Κρυμμένος πλούτος, φοροδιαφυγή και σε ορισμένες περιπτώσεις ξέπλυμα χρήματος. Τα Pandora Papers ήρθαν στο φως και αποκαλύπτουν τη μεγαλύτερη συλλογή διαρροής offshore στον κόσμο.
Περισσότεροι από 600 δημοσιογράφοι σε 117 χώρες παρακολουθούν τα σχεδόν 12 εκατ. αρχεία των Pandora Papers από 14 πηγές εδώ και μήνες, αποκαλύπτοντας ιστορίες που δημοσιεύονται αυτήν την εβδομάδα.
Τα δεδομένα ελήφθησαν από τη Διεθνή Ένωση Ερευνητών Δημοσιογράφων (ICIJ) στην Ουάσιγκτον, η οποία συνεργάστηκε με περισσότερους από 140 οργανισμούς μέσων μαζικής ενημέρωσης στη μεγαλύτερη παγκόσμια έρευνά της.
Pandora Papers: Μια ματιά στα όσα έχουν αποκαλυφθεί
- Ο Τόνι Μπλερ απέφυγε φόρο 350.000 ευρώ, όταν αγόρασε ακίνητο αξίας 7,5 εκατομμυρίων ευρώ στο Λονδίνο, μέσω offshore
- Οι δαπάνες του Βασιλιά της Ιορδανίας 70 εκατομμυρίων λιρών για ακίνητα στο Ηνωμένο Βασίλειο και τις ΗΠΑ μέσω μυστικών εταιρειών
- Η κρυφή συμμετοχή της κορυφαίας οικογένειας του Αζερμπαϊτζάν σε συμφωνίες ακινήτων στο Ηνωμένο Βασίλειο, αξίας άνω των 400 εκατομμυρίων λιρών
- Ο πρωθυπουργός της Τσεχίας Αντρέι Μπάμπιτς, που χρησιμοποίησε offshore για να αγοράσει βίλα 15 εκατομμυρίων ευρώ στη νότια Γαλλία
- Πώς η οικογένεια του προέδρου της Κένυας είχε κρυφά δίκτυο offshore για δεκαετίες
- Η «χρυσή» φερόμενη ως ερωμένη του Πούτιν με το πολυτελές διαμέρισμα στο Μονακό των 3,6 εκατ. ευρώ
Τα Pandora Papers φωτίζουν τις κρυφές δραστηριότητες μιας παγκόσμιας offshore οικονομίας, αποκαλύπτοντας πώς μερικοί από τους πιο ισχυρούς ανθρώπους στον κόσμο -συμπεριλαμβανομένων περισσοτέρων των 330 πολιτικών από 90 χώρες- επιδιώκουν να κρύψουν τον πλούτο τους και σε ορισμένες περιπτώσεις να πληρώσουν ελάχιστο ή καθόλου φόρο.
Pandora Papers: Κωδική ονομασία Aladdin
Τίποτα, από όλα αυτά, όμως, δεν θα είχε αποκαλυφθεί εάν δεν υπήρχαν ερευνητές δημοσιογράφοι από ΜΜΕ σε όλο τον πλανήτη. Η Διεθνής Κοινοπραξία Ερευνητών Δημοσιογράφων (ICIJ) -μια μη κερδοσκοπική εφημερίδα και δίκτυο δημοσιογράφων με έδρα την Ουάσιγκτον- ηγήθηκαν της διετούς έρευνας των Pandora Papers, που τους τελευταίους 12 μήνες είχε την κωδική ονομασία «Aladdin».
Ολα ξεκίνησαν το 2019, όταν ανώνυμη πηγή άρχισε να στέλνει τεράστιες ποσότητες εγγράφων στην ICIJ. Τα αρχεία άρχισαν να δημιουργούν ένα παζλ με «παγκόσμιο καστ», μυστικές περιουσίες και κρυφές συμφωνίες.
«Δεν μιλάμε για εκατομμύρια δολάρια, εδώ μιλάμε για τρισεκατομμύρια δολάρια», λέει ο διευθυντής του ICIJ, Gerard Ryle.
«Τσουνάμι» δεδομένων για offshore
Καθώς τα έγγραφα πολλαπλασιάζονταν έως το 2020, το ICIJ συνειδητοποίησε ότι επρόκειτο για μία άνευ προηγουμένου διαρροή, για ένα «τσουνάμι» δεδομένων για offshore.
Περισσότεροι από 140 οργανισμοί μέσων ενημέρωσης και 600 δημοσιογράφοι σε όλο τον κόσμο συνεργάστηκαν για την έρευνα, συμπεριλαμβανομένου του BBC, της «Le Monde» και της «Washington Post», «περνώντας από κόσκινο» περισσότερα από 11,9 εκατομμύρια αρχεία.
Μόνο το 4% των στοιχείων ήταν οργανωμένο σε πίνακες (υπολογιστικά φύλλα, αρχεία csv και μερικά αρχεία dbf).
Για να διερευνήσει και να αναλύσει τις πληροφορίες στα Pandora Papers, το ICIJ ερεύνησε τα δεδομένα με διαφορετική διαδικασία. Για παράδειγμα, σε περιπτώσεις όπου οι πληροφορίες εμφανίστηκαν σε μορφή υπολογιστικού φύλλου, το ICIJ αφαιρούσε διπλότυπα και τα συνδύαζε σε ένα βασικό. Για αρχεία PDF ή εγγράφων, χρησιμοποίησε γλώσσες προγραμματισμού όπως η Python για να αυτοματοποιήσει την εξαγωγή. Σε πιο περίπλοκες περιπτώσεις, το ICIJ χρησιμοποίησε μηχανική εκμάθηση και άλλα εργαλεία, συμπεριλαμβανομένων των λογισμικών Fonduer και Scikit-learn.
Το ICIJ σχεδιάζει να δημοσιεύσει ορισμένα από τα στοιχεία τον Νοέμβριο, ενώ τα υπόλοιπα θα δημοσιοποιηθούν στις αρχές του επόμενου έτους.
Pandora Papers: Σύγκριση με προηγούμενες διαρροές
Τα τελευταία χρόνια, οι οικονομικές συναλλαγές μερικών εκ των πλουσιοτέρων και ισχυρότερων ανθρώπων στον κόσμο αποκαλύφθηκαν σε διαρροές όπως τα αρχεία FinCen, τα Paradise Papers και τα Panama Papers.
Η διαρροή των Panama Papers το 2016 περιελάμβανε 11,5 εκατομμύρια αρχεία της δικηγορικής εταιρείας του Παναμά, Mossack Fonseca, με 2,6 terabytes δεδομένων.
Τα Paradise Papers το 2017 περιείχαν 13,4 εκατομμύρια έγγραφα σε 1,4 terabyte δεδομένων από το δικηγορικό γραφείο Appleby, των Βρετανικών Παρθένων Νήσων.
Από την πλευρά τους, τα Pandora Papers έχουν αρχεία από 14 διαφορετικούς παρόχους υπηρεσιών offshore και όχι μόνο από μία εταιρεία.
Με πληροφορίες ICIJ, BBC, Guardian