Κυρώσεις κατά της Λευκορωσίας μετά την «κρατική αεροπειρατεία» αποφάσισε η Ευρωπαϊκή Ενωση, σύμφωνα με το κείμενο συμπερασμάτων.
Η ΕΕ αποφάσισε σήμερα το βράδυ να κλείσει τον εναέριο χώρο της σε αεροσκάφη των αερογραμμών της Λευκορωσίας και να επιβάλει κυρώσεις στο καθεστώς του Αλεξάντρ Λουκασένκο, που κατηγορείται για την εκτροπή ενός αεροσκάφους με σκοπό τη σύλληψη αντιφρονούντα δημοσιογράφου.
Τα 27 κράτη-μέλη, που συνήλθαν στη Σύνοδο Κορυφής στις Βρυξέλλες, ζήτησαν επίσης από τις αεροπορικές εταιρείες της ΕΕ να αποφεύγουν τις πτήσεις αεροσκαφών τους πάνω από τον εναέριο χώρο της Λευκορωσίας και ζήτησαν την «άμεση απελευθέρωση» του αντιφρονούντα δημοσιογράφου Ρομάν Προτάσεβιτς και της συντρόφου του, σύμφωνα με τα συμπεράσματα της Συνόδου Κορυφής, που ανακοίνωσε ο Μπάρεντ Λέιντς, εκπρόσωπος του προέδρου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Σαρλ Μισέλ, έπειτα από δύο ώρες συνομιλιών στη Σύνοδο Κορυφής.
Ζήτησαν επίσης έρευνα από τον Διεθνή Οργανισμό Πολιτικής Αεροπορίας για το περιστατικό της αναγκαστικής προσγείωσης του αεροσκάφους της Ryanair στη Λευκορωσία.
Η απόφαση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου για τη Λευκορωσία
Συγκεκριμένα, στα συμπεράσματά του, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο καταδικάζει σθεναρά την εξαναγκαστική προσγείωση της πτήσης της Ryanair στο Μινσκ της Λευκορωσίας στις 23 Μαΐου 2021, που έθεσε σε κίνδυνο την ασφάλεια των αερομεταφορών, καθώς επίσης και την κράτηση από τις Αρχές της Λευκορωσίας του δημοσιογράφου Ρομάν Προτάσεβιτς και της Σοφία Σαπέγκα.
- Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο ζητεί την άμεση απελευθέρωση του Ρομάν Προτάσεβιτς και της Σοφία Σαπέγκα, καθώς και την εγγύηση της ελεύθερης μετακίνησής τους.
- Καλεί τον Διεθνή Οργανισμό Πολιτικής Αεροπορίας (ICAO) να διερευνήσει επειγόντως αυτό το άνευ προηγουμένου και απαράδεκτο συμβάν.
- Καλεί το Συμβούλιο να υιοθετήσει πρόσθετες λίστες κατά προσώπων και οντοτήτων το συντομότερο δυνατό, στη βάση του υφιστάμενου καθεστώτος κυρώσεων.
- Καλεί το Συμβούλιο να υιοθετήσει περαιτέρω στοχευμένες οικονομικές κυρώσεις και προσκαλεί τον ύπατο εκπρόσωπο και την επιτροπή να υποβάλουν προτάσεις, χωρίς καθυστέρηση, για αυτόν τον σκοπό.
- Καλεί όλους τους αερομεταφορείς που εδρεύουν στην ΕΕ να αποφεύγουν πτήσεις στον εναέριο χώρο της Λευκορωσίας.
- Καλεί το Συμβούλιο να υιοθετήσει τα απαραίτητα μέτρα για να αποκλείσει τις πτήσεις λευκορωσικών αεροσκαφών στον εναέριο χώρο της ΕΕ και να αποτρέψει την πρόσβαση σε αεροδρόμια της ΕΕ πτήσεων που εκτελούνται από αυτά.
Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο εκφράζει την αλληλεγγύη του στη Λετονία, σε συνέχεια της αδικαιολόγητης απέλασης των Λετονών διπλωματών.
Το Politico, σχολιάζοντας το κείμενο συμπερασμάτων της ΕΕ, το χαρακτηρίζει ως μια γρήγορη και δυναμική απάντηση στο συμβάν της Κυριακής, το οποίο καταγγέλθηκε ως «αεροπειρατεία» και «κρατική τρομοκρατία», ωστόσο διευκρινίζει ότι η πραγματική έκταση της απάντησης της ΕΕ δεν θα είναι γνωστή έως ότου οι αξιωματούχοι, οι διπλωμάτες και οι δικηγόροι εξετάσουν τις λεπτομέρειες των κυρώσεων οι οποίες πρέπει να καταρτιστούν για να αντέξουν τις νομικές προκλήσεις.
Νωρίτερα, στο live blog του, το Politico μετέδωσε την ελληνική πρόταση για τη Λευκορωσία, η οποία, όπως φαίνεται, υιοθετήθηκε από τους ηγέτες της Ευρωπαϊκής Ενωσης.
«Ελληνες διπλωμάτες έδειχναν τον δρόμο προς μια δήλωση από τους ηγέτες του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, η οποία να καταδικάζει την αναχαίτιση του αεροπλάνου, ζητώντας παράλληλα την απαγόρευση πτήσεων προς την ΕΕ από την εθνική αεροπορική εταιρεία της Λευκορωσίας. Το πρώιμο προσχέδιο έγραφε:
Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο καταδικάζει έντονα την αναγκαστική προσγείωση και ζητεί την απελευθέρωση των Raman Pratasevich και Sofia Sapega.
Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο:
- Ζητά διερεύνηση αυτού του άνευ προηγουμένου και απαράδεκτου περιστατικού
- Καλεί το Συμβούλιο να εγκρίνει πρόσθετους καταλόγους το συντομότερο δυνατόν βάσει του σχετικού πλαισίου κυρώσεων
- Καλεί όλους τους αερομεταφορείς που εδρεύουν στην ΕΕ να αποφύγουν τις πτήσεις στον εναέριο χώρο της Λευκορωσίας
- Καλεί το Συμβούλιο να εγκρίνει τα απαραίτητα μέτρα για την απαγόρευση της πτήσεων στον εναέριο χώρο της ΕΕ από τις αεροπορικές εταιρείες της Λευκορωσίας και την πρόληψη της πρόσβασης σε αερολιμένες της Ενωσης».
Οι ηγέτες της ΕΕ καταδικάζουν την «κρατική αεροπειρατεία» της Λευκορωσίας
Νωρίτερα, προσερχόμενη στη Σύνοδο, η Γερμανίδα καγκελάριος, Ανγκελα Μέρκελ, ζήτησε περαιτέρω κυρώσεις εναντίον αξιωματούχων της Λευκορωσίας και απαγόρευση των πτήσεων από τον εναέριο χώρο της. Αποκάλεσε, δε, τις ενέργειες των αρχών της Λευκορωσίας «άνευ προηγουμένου» και είπε ότι οι εξηγήσεις τους ήταν «εντελώς αναξιόπιστες».
Ο Ισπανός πρωθυπουργός, Πέδρο Σάντσεθ, χαρακτήρισε «απολύτως απαράδεκτο» το συμβάν με το αεροσκάφος της Ryanair και δήλωσε ότι οι ηγέτες θα συζητήσουν ποια μέτρα θα μπορούσαν να ληφθούν κατά της Λευκορωσίας.
Συνάντηση Μητσοτάκη με τον πρόεδρο της Λιθουανίας
Στο ίδιο μήκος κύματος και ο Ελληνας πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, ο οποίος προσερχόμενος στη Σύνοδο Κορυφής, κάλεσε την ΕΕ να υιοθετήσει το συντομότερο νέο πλήγμα κυρώσεων κατά της Λευκορωσίας.
Λίγο πριν από την έναρξη του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου ο Κυριάκος Μητσοτάκης είχε τετ α τετ με τον Λιθουανό πρόεδρο Gitanas Nauseda.
Κυβερνητικές πηγές ανέφεραν ότι ο Λιθουανός πρόεδρος ευχαρίστησε τον Έλληνα πρωθυπουργό για την ξεκάθαρη δήλωσή του για το απαράδεκτο περιστατικό της αναγκαστικής προσγείωσης του αεροσκάφους της Ryanair στο αεροδρόμιο του Μινσκ, ενώ συμφώνησαν ότι για την πρωτοφανή και καταδικαστέα αυτή ενέργεια πρέπει να υπάρξει ισχυρή ευρωπαϊκή αντίδραση.
Οι ίδιες πηγές προσθέτουν ότι η ελληνική κυβέρνηση συνεργάζεται σε όλα τα επίπεδα με τις ευρωπαϊκές αρχές προκειμένου να εξεταστεί αν τα πρόσωπα που δεν συνέχισαν για το Βίλνιους εμπλέκονται στην υπόθεση.