Με μια προσωπική έκκληση στον Ντόναλντ Τραμπ να μην εγκαταλείψει την Ουκρανία στη σπουδή του να συνάψει ειρηνευτική συμφωνία με τη Ρωσία καταφθάνει σήμερα στις ΗΠΑ ο Βολόντιμιρ Ζελένσκι.
Οι χειρότεροι φόβοι του Κιέβου φάνηκαν να υποχωρούν κάπως χθες καθώς ο Τραμπ υπαναχώρησε αναφορικά με τον χαρακτηρισμό «δικτάτορας χωρίς εκλογές» που είχε εξαπολύσει την περασμένη εβδομάδα κατά του Ζελένσκι.
«Εγώ το είπα αυτό; Δεν το πιστεύω ότι το είπα», είπε ο Αμερικανός πρόεδρος στους δημοσιογράφους κατά τη συνάντησή του με τον Βρετανό πρωθυπουργό Κιρ Στάρμερ στον Λευκό Οίκο. «Θα τα πάμε πολύ καλά», πρόσθεσε αργότερα.
Ο Τραμπ αρνείται διαβεβαιώσεις ότι οι ΗΠΑ θα στηρίξουν ειρηνευτική δύναμη στην Ουκρανία
Αλλά παρόλο που μαλάκωσε τη στάση του έναντι του Ζελένσκι ο Τραμπ αρνήθηκε να παράσχει τις διαβεβαιώσεις που επιθυμούσε ο Στάρμερ για λογαριασμό του Κιέβου και των Ευρωπαίων συμμάχων του, ότι οι ΗΠΑ θα στηρίξουν την ειρηνευτική δύναμη που προτίθενται οι τελευταίοι να αναπτύξουν στην Ουκρανία για να διασφαλίσουν τη συμμόρφωση των δυνάμεων του Βλαντίμιρ Πούτιν στην όποια ειρηνευτική συμφωνία επιτευχθεί τελικά για τον τερματισμό του πολέμου.
Το Κίεβο και οι Ευρωπαίοι σύμμαχοί του θεωρούν ζωτικής σημασίας την υπόσχεση της Ουάσιγκτον για αμερικανική στρατιωτική εμπλοκή ώστε να αποτραπεί μια νέα ρωσική εισβολή μελλοντικά, κάτι που έθεσαν τόσο ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν την Δευτέρα όσο και ο Βρετανός πρωθυπουργός χθες στον Λευκό Οίκο.
«Πρέπει να διασφαλίσουμε ότι η συμφωνία θα αντέξει. Γι' αυτό πρέπει να διασφαλίσουμε ότι θα είναι ασφαλής», είπε ο Στάρμερ. Αλλά ο Τραμπ, που επιδιώκει να βγάλει τις ΗΠΑ από έναν πόλεμο, που λέει ότι είναι πρωτίστως πρόβλημα της Ευρώπης, δεν έκανε βήμα πίσω. «Δεν μου αρέσει να μιλάω σχετικά με τη διατήρηση της ειρήνης μέχρι να καταλήξουμε σε συμφωνία για να προχωρήσουμε τη διαδικασία», είπε στον Στάρμερ. «Κι αυτή τη στιγμή δεν υπάρχει συμφωνία».
Η συμφωνία για τα ορυκτά της Ουκρανίας
Μια μικρή ελπίδα έδωσε στους Ευρωπαίους αξιωματούχους το γεγονός ότι ο Ζελένσκι μεταβαίνει σήμερα στον Λυεκό Οίκο για να επισφραγίσει μια συμφωνία που παραχωρεί στις ΗΠΑ μεγάλο μερίδιο από τα μελλοντικά έσοδα εκμετάλλευσης του ορυκτού πλούτου και άλλων πόρων της Ουκρανίας σε αντάλλαγμα για την υποστήριξή της.
Η ουκρανική ηγεσία απέρριψε τις αρχικές, τοκογλυφικές αξιώσεις του Τραμπ και των απεσταλμένων, εξ ου και η φραστική επίθεση που εξαπέλυσε ο Ρεπουμπλικανός πρόεδρος των ΗΠΑ στον Ζελένσκι προ ημερών. Η τελική εκδοχή της συμφωνία δεν περιλαμβάνει το ποσό των 500 δισ. δολαρίων που διεκδικούσε αρχικά ο Τραμπ.
Ο Ζελένσκι ελπίζει να χρησιμοποιήσει τη συμφωνία για τα ορυκτά ως εφαλτήριο για ευρύτερες διαβουλεύσεις περί των αμερικανικών εγγυήσεων ασφαλείας, σύμφωνα με Ουκρανούς αξιωματούχους.
«Η ελπίδα είναι ότι και μόνον με την υπογραφή της ο Τραμπ θα αποκομίσει την αίσθηση ότι έκλεισε μια συμφωνία για ανταλλάγματα για την αμερικανική στήριξη που έχει δοθεί στην Ουκρανία», λέει η Λιάνα Φιξ, συνεργάτιδα της δεξαμενής σκέψης Council on Foreign Relations.
Θα επουλώσουν κάπως οι μπίζνες τα τραύματα στις διατλαντικές σχέσεις;
Με τον Τραμπ να ανατρέπει τις ισορροπίες σε μια διατλαντική συμμαχία δεκαετιών, οι Ευρωπαίοι σύμμαχοι ελπίζουν ότι οι επιχειρηματικές συμφωνίες ίσως συμβάλουν στη διατήρηση των κλονισμένων δεσμών.
«Αν οι ΗΠΑ έχουν μεγάλα οικονομικά συμφέροντα στα κρίσιμα ορυκτά της Ουκρανίας, τότε έχουν και μεγάλο συμφέρον να επιβιώσει η Ουκρανία ως κυρίαρχος κράτος και να μην την κατακτήσει η Ρωσία. Από τη σκοπιά του Τραμπ, που είναι περισσότερο επιχειρηματίας παρά στρατιωτικός, ίσως αποτελεί μια ακόμη καλύτερη εγγύηση ασφαλείας [για την Ουκρανία] από την ένταξη στο ΝΑΤΟ», σχολιάζει ο αντιπρόεδρος του think tank «Atlantic Council», Μάθιου Κρόνιγκ.
Ο Τραμπ βέβαιος ότι ο Πούτιν θα τηρήσει τον λόγο του
Η Γαλλία και η Βρετανία πρότειναν την ανάπτυξη «δύναμης κατευνασμού» στην Ουκρανία σε περίπτωση συμφωνίας εκεχειρίας με τη Ρωσία, αλλά θέλουν αμερικανικές εγγυήσεις ασφαλείας - περιλαμβανομένης αεροπορικής δύναμης πυρός και πληροφοριών - για την αποτροπή μελλοντικής ρωσικής εισβολής.
Πριν τις συνομιλίες Βρετανός αξιωματούχος είπε στο Bloomberg ότι ακόμη και κάποια αμφίσημη δήλωση από τις ΗΠΑ για αποτρεπτική δύναμη θα άφηνε τον Πούτιν σε αναμένα κάρβουνα σχετικά με την αντίδραση της ΟΥάσιγκτον σε περίπτωση ρωσικής επίθεσης κατά ευρωπαϊκών ειρηνευτικών δυνάμεων. Αλλά ο ίδιος τόνισε ότι ο Τραμπ και οι Ευρωπαίοι θέλουν αμφότεροι να δεσμευτεί πρώτη η άλλη πλευρά, πράγμα που περιπλέκει τις διαβουλεύσεις.
Ο Τραμπ σόκαρε την Ουκρανία και τους άλλους συμμάχους της όταν τηλεφώνησε νωρίτερα αυτόν τον μήνα στον Πούτιν βγάζοντάς τον από τη διεθνή απομόνωση και αφήνοντας ανοικτό το ενδεχόμενο επικείμενης συνάντησής τους, ενώ στη συνέχεια οι ΗΠΑ συντάχθηκαν με τη Μόσχα, τη Λευκορωσία και τη Βόρεια Κορέα απορρίπτοντας ψήφισμα στον ΟΗΕ που επέρριπτε στη Ρωσία την ευθύνη για την εισβολή στην Ουκρανία. Ο Πούτιν χαιρέτισε την προσέγγιση του Τραμπ σημειώνοντας χθες ότι «οι πρώτες επαφές με τη νέα αμερικανική κυβέρνηση μας δίνουν λίγες ελπίδες».
Ο Τραμπ δήλωσε την Πέμπτη ότι έχει σημειωθεί «πολλή πρόοδος» προς μια συμφωνία για τον τερματισμό του πολέμου και δήλωσε σίγουρος ότι ο Πούτιν θα τηρήσει τον λόγο του αν κλείσει η συφωνία. «Ή θα γίνει σχετικά γρήγορα ή καθόλου», είπε ο Τραμπ. Από την πλευρά του ο Ζελένσκι έχει κατ' επανάληψη προειδοποιήσει ότι δεν μπορεί να υπάρχει εμπιστοσύνη στον Πούτιν, κάτι που πιθανώς θα επαναλάβει σήμερα στον Λευκό Οίκο.
«Τουλάχιστον είναι μια συμβολική νίκη για τον Ζελένσκι. Αν είχε συναντηθεί ο Τραμπ με τον Πούτιν πριν τη συνάντηση με τον Ζελενσκι, ο συμβολισμός θα ήταν φρικτός», δήλωσε η Λιάνα Φιξ.