Σε μια αγορά εργασίας που έχει περάσει διά πυρός και σιδήρου από το 2012 ως σήμερα, «ξεπαγώνουν» από την Πρωτοχρονιά οι προσαυξήσεις προϋπηρεσίας, δηλαδή οι περιβόητες τριετίες.
Με την πρώτη ματιά, ωφελημένοι είναι όσοι βρέθηκαν στο παρά 1’ της προσαύξησης μισθού, πριν από τον Φεβρουάριο του 2012, οπότε και θα πιάσουν το νήμα από εκεί που το άφησαν, χωρίς να περιμένουν να πέσει η ανεργία κάτω από το 10%, δηλαδή κατά το 2027. Πρακτικά, αυτό σημαίνει ότι ακόμα κι εντός του 2024 θα δουν την προβλεπόμενη προσαύξηση.
«Διαβάζοντας» κανείς αντίστροφα αυτή την εικόνα, θα μπορούσε να επισημάνει ότι από το 2012 ως σήμερα έχουν περάσει 11 χρόνια, που «χωράνε» όχι μία αλλά τρεις τριετίες, άρα οι εν λόγω εργαζόμενοι υπό κανονικές συνθήκες θα είχαν προσαύξηση 30% στον μισθό τους. Όπως σημείωσε ο υπουργός Εργασίας στον ΣΚΑΪ, σε μια τέτοια περίπτωση οι μισοί από αυτούς τους εργαζόμενους θα έχαναν τελικά τη δουλειά τους, αφού οι επιχειρήσεις τους δεν θα άντεχαν, συμπληρώνοντας ότι στη νομοθετική διάταξη θα προβλέπεται ρητώς η μη αναδρομικότητα της εφαρμογής.
Μεγάλοι χαμένοι οι εργαζόμενοι με ατομικές συμβάσεις
Ας δούμε τι λέει, όμως, ο έμπειρος εργατολόγος Γιάννης Καρούζος για το «ξεπάγωμα» των τριετιών και κυρίως ποιους αφορά: «Αφορά όσους αμείβονται στα όρια του κατώτατου μισθού και σε όσους αμείβονται με συλλογική σύμβαση εργασίας, που προβλέπει επιδόματα προϋπηρεσίας. Δεν αφορά όσους έχουν ατομική συμφωνία με μισθό ανώτερο του κατώτατου και ρήτρα στην ατομική σύμβαση εργασίας περί συμψηφισμού». Με αυτή την επισήμανση αναδεικνύεται η μεγάλη μάζα των «χαμένων». Δεν είναι άλλοι από τους εργαζόμενους που δεν καλύπτονται εδώ και χρόνια από συλλογική σύμβαση και έχουν υποχρεωθεί να υπογράψουν ατομικές συμβάσεις, με τις οποίες οι αποδοχές τους ενσωματώνουν όλες τις πιθανές προσαυξήσεις, μέχρι να ισχύσει νέα συλλογική, η οποία θα υπερβαίνει το σύνολο των καταβαλλόμενων αποδοχών.
Ως προς το «ξεπάγωμα» και πώς θα λειτουργήσει, ο Γ. Καρούζος αναφέρει: «Η εξέλιξη των τριετιών θα διαμορφωθεί ως εξής: η προϋπηρεσία του εργαζόμενου που είχε σταματήσει να εξελίσσεται μέχρι τις 14/2/2012, από 1ης/1/2024 θα εξελίσσεται από το χρονικό διάστημα που είχε σταματήσει.
Το επόμενο βήμα είναι η ενεργοποίηση των συλλογικών διαπραγματεύσεων
Συλλογικές Συμβάσεις Εργασίας που είναι σε ισχύ και προβλέπουν τριετίες ή άλλα επιδόματα προϋπηρεσίας, αυτά από 1ης/1/2024 θα εξελίσσονται κανονικά χωρίς νέα υπογραφή. Ανώτατο όριο οι τρεις τριετίες για όσους αμείβονται με τον κατώτατο και ό,τι προβλέπεται στην εν ισχύι ΣΣΕ για τους υπόλοιπους. Για την προϋπηρεσία μετρά η οποιαδήποτε ειδικότητα είχαν στο παρελθόν για όσους αμείβονται με τον κατώτατο μισθό, ενώ για όσους δεν αμείβονται με ΣΣΕ μετρά η προϋπηρεσία σε συναφή ειδικότητα και μόνο αυτή. Κάθε νέα πρόσληψη θα λαμβάνει υπόψη προϋπηρεσία μέχρι τις 14/2/2012 και από 1ης/1/2024».
Εν αναμονή της διάταξης και των διευκρινίσεων από το υπουργείο Εργασίας, το προφανές είναι ότι το «μπαλάκι» περνάει, πλέον, στην πλευρά των κοινωνικών εταίρων, που πρέπει να κινηθούν στην κατεύθυνση των συλλογικών διαπραγματεύσεων και συμβάσεων. Σύμφωνα με στοιχεία από την Εργάνη, το δωδεκάμηνο Ιανουαρίου-Δεκεμβρίου 2022 υπογράφηκαν 217 νέες επιχειρησιακές συλλογικές συμβάσεις εργασίας, που αφορούσαν 168.472 μισθωτούς. Από αυτές, 80 συμβάσεις προβλέπουν αυξήσεις μισθών, ενώ, με βάση τις υπόλοιπες, οι αποδοχές παραμένουν αμετάβλητες.