Το μικρό ξέσπασμα του ηφαιστείου της Σαντορίνης το 2012, τρομοκράτησε το νησί. Τρια χρόνια αργότερα, μια έρευνα με ελληνική συμμετοχή, προσπαθεί να αποκαλύψει τις... προθέσεις του ηφαιστείου.
Η πρόβλεψη της έκρηξης ενός ηφαιστείου αποτελεί ίσως το δυσκολότερο έργο των γεωλόγων και των ηφαιστειολόγων. Οπως και σε αρκετά ακόμα φυσικά φαινόμενα έτσι και στην περίπτωση των ηφαιστείων, οι γνώσεις για την μελλοντική τους συμπεριφορά είναι πολύ περιορισμένες.
Σε μία πολύ εκτενή έρευνα που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό ScientificReports, τρεις γεωλόγοι επιχείρησαν να αντιμετωπίσουν το μακροχρόνιο ερώτημα γύρω από τις ηφαιστειακές εκρήξεις, εξετάζοντας το παράδειγμα της Σαντορίνης το 2012. Ανάμεσα τους και μια Ελληνίδα, η Κυριακή Δρυμώνη, απόφοιτος του τμήματος Γεωλογίας και Γεωπεριβάλλοντος του Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών.
Σύμφωνα με την έρευνα, ανάμεσα στο 2011 και το 2012 παρατηρήθηκε αύξηση της ηφαιστειακής δραστηριότητας στην Σαντορίνη, χωρίς ωστόσο αυτό να προκαλέσει έντονους φόβους για μια ενδεχόμενη νέα έκρηξη. Το μάγμα στο εσωτερικό των βράχων του ηφαιστείου της Σαντορίνης «αναζωπυρώθηκε», όμως δεν ήταν ικανό να προκαλέσει έκρηξη.
Για να συμβεί αυτό, θα πρέπει η πίεση που ασκεί το μάγμα στους βράχους να ξεπεράσει την εξωτερική πίεση. Ωστόσο, δεν είναι γνωστό το ποσό του μάγματος που χρειάζεται για να συμβεί αυτό. Δύο ερευνητές από το Πανεπιστήμιο Royal Holloway του Λονδίνου, σε συνεργασία με την κ. Δρυμώνη, ταξίδεψαν στην Σαντορίνη ώστε να μελετήσουν αυτό το, εν μέρει, ανεξήγητο γεωλογικό φαινόμενο.
Η αύξηση του μάγματος, το 2012, ανησύχησε τους επιστήμονες που θέλησαν να εξηγήσουν αν το ηφαίστειο ετοιμαζόταν να εκραγεί, ή απλώς πέρασε από μια μικρή... ανατάραξη. Ο υπόγειος «θάλαμος» με τα λιωμένα πετρώματα επεκτάθηκε κατά 10 έως και 20 εκατομμύρια κυβικά μέτρα, ανυψώνοντας ολόκληρο το νησί.
Σύμφωνα με την μελέτη των τριών επιστημόνων, αν το μάγμα ξεπεράσει τα 0.04 κυβικά χιλιόμετρα, είναι πολύ πιθανόν να προκληθεί ηφαιστειακή έκρηξη στο νησί. Με δεδομένο ότι πριν τρία χρόνια, το μάγμα έφτασε στην μισή ποσότητα, οι ερευνητές πιστεύουν πως το ενδεχόμενο μιας νέας έκρηξης, σε σχετικά σύντομο χρονικό διάστημα, δεν είναι απίθανο. Ωστόσο, τα δεδομένα για τέτοιου είδους φαινόμενα δεν αφήνουν περιθώρια για ασφαλή επιστημονικά συμπεράσματα.