Οι πρόσφατες ευρωεκλογές απέδειξαν ότι ο λαϊκισμός παραμένει μια υπολογίσιμη δύναμη στη Γηραιά Ήπειρο, μια δύναμη που, όμως, μπορεί να περιοριστεί, σχολιάζει το Politico.
Οι εφιαλτικές προβλέψεις για μια θριαμβευτική επέλαση του λαϊκισμού στην Ευρώπη ευτυχώς δεν επαληθεύτηκαν την περασμένη Κυριακή, αλλά το πρόβλημα παραμένει. Όπως όμως σημειώνουν οι συντάκτες του άρθρου, η φιλελεύθερη διεθνής τάξη πραγμάτων μπορεί να προστατευτεί από τον λαϊκισμό αν εφαρμοστεί μια στρατηγική που αποδείχθηκε επιτυχημένη απέναντι σε μια άλλη ισχυρή ιδεολογική απειλή. Μετά το τέλος του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου οι δυτικές δημοκρατίες αντιμετώπισαν τον κομμουνισμό με την στρατηγική της ανάσχεσης και αυτό μπορούν να κάνουν τώρα και με τον ακροδεξιό εθνικισμό, διατηρώντας την πίεση «μέχρις ότου οι αντίπαλοί της φιλελεύθερης τάξης πραγμάτων καταρρεύσουν υπό το βάρος των ίδιων τους των αντιφάσεων».
Η στρατηγική ανάσχεσης που εφαρμόστηκε κατά του κομμουνισμού
«Αναρίθμητοι σχολιαστές επέκριναν την ΕΕ για την αδυναμία της να θέσει υπό έλεγχο τους Πολωνούς, τους Ούγγρους και τους Ιταλούς εθνικιστές. Σε ορισμένες χώρες, ειδικά στη Γαλλία, ορισμένοι ζήτησαν απ’ τους πολιτικούς να τιμωρήσουν τη Βρετανία για το δημοψήφισμα λαϊκιστικής έμπνευσης να εγκαταλείψει το Ηνωμένο Βασίλειο την Ένωση. Αλλά και στις δύο περιπτώσεις οι Ευρωπαίοι ηγέτες είναι σοφοί να μη μετέχουν σε μάχες που αδυνατούν να κερδίσουν(...) Η στρατηγική της ανάσχεσης συνίσταται στο διαχωρισμό της εκτίμησης της πολιτικής πραγματικότητας από το επιθυμητό αποτέλεσμα. Τα γεγονότα σήμερα μιλούν από μόνα τους: οι λαϊκιστές εξασφάλισαν πάνω από το ένα τέταρτο των εδρών στο Ευρωκοινοβούλιο και κυβερνούν σε χώρες με πάνω από το ένα τέταρτο (σε όρους μετά το Brexit) του πληθυσμού της ΕΕ», γράφει το Politico, σημειώνοντας ότι η δύναμη του λαϊκισμού κάθε άλλο παρά έχει συρρικνωθεί, αναφέροντας τα παραδείγματα της κυβέρνησης Βίκτορ Ορμπάν που βρίσκεται για σχεδόν μια δεκαετία στην εξουσία στην Ουγγαρία, της Μαρίν Λεπέν, που νίκησε τους φιλελεύθερους του Εμανουέλ Μακρόν, του δεξιού κυβερνώντος κόμματος της Πολωνίας και της Λέγκας του Ματέο Σαλβίνι που θριαμβεύει στην Ιταλία εις βάρος και των συγκυβερνώντων λαϊκιστών -αν και μετριοπαθέστερων- του Κινήματος 5 Αστέρων.
Ρεαλιστική συνεργασία με τους λαϊκιστές όπου είναι ανάγκη, αλλά όχι ηθική νομιμοποίηση
Και καταλήγει: «Οι φιλελεύθεροι ηγέτες της Ευρώπης πρέπει να κατανοήσουν ότι η αντιφιλελεύθερη δεξιά θα παραμείνει στο ορατό μέλλον μια σημαντική πολιτική δύναμη. Μιλώντας πρακτικά τα κυρίαρχα φιλοευρωπαϊκά κόμματα θα πρέπει μερικές φορές να συνεργαστούν με τους λαϊκιστές για την επίτευξη συναίνεσης επί σημαντικών θεμάτων όπως ο κοινοτικός προϋπολογισμός και η θέση της Ένωσης στις διαπραγματεύσεις για το Brexit. Αυτό όμως δεν σημαίνει ότι θα πρέπει να συμφωνούν με τους λαϊκιστές ηγέτες σε ηθικό επίπεδο ή να τους αποδέχονται ως “φυσιολογικούς”. Αντιθέτως. (...) Συν τω χρόνω τα παράλογα πολιτικά πρότζεκτ καταρρέουν υπό το ίδιο τους το βάρος. Στην περίπτωση του κομμουνισμού χρειάστηκε υπομονετικές και προσεκτικά σχεδιασμένες ενέργειες δεκαετιών για να επιτευχθεί αυτή η πρόβλεψη. (...) Ο Καρλ φον Κλάουζεβιτς, ο Πρώσος θεωρητικός του πολέμου, ορθά παρατήρησε ότι η αμυντική στάση προσφέρει σημαντικά πλεονεκτήματα. Οι Ευρωπαίοι δημοκράτες δεν χρειάζεται να πανικοβληθούν. Αντίθετα πρέπει να εστιάσουν στην υποστήριξη της καλής διακυβέρνησης στην πλειοψηφία των χωρών της ΕΕ, που ελέγχουν ακόμη. Δείχνοντας τα θετικά παραδείγματα του πώς ένα φιλελεύθερο κράτος μπορεί να αντιμετωπίσει τις προκλήσεις της παγκοσμιοποίησης αξίζει πολλά περισσότερα από την ηθική κατακραυγή του λαϊκισμού».