Σε ολόκληρη την πολιτική της σταδιοδρομία, από τότε που ξεκίνησε ως ακροδεξιά έφηβη ακτιβίστρια σε μια εργατική συνοικία της Ρώμης, περίμενε η Τζόρτζια Μελόνι την ώρα που θα θριάμβευε στις εκλογές - μια νίκη εφαλτήριο για να γίνει η πρώτη γυναίκα πρωθυπουργός της Ιταλίας.
Με δύο πρόσωπα στην προεκλογική της καμπάνια, από τη μια με σκληρή, φλογερή ρητορική και από την άλλη εμφανιζόμενη ως πιο μετρημένη και συντηρητική προκειμένου να προσελκύσει περισσότερες ψήφους, η Μελόνι κέρδισε το στοίχημα και βάζει πλώρη προς την πρωθυπουργική κατοικία στη Ρώμη. Ένα όνειρο που έγινε πραγματικότητα.
Όχι όμως για όλους τους Ιταλούς, καθώς εκατομμύρια απέρριψαν τις εθνικιστικές προτάσεις της, τα σχέδια περί προστατευτισμού, την αντιμεταναστευτική ρητορική της και τις συντηρητικές απόψεις της αναφορικά με το παραδοσιακό μοντέλο της ιταλικής οικογένειας.
Ανησυχία στις Βρυξέλλες για τη νίκη της Μελόνι και τα οικονομικά της σχέδια
Η ΕΕ υποδέχθηκε μουδιασμένη την άφιξη της Μελόνι στο τιμόνι της τρίτης μεγαλύτερης οικονομίας της και ενός εκ των ιδρυτικών μελών της. Ο εθνικισμός της 45χρονης ακροδεξιάς -που αυτοχαρακτηρίζεται κεντροδεξιά- και ο ευρωσκεπτικισμός της ανησυχούν τις Βρυξέλλες. Στη διάρκεια της καμπάνιας της η Μελόνι κατήγγειλε συχνά τον «παραγκωνισμό» της Ιταλίας από τα μεγαλύτερα και πλουσιότερα μέλη της Ένωσης. Και, μολονότι απορρίπτει πλέον την προοπτική εξόδου της Ιταλίας από την ΕΕ ή το ευρώ, δεν αποκλείεται να συνεργαστεί με μέλη τα οποία οι Βρυξέλλες θεωρούν «προβληματικά», όπως η Ουγγαρία και η Πολωνία, ιδιαίτερα όσον αφορά το μεταναστευτικό.
Ωστόσο, σύμφωνα με τη Νικολέτα Πιρότζι του Ινστιτούτου Διεθνών Σχέσεων στη Ρώμη, η ΕΕ «δεν πρέπει να πανικοβληθεί», αφού η Μελόνι κατά τη γνώμη της είναι μια ρεαλίστρια που αντιλαμβάνεται τη σημασία των κοινοτικών κονδυλίων για την υπερχρεωμένη χώρα της -το ιταλικό κρατικό χρέος αγγίζει το 150% του ΑΕΠ-, ειδικά εκείνων από το Ταμείο Ανάκαμψης που σχεδιάστηκε για την αναζωογόνηση των χτυπημένων από την πανδημία του κορωνοϊού οικονομιών των κρατών-μελών.
Αλλά η δημοσιονομική πειθαρχία ίσως αποτελέσει σημείο τριβής της νέας ιταλικής κυβέρνησης με τις Βρυξέλλες. Οι προεκλογικές δεσμεύσεις της Μελόνι για την ενίσχυση του κράτους πρόνοιας περιλαμβάνουν περισσότερη υποστήριξη προς τα ΑμεΑ, τη φροντίδα των παιδιών, τους συνταξιούχους και τις Ιταλίδες -με στόχο να τις ενθαρρύνει να γεννούν περισσότερα παιδιά- και να διατηρηθεί σε χαμηλά επίπεδα ο αριθμός των μεταναστών εργαζομένων στην Ιταλία. Αυτές οι δεσμεύσεις προϋποθέτουν πολλά χρήματα, όπως και η φιλική προς τις επιχειρήσεις δέσμευσή της για ενιαίο φόρο, που θα σημάνει λιγότερα κρατικά έσοδα και αυξημένη ανάγκη για δανεισμό.
Kρίσιμη συγκυρία
Η νίκη της Μελόνι στις εκλογές της Κυριακής έρχεται σε μια κρίσιμη στιγμή για τη γηραιά ήπειρο, όπου επέστρεψε ο πόλεμος. Οι κυρώσεις κατά της Ρωσίας αυξάνουν τις πληθωριστικές πιέσεις και η επικεφαλής των ακροδεξιών «Αδελφών της Ιταλίας» γνωρίζει ότι οι βασικές ανησυχίες των συμπατριωτών της είναι η ακρίβεια, η μείωση της αγοραστικής δύναμης και το αυξανόμενο κόστος της ενέργειας, σε μια χώρα που έχει πληγεί ιδιαίτερα σκληρά λόγω της μεγάλης εξάρτησής της από το ρωσικό φυσικό αέριο.
Σύμμαχοι στο ΝΑΤΟ ανησυχούν ότι η εντεινόμενη πίεση της ιταλικής κοινής γνώμης τον δύσκολο χειμώνα που έρχεται ίσως ωθήσει την «ατλαντίστρια», όπως η ίδια δηλώνει, Μελόνι να κάνει πίσω στο θέμα των κυρώσεων και στη σκληρή γραμμή έναντι του Βλαντίμιρ Πούτιν για τον πόλεμο στην Ουκρανία - πόσω μάλλον που οι δύο εταίροι της στην κυβερνητική συμμαχία, ο επίσης ακροδεξιός λαϊκιστής Ματέο Σαλβίνι και ο πρώην πρωθυπουργός και επικεφαλής της δεξιάς Forza Italia Σίλβιο Μπερλουσκόνι έχουν ιστορικούς δεσμούς με τον Ρώσο πρόεδρο.
Φόβοι για ενίσχυση του ακροδεξιού μετώπου στην Ευρώπη
Οι Βρυξέλλες ανησυχούν μπροστά στον κίνδυνο σχηματισμού ενός ακροδεξιού εθνικιστικού μετώπου στη γηραιά ήπειρο.
Τον περασμένο Ιούνιο ο ακροδεξιός «Εθνικός Συναγερμός» της Μαρίν Λεπέν κατέγραψε θεαματική άνοδο στις γαλλικές βουλευτικές εκλογές. Στη Σουηδία το κόμμα των Σουηδών Δημοκρατών, με τις νεοναζιστικές ρίζες, αναδείχθηκε πρόσφατα δεύτερη δύναμη στη χώρα. Και τώρα στην Ιταλία η νίκη της δεξιάς συμμαχίας φέρνει στην εξουσία, για πρώτη φορά από τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, ένα κόμμα με νεοφασιστικές ρίζες, τους «Αδελφούς της Ιταλίας» της Μελόνι, διαλύοντας μια «ομοφωνία» στην ευρωπαϊκή πολιτική.
Με αυτές τις εξελίξεις, το όραμα εμβάθυνσης της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης και της πολιτικής ένωσης δείχνει να απομακρύνεται προς ώρας. «Έρχονται δύσκολες μέρες για την Ευρώπη», δήλωσε στη γερμανική εφημερίδα «Die Welt» η Γερμανίδα αντιπρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου από τους Σοσιαλδημοκράτες και πρώην υπουργός Δικαιοσύνης Καταρίνα Μπάρλεϊ, προσθέτοντας: «Η Μελόνι θα είναι μια πρωθυπουργός με πολιτικά πρότυπα τον Βίκτορ Όρμπαν και τον Ντόναλντ Τραμπ. Η νίκη της κεντροδεξιάς συμμαχίας στην Ιταλία είναι ανησυχητική για την Ευρώπη».
Ο εκπρόσωπος των Φιλελευθέρων για θέματα Εξωτερικής Πολιτικής, Αλεξάντερ Γκραφ Λάμπσντορφ, θεωρεί ότι η λήψη αποφάσεων σε ευρωπαϊκό επίπεδο θα είναι πιο δύσκολη με την κυβέρνηση Μελόνι. Από την πλευρά του, ο εκπρόσωπος των Γερμανών Πρασίνων στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, Ράσμους Άντερσεν, κάνει λόγο για μια «άνευ προηγουμένου ιταλική διολίσθηση προς τα δεξιά», με τεράστιες επιπτώσεις για την Ευρώπη.