Τα άκρως ενθαρρυντικά στοιχεία από το ΑΕΠ του β’ 3μήνου και οι προβολές του γ’ 3μήνου, επιτρέπουν τη λήψη συμπληρωματικών μέτρων στήριξης κόντρα στη θύελλα της ενεργειακής κρίσης, τουλάχιστον ως το τέλος του έτους.
Από την άλλη, οι εκρηκτικές τιμές του φυσικού αερίου και του ηλεκτρικού ρεύματος επιβάλλουν επανασχεδιασμό του μίγματος πολιτικής από το2 Δεκέμβριο και μετά, ειδικά αν επιβεβαιωθούν οι αναλυτές, οι οποίοι επισημαίνουν ότι οι διακηρύξεις των Βρυξελλών περί “πλαφόν” είναι τεχνικά σχεδόν ανεφάρμοστες, σε μια Ευρώπη που έχει αποδείξει ότι δύσκολα κινείται συντεταγμένα.
Η οικονομία μπορεί φέτος να «τρέξει» με ρυθμούς γύρω στο 5%
Σύμφωνα με τους υπολογισμούς, που αποτελούν τη βάση των συσκέψεων εν όψει της ΔΕΘ αλλά και της εκπόνησης του Προσχεδίου του νέου Προϋπολογισμού, η οικονομία μπορεί φέτος να «τρέξει» με ρυθμούς γύρω στο 5%, δημιουργώντας «χώρο» 2-2,5 δισ ευρώ για προσωρινά μέτρα στήριξης. Αυτά είναι τα καλά νέα. Τα κακά νέα είναι ότι το ράλι του φυσικού αερίου, που συμπαρασύρει την τιμή του ρεύματος, θα απαιτήσει υπερδιπλάσια κονδύλια για την οριζόντια επιδότηση των λογαριασμών ρεύματος νοικοκυριών κι επιχειρήσεων, άρα θα περιορίσει τα περιθώρια δράσης στα υπόλοιπα μέτωπα.
Τα απολογιστικά στοιχεία του Αυγούστου είναι αποκαλυπτικά. Η μέση τιμή του ρεύματος διαμορφώθηκε στα 436,53 ευρώ, από 338,14 ευρώ τον Ιούλιο και 121,72 ευρώ τον περσινό Αύγουστο. Όσο γι’ αυτές τις πρώτες ημέρες του Σεπτεμβρίου, η μέση χονδρική τιμή του ρεύματος διαμορφώνεται στα 475,63 ευρώ, δείχνοντας ότι τα δύσκολα είναι μπροστά μας, ειδικά αν η πολυαναμενόμενη ευρωπαϊκή λύση αποδειχθεί κατώτερη των περιστάσεων και των προσδοκιών.
Τα στοιχεία από τη μηνιαία έρευνα του ΗΕΡΙ (Household Energy Price Index) έδειξαν ότι τον Αύγουστο η τιμή της κιλοβατώρας με φόρους στην Αθήνα και κατ’επέκταση στην Ελλάδα, διαμορφώθηκε στα 0,2919 ευρώ, δηλαδή κάτω από το μέσο ευρωπαϊκό όρο των 0,3081 ευρώ. Ωστόσο, καταγράφηκε η μεγαλύτερη αύξηση (34%) σε όλη την Ευρώπη, λόγω των υψηλών τιμών στα σταθερά συμβόλαια, τα οποία δεν καλύπτονται από την κρατική επιδότηση. Επιπλέον, αν η τιμή της κιλοβατώρας προσαρμοστεί σε όρους Μονάδων Αγοραστικής Δύναμης, τότε διαμορφώνεται στα 0,3556 ευρώ και είναι πάνω από το μ.ο. των Ε.Ε.27 (0,3319 ευρώ).
Το «κλειδί» στον σχεδιασμό της επόμενης μέρας
Σήμερα η χονδρική τιμή υποχωρεί 20%, στα ούτως ή άλλως υψηλά επίπεδα των 404 ευρώ, λόγω του ότι το πάνω στο χέρι στο ενεργειακό μίγμα της ημέρας παίρνουν οι Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας. Κι αυτό χαρακτηρίζεται ως το «κλειδί» στο σχεδιασμό της επόμενης ημέρας, δηλαδή το πόσο και πώς θα μπορέσουν επιχειρήσεις και νοικοκυριά να εξοικονομήσουν ηλεκτρική ενέργεια, η οποία επί του παρόντος εξαρτάται από το πανάκριβο φυσικό αέριο.
Σύμφωνα με ειδική μελέτη της Alpha Bank, το 50,8% της τελικής κατανάλωσης στην Ελλάδα αφορά στο πετρέλαιο και τα παράγωγα προϊόντα πετρελαίου, έναντι 35% στην ΕΕ-27, ενώ το ποσοστό που καταλαμβάνει το φυσικό αέριο ανήλθε σε μόλις 7,6%, με τον μέσο όρο της ΕΕ-27 να ανέρχεται σε 21,9%. Η κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας, ωστόσο, καταλαμβάνει μεγαλύτερο ποσοστό επί του συνόλου στη χώρα μας (28,2%), σε σύγκριση με την ΕΕ-27 (23,2%).
Το πιο επιβαρυντικό χαρακτηριστικό της ελληνικής πραγματικότητας είναι, όμως, ότι σε ό,τι αφορά στην παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας, σχεδόν το 40% προέρχεται από φυσικό αέριο, έναντι 20% στην ΕΕ-27. Αξίζει να σημειωθεί ότι το ποσοστό αυτό έχει αυξηθεί σημαντικά την τελευταία δεκαετία στη χώρα μας στην προσπάθεια απολιγνιτοποίησης της παραγωγής και της υποκατάστασης των στερεών καυσίμων με φυσικό αέριο και ανανεώσιμές πηγές ενέργειας. Συμπέρασμα; η μείωση της κατανάλωσης ηλεκτρικής ενέργειας είναι μονόδρομος, αν δεν βγει λευκός καπνός από τις διαβουλεύσεις στις Βρυξέλλες.