H ώρα της αλήθειας σήμανε για τον Μάριο Ντράγκι.
Μετά το θρίλερ των τελευταίων ημερών, όταν το Κϊνημα 5 Αστέρων απείχε από μια κρίσιμη ψήφο εμπιστοσύνης προς την κυβέρνηση συνασπισμού ωθώντας τον Ντράγκι να υποβάλει την παραίτησή του, που δεν έγινε δεκτή από τον Ιταλό πρόεδρο, ο πρωθυπουργός θα εμφανιστεί σήμερα και αύριο ενώπιον των μελών των δύο σωμάτων του ιταλικού κοινοβουλίου για να διαπιστώσει αν διαθέτει ακόμη τη δεδηλωμένη.
Το διακύβευμα είναι πολύ υψηλό. Μια κατάρρευση της κυβερνητικής συμμαχίας μπορεί να επιδεινώσει τα προβλήματα για την κοινωνία σε μια περίοδο που καλπάζει ο πληθωρισμός, να καθυστερήσει τον προϋπολογισμό, να απειλήσει τα ταμεία ανάκαμψης της ΕΕ και να πυροδοτήσει τεράστια ανησυχία στις αγορές. Οι δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι οι περισσότεροι Ιταλοί θέλουν να παραμείνει ο 74χρονος Ντράγκι στο τιμόνι της τρίτης μεγαλύτερης οικονομίας της ευρωζώνης μέχρι τις επόμενες εκλογές του Μαϊου του 2023.
Αλλά ο Ντράγκι έχει διαμηνύσει ότι θα παραμείνει στην πρωθυπουργία μόνον αν όλα τα κόμματα της κυβερνητικής συμμαχίας δεσμευτούν να συμπεριφέρονται υπεύθυνα. Ο Ντράγκι θα αποτανθεί σήμερα το πρωί στη Γερουσία κι ίσως ανακοινώσει ότι δεν εμπιστεύεται πλέον τα κόμματα, κάτι που πιθανώς ωθήσει τον Ιταλό πρόεδρο να διαλύσει τη Βουλή και να προκηρύξει εκλογές για το φθινόπωρο.
Ειδικοί, ωστόσο, εκτιμούν ότι ο Ντράγκι θα ζητήσει ευρεία συναίνεση για να αντιμετωπίσει τα φλέγοντα προβλήματα της Ιταλίας, από την κρίση της ακρίβειας και τις ανησυχίες για ύφεση μέχρι την προώθηση σημαντικών μεταρρυθμίσεων και τον αντίκτυπο του πολέμου στην Ουκρανία. Μετά την ομιλία του θα ακολουθήσει συζήτηση, όπου κάθε κόμμα θα ξεκαθαρίσει τη θέση του και στη συνέχεια θα διεξαχθεί ψηφοφορία για να λάβει ο πρωθυπουργός ψήφο εμπιστοσύνης. Αν τα καταφέρει η διαδικασία θα επαναληφθεί αύριο Πέμπτη στη Βουλή.
Συμβιβασμός της τελευταίας στιγμής;
Τα κόμματα της κεντροαριστεράς έχουν πει ότι θα στηρίξουν τον Ντράγκι, αλλά παραμένει ένα ερωτηματικό για τη στάση της κεντροδεξιάς Forza Italia και της ακροδεξιάς Λέγκα του Μάριο Σαλβίνι, που έχουν αποκλείσει το ενδεχόμενο να παραμείνουν στην κυβερνητική συμμαχία χωρίς το Κίνημα 5 Αστέρων. «Βρισκόμαστε στη μέση μιας ιταλικού στυλ πολιτικής κρίσης, άρα οι προβλέψεις αλλάζουν από τη μια στιγμή στην άλλη», λέει ο Τζιοβάνι Ορσίνα, επικεφαλής του Luiss School of Government στη Ρώμη.
Ο επικεφαλής των Πεντάστερων, Τζουζέπε Κόντε, απαίτησε από τον Ντράγκι να υιοθετήσει τις προτεραιότητες του M5S από τον κατώτατο μισθό μέχρι τις φοροαπαλλαγές για ενεργειακή αναβάθμιση κατοικιών, κάτι που ο πρωθυπουργός είναι μάλλον απίθανο να κάνει. Το λαϊκιστικό κόμμα ίσως διασπαστεί πριν την ψηφοφορία με τη Forza Italia και τη Λεγκα πιθανώς να συμφωνούν να συνεργαστούν με τους αποσκιρτήσαντες.
Το Κίνημα 5 Αστέρων, που ήταν μετά τις εκλογές η μεγαλύτερη δύναμη στο ιταλικό κοινοβούλιο, έχει ήδη καταγράψει μεγάλες διαρροές στελεχών, καθώς γέρνει προς το ριζοσπαστικό, αντισυστημικό του κέρας σε μια προσπάθεια να κερδίσει το χαμένο έδαφος στις δημοσκοπήσεις. Σύμφωνα με το πρακτορείο AGI, άλλοι 15 τουλάχιστον βουλευτές των Πεντάστερων ετοιμάζονται να αποχωρήσουν αν το κόμμα ψηφίσει κατά του Ντράγκι. «Δεν μπορεί να αποκλειστεί παντελώς ένας συμβιβασμός της τελευταίας στιγμής», λέει ο Λορέντσο Κοντόνιο, πρώην επικεφαλής οικονομολόγος στο ιταλικό υπουργείο Οικονομικών.
Καμπανάκι από τον οίκο Fitch
Ωστόσο, ο οίκος αξιολόγησης Fitch, προειδοποίησε ότι η πολιτική κρίση στην Ιταλία «προοιωνίζεται μεγαλύτερη πολιτική αβεβαιότητα, ακόμη κι αν αποφευχθούν πρόωρες εκλογές» με «τις δομικές μεταρρυθμίσεις «οι διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις και τη δημοσιονομική εξυγίανση να αντιμετωπίζουν πιθανώς περισσότερες προκλήσεις».
Δύο στους τρεις Ιταλούς θεωρούν ότι ο Ντράγκι πρέπει να παραμείνει στο πόστο του, σύμφωνα με δημοσκόπηση της Euromedia, που δόθηκε χθες στη δημοσιότητα, ενώ σχεδόν 2.000 Ιταλοί δήμαρχοι καλούν τον πρώην διοικητή της ΕΚΤ να μην αποχωρήσει από την πρωθυπουργία.
Εκατοντάδες πολί8τες μετείχαν τη Δευτέρα σε συγκεντρώσεις υπέρ του Ντράγκι, ενώ χθες ο Ισπανός πρωθυπουργός Πέδρο Σάντσεθ υπέγραψε άρθρο γνώμης στο Politico με τίτλο: «Η Ευρώπη χρειάζεται ηγέτες σαν τον Μάριο Ντράγκι». Αγορές κι επενδυτές παρακολουθούν με ανησυχία τις εξελίξεις στην Ιταλία. Η σημερινή ψηφοφορία έρχεται ένα 24ωρο προτού η ΕΚΤ αποκαλύψει ένα νέο εργαλείο για να αντιμετωπίσει τις εντάσεις στις αγορές ομολόγων για υπερχρεωμένες χώρες της ευρωζώνης, όπως η Ιταλία. Αλλά όπως σημείωσε ο επικεφαλής του κεντροαριστερού Δημοκρατικού Κόμματος, Ενρίκο Λέτα, «αν εμείς δεν συνέλθουμε, θα είναι δυσκολότερο να ζητήσουμε από άλλους να μας σώσουν».