ΣΑΝΤΟΡΙΝΗ
Η Σαντορίνη ή Θήρα είναι νησί του Αιγαίου Πελάγους κι ανήκει στο σύμπλεγμα των Κυκλάδων. Η Σαντορίνη βρίσκεται νότια της Ίου, δυτικά της Ανάφης κι απέχει 128 ν.μ. από τον Πειραιά και 63 από την Κρήτη. Η πρωτεύουσα του νησιού είναι τα Φηρά, ενώ το λιμάνι είναι ο Αθηνιός. Η Σαντορίνη, λόγω της σπάνιας μορφολογίας της, είναι ένα από τα πλέον εντυπωσιακά αξιοθέατα του πλανήτη κι αποτελεί πόλο έλξης για εκατομμύρια τουρίστες. Εξάλλου, η Σαντορίνη είναι γνωστή για το ηφαίστειό της, στις εκρήξεις του οποίου οφείλεται και το μαγικό τοπίο που έχει δημιουργηθεί στο νησί.
Η Σαντορίνη και το ηφαίστειο
Η τελευταία ηφαιστειακή δραστηριότητα στη Σαντορίνη ήταν το έτος 1950. Τμήματα του ηφαιστείου της Σαντορίνης αποτελούν η Νέα Καμένη (1707-1711 μ.Χ.), η Παλαιά Καμένη (46-47 μ.Χ.), το υποθαλάσσιο ηφαίστειο Κολούμπο (ενεργό) (1650 μ.Χ.), τα Χριστιανά νησιά. Το ηφαίστειο της Σαντορίνη είναι ένα από τα πέντε ενεργά της χώρας (σ.σ.: Μέθανα, Μήλος, Νίσυρος, Σουσάκι. Η Σαντορίνη καθώς και τα νησιά Θηρασία και Ασπρονήσι είναι απομεινάρια του ηφαιστειογενούς νησιού Στρογγύλη. Η Στρογγύλη ήταν ένας ηφαιστειακός κώνος, που εξερράγη μαζί με τον κρατήρα κι «έπνιξε» την Κρήτη, καταστρέφοντας παράλληλα και τον προϊστορικό πολιτισμό της Σαντορίνης. Η ηφαιστειακή δραστηριότητα στη Σαντορίνη είναι αποτέλεσμα της καταβύθισης της αφρικανικής πλάκας κάτω από την ευρασιατική. Όπως έχουν αποκαλύψει οι επιστημονικές μελέτες, η πλάκα της Αφρικής λιώνει σε μεγάλο βάθος και στη συνέχεια τα λιωμένα πετρώματα ανέρχονται στην επιφάνεια και σχηματίζουν τα ηφαίστεια των Μεθάνων, της Μήλου, της Σαντορίνης και της Νισύρου, τα οποία αποτελούν το ηφαιστειακό τόξο του Νότιου Αιγαίου. Το σύμπλεγμα της Σαντορίνης, που περιλαμβάνει επίσης τις νησίδες Χριστιανά και το υποθαλάσσιο ηφαίστειο Κολούμπο, είναι το πιο ενεργό του τόξου.
Οι εκρήξεις του ηφαιστείου στη Σαντορίνη
Το ηφαίστειο της Σαντορίνης άρχισε να εκρήγνυται στις 26 Ιανουαρίου 1866. Πριν την έκρηξη παρατηρήθηκε αύξηση της θερμοκρασίας των νερών κοντά στη νέα Καμένη. Η έκρηξη περιλάμβανε έκχυση λάβας και δημιουργία δόμων. Ένας σεισμός 6,1 ρίχτερ έλαβε χώρα τις 30 Ιανουαρίου και προκάλεσε ζημίες σε 50 σπίτια και δύο εκκλησίες. Σύμφωνα με τη βιβλιογραφία η έκρηξη τελείωσε στις 15 Οκτωβρίου 1870. Η έκρηξη έλαβε χώρα στον κρατήρα του Αγ. Γεωργίου και της Αφρόεσσας, δημιούργησε τις νησίδες του Μαΐου που σήμερα έχουν καταβυθιστεί, και τριπλασίασε την έκταση της παλαιάς Καμένης.
Η έκρηξη κι ο φονικός σεισμός στη Σαντορίνη το 1956
Ένας από τους μεγαλύτερους σεισμούς του 20ού αιώνα, που σχεδόν ισοπέδωσε τη Σαντορίνη έλαβε χώρα τα ξημερώματα της 9ης Ιουλίου του 1956 προκαλώντας έκρηξη του ηφαιστείου της Θήρας και τεράστιο παλιρροϊκό κύμα. Ο απολογισμός ήταν καταστροφικός, καθώς σκοτώθηκαν 56 άνθρωποι από τα 7,5 Ρίχτερ του Εγκέλαδου και κυρίως από τον πανίσχυρο μετασεισμό των 6,9 Ρίχτερ που ισοπέδωσε κυριολεκτικά το νησί. Δημιουργήθηκε ένα από τα μεγαλύτερα θαλάσσια κύμα βαρύτητας (tsunami) στο Αιγαίο, το ύψος του οποίου το ύψος έφθασε τα 25 μέτρα στη νοτιοανατολική ακτή της Αμοργού, τα 20 στη βορειοδυτική ακτή της Αστυπάλαιας και τα 10 στη Φολέγανδρο, αντίστοιχα.
