης χαρακτήρισε «απολύτως επιβεβλημένο να ανοίξει ανθρωπιστική διαδρομή και, εφόσον αυτό είναι απαραίτητο, να υπάρξει και ανθρωπιστική παύση, έτσι ώστε και οι άμαχοι να προστατευτούν και να χορηγηθούν οι απαραίτητες προμήθειες σε αυτούς οι οποίοι σήμερα συνθλίβονται μέσα στις μυλόπετρες αυτής της σύγκρουσης». Κατά τη διάρκεια της Συνόδου είχε και τηλεφωνική επικοινωνία με τον πρόεδρο της Παλαιστινιακής Αρχής, Μαχμούντ Αμπάς, στην οποία τόνισε πως η Αθήνα παγίως τάσσεται υπέρ της λύσης των δύο κρατών στο Μεσανατολικό.