Πυρετώδεις διπλωματικές διεργασίες λαμβάνουν χώρα στο προσκήνιο και το παρασκήνιο τα τελευταία 24ωρα για να υπάρξει περαιτέρω αποκλιμάκωση της έντασης Ελλάδας – Τουρκίας.
Στόχος όλων των πρωτοβουλιών είναι να πέσουν οι τόνοι πριν την Σύνοδο Κορυφής στις 24 Σεπτεμβρίου και οι δύο πλευρές να καθίσουν το συντομότερο στο τραπέζι του διαλόγου. Σημαντικό ρόλο σε αυτό εκτιμάται ότι θα παίξει η σταδιακή αποκατάσταση των διαύλων επικοινωνίας μεταξύ των δύο χωρών.
Τι ζητάει η Αθήνα από την Τουρκία
«Συνέχεια και συνέπεια» από την Άγκυρα στην διαδικασία αποκλιμάκωσης που ξεκίνησε με την απόσυρση του Oruc Reis ζητά η Αθήνα προκειμένου να δημιουργηθεί πρόσφορο έδαφος για να καρποφορήσει ο διάλογος, για τον οποίο δηλώνει έτοιμη. «Είμαστε έτοιμοι να εκκινήσουμε άμεσα -το τονίζω- άμεσα διερευνητικές επαφές με την Τουρκία», ήταν το μήνυμα του Κυριάκου Μητσοτάκη μετά την χθεσινή συνάντηση με τον Πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου.
«Η Τουρκία, έχει χρόνο ακόμα -πριν αλλά και μετά τη Σύνοδο Κορυφής- να συνεχίσει το πρώτο ενθαρρυντικό βήμα απεμπλοκής από αυτή την κρίση» είπε ο κ. Μητσοτάκης εκφράζοντας την προϋπόθεση που βάζει η ελληνική πλευρά προκειμένου να πειστεί και να καθίσει στο τραπέζι του διαλόγου. Η καχυποψία και η επιφυλακτικότητα που υπάρχουν έγκεινται στην ανησυχία ότι η Τουρκία μπορεί να ρίχνει τους τόνους για να αποφύγει τις κυρώσεις και μετά να επανέλθει στην ίδια επιθετική συμπεριφορά.
Προκειμένου να αρθεί αυτό το κλίμα, σημαντικό ρόλο παίζουν οι πιέσεις προς την Άγκυρα από την Γερμανία και άλλες χώρες, στην οποία διαμηνύουν ότι μία τέτοια κίνηση θα επιφέρει πολύ πιο αρνητικά αποτελέσματα για την ίδια.
Προσπάθειες αποκατάστασης του δίαυλου επικοινωνίας Αθήνας -Αγκυρας
Ακόμη πιο σημαντική όμως είναι η σταδιακή αποκατάσταση των διαύλων επικοινωνίας μεταξύ των δύο πλευρών, οι οποίοι είχαν κοπεί εντελώς από τα τέλη Ιουλίου και παρέμειναν κλειστοί όσο η ένταση στο Αιγαίο χτυπούσε κόκκινο. Σύμφωνα με ορισμένες πληροφορίες, έχουν ήδη αρχίσει οι προσπαθειες αποκαταστασης αυτών των διαυλων, γεγονός που χαρακτηρίζεται ιδιαιτέρως ενθαρρυντικό.
Η τελευταία εκ του σύνεγγυς επαφή μεταξύ των δυο χωρών ήταν αυτή της διευθύντριας του διπλωματικού γραφείου του Πρωθυπουργού, Ελένης Σουρανή και του εκπροσώπου του Ερντογάν, Ιμπραήμ Καλίν, στο Βερολίνο, όπου και είχαν συμφωνήσει να κρατήσουν ανοιχτή γραμμή. Εφόσον ικανοποιηθούν συγκεκριμένοι όροι και προϋποθέσεις, η Ελλάδα είναι έτοιμη να καθίσει στο τραπέζι του διαλόγου, προκειμένου να ξεκινήσουν οι διερευνητικές επαφές.
«Ημασταν έτοιμοι για διάλογο από τον Αύγουστο, κάποιοι άλλοι σηκώθηκαν και έφυγαν από το τραπέζι, επιλέγοντας την κρίση», διαμηνύει, σύμφωνα με πληροφορίες, η Αθήνα στους συνομιλητές της, γεγονός που δείχνει την ετοιμότητα της κυβέρνησης και της διαπραγματευτικής ομάδας για την έναρξη συζητήσεων αν η Τουρκία συνεχίσει να ακολουθεί εμπράκτως πολιτική αποκλιμάκωσης και σταματήσει τις προκλήσεις.
Οι προσπάθειες για μία win-win κατάσταση
Αυτή η προ-διαλογική συζήτηση, όπου οι δύο χώρες θα βάλουν στο τραπέζι τα θέματα δεν είναι μια εύκολη διαδικασία καθώς οι αξιώσεις της Τουρκίας υπερβαίνουν το μοναδικό θέμα που κουβεντιάζει η Αθήνα και αυτό είναι η οριοθέτηση ΑΟΖ. Ωστόσο, η έναρξη διερευνητικών επαφών πριν την Σύνοδο Κορυφής διαμορφώνει μια κατάσταση με κέρδη για όλες τις πλευρές.
Η Ένωση θα αποφύγει να επιβάλλει δυσβάστακτες κυρώσεις στην Τουρκία, πάνω στις οποίες δεν συμφωνούν όλα τα κράτη-μέλη. Η Τουρκία από την πλευρά της θα αποφύγει την οποιαδήποτε επιβολή κυρώσεων, ενώ η Ελλάδα θα έχει οδηγήσει τον τουρκικό στόλο πίσω στο λιμάνι της Αττάλειας, κερδίζοντας το διπλωματικό παιχνίδι και θα έχει βρεθεί, με την ΕΕ στο πλευρό της, στο τραπέζι του διαλόγου διαμορφώνοντας την ατζέντα. Όποτε κι αν ξεκινήσουν οι συζητήσεις, εκτιμάται ότι, σε πρώτη φάση, δεν θα πραγματοποιηθούν σε επίπεδο υπουργών Εξωτερικών, αλλά με πιο χαμηλόβαθμα στελέχη.