Με τροπολογία- σκούπα, το υπουργείο Οικονομικών ενεργοποίησε όλες τις τελευταίες διευκολύνσεις για εργαζόμενους κι επιχειρήσεις, που έχουν παρασυρθεί στη δίνη των επιπτώσεων της πανδημίας, ωστόσο τα φώτα πέφτουν στο νέο γύρο επιστρεπτέας προκαταβολής, η οποία ενισχύθηκε κατά 300 εκατ. Ευρώ σε σχέση με το αρχικό σχέδιο.
Με σφόδρα πιθανό το ενδεχόμενο παράτασης του lockdown ως το πρώτο 15νθήμερο του Δεκεμβρίου, τουλάχιστον για κάποιες δραστηριότητες, το οικονομικό επιτελείο αντιλήφθηκε ότι το βασικό χρηματοδοτικό «εργαλείο» ειδικά για τους μικρούς δεν μπορεί να είναι παρά η επιστρεπτέα προκαταβολή, πόσο μάλλον ότι αυτήν τη φορά το 50% των «ενέσεων» θα είναι επιχορηγήσεις και όχι δάνεια.
Με αυτό το σκεπτικό, ο αρχικός προϋπολογισμός των 900 εκατ. Ευρώ, αυξάνεται στα 1,2 δισ ευρώ, καθώς αναμένεται κοσμοσυρροή από ατομικές επιχειρήσεις κι ελεύθερους επαγγελματίες, οι οποίες, πλέον, δεν έχουν λαμβάνειν 534 ευρώ, αλλά 1.000 ευρώ ή 2.000 ευρώ αν πρόκειται για δραστηριότητες που κατέβασαν υποχρεωτικά ρολά.
Τα ποσά που πήραν οι επιχειρήσεις από την επιστρεπτέα προκαταβολή
Τα έως τώρα στοιχεία δείχνουν ότι το «εργαλείο» της επιστρεπτέας αποδείχθηκε υπερπολύτιμο, καθώς η μεγάλη μάζα των επιχειρήσεων πήρε χρηματοδότηση άνω των 30.000 ευρώ κατά μέσο όρο. Τα στοιχεία από τους τρεις πρώτους γύρους είναι αποκαλυπτικά:
- Ατομικές επιχειρήσεις, χωρίς εργαζόμενους, είχαν πρόσβαση σε φτηνό χρήμα 8.500 ευρώ κατά μέσο όρο
- Επιχειρήσεις, που απασχολούν από 1 ως 20 εργαζόμενους, δηλαδή η μεγάλη μάζα του παραγωγικού ιστού, πήρε επιστρεπτέα 34.000 ευρώ κατά μέσο όρο
- Επιχειρήσεις με 30 εργαζόμενους έχουν πάρει κατά μέσο όρο 80.000 ευρώ
- Οι μεγάλες επιχειρήσεις, που απασχολούν πάνω από 50 εργαζόμενους, έχουν χρηματοδοτηθεί με 200.000 ευρώ κατά μέσο όρο
Ακόμα πιο ενδιαφέρον είναι το στοιχείο της γεωγραφικής διασποράς της επιστρεπτέας προκαταβολής.
Σύμφωνα με τα στοιχεία του ΓΛΚ, το 1/3 του 3ου κύκλου της επιστρεπτέας, δηλαδή περίπου 400 εκατ. Ευρώ, «απορρίφθηκαν» από επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται σε νησιά (Ρόδος, Κέρκυρα κ.λ.π.), κάτι που σημαίνει πολύ απλά ότι τουριστικές επιχειρήσεις ενισχύθηκαν σημαντικά σε αυτήν την κρίσιμη συγκυρία.
Οι νέες ρυθμίσεις για εργαζόμενους και επιχειρήσεις
Την ίδια ώρα οι υπηρεσίες του υπουργείου Εργασίας και της ΑΑΔΕ «τρέχουν» για να ανταποκριθούν στις νέες ρυθμίσεις για εργαζόμενους- επιχειρήσεις και στα ασφυκτικά χρονοδιαγράμματα, που τις συνοδεύουν. Μετά και την τροπολογία- σκούπα, ενεργοποιήθηκαν:
- Οι αναστολές συμβάσεων και τα «800άρια»
- Το υποχρεωτικό «κούρεμα» ενοικίου 40% σε όλες δραστηριότητες που έχουν κατεβάσει «ρολά» και στους εργαζομένους σε αυτές (κύρια και φοιτητική κατοικία)
- Η αποζημίωση των εκμισθωτών ακινήτων με το 50% των «κουρεμένων» ενοικίων, όχι υπό τη μορφή φοροέκπτωσης, αλλά πίστωσης στους τραπεζικούς τους λογαριασμούς
- Το «πάγωμα» για 75 ημέρες των επιταγών που λήγουν από τις 6 Νοεμβρίου ως τις 31 Δεκεμβρίου
- Το «πάγωμα» ως το τέλος Απριλίου της εγγραφής στον Τειρεσία των επιταγών τουριστικών επιχειρήσεων
- Το «πάγωμα» ως το τέλος Απριλίου του ΦΠΑ και των δόσεων ρυθμίσεων Νοεμβρίου
- Η παράταση του μειωμένου Φ.Π.Α. 6% από 24% που ίσχυε, στα είδη ατομικής υγιεινής και προστασίας (ιατρικές μάσκες και γάντια, σαπούνι, αντισηπτικά, αιθυλική αλκοόλη)
Αγωνία στις επιχειρήσεις για τον χριστουγεννιάτικο τζίρο
Η αγορά συνεχίζει, πάντως, να αγωνιά, καθώς αν χαθεί και ο χριστουγεννιάτικός τζίρος, η ζημιά θα είναι μη αναστρέψιμη για χιλιάδες μικρούς. Βασικό πρόβλημα είναι η υποχρέωση κάλυψης των τρεχουσών φορολογικών και ασφαλιστικών υποχρεώσεων, καθώς το μόνο που μπήκε στον «πάγο» είναι δόσεις ρυθμίσεων και ΦΠΑ. «Είναι βασική διαφορά σε σύγκριση με την πρώτη καραντίνα» τονίζουν άνθρωποι της αγοράς, εκτιμώντας πως ούτως ή άλλως οι συσσωρευμένες οφειλές από το Μάρτιο ως τώρα, δύσκολα μπορούν να καλυφθούν από τη νέα ρύθμιση των 24 δόσεων.
Το δεύτερο πρόβλημα είναι ότι η τραπεζική χρηματοδότηση απορροφήθηκε σχεδόν πλήρως από τις μεγάλες επιχειρήσεις. Η σαφής οδηγία ότι το 85% του δεύτερου κύκλου κρατικά εγγυημένων δανείων- δηλαδή περίπου 2,1 δισ- θα πάει στις μικρές επιχειρήσεις, θεωρητικά θα βελτιώσει την κατάσταση.