Τους ισχυρισμούς της Κίνας ότι ο νέος κορωνοϊός εξαπλώθηκε από μια αγορά άγριων ζώων της Ουχάν τον περασμένο Δεκέμβριο έρχεται να αμφισβητήσει μια νέα επιστημονική μελέτη.
Μπορεί και ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας να ανακοίνωσε προ ημερών ότι η αγορά της Ουχάν έπαιξε ρόλο στο ξέσπασμα της επιδημίας του κορωνοϊού -τονίζοντας πάντως ότι χρειάζεται περισσότερη διερεύνηση του θέματος -, ωστόσο, μια ανάλυση που έκαναν εξειδικευμένοι βιολόγοι υποδεικνύει ότι βάσει των διαθέσιμων στοιχείων ο ιός μεταφέρθηκε στην αγορά αυτή από κάποιον που ήταν ήδη φορέας της Covid-19.
Oι ερευνητές δήλωσαν μάλιστα «έκπληκτοι» με την ανακάλυψη ότι ο νέος ιός «είχε ήδη προσαρμοστεί στη μετάδοση σε ανθρώπους», σε αντίθεση με έναν άλλο κορωνοϊό, που εξελίχθηκε ταχύτατα καθώς εξαπλώθηκε ανά την υφήλιο σε προηγούμενη επιδημία – δηλώσεις που εντείνουν τις ανησυχίες περί απόπειρας συγκάλυψης από το Πεκίνο. Κι όλα αυτά την ώρα που η Κίνα αντιστέκεται στις πιέσεις για την διερεύνηση – τουλάχιστον σε αυτή τη φάση – της πηγής προέλευσης του κορωνοϊού.
«Τα διαθέσιμα γενετικά στοιχεία δεν δείχνουν προς την κατεύθυνση μιας ζωονοτικής μετάδοσης του ιού στην αγορά«, λένε η μοριακή βιολόγος Αλίνα Τσαν και ο ειδικός στην Εξελικτική Βιολογία, Σινγκ Ζαν, που επιμένουν ότι θα πρέπει να ελεγχθούν όλοι οι πιθανοί τρόποι μετάδοσης του ιού από ζώο σε άνθρωπο. Όπως αναφέρουν στην έρευνά τους «θα πρέπει να ληφθεί υπόψη κι η πιθανότητα ένας μη συνθετικής προέλευσης ιός να προσαρμόστηκε σε ανθρώπους ενώ τελούσε υπό μελέτη σε εργαστήριο».
Από ζώο μεταπήδησε σε άνθρωπο, ή από άνθρωπο σε ζώο στην αγορά της Ουχάν;
Ο εντοπισμός της προέλευσης του νέου κορωνοϊού θα παίξει σημαντικό ρόλο στην κατανόηση της Covid-19, την ανάπτυξη εμβολίων και την αναχαίτιση νέων κυμάτων της πανδημίας. Το ζήτημα, ωστόσο, έχει πολιτικοποιηθεί έντονα μετά τους ισχυρισμούς του Ντόναλντ Τραμπ και αξιωματούχων της κυβέρνησής τουότι ο SARS –CoV-2 προήλθε από εργαστήριο στην Ουχάν που μελετούσε παθογόνα σε νυχτερίδες και την απάντηση αξιωματούχου του κινεζικού ΥΠ ΕΞ που προώθησε μια θεωρία ότι Αμερικανοί αθλητές που μετείχαν στο Παγκόσμιο Πρωτάθλημα Ενόπλων Δυνάμεων της Ουχάν τον περασμένο Οκτώβριο μετέφεραν τον ιό στην Κίνα.
Οι υγειονομικές Αρχές της Κίνας επέμειναν ότι ο κορωνοϊός σχεδόν σίγουρα προήλθε από ζώο στην υπαίθρια αγορά της Ουχάν και είπαν ότι είναι θέμα χρόνου να βρουν το ενδιάμεσο ζώο-ξενιστή , στο οποίο είχε μεταφερθεί ο ιός από νυχτερίδες προτού μεταπηδήσει σε άνθρωπο – ισχυρισμό, τον οποίο στήριξε και ο ΠΟΥ.
Οι Αρχές της Ουχάν έκλεισαν την υπαίθρια αγορά άγριων ζώων ένα 24ωρο αφότου ενημέρωσαν τον ΠΟΥ για τον νέο κορωνοϊό και προχώρησαν σε συστηματική απολύμανση των χώρων. Ελήφθησαν, μάλιστα, δείγματα από ζώα εκεί, αλλά αν και έχουν περάσει τέσσερις μήνες, ξένοι επιστήμονες δεν έχουν πρόσβαση στα αποτελέσματα των σχετικών αναλύσεων. «Εξαφανίστηκε ο τόπος του εγκλήματος. Πως να λύσουμε μια υπόθεση χωρίς στοιχεία;», αναρωτήθηκε ο ειδικός του Πανεπιστημίου του Χονγκ Κονγκ, Γκουάνγκ Γι.
O κορωνοϊός παρέμεινε σταθερός μέχρι τα τέλη του περασμένου χρόνου
Η νέα μελέτη της Αλίνα Τσαν και του Μπεν Ντέβερμαναν του Broad Institute – που συνεργάζεται με το Χάρβαρντ και το ΜΙΤ καθώς και του Σινγκ Ζαν του Πανεπιστημίου British Columbia για τον κορωνοϊό μελετά γενετικά δείγματα ασθενών μαζί με εκείνα που ελήφθησαν κατά την πανδημία του SARS το 2003.
Κι όπως αναφέρει, οι ερευνητές εξεπλάγησαν με την ανακάλυψη ότι ο SARS-CoV-2 παρέμεινε σταθερός αντί να προσαρμόζεται ταχύτατα στους ανθρώπους, πράγμα που είχε κάνει κι ο προηγούμενος ιός σε κατοπινά στάδια της επιδημίας, αφού προηγουμένως «είχε αναπτύξει αρκετές επωφελείς για τον ίδιο προσαρμογές στη μετάδοση σε ανθρώπους».
Σημειώνουν επίσης ότι σε αντίθεση με τον ιό του SARS, ο νέος κορωνοϊός μέχρι τα τέλη του 2019 δεν εμφάνιζε μεταλλάξεις, υποδεικνύοντας ότι ένα στέλεχος που είχε ήδη προσαρμοστεί στον άνθρωπο μεταπήδησε στον ανθρώπινο πληθυσμό. Οι ερευνητές λένε ότι δεν υπάρχουν αποδείξεις αν αυτό σημαίνει ότι ο κορωνοϊός είχε ήδη προσαρμοστεί στους ανθρώπους ενώ βρισκόταν ακόμη σε νυχτερίδες, αν υπάρχει σε άλλους πληθυσμούς ζώων, αν εξαπλωνόταν χωρίς να ανιχνευτεί επί μήνες σε ανθρώπους ενώ μεταλλασσόταν, ή αν διέρρευσε από εργαστήριο. Προειδοποιούν, όμως, ότι θα αποτελέσει πηγή μεγάλης ανησυχίας αν δεν εντοπιστούν «εξελικτικοί κλάδοι μιας λιγότερο προσαρμοσμένης στους ανθρώπους μορφής του κορωνοϊού».
Εξίσου σημαντικό είναι κι ένα άλλο εύρημα της μελέτης: από την γενετική σύγκριση τεσσάρων δειγμάτων από την αγορά άγριων ζώων της Ουχάν με εκείνο ασθενούς στην κινεζική μεγαλούπολη τον περασμένο Δεκέμβριο προέκυψε ότι είναι ταυτόσημα κατά 99,9%, πράγμα που υποδεικνύει ότι ο κορωνοϊός μεταφέρθηκε από μολυσμένους πωλητές ή επισκέπτες της αγοράς, δηλαδή από ανθρώπους.
Οι συντάκτες της μελέτης επιβεβαίωσαν ότι δεν βρήκαν αποδείξεις μετάδοσης του κορωνοϊού μεταξύ ειδών στην αγορά, κάτι που συνάδει με το εύρημα άλλης έρευνας που δημοσιεύθηκε προ μηνών στην επιθέωρηση Τhe Lancet και στην οποία οι Κινέζοι επιστήμονες βρήκαν ότι μόνον τα 27 από τα πρώτα 41 επιβεβαιωμένα κρούσματα του κορωνοϊού στην Ουχάν είχαν «εκτεθεί» στην αγορά άγριων ζώων και μόνον ένα από τα πρώτα τέσσερα το πρώτο δεκαπενθήμερο του Δεκεμβρίου.
Η Τσαν και ο Ζαν λένε ότι από τη μία πλευρά η σταθερότητα του κορωνοϊού είναι ευχάριστη είδηση για εκείνους που αναπτύσσουν εμβόλια και θεραπείες, αλλά είναι ανησυχητικό να μη γνωρίζουμε την πηγή της προέλευσής του και τους «προγόνους» του αν υπάρχουν στην άγρια φύση «κοιτίδες» απ’ όπου μπορούν να ξαναπροκύψουν παρόμοιες ασθένειες μελλοντικά…