Την άποψη ότι η Ελλάδα πρέπει να προχωρήσει στην οριοθέτηση υφαλοκρηπίδας εξέφρασε ο πρώην υπουργός Εξωτερικών, Ευάγγελος Βενιζέλος.
Μιλώντας στον ΣΚΑΪ και στην εκπομπή «Αποτύπωμα», ο κ. Βενιζέλος όταν το 2013 ήταν υπουργός Εξωτερικών υπήρχαν σαφείς οδηγίες που έθεταν το ζήτημα με ακρίβεια και σταθερότητα. «Θέλαμε οριοθέτηση υφαλοκρηπίδας και ΑΟΖ στο Αιγαίο και ανατολική Μεσόγειο και κανόνα αναφοράς το ισχύον διεθνές δίκαιο της θάλασσας, το οποίο είναι εθιμικό, κωδικοποιείται στη συνθήκη. Το εθιμικό δίκαιο προβλέπει ότι ή θα συμφωνήσεις, ή θα πας στο διεθνές δικαστήριο». Ο Ευάγγελος Βενιζέλος τόνισε ότι οι συζητήσεις σταμάτησαν μετά την απόπειρα πραξικοπήματος στην Τουρκία το καλοκαίρι του 2016 και υπογράμμισε ότι η Ελλάδα πρέπει να ξαναπάρει πρωτοβουλία που να αφορά μόνο το συγκεκριμένο ζήτημα. «Συνιστά υποχρέωσή μας όχι μόνο με τη Τουρκία αλλά με όλες τις χώρες. Στη Λιβύη συνυπάρχουν σχεδόν όλες οι χώρες με τις οποίες εμείς πρέπει να κάνουμε οριοθέτηση υφαλοκρηπίδας και ΑΟΖ. Είναι η Λιβύη, η Τουρκία η Αίγυπτος και η Ιταλία. Μπορεί η ίδια η Λιβύη να οδηγήσει σε μια λύση που να έχει πολυμερή χαρακτηριστικά γιατί εμπλέκονται περισσότερες χώρες στη περιοχή», εκτίμησε ο πρώην αντιπρόεδρος της κυβέρνησης, προσθέτοντας ότι η οριοθέτηση θαλάσσιων συνόρων μεταξύ Τουρκίας και Λιβύης δεν στέκεται καθώς οι δύο χώρες δεν έχουν θαλάσσια σύνορα αλλά αποκτούν «τεχνητά» και παράνομα «αγνοώντας την υφαλοκρηπίδα της Κρήτης και εν μέρει της Καρπάθου και της Κάσου».
Βενιζέλος για ελληνοτουρκικά: Πρέπει να επικρατήσει στρατηγική ψυχραιμία
Ο Ευάγγελος Βενιζέλος αναφέρθηκε και στις εξελίξεις στα ελληνοτουρκικά με αφορμή την προκλητικότητα της Τουρκίας σημειώνοντας ότι μπορεί να υπάρξουν τυχαία γεγονότα και ανεξέλεγκτες στιγμές. Υπογράμμισε, παράλληλα, ότι πρέπει να επικρατήσει στρατηγική ψυχραιμία ούτως ώστε να υπερασπιστούμε τα δικαιώματα και τα συμφέροντα της χώρας. «Ανησυχώ γιατί μπορεί να υπάρξουν τυχαία γεγονότα, ανεξέλεγκτες στιγμές. Πρέπει να έχουμε στρατηγική ψυχραιμία, υπερασπιζόμενοι αταλάντευτα τα δικαιώματα και τα συμφέροντά μας, τα κυριαρχικά μας δικαιώματα, αλλά και έχοντας πλήρη συνείδηση ότι έχουν περάσει 46 χρόνια από την εισβολής τη Κύπρο και είμαστε σε ακινησία. Ζούμε και ξαναζούμε τα ίδια προβλήματα», τόνισε ο κ. Βενιζέλος.
Διαπραγμάτευση μόνο για οριοθέτηση θαλασσίων ζωνών
Ο κ. Βενιζέλος τόνισε ότι «η υφαλοκρηπίδα ισχύει αφ’ εαυτής, δεν χρειάζεται να την ανακηρύξεις, υπάρχει. Χρειάζεται όμως οριοθέτηση. Η ΑΟΖ χρειάζεται ανακήρυξη και οριοθέτηση αλλά μπορείς και να οριοθετήσεις πρώτα και να ανακηρύξεις μετά, εκ του ασφαλούς, Έτσι έκανε και η Κύπρος επί Τάσου Παπαδόπουλου». Για τη κατάσταση που διαμορφώνεται ο κ. Βενιζέλος είπε ότι «επειδή μιλάμε για έρευνες στον βυθό, ουσιαστικά είμαστε στο πεδίο της υφαλοκρηπίδας. Αν μιλούσαμε για αλιεία, αιολικά πάρκα πλωτά θα είχε μεγάλη σημασία η έννοια της ΑΟΖ. Η ΑΟΖ προσθέτει αυτά, η υφαλοκρηπίδα έχει άλλα προσόντα. Η ΑΟΖ είναι μια αμιγώς νομική έννοια και η Τουρκία δεν μπορεί να χρησιμοποιήσει γεωλογικά επιχειρήματα. Δηλαδή ότι ‘εδώ έχουμε τη δική μου υφαλοκρηπίδα πάνω στην οποία κάθονται τα νησιά σας’. Έχουμε καταθέσει το νόμο 4001 στον ΟΗΕ το 2011, άρα όποιος βάλει το νόμο στο χάρτη το ναυτικό της Μεσογείου έχει και τις συντεταγμένες των απώτερων ορίων».
Ο Ευάγγελος Βενιζέλος είπε ότι την οριοθέτηση την αναγνωρίζουμε ως νομική διαφορά. «Πρέπει να γίνει οριοθέτηση με όλες τις χώρες τις απέναντι και τις δίπλα, τη Τουρκία, τη Λιβύη την Ιταλία την Αλβανία. Πρέπει να λέμε στη Τουρκία ελάτε να διαπραγματευτούμε για την οριοθέτηση των θαλασσίων ζωνών και μόνο. Όχι για γκρίζες ζώνες, όχι για αποστρατικοποίηση και εναέριο χώρο, αλλά μόνο για την οριοθέτηση των θαλασσίων ζωνών».
Λύση του Κυπριακού προϋπόθεση για τη σταθερότητα στην περιοχή
Όσον αφορά την κυπριακή ΑΟΖ και το Αιγαίο, ο Ευάγγελος Βενιζέλος σημείωσε ότι η Ελλάδα έχει ξαναβρεθεί πάρα πολύ κοντά στην Κύπρο εκτιμώντας ότι παλιότερα δεν συνδέαμε όσο έπρεπε το Κυπριακό με τις ελληνοτουρκικές σχέσεις και το ευρύτερο πρόβλημα ασφάλειας και σταθερότητας στην περιοχή. Σημείωσε, παράλληλα, ότι από το 1974 έως σήμερα έχουν προστεθεί μονομερείς τουρκικές διεκδικήσεις κατά παράβαση του διεθνούς δικαίου και υπογράμμισε ότι τα βασικά ζητήματα είναι δύο: «Το Κυπριακό και η οριοθέτηση των θαλασσίων ζωνών. Αν εμείς θέλουμε να διασφαλίσουμε τη σταθερότητα στην ευρύτερη περιοχή οφείλουμε να είμαστε και υπέρ μιας πολιτικής λύσης στο Κυπριακό στο πλαίσιο της γνωστής γραμμής, των αποφάσεων και των ψηφισμάτων του ΟΗΕ και των αποφάσεων που εμείς οι ίδιοι έχουμε πάρει, που αφορούν τη διζωνική ομοσπονδία. Πρέπει να παίρνουμε πρωτοβουλίες προς τη κατεύθυνση της επανάληψης των διακοινοτικών διαπραγματεύσεων και της αναζήτησης μιας βιώσιμης και δίκαιης λύσης. Η πολιτική λύση είναι προϋπόθεση και για τη πλήρη και σε βάθος αξιοποίηση των κυριαρχικών δικαιωμάτων και των φυσικών πόρων, που βεβαίως ανήκουν σε όλους τους πολίτες της Κυπριακής δημοκρατίας, ανήκουν και στις δύο κοινότητες».