Το μεγαλύτερο παγόβουνο του κόσμου, το Α23α, φαίνεται ότι κόλλησε στα ρηχά νερά ανοιχτά της βρετανικής νήσου Νότια Γεωργία στον νότιο Ατλαντικό Ωκεανό.
Βάρους σχεδόν 1,1 τρισ. τόνων το τεράστιο παγόβουνο σταμάτησε σε απόσταση περίπου 90 χλμ. ανοικτά του βρετανικού υπερπόντιου εδάφους, που είναι καταφύγιο άγριας ζωής και φιλοξενεί μεταξύ άλλων πιγκουίνους και φώκιες, όπως αναφέρεται σε δήλωση της British Antarctic Survey (BAS) που δημοσιεύθηκε την Τρίτη.
Το παγόβουνο είχε έκταση 3.672 τετραγωνικών χιλιομέτρων όταν μετρήθηκε τον Αύγουστο του 2024 - δηλαδή υπερδιπλάσιο του Λονίδνου και ελαφρώς μικρότερο από το Ρόουντ Άιλαντ των ΗΠΑ.
Το παγόβουνο αποκολλήθηκε, ή έσπασε, από την παγοκρηπίδα Filchner στην Ανταρκτική το 1986, αλλά κόλλησε στον πυθμένα της θάλασσας Weddell για περισσότερα από 30 χρόνια και στη συνέχεια παγιδεύτηκε σε μια ωκεάνια δίνη.
Τελικά, τον Δεκέμβριο του 2024, απελευθερώθηκε και κατευθυνόταν προς τη νήσο Νότια Γεωργία με ειδικούς να εκφράζουν φόβους ότι το παγόβουνο θα εμπόδιζε την πρόσβαση σε χώρους τροφοδοσίας για φώκιες και πιγκουίνους που αναπαράγονται στο νησί.
Το παγόβουνο μπορεί να ωφελήσει την άγρια ζωή στο βρετανικό νησί Νότια Γεωργία
Αλλά αυτές οι ανησυχίες έχουν υποχωρήσει καθώς το παγόβουνο φαίνεται να είναι κολλήσει στην υφαλοκρηπίδα περίπου 90 χλμ, από την ακτή. «Εάν το παγόβουνο παραμείνει προσγκολλημένο, δεν αναμένουμε να επηρεάσει σημαντικά την τοπική άγρια ζωή της Νότιας Γεωργίας», δήλωσε ο Andrew Meijers, ωκεανογράφος στο BAS.
Αντίθετα, η άφιξή του θα μπορούσε να έχει κάποια οφέλη για την άγρια ζωή. «Τα θρεπτικά συστατικά που αναδεύονται από τη προσκόλησση του παγόβουνου στο βυθό και την τήξη του μπορεί να ενισχύσουν τη διαθεσιμότητα τροφής για ολόκληρο το περιφερειακό οικοσύστημα», είπε.
Και παρόλο που το Α23a φαίνεται να διατηρεί τη δομή του προς το παρόν, τις τελευταίες δεκαετίες μεγάλα παγόβουνα που έχουν ακολουθήσει αυτή τη διαδρομή «σύντομα διαλύονται, διασκορπίζονται και λιώνουν», είπε ο Meijers. «Τώρα είναι κολλημένο, είναι ακόμη πιο πιθανό να διαλυθεί λόγω των αυξημένων πιέσεων, αλλά αυτό είναι πρακτικά αδύνατο να προβλεφθεί», είπε . «Μεγάλα παγόβουνα κατάφεραν να φθάσουν πολύ βορειότερα στο παρελθόν – ένα μάλιστα έφθασε κάποτε σε απόσταση 1.000 χλμ. από το Περθ της Αυστραλίας – αλλά όλα διαλύονται αναπόφευκτα κάποια στιγμή και στη συνέχεια λιώνουν γρήγορα».
Φόβοι για τη ναυσιπλοϊα και την αλιεία στην ευρύτερη περιοχή
Όταν διαλυθεί τελικά το A23a, τα μικρότερα παγόβουνα που θα προκύψουν, θα θέτουν σε κίνδυνο τις αλιευτικές και ναυτιλιακές δραστηριότητες, καθώς είναι πιο δύσκολο να εντοπιστούν και να εντοπιστούν από ένα τεράστιο παγόβουνο», είπε ο Meijers.
«Όπως προκύπτει από τις συζητήσεις με αλιευτικούς φορείς μεγάλα παγόβουνα στο παρελθόν κατέστησαν απρόσιτες ορισμένες περιοχές για αλιευτικές δραστηριότητες για κάποιο χρονικό διάστημα λόγω του αριθμού των μικρότερων – αλλά συχνά πιο επικίνδυνων – κομματιών τους που αποσπάστηκαν», είπε.
Επιστήμονες έχουν πει ότι το συγκεκριμένο παγόβουνο πιθανότατα αποσχίστηκε ως μέρος του φυσικού κύκλου ανάπτυξης της παγοκρηπίδας και όχι λόγω της κλιματικής αλλαγής. Ωστόσο, η υπερθέρμανση του πλανήτη προκαλεί ανησυχητικές αλλαγές στην Ανταρκτική, με δυνητικά καταστροφικές συνέπειες για την άνοδο της παγκόσμιας θαλάσσιας στάθμης.